Vísir - 24.12.1930, Blaðsíða 19

VÍSIR
Ljósið.
Sögu þá, sem fer hér á eftir,
sagtSi amma okkur krökkunum
þegar vitS vorunr lítil:
ILg misti föSur minn er eg var
enn barn aö aldri. Viö vorura
fjögur systkinin, tvær stólkur og
tveir drengir. Efnin voru góö,
þegar pabbi sálugi féll frá, og
mámma hélt áfram búskapnum.
Eg var tólf ára, þegar saga
þessi geröist, en systir mín árinu
yngri. Bræöurnir voru komnir
um eiSa yfir fermingu.
ViíS áttum heirna langt fram til
dala. Á koti einu frammi í heitSar-
sporöi, hokraði fátæk ekkja meö
börnum sínum. Hún hét Guöfinna
Og var mikil vinkona móöur
minnar. Haföi maöur hennar orö-
iö úti milli bæja fyrir nokkurum
árum. Hann var á heimleið úr
kaupstaö í mikilli ófærö um vet-
ur og haföi örmagnasí, er hann
átti skamt ófariö heim til sin.
Fanst líkið undir svonefndum
Klofasteini, mitt á milli heimilis
móöur minnar og lcotsins i heiö-
arsporöinum. Töldu menn víst,
að hann mundi hafa ætlað að
hvíla sig og kasta mæöinni und-
ir steininum, en verið svo syfjað-
ur, aö hann hafi ekki rnátt halda
vöku sinni og dáið í svefni. Vildu
gumir halda því fram, aö ilt væri
að vera á ferö í fjúki og myrkri
nálægt Klofasteini eftir þetta, því
að bóndi hefði þaö til, aö villa
um vegfarendur. Okkur krökkun-
um var meinilla við aö koma ná-
Jægt steininum, þá er birtu var
tekið aö bregða.
• Þaö var siður móöur minnar, að
senda ekkjunni í heiöarkotinu
ýmsan glaðning fyrir jólin. Var
þaö oftast nær sent á -Þorláks-
messudag, en i það skifti, er nú
veröur frá sagt, varð því ekki við
komið. Fjármaðurinn var lasinn
0g bræöur mínir urðu að annast
allar gegningar. Sendiförinni i
heiðarkotið hafði því verið frestað
til aðfangadags í þeirri von, að
sauðamaður gæti þá tekið við
störfum sínum, en bræðurnir
skroppið með gjafirnar í kotið.
En sauðamanni batnaði eklci og
lá hann sjúkur fram yfir hátíðir.
ÞaÖ varð því úr, að við systurn-
ar voruin sendar fram í kotið með
glaðninginn til ekkjunnar. — Veð-
ur var allsætnilegt, en þungt i
lofti og útlit fyrir snjókomu. —
Við lögðum af stað um hádegisbil-
ið og bað mamma okkur þess, að
tefja sem allra minst, því að veð-
tu væri ótrygt. Hétum viö öllu
góðu um það og lögðum af stað.
Ekkjan í kotinu tók okkur
tveim hönduin og mátti ekki heyra
nefnt, að við héldum heimleiðis,
án þess að þiggja einhverjar góð-
gerðir. Við sögðumst ekki inega
tefja, því að mamma yrði hrædd
um okkur. En Guðfínna sat við
sinn keip og niðurstaðan varö sú,
að við fórum inn í baðstofu. En
þegar þangaö var komið, fórum
vjö að leika okkur við börnin og
gættum ekki tímans. Við fengum
ílóaða mjólk, laufabrauð, lumm-
ur og fleira góðgæti. Og áöur en
varði, var tekið aö skyggja. Fór-
tun við þá að hugsa til heimferð-
ar, en börnin í kotinu vildu ekki
sleppa okkur og sannast að segja
þótti okkur gaman að vera þarna.
Var þá enn farið í einhvern .leik,
en að honum loknurn héldum við
heiinleiðis.
