Fréttablaðið - 20.01.2012, Blaðsíða 12

20. janúar 2012 FÖSTUDAGUR12
Föstudagsviðtaliðföstuda
gur Árni Páll Árnason, þingmaður Samfylkingarinnar
U
m áramótin hætti
Árni Páll Árnason
sem efnahags- og
viðskiptaráðherra.
Brotthvarf hans
var ekki óumdeilt,
síður en svo, en um það var til-
kynnt á átakasömum flokksstjórn-
arfundi Samfylkingarinnar. Árni
Páll segir formann flokksins hafa
umboð til þess að skipa í ráðherra-
liðið og hann hafi engan ágreining
gert um það.
„Ég á enga kröfu til að vera
ráðherra umfram aðra. Ég gerði
athugasemdir við að efnahags-
ráðuneytið færi úr höndum Sam-
fylkingarinnar, vegna þeirra
verkefna sem þar voru í vinnslu
og voru flokknum afar mikilvæg.
Auðvitað er núverandi ráðherra
einnig með aðrar áherslur, til
dæmis gagnvart aðild að Evrópu-
sambandinu, skjóta upptöku evru
og erlendar fjárfestingar, heldur
en voru í minni tíð. Þetta er spurn-
ing um þau pólitísku áhrif sem
þessi tilfærsla hefur út frá hags-
munum flokksins en kemur minni
persónu í sjálfu sér ekkert við.“
Málefni frekar en persónur
Ríkisstjórnin hefur haft ærin
verkefni varðandi landsstjórnina,
en einnig við það að halda stuðn-
ingsliðinu saman. Árni segir vont
þegar kvarnist úr stjórnarliðinu.
„Vissulega er það áhyggjuefni.
Ég hef hins vegar alltaf varað
við því að menn ætli sér að búa
til eins leita hjörð í stjórnarsam-
starfinu. Ég hef varað sterklega
við því að menn persónugeri tog-
streitu um Evrópumál eða fisk-
veiðistjórn í Jóni Bjarnasyni, svo
dæmi sé tekið, og ætli sér síðan að
leysa efnislegan ágreining með því
að hann fari úr ríkisstjórn.
Ég hef aldrei orðið var við annað
en að Jón tali fyrir ákveðinn hóp í
Vinstri grænum og þeim hópi verð-
ur auðvitað að sýna virðingu. Það
er einfaldlega þannig að annað-
hvort þurfum við að semja við þann
hóp eða vinna með einhverjum
öðrum. Það er ekki hægt að halda
að sá hópur hverfi við það eitt að
fulltrúi hans hverfi úr ríkisstjórn,
því þá þurfa bara einhverjir aðrir
að tala fyrir hópinn. Það leiðir af
lýðræðinu,“ segir Árni og bendir á
að Steingrímur J. Sigfússon sé nú
farinn að tala fyrir þennan hóp, til
dæmis í viðtali í Bændablaðinu.
„Það er ágreiningur á milli
flokkanna um Evrópu og ýmis
önnur mál og það þarf þá bara að
horfa á hann, en ekki fólkið, og
finna honum farveg.
Kannski höfum við gert of lítið
af því að finna þennan farveg
gegnum opna umræðu og verið
með of mikið af fyrirfram gefnum
niðurstöðum.“
Meira meirihlutaræði
Árni telur að stjórnmálamenn hafi
ekki lært nægilega af hruninu og
breyta þurfi starfsháttum í stjórn-
málum.
„Við bjuggum áður við mjög
harkalegt meirihlutaræði á Íslandi,
öfugt við hin Norðurlöndin. Menn
lögðu mikið upp úr því að keyra
ákvarðanir í gegn með stuðningi
meirihluta og í stríði við minni-
hluta. Við höfum ekki snúið baki
við þeim vinnubrögðum. Þvert á
móti gætir þess að það sé meiri
hugmyndafræðileg réttlæting fyrir
meirihlutaræði, vegna þess að þeir
sem eru í minnihluta séu með ein-
hverjum hætti vont fólk eða eitt-
hvað slíkt. Það er búið að búa til
hugmyndafræðilega flokkun.“
En er Árni ekki með því að gagn-
rýna stjórnarmeirihlutann?
