Vísir - 24.12.1949, Page 11

JÖLABLAÐ VISIS
11
Filir vissu neittrum; uppruna
sagna þessara,.eu flestar voru
þær meJnlausar. Kanu eg euu
margar þeirra, og er ein
þeiri'a á þessa leið:
þriðjudaginn 4U). ■ ja'ninir
1906 koinu piítar þessir séá
siunan mn, að láta þá íregn
herast um bæinn, að „kóng-
urinn væri <láinn“. — Hvaða
„kóngur" það var, gat sagan
ekki vun, en vitanlega áttu
bæjarmenn að geta sjúlíir í
eyðurnín.’ með það.
Aður en þeir fóru heim til
miðdegisverðar eftir hádegi,
komu þeir sér saman vun, að
láta fregn þessa, eins og svo
margar áður, herast v'vt mcðal
almennings, á þann veg, að
sérhver þeirra segði söguna
hyerjum sem þeir kymvi að
lvitta á heimleiðiimi og var-
ast að segja iinnað en þetta:
„Kóngnrimi.er dáimi".
eigi siður hin& gamta og góða
rinar míns, Þorsteins . Guð-
mundssonar yfirfiskimats-
manns o. fl. ei~ eg komst í
mök við mjög bráðlega, eftir
að eg .kom hingað;19^2; f ' ;
Nafnið „Svartiskóli" vár
að vísu á hvers manns vör-
um ]vá, en aldrei vissi eg eða
gjörði mér far vvm að vita
af hverju nafn þetta væri
og þeir skammast sín fyrir.
Einhverju sinnr nörruðu
þessir menn mrinleysingjann
Henningsen til þess að fá sér
lánaða byssu og fara með
hana snðúr í Suðurríes á Sv%l-
i tjamamesi, því að þar -yæri
nríkil veiðivon fyrir góða
skyttu, er kynni með byssu
að fara og skjóta „KartfLsk",
er þeir nefndu svo. Henning-
sen hafði lokið „Værnephgt"
simrí á hennanmvskólanum í
Höfn og því engin hætta á að
hann kynni eigi með byssu
að fara, en svo kom hann
af tur úr leiðangri þessvun, að
hann hafði enga grásleppu staðurinn hefði lilotið þetta' 1882 og 1880, þá í BolLagörð- skaði mikill, því í raun og
skotið!
að þangað var-illt áS sækjn'þá aðeins 16 ára og \nrð
hesta og -aðra gripi, vondar. mjög samrýmdnr Lofti, cnda
mómýrar umhverfis, grjót var haim. hinn . ágætasti
og götur erígar." I drengur, fallegur mjög og
A þessa ieið fékk eg þá elskuverðásti, stilltur og
fræðslu serív pg var að jeita staðfastur vinúr. .
að /Ojj s,cnnilega þá "éinu sem I Siiðasta vorið, seni og váfc
uimt er að fá um hann, en eg í Bollagörðum hafði eg anp-
get hætt því inn í um Fvilu- an Bjama sem formann,
tjöm, að áður en Þórður sti, hann var Þorsteinsson, hróð-
er hiskupinn nefndi að hefði ir Ölafs sem bjó að Lækjar-
dregið eða á veg komið. Ný- hiiið (bjó) þar, hjó Jón tíkar- botnum og.er hami enn á.lífi
lega hitti eg þrjá gamla og gjólá að Fúlutjörn, en hann (1941). Bjnrni þessi bjó síð-
góða Reykvíkinga og innti þá j var rnóðurfaðir Bjarna sál. an á Akranesi og síðast suður
eitir því, hvort þeir cigijKolbeinSsonar, scm bjó í í Leiru eða Garði. Hann var
könnuðust við þennan stað Bakkakoti á Seltjarnamesi, duglegur formaður, en aUtof
og nafnið, eða hvers vegna j en hjá honum réri eg tvö vor, hneigður til víns. Vai- það
Foi-ingi fregmnanna þess-
ara var alkuimur háðfugl hér
í bænum og ýkjusögur harís
allvunnar, en hann varðist að
láta sín að neinu getið i sam-
handi við það. Þetta voru
„nýjustu fregnir" e. t. v.