Þegar við komum spölkorn út
fyrir túnið, var orðið rneira en
hálfrokkið. Olckur þótti það
ískyggilegt, og iðruðumst nú sár-
an, er við höföum dvalist þarpa
svo lengi og óhlýðnast boðuin
móður okkar. Verra en myrkrið
var þó hitt, að nú var komin logn-
drífa svo þétt, að við mundum
ekki aðra slíka. Færðin var slæm,
þæfingur fyrir fæti og hvergi
hvíld. Við héldum áfrarn eftir
föngum og urðum ásáttar um
það, að koma hvergi í nánd við
Klofasteininn. En til þess urðum
við að fara langan krók, annað
hvort upp í brekkur eöa niður á
eyrar. Við ákváðum aö taka stefn-
una niður á eyrarnar, og halda
okkur með ánni, uns við næðum
túnfætinum heima.
Veðrið var kyrt að mestu.
Snjónum lcyngdi niður í logni, en
þó komu stormaköst viö og við
ofan úr fjallinu, en þess á milli
var dúnalogn. En veðurdunurnar
í fjallinu fyltu okkur ógn og
kvíða, því að við gátum átt á
hættu, að hann brysti í grenjandi
stórhrið þegar minst verði.
Bráðlega urðum við þess var-
ar, aö viö vorum orðnar áttavilt-
ar og vissum. ekki hvert stefna
skyldi. Við nároum staðar og
reyndum aö glöggva okkur á mel-
baröi, sem stóð upp úr fönninni.
En við gátum ekki áttað okkur.
Þetta melbarð var áreiðanlega
hvergi í uánd við ána, og þótti
okkur þó líklegast, aö við værum
skamt frá henni. Við vorum al-
veg ráöalausar og héldum áfram,
án þess aö geta gert okkur hina
minstu grein fyrir því, hvert
stefna skyldi.
Eftir ofurlitla stund sáum við
einhvern svartan drang eða stein
skamt framundan. Og er við kom-
um nær, sáum við að þetta var
Klofasteinninn. Og þó að okkur
væri kunnar margar sögur um
reimleikana á þessum slóöurn,
þóttumst við nú úr allri hættu.
Við þektum steininn vel og viss-
um allar áttir frá honum. Og okk-
ur kom saman um, að ekki kæmi
til neinna mála, að bóndinn úr
heiðarkotinu færi að villa um
okkur eða vinna okkur nokkurt
mein, því að hann hlyti að vita,
að við hefðum verið sendar með
ýmislegt góðgæti handa ekkju
hans ög' börnum. Við mintumst
líka þess, að hann hefði æfinlega
verið okkur góður, þegar við vor-
um litlar. Hann hefði oftast gef-
ið okkur eitthvaö gott, þegar hann
kom úr kaupstaðnum, og átti
hann þó marga munnana heima.
Og nú væri hann að sjálfsögðu
hjá guði og dytti auðvitað ekki
í hug, að fara að angra lítil
börn. Hitt væri miklu líklegra,
að hann hjálpaði okkur eitthvaö,
ef hann gæti. Og hatin hlyti að
geta gert það, enda væri góðum
guðí þóknanlegt, að litlum börn-
um væri hjálpað. Líklegast kæmi
þeir báðir, pabbi og hann, og
leiddi þær úr öllum vanda. —
Smámsaman urðum við alveg
sannfæröar um, aö guð mundi
senda þá til að hjálpa okkur,
jafnvel þó að þeirn dytti kannske
eklci í hug, að fara af sjálfsdáðutn.
Við námum staðar hjá Klofa-
steininum og bárum okkur sain-
an um stefnuna. Við þóttumst
eklci í neinum vafa, því að við
vissum upp á hár, að þessi flötur
steinsins -— sem við tiltókum —
blasti viö af hlaðinu hjá okkur.
Vandinn var enginn annar en sá'
að halda þráðbeint samkvæmt
stefnunni, og mundum við þá ná
heim eftir svo sem hálfa klukku-
stund.