„Okkur hefur ekki tekist að inn-
leiða ný vinnubrögð. Við vinnum
algjörlega eftir hinni gömlu form-
úlu að meirihlutinn upplifir sig sem
meirihluta og ekki sé lagt upp með
þverpólitíska samvinnu, líkt og á
Norðurlöndunum. Við tölum um
norræna velferðarstjórn, og mér
hefur þótt vænt um þá hugsun, en
í norrænni velferðarstjórn verð-
ur auðvitað að felast samræðu-
hefð og norræn verðmætasköpun
til að standa undir velferðinni. Það
gleymist oft.“
Ekki í tengslum við fólkið
Á hinum Norðurlöndunum er sjálf-
stætt markmið að taka ekki ákvarð-
anir með naumum meirihluta, að
sögn Árna. Vantrú fólks á stjórn-
málum megi að verulegu leyti
skýra með því að ekki hafi tekist
að breyta vinnubrögðum.
„Ég held að fólk upplifi að veru-
legu leyti stjórnmál sem baráttu
úr tengslum við veruleika fólks í
landinu. Auðvitað hafa orðið mikil
hugmyndafræðileg átök í kjölfar
hrunsins, en við verðum með ein-
hverjum hætti að ljúka þeim.
Það er til viðskiptaráð á öllum
Norðurlöndunum og verkalýðs-
hreyfing, en ríkisstjórnir undir
forystu jafnaðarmanna eru ekki
að kallast á við þessa aðila í fjöl-
miðlum. Menn vinna sig saman til
niðurstöðu. Ef við viljum halda í
höndina á viðskiptalífinu þá verð-
um við líka að eiga einlægt sam-
tal við það. Ef við kjósum að skatt-
yrðast við það fer það einfaldlega
fram með sínum hætti, án tillits til
þess sem við viljum.
Stóra framlag jafnaðarmanna á
Norðurlöndunum til samfélagsþró-
unarinnar er samtalið. Þar eigum
við Íslendingar langt í land. Að
skapa traustan og málefnalegan
grundvöll undir ákvarðanir og taka
þær á efnislegum og lýðræðisleg-
um grunni.“
Tengja stjórnmál samfélagi
Árni Páll telur umhugsunarefni
að allt að 70 prósent aðspurðra í
könnunum telji sig ekki eiga sam-
leið með neinum stjórnmálaflokk-
um. Það sé verkefni stjórnmála-
manna að tengja stjórnmálin og
sam félagið aftur saman.
„Ég held að þar skipti máli að ná
tengingu við raunveruleg áhyggju-
efni fólks. Ég nálgast þetta auð-
vitað út frá mínum flokki. Sam-
fylkingin var sett á fót til að vera
heimili fyrir fólk með fjölbreytt-
ar skoðanir, þar sem við næðum
niður stöðu með samræðum.
Kvennalistinn gagnrýndi vinstri
flokkana á sínum tíma fyrir það
sem nefnt var skilgreiningardauði
– allt var skilgreint til dauðs og
flokkað í æskilegar og óæskilegar
skoðanir. Sú aðferðafræði á ekki
heima í Samfylkingunni og er ein-
ungis til þess fallin að auka enn á
tilfinningu fólks um að við séum
að tala um eitthvað allt annað en
það hafi áhuga á og skiptir það
máli í sínu daglega lífi.“
Árni Páll bendir á að helmingur
þjóðarinnar sé undir 34 ára aldri.