hingað komnar að tilhlutim
loftskevtamanna irírían frá
„Vestu" hafði seúikað um
viku. Nú sögðu gárungar
þessir, að hún væri komin í
Ilafnarfjörð. Henmngsen var
„í kosti“ hjá Ludv. Hansen i
Hafnarstræti og kom eigi
B. H. Bjarnason, Th. Thor-
steinsson o. 11. sem ruku upp
frá matborði sinu og riðu
suður i Háfnarfjörð, en þar
nafn. Menn þessir voru þeir um. Bjarni var einn hinn á- veru var hann allra bezti
Jón Magnússon frá Skuld gætasti maðúr, er eg hefi maður.
yfirfiskimatsmaður, Ingi- kvnnst; liann var tengdafaðir Hér er eg að vísu konrínn
murídur Jónsson félngi hans Þorsteins sal. Jonssonar jarn- alílangt írá eíninu, að tala
og Árni Arnason við Bakka- snríðs, Snæbjarnar Jakobs- um „Svartaskóla" og vvlgerð
stíg, ættaður frá Breiðholti. sonar, (töður Bjarna iæknis) okkar þar og hefi eg þar
Állir voru þeir við utanbúð- og Tómasarskósmiðs Snorra- .litlu við að bæta. Þó vil.eg
fyrr en aðrir voru sestir að j arstörl' við Brydesver/.lun sonar. Ivona Þorsteins hét geta þess, að skipstjóri okkar
borði, en meðal þeirra voru 'þá er eg kom þangað og Guðrún, kona Snæbjarnar, og sameignarmaður, Sigurð-
'mildu lengur og könnuðust Málfriður (þeirra eLst) og ur sál. Þórðarson var dug-
þeir vel við staðinn og nafn- Ölafía (var hún yngst) lcona Iegur sjómaður og lipur i um-
ið, en enginn þeiri'a vissi Snæbjurnar, agætis konur gvg11i, eiim meðal hinna afla-
hvernig á þvi stóð. Jón hinar mestu, allar þrjár. — mestu þilskipaformanna um
var engin Vesta. En reiðir' Magnússon sagði, að Þor- Kona Bjarna Kolbeinssonar þetta skeið og framsækinn
vorn þeh’ er þeir komu sunn-' steinn gamli Guðmundsson var Margrét lllugadóttir, vel; hann var bróðir Ingjald-
an að, en hugguðu sig nokk-! heí'ði oft talað um „Svarta- systir Pétnrs Illugasonar, en ar gamla Þórðarsonar, föður
Svartaskóla" hví enein önn-' uð við það að sagan var kom- [ skóla" álíka virðulega sem t>au skildu vorið 1.S82 (eða sera Þeturs
”r ]eið var fljótfarmiri. Að in um allau bæ, enda gat! „Svartaskóla" þann, er Sæ- litlu fyrr) og fór Bjami Kol-
vísu var íreönin enn eisi birt annar hver niaður sagt að inundur fróði sótti forðum beinsson þá til
i blöðunum! enda svo áliðið hann N. N. hefði sagt sérjdaga og niestrar fræðslu gamla Hj .
<Ums að þess var eigi að þetta, og annar N. N. honum sinnai’ naut að tilhlutan lians, Önnu Jonsdottur, sem þekkt, og matti seg,ja, að
ænta; en að „verða á undan 'o. s. frv. Henningsen slapp „foringjans í neðri sölum" vinnumaður að Bollagörðum honum þótti sér allir vegir
Elias Stefárísson var einn
Finai's hinn áhugasamasti fram-
mestnu' fræðslu gamla Hjartarsonar og konu kvæmdamaður, er eg hefi
saga, sem hlaut að vekja slapp eimríf
heiískinnaður hér inn á mýrarnar til að tengdaföður Kn. Zimsen. bakka í Landsveit, en haí'ði
smala fé og sækja þangað Þau vom einnig foreldrar alist upp a. m. k. að nokkru
hesta, hefði verið sagt, að þar Guðrúnar, móður æskuvinar leyti hjá Guðrúnu gömlu
yæri reimt mjög, einkum frá nríns, Lofts sál. Loftssonar Magnusdóttur i Hrauni i
athygli allra hæ jarbúa. Þegar^ Þ'á öllu saraan.
