Menntamál - 01.08.1957, Blaðsíða 39

MENNTAMAL
133
á framkomu hans viS barniS og auSveldar því aS, tjá sig
í tali og leik. BarniS finnur fljótt, aS sálfræSingurinn skil-
ur þaS á annan hátt en fullorSnir og launar honum meS
því aS koma fram viS hann á sérstakan hátt. ÞaS opnar
honum sálarlíf sitt. f þessu er árangur sállækningarinnar
aS mestu leyti fólginn.
Frumbernskan er viSkvæmasti hluti þroskaferils manns-
ins. Hafi þroski barns lánazt vel á hinum þremur skeiS-
um hennar, má fullyrSa, aS fengin sé nokkur trygging fyr-
ir góSri geSheilsu í framtíSinni. Hængurinn er hins vegaj;
sá, aS þeir eru nsðsta fáir, sem eru svo lánsamir aS hafa
lifaS fyrstu 5—6 æviár sín án þess aS hafa lent í einhverj-
um andlegum árekstrum. Hvernig má þetta verSa? Eru þá
ekki harla fáir menn andlega heilbrigSir? Því má svara
bæSi játandi og neitandi. MaSurinn er gæddur þeim eigin-
leika aS geta grætt sár sín sjálfur, séu þau ekki því dýpri.
Minni háttar misþroskun á skeiSum frumbernskunnar lag-
ast oft og tíSum af sjálfum sér, ef uppeldis skilyrSin eru
góS. Og ef maSurinn á sæmilega ævi, getur hann talizt viS
góSa geSheilsu, enda þótt algengt sé að beri á smávægi-
legum sjúkdómseinkennum, sem skyggja á lífsgleði manna
endrum og eins. Algengust þeirra eru „tilefnislaus“ kvíði
og þunglyndisköst eða þá hinar og aðrar hugmyndir, sem
eins og „festast“ í huganum og erfitt getur verið að hrekja
burt. Verði barnið, unglingurinn eSa hinn fullorðni mað-
ur hins vegar fyrir alvarlegum andlegum áföllum, bregð-
ast varnarkerfi hans (defense mechanisms) og hann verð-
ur bráð taugaveiklunar eða jafnvel geðveiklunar. Og þeg-
ar eðli sjúkdómsins er rannsakað, kemur ætíð í ljós, að
hann er ekki nýtilkominn, heldur hefur rifnað ofan af
gömlum kaunum, einni eða annarri misfellu á þroska
frumbernskunnar, sem einstaklingurinn virtist hafa kom-
izt yfir. Algengt er, að 5—6 ára börn séu talsvert tauga-
veikluð, þó að fáir aðrir en sérfræðingar veiti því eftir-
tekt, — og barnið vinni nokkurn veginn sigur á veiklun