Þeir hugmyndafræðilegu merki-
miðar sem japlað sé á daginn út
og inn hafi litla tengingu við dag-
legan veruleika þess fólks. Hann
kallar eftir því að málflutningur
Samfylkingarinnar endurspegli
þá staðreynd. Hefur flokksforyst-
an þá ekki staðið sig sem skyldi?
„Ég er bara að tala um stöðu
flokksins eins og hún er. Við þurf-
um að tileinka okkur ný vinnu-
brögð. Við höfum í of miklum
mæli tileinkað okkur átakasókn,
svo sem í Icesave,“ segir Árni og
vísar þar sérstaklega í Icesave-
málið. „Við þurfum að læra af
þessu. Jafnaðarmannaflokkur
getur ekki nálgast landsstjórnina
á sömu forsendum og valdagírug-
ur hagsmunagæsluflokkur. Hann
verður að nálgast hana öðruvísi.“
Sem þér finnst hafa skort?
„Já. Ég held að við höfum ekki
tileinkað okkur nægilega vel sam-
tal, en það verðum við að gera.“
Skýrar markaðsreglur
Gylfi Þ. Gíslason sagði eitt sinn að
markaðurinn væri þarfur þjónn
en afleitur herra. Þetta segir Árni
Páll eiga vel við í dag. Íslendingar
séu þó skammt á veg komnir hvað
það varðar. Setja þurfi markaðn-
um skýrar og gagnsæjar reglur.
Ábyrgðin eigi síðan að vera hans,
en ekki alltaf ríkisins.
„Hér erum við bundin af því,
sama hvort það eru brjóstapúð-
ar eða iðnaðarsalt, að umræð-
an snýst í örskamman tíma um
ábyrgð markaðsaðila en flyst svo
strax á ríkið. Við ríkisvæðum
ábyrgðina strax í huga okkar.“
Árni vill ýta undir ábyrga
markaðshegðun. Hann veltir því
upp hvort hægt væri, svo dæmi sé
tekið, að taka upp ábyrgðartrygg-
ingu vegna vangoldinna launa,
frekar en Ábyrgðasjóð launa
sem öll fyrirtæki greiða jafnt í.
Fyrirtæki sem hefðu verið lengi
í rekstri greiddu þannig lægra
iðgjald en ný fyrirtæki sem rekin
eru undir forystu manna sem
hefðu keypt þau úr öðrum rekstri
sem hefði verið látinn fara í þrot.
Þannig yrðu hömlur settar á
kennitöluflakk.
„Regluverkið þarf að vera
skýrt og það verða að vera inn-
byggð viðurlög við rangri hegð-
un sem eru sjálfvirk. Þetta má
ekki vera þannig að það þurfi að
koma réttþenkjandi ráðherra með
reglustiku og lemja menn í haus-
inn. Óábyrg hegðun þarf að vera
dýrari en ábyrg hegðun og allir
hvatar rétt hugsaðir hvað það
varðar.“
Opin sannleiksnefnd
Árni Páll telur þjóðina stadda á
tímamótum og næsta verkefni sé
úrvinnsla hrunsins. Það eigi við
um stjórnmálin sem samfélagið
í heild sinni. Þjóðin skuldi sjálfri
sér að gera málið betur upp.
„Ég hef frá því í október 2008
talað fyrir opnum nefndarfundum
til að rannsaka málið og ég var
þeirrar skoðunar að það hafi verið
mikil mistök að loka vitnaleiðslur
um málið inni í nefnd. Það hefði
verið mun æskilegra ef við hefð-
um sem þjóð fengið að sjá vitnis-
burð lykilaðila og mynda okkur
sjálfstæða skoðun á honum.
