Morgunblaðið - 11.07.2011, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 11. JÚLÍ 2011
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Íslendingarhafa fundiðfyrir óbeisl-
anlegum til-
þrifum náttúr-
unnar síðustu
misserin. Og ekki hafa þeir
verið einir um það. Hryll-
ingurinn í Japan, þar sem
tugir þúsunda manna fór-
ust í ofurskjálfta jarðar en
þó einkum í flóðbylgjunum
sem fylgdu er öllum enn
ofarlega í huga. Og þótt
annað tjón sé í skugga hins
ógurlega manntjóns var
það einnig gríðarlegt.
Eldgos og hlaup hafa
verið óþægilega tíð hér og
hafa valdið tilfinnanlegu
tjóni og fjárhagsskaða.
Flugþjónusta og ferða-
þjónusta, bæði hér og er-
lendis, hafa skaðast og bú-
smali og jarðnæði bænda
sömuleiðis. En manntjón
hefur ekki orðið, það er
mikið þakkarefni. En þýð-
ingarmikið er að öllum sé
ljóst að ekki er sjálfgefið
að svo vel takist til í slík-
um hamförum. Þétt um-
ferð að degi til á vestan-
verðum Mýrdalsssandi
hefði hugsanlega getað
gert mál snúin og skapað
mikla hættu í hlaupi eins
og því sem varð um
helgina.
En þótt náttúruöflin,
sem sýnt hafa á sum spilin
sín síðustu misserin, séu
óbeislanleg og lúti aðeins
eigin lögmálum þá er þjóð-
in þó mun betur búin undir
hamfarir af þessu tagi en
áður var. Veraldleg efni
eru önnur og þekkingu
hefur farið fram. Mælitæki
og vöktun geta gefið nokk-
urn fyrirvara, jafnvel svo
sköpum skipti, til að forða
fólki af hættusvæðum og
minnka eignatjón. Og við-
brögð við hamförum eru
aðgengilegri en áður,
tækjakostur er þó nokkur
fyrir hendi, þjálfaðar
björgunarsveitir og vel ag-
að almannavarnafólk bæði
í miðstýrðri yfirstjórn og á
nærsvæðum. Öllu þessu
fólki er mjög treyst og
reynslan sýnir að góðar
ástæður eru til þess.
En það má þó ekki gera
til allra þessara aðila
óraunsæjar kröfur. Hver
og einn verður að gera
ráðstafanir í sínum ranni
eins og hægt er, gera sínar
áætlanir um viðbrögð, að
minnsta kosti
gagnvart þeirri
vá sem helst er
þekkt og reynsla
er af, jafnvel
þótt hún sé að-
eins söguleg. Gos hafði
ekki orðið í Eyjafjallajökli
í manna minnum þegar það
varð fyrir rúmu ári. En
sögulegur fróðleikur og
síðari tíma vísindalegar
rannsóknir auðvelduðu
viðbrögð þá. Þeim fækkar
nú mjög sem persónulega
muna síðasta Kötlugos. En
ungir og gamlir Íslend-
ingar vita að þau geta ver-
ið tröllaukin og kannski er
öruggast að gera ráð fyrir
að næsta gos þar verði af
stærstu gerð, þar sem svo
langt er liðið frá síðasta
gosi. Eldgosið í Heimaey
fyrir tæpum 40 árum er þó
það gos þar sem tæpast
stóð, því það gos varð nán-
ast ofan í fjölmennri byggð
og áður en því lauk hafði
fjöldi íbúðarhúsa horfið
undir hraun. Sá mikli at-
burður gerði engin boð á
undan sér (nema menn líti
á Surtseyjargos 10 árum
áður sem aðvörunarskot)
og enginn vill hugsa þá
hugsun til enda hvað gerst
hefði ef sprungan hefði
opnast nokkrum hundr-
uðum metra nær byggð-
inni en varð.
Öll þessi ósköp eru okk-
ur Íslendingum til áminn-
ingar. Þau eiga ekki að
draga úr mönnum kjark og
enn síður að koma í veg
fyrir að þeir lifi lífinu í
landinu og njóti landkosta
þess í hvívetna. En óhjá-
kvæmilegt er að hafa vara
á sér. Styrkja verður sem
má forvarnarkosti gagn-
vart náttúruvá og búa enn
frekar í haginn fyrir skjót
viðbrögð við þeim, með öfl-
ugum sveitum og birgða-
söfnun lykilstofnana, eins
og frekast getur verið
réttlætanlegt.
