Vera - 01.09.1994, Qupperneq 43

BffiKUR
SALTBRAGÐ
HÖRUNDSINS
Benoite Groult
Þýðing: Guðrún
Finnbogadóttir
Fróði hf 1993
Bók frönsku
skáldkonunn-
ar er óður til
erótíkurinn-
ar, til lífs-
gleðinnar
og þess
ævintýris
þegar elskendur fjö-
traðir af skyldum og hversdags-
leika taka áhættu og gefa hvor öðrum dýnnætar
gjafir ævina alla í stað þess að gráta horfnar ást-
Groult getur það sem fáum hefur tekist, að
lýsa hömlulausum ástríðum tveggja ólíkra ein-
staklinga, án þess að falla í gryiju lágkúrulegra
ljósrauðra bókmennta. Hún er að takast á við
grundvallarspumingar um frelsi og jafnrétti og
kemst að þeirri niðurstöðu að tilfmningar og á-
stríður eigi sér alltaf siðferðilegan tilverurétt á
kostnað skynsemisraka.
Skáldkonan viðurkennir í upphafí að hún taki
áhættu þegar hún lýsir unaðssemdum holdsins,
enda ekki um auðugan garð að gresja við orða-
val. Hún talar um útjaskaða orðaleppa og spyr
hvernig hægt sé að komast hjá því að vera
hlægilegur. En henni tekst það ómögulega „...að
gæða ljóma hversdagslegustu athöfn sem til er í
heiminum - því hvað er hversdagslegra en píka,
nema ef vera skyldi tvær píkur? Og tappar ekki
fyrsta flokks reður af, eins og typpi af lélegustu
gerð?“
Það er óneitanlega ójafnræði með söguhetjum
þessarar bókar og hefðbundnum hlutverkum
kynjanna er snúið við. I þessari togstreitu af-
neitunar, ijarlægðar og ólíks uppruna felst
spenna bókarinnar, en hún vekur líka upp marg-
ar siðferðisspumingar. Hvemig frjáls kona,
meðvituð um jafnréttisbaráttu, lætur drauminn
um elskhugann rætast án mannfýrirlitningar eða
sjálfshaturs. Hvort ástríður brúi alltaf bilið milli
ólíkra einstaklinga? Hvar mörkin liggi milli
frjálsra ásta og eignarhalds.
Groult er að storka ríkjandi siðferðishug-
myndum karlveldisins með bók sinni en gengur
kannski of langt á köflum, þegar elskhuginn
verður einungis foli til að svala líkamlegum
fýsnum. Annars er Saltbragð hörundsins svo
heit og þrungin tilfinningum að hrein unun er af.
I henni er þessi heillandi örlagatrú, trú á að lík-
amar sem þekkja hvor annan finni saman. Kyn-
lífslýsingar eru allt í senn raunsæjar, ljóðrænar
og spaugilegar, sem gerir það að verkum að það
er alltaf einlægni í frásögninni. Maður leiðist
inn í þetta lostasamband með sömu tilfinningu
og snigillinn sem fikrar sig upp steininn og
skynjar allar ójöfnurnar. Og lesandinn hefur
djúpa santúð nteð elskendunum sem mörgum í
íslenskum smáheimi myndi kannski þykja frem-
ur tvöfaldir karakterar. Eða sýna ekki skoðana-
kannanir að andstaða við framhjáhald er meiri á
íslandi en víðast hvar annars staðar?
SB
Konur aka með meiri
ÁBYRGÐ en karlar,
það sýna skýrslur um tjón!
Þetta vitum við hjá ÁBYRGÐ og þessvegna bjóðum við konum*
hagstæðari kjör en körlum - með EVU-TRYGGINGUNNI, sem gefur 20%
afslátt af kaskótryggingu og 10% afslátt af ábyrgðartryggingu með
17.000 kr. eigin áhættu.
Þetta er jafnframt áskorun til karla - með lægri tjónakostnaði lækkar
iðgjaldið. AKTU MEÐ ÁBYRGÐ!
*Skilyrði er að konan ein aki bílnum.
tryggingafélag bindindismanna
Lágmúla 5 - Reykjavík - sími 889700
L