Ég held að við ættum að hugsa
það af alvöru núna að setja á fót
sannleiksnefnd. Ég held að við
hefðum gott af slíkri umræðu og
það er ekki slæmt að smá tími
hafi liðið. Umræðan verður þá
kannski minna í formi hugmynda-
fræðilegs uppgjörs, sem svona
umræða má aldrei vera, og meira
í formi efnislegrar umfjöllunar
um málið, þar sem líka er tekið
mið af alþjóðlegu samhengi.“
Við kunnum ekki að tala saman
Skýra þarf reglur markaðarins og færa ábyrgðina frá ríkisvaldinu að mati Árna Páls Árnasonar. Hann telur mikið skorta á
samræðuhefð í stjórnmálum og þar sé Samfylkingin ekki undanskilin. Hann vill breyta því en segir ráðherrametnaði sínum full-
svalað. Árni segir Kolbeini Óttarssyni Proppé frá því að hann telji ekki unnið úr hruninu og vill skoða stofnun sannleiksnefndar.
Árni Páll er gagnrýninn á stjórnmálin, bæði almennt og í eigin flokki. En er
hann að bjóðast til að leiða Samfylkinguna í átt til nýrra vinnubragða?
„Það er svo skrýtið með þessa hugsun um að leiða. Þessi lífsreynsla að
verða ráðherra á þessum tíma er ansi sérstök. Að bera ábyrgð á velferðar-
málum, atvinnuleysi og niðurskurði á þessu viðkvæma sviði var auðvitað
mikil reynsla fyrir jafnaðarmann. Næsta verkefnið, uppbygging hagstjórnar
og endurreisn fjármálamarkaðarins reyndi líka á, en með öðrum hætti.
Þetta var mikil ábyrgð og maður horfir öðruvísi á hlutina á eftir. Metnaði
mínum til að verða ráðherra er til að mynda fullsvalað í bili og ég er alveg
rór yfir þeim málum.“
Árni Páll vill setja alla sína orku í að vinna að því að stjórnmálin tali aftur
við fólk. „Samfylkingin má ekki verða lítill flokkur sem talar fyrir þröngan
hóp og einsleita hagsmuni. Hún á áfram að vera það torg hugmynda og
breiðfylking félagslegs réttlætis, sem henni var ætlað að vera. Íslendingar
eru upp til hópa jafnaðarmenn – vilja félagslegt réttlæti, öryggi, jöfn tæki-
færi og frelsi til athafna. Markmiðið með Samfylkingunni var að fylkja öllu
þessu fólki saman og hámarka áhrif þessarar hugmyndafræði. Þetta finnst
mér merkilegasta verkefnið og það freistar mín að eyða orku minni í það.“
Ráðherrametnaði mínum svalað
ÓBREYTTUR ÞINGMAÐUR Árni Páll Árnason vill beina kröftum sínum að því að tengja stjórnmál samfélaginu á nýjan leik. Hann
telur að tryggja verði að Samfylkingin verði áfram flokkur fólks með ólíka hagsmuni. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Nám í höfuðbeina- og spjaldhryggjarmeðferð hjá
Upledger á Íslandi hefst 14. apríl 2012
Námið er kennt í önnum og eru fimm annir til að klára námið
og geta orðið skráður græðari. Kennt er um helgar.
Á fyrstu önn, sem er 1.áfangi í Upledger höfuðbeina- og spjaldhryggjar-
meðferðar náminu, eru kennd grunnatriði meðferðarinnar. Þau eru sett upp
í 10 þrepa kerfi, sem sérstaklega er hannað og hugsað til að þjálfa færni og
næmni meðferðaraðilans en hefur einnig þann kost að meðferðarþiggjandi er
að fá frábæra meðhöndlun á öllum líkama.
Kennt á íslensku og er kennari Erla Ólafsdóttir sjúkraþjálfari, CST.
Önnin kostar 120.000 krónur.- Ítarleg vinnubók er innifalin í þátttökugjaldinu.
Nánari upplýsingar um námið og skráning í síma 8630610 eða
erla@upledger.is. www.upledger.is
Erla Ólafsdóttir CST sjúkraþjálfari
Hlíðarási 5, 270 Mofellsbær
s. 8630610 erla@upledger.is
www.upledger.is