Ferðaþjónustunni óar
nú, svo sem vonlegt er,
þau áhrif sem rof hring-
vegar vegna hlaups muni
hafa á þá grein. En ekki
verður annað séð og ekki
öðru trúað en að viðkom-
andi yfirvöld muni gera
allt sem í þeirra valdi
stendur til að milda það
tjón, sem ekki verður
komist hjá, úr því sem
komið er.
Hamfarahrina síð-
ustu ára kallar á efl-
ingu hvers konar
viðbúnaðar}
Hamfarir
F
yrir rétt tæplega þremur árum
ákvað ég að byrja að spila tenn-
is, sem ég hafði lengi talið vera
fallegustu íþrótt veraldar. Eftir
að hafa spilað í nokkur skipti fór
ég ásamt vini mínum í tennisferð til Spánar
enda sá ég fram á að það væri eina leiðin til að
ná fljótt tökum á íþróttinni. Það krefst ein-
beitingar og þolinmæði að fara endurtekið út
á völl þegar maður er lélegur í tennis. Það er
lítillækkandi að hitta boltann sjaldan, næst-
um aldrei, og þurfa stöðugt að beygja sig nið-
ur upp við netið til að sækja gula kúlu. Það
rennur fljótt upp fyrir nýjum leikmanni að
það er ekki jafnauðvelt og það virðist í sjón-
varpi að slá bolta, sem ferðast yfir völlinn á
200 kílómetra hraða, þannig að hann lendi á
eins fermetra stóru svæði upp við endalínuna
við hinn enda vallarins.
Vil héldum til í spánskum strandbæ og spiluðum allan
daginn milli þess sem við lásum í námsbókum á strönd-
inni. Eftir nokkra daga féll steypiregn í gamla-testa-
mentisstíl frá himnum og við sáum ekki fyrir endann á
því. Samkvæmt áreiðanlegri veðurspá var besta veðrið á
Spáni á þeim tímapunkti í höfuðborginni Madríd og við
gripum tennisspaðana og stukkum upp í næstu lest til
háborgarinnar. Við spurðum mann á hosteli í Las Huer-
tas í miðborginni hvar næsti tennisvöllur væri og næstu
daga æfðum við uppgjafir og bakhendur við kjör-
aðstæður í Retiro-garðinum í hjarta borgarinnar. Í tenn-
ismiðstöðinni í Retiro uppgötvaði ég tvennt; annars veg-
ar að tennis var íþrótt sem hentaði mér vel – færði mér
mikla gleði þegar ég loks hafði náð tökum á henni – og að
sú upplifun sem fæst við að drekka Aquarius
úr dós í 30 stiga hita eftir erfiða æfingu er al-
gjörlega einn af þessum litlu hlutum sem
margir segja að veiti lífinu inntak og merk-
ingu.
Þegar annir eru mestar í ferðaþjónustu á
Spáni yfir sumartímann er varla líft inni í
miðju landi í höfuðborginni vegna ógurlegra
hita. Borgin er af þessum sökum ekki þjökuð
af yfirþyrmandi túrisma og er furðulega
mikið spænsk og einhvern veginn ekta, mið-
að við aðrar höfuðborgir Evrópu, án þess ég
viti nákvæmlega hvað í því felst.
Ég flutti til Madrídar í fyrra og var þar við
nám í eitt ár. Ég tók tennisspaðann með, fór
á fótboltaleiki Atletico Madrid með blóðheit-
um sambýlismönnum, drakk Aquarius eftir
líkamlegt erfiði og sagði að hitt og þetta væri
eða einkenndist af mierda. Mér lærðist jafnframt að í
eðlilegum þjóðfélögum þykir sjálfsagt að fólk geti keypt
sér rauðvínsglas fyrir þrjúhundruð krónur.
Madríd er frábær borg og í september og október er
veðurfarið himneskt þegar vítiseldar ágústmánaðar hafa
kulnað og heimamenn streyma aftur í bæinn. Flugfar til
Barajas-flugvallar frá London á haustin er jafnframt af-
ar ódýrt – ef miðað er við þau flugfélög sem skilyrða veru
okkar hér á þessari eyju – og í þeim kristallast takmark-
aður eða enginn skilningur minn á starfsemi flugfélaga.
Mér finnst eins og tennisspaðinn minn, sem stendur
upp við vegg, stari á mig. Það er eins og hann vilji ná til
mín og segja mér eitthvað. En ég veit hvað hann vill
segja. Að það sé alltof langt síðan ég hef fengið Aquarius
úr dós. haa@mbl.is
Halldór Arm-
and Ásgeirsson
Pistill
Madríd
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Óblíð veður öftruðu
skíðamönnum í vetur
FRÉTTASKÝRING
Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
Hvassviðri setti strik í reikn-inginn á skíðasvæðunumá Íslandi síðasta vetureftir góða byrjun í nóv-
ember árið 2010.
