Morgunblaðið - 24.01.2007, Blaðsíða 20

ingu en bregst að sama skapi illa við mikilli
kyrrsetu. Öll hreyfing er betri en engin
hreyfing en almennar ráðleggingar miða við
að fullorðnir hreyfi sig rösklega í minnst 30
mínútur samtals daglega og börn hreyfi sig
í minnst 60 mínútur daglega. Með hreyfingu
smyrjum við liðamót og losum um andlega
og líkamlega spennu. Við færum líkamanum
súrefni og næringarefni og losum hann við
úrgangsefni. Með tímanum styrkjast bein
og vöðvar og hjarta- og æðakerfið verður
afkastameira. Allt þetta stuðlar að því að
við höfum meiri orku og styrk til að takast
á við verkefni daglegs lífs og til að gera það
sem okkur finnst skemmtilegt. Algengir
fylgifiskar langvarandi kyrrsetu eru hins
vegar stirðleiki, kraftleysi, verkir og vanlíð-
an ásamt því að líkurnar á ýmsum sjúkdóm-
um aukast til muna.
Eins og komið hefur fram upplifa sumir
fleiri hindranir fyrir hreyfingu á veturna en
á sumrin. Snjór, kuldi, hálka og skortur á
birtu eru dæmi um áhrifaþætti sem geta
dregið úr hreyfingu. Við þær aðstæður er
því enn mikilvægara en ella að vera vakandi
fyrir því að uppfylla daglega hreyfiþörf.
Hægt er að vera virk/-ur á fjölmargan hátt
innan dyra svo sem með því að stunda ým-
iss konar íþróttir, leikfimi eða jóga. Ef
hálka er hindrun eru fjölnota íþróttahús og
verslunarmiðstöðvar dæmi um hentugt
Sumir líta á veturinn og það sem hon-um fylgir sem hressandi tilbreyt-ingu á meðan aðrir sjá síður kost-ina við þessa árstíð. Það getur
aftur skýrt hvers vegna sumir hreyfa sig
meira á sumrin en á veturna. En er það
ekki bara allt í lagi? Af hverju getum við
ekki lagst í vetrardvala eins og birnir?
Á Vísindavef Háskóla Íslands er að finna
svar við spurningunni ,,Hvaða dýr sefur
mest?. Bjarndýr eru nefnd sem dæmi um
dýr sem leggjast í langan vetrardvala vegna
óhagstæðra aðstæðna í umhverfinu, svo sem
fæðuskorts og kulda. Algengt er að þau
safni fituforða seint á sumrin og geta brún-
birnir t.d. safnað allt að 18 kg af fitu á einni
viku. Líkamsstarfsemi bjarndýrsins fer
einnig í nokkurs konar orkusparandi ástand
á meðan á dvalanum stendur; líkamshitinn
fellur um 3–7°C og hjartsláttartíðnin lækk-
ar úr 40–70 slögum/mínútu í 8–12 slög/
mínútu. Það þarf ekki að hugsa sig lengi
um til að sjá að þetta fyrirkomulag er ekki
hvorki nauðsynlegt né æskilegt fyrir okkur
mannfólkið. Umhverfið býður upp á gnótt
matar, upphitað húsnæði og utandyra kem-
ur klæðnaður í samræmi við veður í stað
náttúrulegs loðfeldar bjarnarins. Síðast en
ekki síst hefur langvarandi kyrrseta nei-
kvæð áhrif á heilsu okkar og líðan.
Mannslíkaminn er hannaður fyrir hreyf-
svæði til gönguæfinga. Það er hins vegar
ekki síður gott að drífa sig reglulega út og
fá ferskt loft í kroppinn. Veðrið er sjaldan
það slæmt að klæðnaður við hæfi sé ekki
nægileg vörn.
Útivist bætir og kætir
Það er fátt huggulegra en að sitja í heita
pottinum eftir sundsprett á köldum vetr-
ardegi og yfir dimmasta tímann er gott að
njóta birtunnar t.d. með gönguferðum í há-
deginu. Skauta er hægt að stunda innan-
dyra og jafnvel utandyra, allan veturinn og
ef nægur snjór er úti er hægt að skella sér
á snjóþotu, skíði eða bara að búa til snjó-
karl. Þeir sem vilja hjóla til og frá vinnu
geta með fremur litlum tilkostnaði og fyr-
irhöfn fjárfest í nagladekkjum og ljósum.
Umfram allt ættum við að leggja áherslu á
virkar samverustundir í faðmi fjölskyldu og
vina. Þá njótum við þess enn betur að kúra
í hlýjunni við kertaljóst á kvöldin og fyrr en
varir er sólin farin að hækka á lofti.
Stundum líka hreyfingu yfir veturinn
Morgunblaðið/G.Rúnar
Gígja Gunnarsdóttir verkefnisstjóri hreyfingar
Lýðheilsustöð
heilsa
20 MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
T
íminn byrjar hálfsjö og
það þýðir að ég er komin
á staðinn um tuttugu
mínútur yfir sex,“ segir
Hrafnhildur Arnardóttir.
Tíminn sem hún nefnir er æfingatími
í Boot Camp, eða herþjálfun, sem hún
fer í þrisvar í viku. Auk þess lyftir
hún aðra daga. „Þetta er mikil
áreynsla og vel tekið á því,“ lýsir hún
herþjálfuninni, „og gengur mikið út á
að auka þrek, rosalega mikið um
armbeygjur,“ segir hún og hlær við.
