Búfræðingurinn - 01.01.1940, Blaðsíða 87

BÚFRÆÐINGURINN
81
atriðum eftir þeim. Árið 1935—1936 voru veittar 300 þús.
kr. til þess að framkvæma áætlunina. Síðan hefir framlagið
heldur lækkað, en þó aldrei farið niður úr 100 þús. kr.
Síðan árið 1934 hefir framleiðsla smjörsamlaganna.
verið styrkt með 30—35 aurum pr. kg af 1. flokks smjöri
(2. fl. smjör liefir engan styrk fengið). Mat þetta er fram-
kvæmt af aðalsölumiðstöðinni í Oslo (Norske Meieriers
Eksportlag) eða matsstöðvum (kontrollstássjoner) liennar,
sem eru í 12 stærstu hæjum Noregs. Framkvæmdir hins
opinbera í þessum málum hafa orðið að öflugri lvftistöng
til lianda framleiðslunni í hinum afskekktu héruðum.
Smjörið er því aðeins styrkhæft, að það lcomi í fyrsta
flokk við mat stöðvanna. Einstök smjörsamlög geta selt
ákveðnum kaupendum smjörið, en fá þvi aðeins styrk,
að það sé senl til matsins. Samkvæmt skýrslu rikisráðu-
nautarins, taldist svo til, að 1. desember 1937 væru starf-
andi 324 smjörsamlög með 17 738 framleiðendum, er áttu
72 297 kýr. Framleitt smjörmagn var 11 fyrstu mánuði
ársins 1937 2 034 704 kg smjör, að viðbættu því, sem sam-
lögin sjálf höfðu endursent til framleiðenda. Þannig mun
liafa farið um 50 milljónir kg mjólkur i gegnum hin norsku
smjörsamlög, og er það nálega þrisvar sinnum meira en
öll íslenzku mjólkurbúin taka á móti á ári.
Auk þess að matsstöðvarnar fá smjör sent frá viður-
kenndum samlögum, senda einnig einstakir framleiðend-
ur smjör til mats og sölu. Árið 1938 var þetta smjörmagn
251346 kg. Af því var styrkhæft 177 086 kg, en 74 260 kg
voru ekki styrkhæf. Þetta samsvarar því, að um 29.5% hafi
verið óstyrkliæft smjör. Til samanburðar má geta þess,
að frá smjörsamlögunum komu sama ár til mats og sölu
2 023 029 kg. Af því voru styrkliæf 1 878 389 kg, en 144 640
kg óstyrkhæf, eða 7.1%. Þessi %-tala hefir á undanförn-
um árum farið lækkandi, eins og sést af eftirfarandi:
Árið 1935 óstyrkhæft ................... 13,5 %
— 1936 — 10,6 —
— 1937 — 6,8 —
— 1938 — 7,1 —