Búfræðingurinn - 01.01.1940, Blaðsíða 109
BUFRÆÐINGURINN
103
Nokkra bændur hefi ég hitt, sem ekki vilja viðurkenna,
að aðrar kýr séu góðar en þær, sem yfir árið, eða milli
burða, gefi eins niörg mjólkur-kg og þíér éti mörg töðu-
kg að vetrinum, meðan þær eru inni. Þessi mælikvarði
man alltaf reynast nokkuð réttar, enda þótt liann talci
ekki tillit til fitumagnsins.
Við alla þessa mælikvarða og öll þessi sjónarmið er
ætið undirskilið, að kýrin sé hraust, gallalaus o. s. frv.,
og verður ekki farið frekar út í það liér.
Við þau sjónarmið, sem þessir mælikvarðar byggjast á,
hefir ekki verið tekið tillit til ])ess, hvort kýrin hafi verið
þannig gerð, að hún gæti myndað ársnytina eingöngu af
fóðri öfluðu á heimilinu eða það yrði að kaupa handa
henni fóðurbæti. Þetla skiptir þó miklu máli og er sér-
staklega augljóst, þegar gjaldeyiúsörðugleikar eru, svo að
illl er að ná i fóðurbæitinn. Róndinn liefir kýrnar til að
brejda heimaöfluðu fóðri i mjólk og á þvi aðeins að
kaupa viðbótarfóður í fóðurbæti, að hann með þvi geri
annað tveggja, eða hvort tveggja, að trvggja með þvi betri
not heimaaflaða fóðursins eða geti með því notað betur
starfskrafta kýrinnar og því fengið af henni meiri heild-
ararð.
Við ranusóknir þær, sem fram hafa farið, aðallega í
Finnlandi, liafa menn komizt að raun um það, að ársnyt
kúnna skiptist misjafnt á mjólkurskeiðið — hér er notað
mjólkurskeið i stað „Laktations-tímabir* —. Mjólkur-
skeiðið er talið bezl að hafa sem næst ári, þ. e. að það líði
sem næst ár á milli burða. Menn liafa þá fundið, að sum
kúakvn skila t. d. 60 % af ársnytinni á fyrstu 3 mánuð-
um mjólkurskeiðsins, 30 % á næstu þrem mánuðum þess,
en 10 % á síðustu mánuðum. Önnur mjólka aftur 40 % af
ársnytinni á fyrstu 3 mánuðum mjólkurskeiðsins, 30 %
á þeim næstu þrem, 20 % á þrem þar næstu og 10 % á
siðustu þrem mánuðunum.
Þctta liggur svo til grundvallar fyrir þvi, að kúnum er
miseðlilegt að umsetja beimaaflaða fóðrið í mjólk. Kúnni,
sem Iiefir eðli til þess að skila 60 % af ársnytinni á fyrstu