Guðmundur Karl Jónsson, for-
stöðumaður skíðasvæðisins í Hlíðar-
fjalli á Akureyri, segir að íslenska
rokið standi í raun upp úr frá síðasta
vetri.
„Veturinn gekk ágætlega uppi í
fjalli miðað við veðurfar. Veðrið er þó
það sem stendur upp úr, aðstæður
voru mjög erfiðar og hvassviðri var
afskaplega mikið. Engu að síður var
þetta þriðji besti veturinn í sögu Hlíð-
arfjalls,“ segir Guðmundur.
Hann segir jafnframt að norðan-
áttin sem beðið var eftir í vetur hafi
ekki látið sjá sig fyrr en í vor. „Það
var ríkjandi suð-vestanátt stærsta
hluta vetrar og það gerði mönnum
erfitt fyrir. Kuldinn og norðanáttin
létu ekki sjá sig. En þegar á allt er lit-
ið var þetta góður vetur, sá þriðji
stærsti í heimsóknum og það var al-
veg nóg af snjó þótt veður væri leið-
inlegt. Svo í ljósi þessa erum við
glöð,“ segir Guðmundur.
Skíðasvæðið á Akureyri var opn-
að um miðjan nóvember árið 2010 og
því lokað 2. maí í vor. „Það komu svo
nokkrir dagar þar sem við þurftum að
loka vegna hvassviðris. Það var svo
snjór alveg fram í júní og þeir síðustu
sem renndu sér fóru 12. júní. Það féll
hins vegar aska hjá okkur og við lok-
uðum skíðasvæðinu svona almennt í
byrjun maí. Eftir það voru æfingar og
námskeið haldin í fjallinu.“
Guðmundur segist jafnframt
fullviss um að næsti vetur verði góður
skíðavetur. „Það er svo sjaldgæft að
það sé svona slæmt veður tvö ár í röð.
Við stefnum að því að halda áfram að
bæta þjónustuna og auka fjölbreyti-
leikann fyrir gesti í fjallinu.“ Snjó-
framleiðsla hefst í Hlíðarfjalli 1. nóv-
ember og stefnt er að því að skíða-
svæðið verði opnað síðustu helgina í
nóvember.
Fleiri dagar, færra fólk
„Það var opið hjá okkur síðasta
vetur í 63 daga, sem verður að teljast
mjög gott. Hins vegar kom minna af
fólki en áður því opnunardagarnir
voru stakir. Til dæmis náðum við að-
eins einu sinni að hafa Bláfjöll opin yf-
ir helgi eftir áramót. Og fólk rýkur
ekki upp í fjall nema það viti að að-
stæður séu 100% góðar,“ segir Magn-
ús Árnason, framkvæmdastjóri skíða-
svæðisins í Bláfjöllum.
46 þúsund gestir lögðu leið sína í
Bláfjöll liðinn vetur opnunardagana
63. Til samanburðar voru opn-
unardagarnir 57 veturinn 2009-2010
og þá voru gestir 83 þúsund talsins.
„Við opnuðum fimmta nóvember
og þá var opið næstum því sleitulaust í
þrjár vikur. Svo fór snjórinn og þetta
skítaveður kom í staðinn – það var
ríkjandi suð-vestanátt í allan vetur. Þá
er hríð uppi í Bláfjöllum og snjórinn
fýkur upp,“ segir Magnús.
Hann bætir við að stefnan sé sú
að fá leyfi til að hefja snjóframleiðslu í
Bláfjöllum, enda myndi hún tryggja
stöðugri rekstur á svæðinu. „Það
vantar að allsherjarúttekt sé gerð á
svæðinu af heilbrigðisyfirvöldum svo
við getum hafið framleiðsluna. For-
athugun er þó hafin og málið er í
vinnslu.“
Um síðustu helgi var jafnframt
opnaður hjólagarður á svæðinu. Hægt
er nota skíðalyfturnar til að komast
upp og hjóla svo eftir brautum niður.
Magnús segir að garðurinn verði op-
inn allar helgar í sumar og fram í sept-
ember. „Svo er þetta líka kjörið fyrir
þá sem vilja fara í útsýnisferð.“
Morgunblaðið/Eggert
Skíðalyfta Guðmundur Karl Jónsson, forstöðumaður í Hlíðarfjalli, bindur
vonir við að veður verði skíðamönnum hagstæðari á vetri komanda.
43.000
Gestir Bláfjalla í vetur
63
Opnunardagar
í Bláfjöllum í vetur
68.000
Gestir Hlíðarfjalls í vetur
120
Opnunardagar
í Hlíðarfjalli í vetur
‹ SKÍÐASVÆÐIN ›
»