Læknablaðið - 15.05.1989, Blaðsíða 9
LÆKNABLAÐIÐ
151
með hita og síðan slappleika. Einn sjúklingur
hafði tvo meðverkandi þætti úr flokki B (eiturlyf,
fósturlát), og 7 sjúklingar höfðu tvo meðverkandi
þætti, sinn úr hvorum flokknum A og B. Þannig
fundust því þegar á heildina er litið undirliggjandi
eða meðverkandi þættir hjá 44 sjúklinganna
(62%), en í 27 tilfellum var enga skýringu á
tilkomu hjartaþelsbólgunnar að finna.
Sýkingarstaður. Langflestar sýkinganna voru í
vinstri hjartalokum (Tafla II), en í fimm tilvikum
sýktust hægri lokur. Af þessum fimm voru þrjár
sýkingar í þríblaðalokunni (gangráður,
fósturlát/eiturlyf, æðaleggur), ein í
lungnaslagæðarlokunni (hvítblæði) og í fimmta
Table I. Underlying heart diseases and other
conlributory factors in patients with infective
endocarditis.
Heart diseases (group A) Number
Congenital heart disease......................... 10
Prostethic valve ................................. 8
Aortic stenosis................................... 6
Mitral insufficiency.............................. 6
Heart murmur (unspecified)........................ 3
Artificial pacemaker.............................. 2
Aortic insufficiency.............................. 1
Mitral stenosis .................................. 1
Total 37
Other underlying factors (group B) Number
Periodontal inflammation/infection........... 6
Dental surgery without prophylactic
antibiotics............................... 2
Hemodialysis ................................ 2
Miscarriage.................................. 2
Urosepsis.................................... 2
Infected intravenous catheter................ 1
Intravenous drug abuse....................... I
Leukemia .................................... 1
Total 17
Table II. Classification of infective endocarditis cases
according to the site of infection.
Per-
Site of infection Number centagc
Aortic valve ........................... 29 40,8
Mitral valve............................ 21 29,6
Undetermined............................. 6 8,5
Aortic and mitral valves................ 3 4,2
Triscupid valve.......................... 3 4,2
Ventricular septal defect................ 3 4,2
Others................................... 6 8,5
Total 71 100,0
dlvikinu var um sýkingar í báðum lokunum að
ræða (blóðskilun). í 6 sjúklingum í þessari
rannsókn þótti staðsetning sýkingarinnar óviss út
frá þeim gögnum er fyrir lágu.
Blóðmeinafrœði. Við innlögn höfðu 34 sjúklingar
(47,8%) 10 þúsund hvít blóðkorn/míkrólítra eða
færri og 15 sjúklingar (21,2%) höfðu sökk undir
20 mm/klst., en einungis þrír sjúklingar höfðu
sökk yfir 100 mm/klst.
Gigtarþættir voru einungis mældir hjá 26
sjúklinganna eða í 37% tilvika og verður hér ekki
gerð tilraun til að meta niðurstöður þeirra
mælinga, enda sýnist val á þessum blóðprófum
hafa verið handahófskennt.
Hjartaómskoðun. Hjartaómskoðun var gerð á 29
sjúklingum og í 21 (72,4%) fundust teikn um
hjartaþelsbólgu. í 15 tilvikum var eingöngu beitt
einvíddartækni (M-MODE), en bæði einvíddar
og tvívíddartækni (2-D) í öllum hinum.
Sýklaflóra. Af sýklategundum (Tafla III), voru
streptokokkar algengastir orsakavalda, alls 30
tilfelli (42%). Vírídans streptókokkar ræktuðust í
14 tilvikum, nonhemólýtískir streptókokkar í 8
tilvikum, Streptococcus fecalis og Streptococcus
bovis í tveimur tilvikum hvor tegund og aðrar
tegundir í fjórum tilfellum. Stafýlókokkar voru
næst algengastir, þeir ræktuðust í 22 tilvikum,
þar af Staphylococcus aureus 17 sinnum.
Gram-neikvæðir stafir ræktuðust frá fimm
sjúklingum og Candida albicans frá einum.
Table III. Microbiologic etiology of infective
endocarditis in lceland 1976-1985, and comparison of
the two 5 year periods 1976-1980 and 1981-1985.
Infective agents Number °7o Number of cases 1976- 1981- 1980 1985
S. aureus 17 23,9 8 9
S. viridans 14 19,7 10 4
Nonhemolytic streptococci. 8 11,3 5 3
S. faecalis 2 2,8 1 1
S. bovis 2 2,8 0 2
Streptococcus, others 4 5,6 1 3
S. epidermidis 5 7,1 3 2
E. coli Actinobacillus 3 4,2 3 0
actinomycetemcomitans... 1 1,4 0 1
Corynebacterium 1 1,4 1 0
Pseudomonas 1 1,4 1 0
Candida albicans 1 1,4 1 0
Blood cultures negative.... 5 7,1 2 3
Blood cultures not done ... 7 9,9 2 5
Total 71
100,0 38 33