Búfræðingurinn - 01.01.1940, Blaðsíða 54

48
BÚFRÆÐINGURINN
Taflan ber það með sér, að tala lirossa á hvert hú er
tseplega 8, og er það lieldur meira en á meðalhúi á öllu
landinu, þar sem tala lirossa mun vera nálægt 7. Tala
notkunarhrossa er rúmlega 5. Hvert þeirra hefir verið
nolað að meðaltali 336 vinnustundar á ári eða rúmlega
eina vinnustund til jafnaðar livern virkan dag. En notk-
unin er auðvitað misjöfn, hæði eftir árstiðum og suni
Iiross eru minna notuð en önnur. Þessi notkun íslenzkra
lirossa er mjög svo lítil borið saman við danska liesta-
vinnu, sem er 1 250 vinnustundir á notkunarhross eða nær
því fjórum sinnum meiri vinna en liér á landi.
Tii þess að hirða livert hross hafa að jafnaði farið 57
vinnustundir manna eða um 6 dagsverk. Er þar aðallega
um vetrarvinnu að ræða.
Kostnaður við livert hross hefir orðið að meðaltali um
77 kr., þar af tæpur þriðjungur kaup og fæði, rúmur
þriðjungur til fóðurs og þriðjungur til annarra útgjalda.
í Danmörku er tilkostnaðurinn 6 sinnum liærri eða 463
kr. á hross. Um 70% af afurðum hrossanna er vinna
þeirra heima. Neniur það um 54 kr., en 7—8 sinnum
liærri uj)]ihæð i Danmörku.
Framleiðsluuerð hestavinnu er að meðallali 21 eyrir á
vinnustund, og er ]>að nær þvi helmingi minni kostnaður
en í Danmörku. Er það mjög atliyglisvert, livað hinir ís-
lenzku liestar eru ódýrir til vinnu, þrátt fyrir það að
þeir eru yfirleitt tiltölulega mikið minna notaðir en hægt
væri að gera og gert er með hesta i Danmörku. Dýr-
leiki hestavinnunnar er aðallega kominn undir því, hversu
fóðurþung þau cru og hversu rnikið þau eru notuð. Til-
kostnaður við þau eykst ekki i hlutfalli við notkunina, og
]>ess vegna verður hestavinnan yfirleitt því ódýrari sem
liróssin eru meira notuð, innan hæfilegra takmarka. Hjá
þeim hændum, 1936 og 1937, sem notuðu hestana meira
en í meðallagi, var framlciðsluverð hestavinnu 18,6 aurar
pr. klst., en 21,8 aurar Iijá hinum. Þess skal getið, að í
„ýmsum gjöldum" er stærsti liðurinn leiga eftir fasteign
og verkfæri.