Fréttablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 44
1. júlí 2011 FÖSTUDAGUR32 32
menning@frettabladid.is
Bækur ★★★
Bankastræti núll
Einar Már Guðmundsson
Mál og menning
Átakalítil ádeila
Einar Már Guðmundsson hefur verið duglegur
að gagnrýna samfélag sitt, sérstaklega eftir
hrun. Hann hefur skrifað í blöð, talað á
fundum og gefið út tvær bækur um þjóðmál
frá hruni; Hvítbókina árið 2009 og nú
Bankastræti núll. Í þeirri bók sem hér er til
umfjöllunar kveður við kunnuglegan tón í
gagnrýni Einars. Hann vefur saman minn-
ingar úr fortíð, rifjar upp pólitík unglingsár-
anna og fer jafnvel enn aftar í tíma og gamlir kunningjar
eins og Dylan og Megas skjóta upp kollinum. Ekki laust við að um heims-
ósómakveðskap sé að ræða.
Einar Már er að mörgu leyti skarpur þjóðfélagsrýnir og víða bendir hann á
brotalamir í samfélaginu, stjórnmálunum og fjölmiðlunum. Það er vel. Varla
verður hins vegar sagt að sýn Einars sé frumleg eða flókin. Fjármálamenn
og stjórnmálamenn fá á baukinn, skáldin og listamennirnir sjá hlutina
réttum augum. Einari er tíðrætt um Icesave og samkvæmt honum snýst
afstaðan til borgunar á þeim skuldbindingum um það hvort almenningur
taki á sig skuldir fjárglæframanna. Einar spyr ekki sömu spurningar varðandi
annað eftir hrunið; endurreist innlent bankakerfi til að mynda. Á honum
er að skilja að Icesave skilji á milli feigs og ófeigs. Þá er Alþjóðagjaldeyris-
sjóðurinn og þeir sem semja við hann vondu kallarnir og forsetinn hetja fyrir
að leyfa þjóðinni að kjósa um Icesave. Auðurinn verður til í hinu einfalda
lífi, gerviflækjur fjármálakerfisins eru ekki sönn auðsköpun, bóndinn og
sjómaðurinn skapa auðinn. Oft á tíðum eru ábendingar Einars Más þarfar
en stundum full mikil einföldun.
En kannski er einföldun það sem við þurfum á þessum flóknu tímum
gjörninga sem enginn skilur. Hugleiðingar Einars Más vekja mann til
umhugsunar um ýmsa hluti og er þá ekki tilganginum náð? Hann bendir
ekki á lausnir, þetta er meira eins og að sitja í fermingarveislu og hlusta á
hugleiðingar um þjóðmál. Ágætt svo langt sem það nær en ekki endilega
uppbyggilegt. Kolbeinn Óttarsson Proppé
Niðurstaða: Ágætis hugleiðingar um hrunið og eftirmála þess. Fullmikil
einföldun á ferð og lítið um lausnir, en áhugaverð lesning engu að síður.
Jóhann Páll Valdimarsson
útgefandi hefur fært sig
upp á skaftið sem ljósmynd-
ari. Á dögunum hélt hann
sýningu á Íslendingaslóð-
um í Kanada og á laugar-
dag opnar hann sýningu
með landslagsmyndum úr
Skorradal.
Þótt bækur séu ær og kýr Jóhanns
Páls Valdimarssonar útgefanda
hefur hann verið virkur áhugaljós-
myndari frá unglingsaldri. Á liðn-
um árum hefur hann fengið útrás
með höfundar- og kápumyndum á
bókum Forlagsins. Nú hefur hann
hins vegar stigið næsta skref og
haldið sínar fyrstu einkasýning-
ar. Sú fyrri opnaði í Manitoba í
Kanada á sjálfan þjóðhátíðardag-
inn, þar sem
Jóhann sýndi
portrettmyndir
af íslenskum af
höfundum og
landslagsmynd-
ir. Á laugardag
opnar Jóhann
Páll sína fyrstu
einkasýningu
hér á landi í
Galleríi Fjósa-
kletti að Fitjum í Skorradal.
„Skorradalur hefur verið svo að
segja mitt annað heimili undanfarin
ár,“ segir Jóhann. „Ég hef tekið ótal
myndir hér í dalnum og nágrenn-
inu og tók saman úrval mynda sem
verða til sýnis í allt sumar.“
Allur ágóði af sölu myndanna á
sýningunni rennur til stuðnings
á endurgerð Pakkhússins í Vatns-
horni, elsta hússins í Skorradal.
„Já, athugaðu að þetta er ekki
bara montsýning fyrir mig,“ segir
Jóhann og hlær. „Pakkhúsið á sér
mjög merka sögu, kemur meðal
annars mikið við sögu í bókinni
Svipþing, endurminningum Sveins
Skorra Höskuldssonar prófessors.
Húsið er mikil prýði fyrir sveitina
og ég vona að þessi litla sýning mín
komi að einhverju gagni við endur-
gerð þess.“ Einungis verður seld ein
prentun af hverri mynd.
Spurður hvort hann sjái stund-
um eftir því að hafa ekki tekið sér
ljósmyndunina fyrir hendur frekar
en útgáfuna, segir Jóhann svo ekki
vera.
„Bækurnar hafa alltaf átt hug
minn allan en ljósmyndunin verið
ástríðufullt áhugamál, sem hefur
æxlast svo skemmtilega að það er
orðið hluti af vinnunni.“
Sýning Jóhanns að Fitjum stend-
ur til 10. september.
bergsteinn@frettabladid.is
Með augum útgefandans
TANGÓHÁTÍÐ verður í hlöðunni á Stokkalæk. Tónlistarhópurinn Fimm í tangó spilar og dansarar frá Íslenska
dansflokknum taka sporið. Aðgangseyrir er kr. 2.000, aðeins tekið við reiðufé. Hátíðin byrjar kl. 21.00
SKORRADALUR Á sýningunni má sjá myndir frá Skorradal og nágrenni. Ágóðinn af sölu myndanna rennur til endurgerðar Pakk-
hússins á Vatnshorni. MYND/JPV
JÓHANN PÁLL
VALDIMARSSON
Stilling hf. | Sími 520 8000
www.stilling.is | stilling@stilling.is
Sjá nánar á: stil l ing.is/hjolafestingar
ÞÚ SPARAR
2.595
TILBOÐ
11.400
VERÐ ÁÐUR
13.995
AFMÆLISTILB
OÐ
TAKMARKAÐ MAGN
Hjólafestingar
– ÞVÍ X ER EKKI NÓG!
FRÁ ÞEIM SÖMU OG FÆRÐU YKKUR SIRKUS SÓLEY
S Ý N T Í
T J A R N A R B Í Ó I
Í J Ú L Í
MIÐASALA
Í TJARNARBÍÓI,
Á MIÐI.IS OG
Í SÍMA 527 2102
S I R K U S
Í S L A N D S
K Y N N I R
NÆSTU SÝNINGAR
föstudag (frums.) 1. júlí kl. 19:30
laugardag 2. júlí kl. 14 og 18
sunnudag 3. júlí kl. 14 og 18
miðvikudag 6. júlí kl. 18
fimmtudag 7. júlí kl. 18
föstudag 8. júlí kl. 18
laugardag 9. júlí kl. 14 og 18
sunnudag 10. júlí kl. 14 og 18