„Það er líka mikið hlaupið og ýmsar
æfingar sem maður er ekki vanur
annars staðar frá. Mottóið er eig-
inlega að setja aldrei klukkuna á
hérna … “ nú hikar hún og hlær, „ég
man ekki einu sinni hvað það heitir,
ég nota það aldrei,“ segir hún en
tekst að lokum að rifja upp að hún er
að tala um „snúsið“ á klukkunni.
Mottóið er sem sagt að fara alltaf á
fætur um leið og klukkan hringir,
aldrei að kúra aðeins lengur.
Á fjórum fótum með
rassinn upp í loft
Annan hvorn laugardag er tveggja
tíma útiæfing í herþjálfuninni og þá
er eins gott að hafa eitthvað í fata-
skápnum sem má rifna og óhreinkast
án eftirsjár. „Það er farið í öllum
veðrum. Við hlaupum t.d. í snjónum,
ótroðnum, og gerum armbeygjur.
Stundum löbbum við eins og björn-
inn,“ segir hún og sýnir lauslega takt-
ana í bjarnargöngunni sem eru þann-
ig að skriðið er á fjórum fótum með
rassinn upp í loft. „Við skríðum líka á
maganum og löbbum á tánum. Þetta
eru frábærar æfingar,“ segir hún
með áherslu og að þær taki verulega
á.
Viðbúið er að manneskja sem
stundar svona æfingar reglulega sé í
góðu formi og Hrafnhildur
tekur jú undir það. „Ég get
hlaupið nokkuð langt,“ segir
hún en viðurkennir að sprettir
séu henni ennþá erfiðir. Þó
stendur það til bóta því herþjálfunin
gengur líka mikið út á að taka spretti.
Hrafnhildur hóf æfingar í Boot
Camp í maí síðastliðnum eftir ábend-
ingu frá vini. „Ég fór bara daginn eft-
ir með vinkonu minni og ég ætla sko
aldrei að hætta,“ segir hún hlæjandi.
„Þetta er orðinn lífsstíll.“ Þá daga
sem hún lyftir fer hún líka fyrir vinnu
á morgnana í World Class. Hún þjálf-
ar þá til skiptis efri og neðri hluta lík-
amans og telur að reglulegar æfingar
séu skrokknum lífsnauðsynlegar.
Hefur þyngst um 23 kíló
Ólíkt kannski flestum var þörf fyr-
ir að léttast ekki hvatinn að því að
Hrafnhildur hóf þessar stífu æfingar.
Hún þurfti þvert á móti að þyngja sig
og hefur náð þeim árangri að þyngj-
ast um 23 kíló á einu ári. Hún segist
því spá í mataræðið líka … „ég passa
upp á það af því að ég er að byggja
upp vöðva og ég þurfti markvisst að
bæta á mig. Ég var hræðilega grönn
en er á góðu róli núna og þarf bara að
halda þessu svona,“ segir hún og
hlær.
Æfingarnar hafa styrkt Hrafnhildi
á fleiri vegu en líkamlega. „Þetta
byggir fólk mjög mikið upp, gefur
meiri útgeislun, vil ég meina, og gef-
ur á allan hátt mikið.“ Auk æfinganna
sem hér hafa verið raktar stundar
hún skíði á vetrum og fjallgöngur á
sumrum.
Hrafnhildur er hársnyrtir, rekur
hárgreiðslustofuna Greiðuna við
Háaleitisbraut. Eins og allir vita
snýst starf hársnyrtis að mestu leyti
um að standa allan daginn, með örfá-
um undantekningum þegar sest er á
háan koll til að komast betur að hári
viðskiptavinanna. Þessi vinnuaðstaða
aftrar Hrafnhildi ekki frá því að vera
á háum hælum meira og minna í
vinnunni langflesta daga. „Mér finnst
þetta betri staða, hentar mér í það
minnsta betur,“ segir hún um hæl-
ana. „Ég hef líka heyrt að þetta sé
betra fyrir hnén,“ bætir hún við og
hlær.
Hress allan tímann
Dagleg dagskrá Hrafnhildar er
þétt skipuð. Á fætur klukkan sex og á
æfingu. Eftir það fer hún heim og
kemur krökkunum í skólann áður en
hún heldur til vinnu. Þangað er hún
mætt vel fyrir níu og vinnudagurinn
er til sex. Þegar hún er búin að gefa
krökkunum kvöldmat segir hún að
sér finnist notalegt að setjast um
stund og gleyma sér við sjónvarpið
áður en hún leggst til hvílu, vanalega
um ellefuleytið. „Ég er sko alveg
hress allan tímann,“ segir hún að-
spurð. „Dett ekkert út af við sjón-
varpið,“ klykkir hún út með og hlær
innilega.
 Engir venjulegir hælar
Ekki myndu allar kona
bjóða í að standa allan dag-
inn á öðrum eins hælum.
 Hársnyrtirinn Hrafnhild-
ur Arnardóttir í vinnugall-
anum á stofunni sinni við
Háaleitisbraut.
Boxarinn Hrafnhildur tekur vel á því í herþjálfuninni 3–4 sinnum í viku.
Morgunblaðið/ÞÖK
Aldrei að
kúra aðeins
lengur
 Hreyfum okkur daglega,
allan ársins hring.
 Hreyfing veitir aukna orku
og slökun.
 Virkjum alla fjölskylduna.
 Klæðum okkur í samræmi við veður.
 Njótum birtunnar með útivist í há-
deginu.
 Jóga, skíði, snjókarlagerð … virkjum
hugmyndaflugið.
 Nagladekk eru fáanleg fyrir reiðhjól.
 Notum endurskinsmerki.
hollráð um heilsuna | lýðheilsustöð