Menntamál - 01.08.1957, Blaðsíða 58

152
MENNTAMÁL
hverfa til baka en tvíburasystkini þeirra, sem kennt var
með orðmyndaaðferðinni. Hér kemur því hið sama fram og
í öðru lestraratferli barnanna: Hljóðaaðferðin temur barn-
inu að lesa með jöfnum hraða, í lengri og rólegri augn-
skrefum en om.-aðferðin.
Næslund dregur á þessa leið ályktun sína af prófum 12-
27, þ. e. um getu barnanna að lesa samfellt mál. Þvert á
móti tilgátu vorri, að hljóðaaðferðin torveldi heildarskiln-
ing barnsins á hinu lesna og geri því erfiðara fyrir að lesa
samfellt mál, sýndu börnin, sem kennt var með hlj.-að-
ferð, yfirburði í lestri í lok 1. skólaárs, og í flestum próf-
unum var um einkennandi mun að ræða. „í prófum, sem
haldin voru á 2. skólaári er munurinn almennt lítill, en
fellur í flestum tilvikum hljóðaaðferðinni í hag“ (bls. 120).
Með þessum síðustu orðum þykir mér Næslund draga
úr þeim mismun, sem fram kemur í töflum hans um lestr-
argetu barnanna 'og ég hefi rætt um. Ekki fæ ég heldur
varizt þeirri tilfinningu, að hann sé stundum undrandi
yfir því, að hljóðaaðferðin tryggir á allan hátt betri árang-
ur í lestri en orðmyndaaðferðin. Þetta kemur sérstaklega
skýrt fram á bls. 120—121, þar sem hann ræðir þær „tor-
skildu niðurstöður", að augnhreyfingar hlj.-barnanna eru
miklu rólegri en om.-barnanna. Hann segir svo: „Ef til vill
á fyrirbærið skýringu sína í því, að í textanum voru til-
tölulega mörg orð, sem börnin voru enn óvön og hlj.-börn-
unum hefur veitzt auðveldara að lesa.“ Hér er einmitt
gripið á atriðum, sem einkenna báðar aðferðirnar, og
greina þær hvora frá annarri. Það er óumdeilanlegur kost-
ur hljóðaaðferðarinnar, að hún fær barninu lykil að orð-
unum, líka þeim, sem því eru ókunn. Hins vegar hefur sú
ásökun í garð om.-aðferðarinnar aldrei þagnað, að sá orð-
myndaforði, sem barnið ber kennsl á, sé afartakmarkaður,
augu lesandans staðnæmast við, og orðsins, sem hann mælir fram. (A. Gates:
The Improvement of Reading, 1935, bls. 121).