En viö sáum ekki neitt fram-
undan. Myrkrið óx stöðugt og
skæðadrifan að sama skapi. Við
höfðum aldrei verið úti i þvílíku
dimmviðri, en samt þótti okkur
auðsætt, að við mundum naumast
geta vilst úr þessu. — Við hvíld-
um okkur ofurlitla stund, lásum
fallegar bænir og báðum guð að
leiða okkur heilar heim til
mömmu. Svo lögðum við af stað
og leiddumst.
Viö gengum lengi-lengi, að þvi
er okkur fanst, og bráðlega kom
þar, að við vissum ekki hvar við
fórum. Við vorum orðnar ramvilt-
ar og þektum engin kennileiti. Við
báðum guð fyrir okkur og héldum
enn áfram.
Eftir langa mæöu og rnikið
göngulag, komum við aftur auga á
drang einn mikinn eða stein frarn-
undan okkur. Það var Kloíasteinn-
inn. — Og við komum að honum á
sama stað og hið fyrra skiftið.
Við höfðum gengið í hring, vafa-
laust mjög stóran hring, og vor-
um nú aftur komnar á sama blett-
inn. Við sögðum ekki neitt, bara
horföumst í augu, og systir mín,
sem var árinu yngri en eg, var
tekin að gráta i hljóði. — Eg fann
að eg var að verða þreytt, og lang-
aði mjög til að setjast niður og
hvílast. Systir mín hefir vafalaust
skilið hugsanir mínar, því að hún
stakk upp á þvi, að við skyldum
hvíla okkur ofurlitla stund. Hún
stakk aldrei upp á neinu, sem hún
hugði, að eg rnundi ekki sam-
þykkja. Eg kvaðst vera hrædd
um, að við munduin sofna, ef við
settumst um kyrt. „Sestu niður,
elsku systix mín, ef þú ert preytt
Eg er ekki vitund þreytt, enda er
eg eldri en þú. Eg ætla að reyna
að átta mig á stefnunni og eg skal
hafa gát á, að þú sofnir ekki.“
Systir min settist þegar og hall-
aði sér upp að steininum. Hún
lokaði augunum og eg óttaðist, að
hún mundi detta út af steinsof-
andi. Sjálf var eg orðin ákaflega
þreytt, .þó að eg léti ekki á þvi
bera. Eg ásetti mér að láta hvorki
svefn né þreytu yfirbuga mig,
fyrr en í fulla hnefana. Hugur-
inn var allur heima hjá mömmu
og bræðrum mínum, milli þess
sem eg var að reyna að gera mér
stefnuna til bæjar sem allra ljós-
asta.
„Eg er svo hrædd um, að guð
hafi alveg gleymt okkur“, sagöi
systir mín. „Hann kemur kannske
ekki heldur auga á okkur í þessu
voða-myrkri og heyrir ekki til
okkar, þó að viö áköllum hann.
Eg ætla að lesa „Faðir vor“ og
bænirnar mínar, og svo langar
mig til að sofna. Eg verð miklu
duglegri að ganga, þegar eg vakna
aftur.“
Eg heyrði aö hún las i hljóði
og eg tók undir bænirnar í hug-
anum .Alt i einu varð eg þess vör,
að snjórinn fór að þyrlast til og
frá umhverfis steininn og bráð-
lega var komið skafkóf. En ekki
varð eg þess vör, að ofan hríðin
íninkaði neitt. Mér leist ekki á
blikuna, sagði systur minni að
risa á fætur, því að nú væri mál til
komið, að halda af stað.
Hún reis á fætur þegjandi og
við héldum af stað í sömu átt og
hið fyrra skiftið.
En bráðlega þóttist eg verða
þess vör, aö við værum komnar
afleiðis. Eg gat ekki gert mér
þess neina grein, hvernig eg vissi
þaö, en liklega hefi eg þó miðað
við vindstöðuna. Þegar við fórum
frá Klofasteini héldum við undan
vindi en nú höfðurn við hann í
fangið. Skafkófiö þyrlaðist um
vit okkar, smaug niöur á hálsinn,
laumaðist inn á q,hiliðina og okk-
ur var að byrja að verða kalt.
Eftir nokkurn tíma komum við
enn að Klofasteininum og þótti
mér auösætt, að þessi hringferð
hefði tekið mun minni tíma en „Og nú er okkur óhætt“. — Samt
hin fyrri. var eg ekki alveg viss um, aö
Systir mín hágrét, lagðist nið- þetta væri annað en missýning.
ui í snjóinn í skjóli viö steininn Eg lokaði augunum og var dauö-
og kvartaði um kulda og mikla hrædd um, að ljósið yrði horfið,
þreytu. tlún var orðin vonlaus þegar eg opnaði þau aftur, En
með öllu og ákallaði guö og það var kyrt sem áður.
mömmu sina til skiftis. Eg var Við héldum áfram öruggar og
þreytt að vísu og vonlítil, en þó stefndum beint á hið furðulega
kom mér ekki til hugar að gefast bjarta ljós. Eg sá það ekki hreyf-
upp. Hugsast gæti, að veðrið ast, en alt af- var jafnlangt milli
batnaði innan stundar og þá væri þess og okkar. Við hröðuðktm
leikur einn að komast heim, þó göngunni, svo sem við gátum, og
að við værum orðnar þreyttar og alt af var fjarlægðin hin sama.
kaldar. Einu sinni duttum við á sveli-
En veörið fór versnandi. giotta, og var eg hrædd um að
Stormurinn óx og skafhríðin, en nú mundi ljósið ef til vill hverfa,
mér virtist fannburðurinn eða er eg tæki af því augun. En það
ofanhríðin fara heldur minkandi. beið okkar og sveif áfram, er viö
Gg sjálfsagt hefir verið frostlít- hófum gönguna á ný. Og svona
ið, því að annars kostar hefði okk- gekk þetta alla leið heim aö bæj-
ur kalið til skemda. arvegg. Þar hvarf hinn fagri
Eg kraup á kné, gerði bæn mína ljóshnöttur, enda haföi hann þá
og bað guð að hjálpa okkur. Hann leitt okkur, áttavilt börnin, sama
sæi það sjálfur, að blessuð mamma sem i móðurfaðminn.
mundi ekki geta afboriö að missa Þegar við komum inn í bæjar-
okkur. Eg hét því aö vera góð dyrnar mættum við mömmu og
stúlka alla ævi, ef hann hjálpaði bræðrunuin. Þau voru ferðbúín í
okkur núna. Eg skyldi reyna að leitina. Eg sá að þau mundu öll
gera vilja hans í öllum greinum hafa grátiö, einkum blessuB
og hvetja aðra til að elska hann mamma okkar. Hún var rauöeyg
og hlýðnast boðum hans. — AÖ og þreytileg.
síðustu las eg allar fagrar bæn- Eg gleymi aldrei viðtökunum,
ir sem eg kunni, signdi mig og sem við fengum. Og þegar við
reis á fætur. Systir min grét með sögðum mömmu frá villunni og
þungum ekka og bað fyrir okkur undraljósinu, sem leiddi okkur
og mömmu og bræðrunum. heilar heim, þá setti að henni grát,
Og enn lögðum við af stað. en eg þóttist vita, aÖ hún gréti af
Þegar við höfðum farið svo sem fögnuði og þakklátsemi til föður
þrjátíu skref, sáum við alt í eintt okkar á himnum.
ljós fram undan okkur. Við sá- Hún tendraði jólaljósin meöan
um það jafn snernma, námum við systurnar höfðum fataskífti.
staöar og urðum hálf-óttaslegnar, Svo tók hún sálmabókina og post-
þó að undarlegt kunni að virðast. illuna úr borðskúffunni sinni og
Ljósiö var stór, bjartur hnött- „Heims um ból“ hljómaði frá
ur, á að giska maimhæð fyrir ofan allra vörum.
jörð.
En bráðlega hvarf mér allur
ótti. „Guö hefir heyrt bænir okk-
ar“, sagöi eg við systur mína.
M 4-
NÝJA EFNALAUGIN
óskar öllum sínum mörgu og góðu við-
skiftavinum gleðlegra jóla og góðs og
farsæls nýs árs.
Oj