„foringinn" hafði lokið núéé ( „Svartiskóli" sá, er nefnd
degisverði sinum, gekk hann ^ er j frásögn þessari nm jRauðarárvík útríð Fúlutjöm; (d. 5. 4. 1906) og var Loftur ölvesi, móður Kristins
afa lians og ömmu; eg var inn hafi ávallt verið og sé
niðuríliæinntilfélagasinna,1..,..., lf)7. A t 1AdUoaiai'1K 111 dor 1,1 ......
. , ,v . , j h - : j hllla ri'if’tu iotskeytastoð Is- aö öðini leyti gat hann eigi a 12. an 1882, þegar eg var vagnasmiðs, sameignar-
no>n.,rv. firc0i« í lailds> víir’ eins °S a&lr sc8ir gefið mér freliari fræðslu um hjá þessum ágætu hjónum, manns okkar, en þótt Krist-
bænum var ilagg dregið i nesod(]i sá hinn litli) j)ar scm J
liálta stöng. Hann flýtti sér ná er Héðinsliöfði; eru það
því sem mest hann mátti til k]ettar nokkrir er ná ag sjó Loks fór eg á fjörurnar
félaganna sinna, til þess að fram Qg ser j)ar enn móta'hjá Jóni hiskup Helgasyni. , j
samíagna þeim með því, að fyrir fiskverkunarstæði okk- Uann sagði:
i regn Jieirra var þegar komin ar fálaga cigcnda þiigkjpsins „Upphaflega var „Svarti- w
að tilætluðum notum. Það
Golden Hope, svo og stuttri
varð því hcldur en clvki „glatt ■ bi-yggju, er við létum byggja
í Hjalla-. erþeirfundust, og'irenist á klettunum. Fisk.
foringinn gat sagt við þá: I verkunarstæðið Var stórt og
„Sú var góð! Það er búið að ■ mun nokkur hluti j)CSS hafa
flagga í hálfa stöng í bænum orðið áfast við armað stæði)
vegna fregnarinnar, sem við er Elías sá] Stefánsson let
Iétum berast áðan. Sú hefir. byggja suður af því og nær
nú hrifið.!“
Rauðará, en það
Félagar þessir vöruðu sig cinnig að mestu horfið. Verk-
ekki á því, að á meðan þeii’j unarstæði okkar og bryggjan
skóli“ bær einn hér í Reykjá-
vík, þar sem nú er vestasti
hluti hvisa Geirs gamla Zoéga,
beint norður af og gagnstætt
því sem Dúskat áður var;
hét sá, er þar lijó eitt sinn
Hákcnsson cða Haagenson.
en var nefndur Hákonarsor,
mun nii1 (íornafn hans mundi liann
eigi). Eftir að bær þessi
voru heima að miðdegisvérði,
höfðu íregnmiðar frá loft-
skeytastöðinni borizt niðvtr
í Brydesbúð, verið afritaðir
þai’ og sendir hlöðunum um
það, að kóngurinn væri lát-
inn; hann héfði andazt dag-
inn áður, en það höfðu þeir
félagar vitanlega enga hug-
mynd um, en héldu, að þarría
hefði þeim tekizt vel með
eina af lygasögum sínum,
sem því miðvir reyrídist sönn.
urðu okkur dýr og enginn
vegur var þá lagður út þang-
að, heldur allt flutt að og
frá af sjó; var það erfitt,
því þarna er staðurinn „fyrir
opnu hafi“ og sífelldur Öhlað-
andi; og brimskak cr þar við
klettana. Enga uppskipun-
arbát höfðum við né vagna
eða flufningstæki, en þyrft-
um við þeirra með, var auð-
velt að fá þetta allt að láni
og endurgjaldslaust hjá
Fregn þessi varð hvorkii Brydesverzlun og nu tum við
þeinv né öðrum ilein gleði- þess á ýmsa lund, að cg var
. I
frcgn, enda hættu þeir þess-
um ávanda.eftir það, því ein-
hver þeirra hafði feigi getað
þar bókhaldari, góður vinur
þem’a N. B. Nielsens for-
stjóra og Andrésar Andrés-
]mgað um uppruna hennarUsonar pakklnismanns og þá
„Svartiskóli" við Vesturgötu
(nú 1 eða 2) var rifinn eða y/ 1
lagðist niður, mun hafa þótí )
óviðeigandi að svo veg- J
legt (!) nafn legðist niðui \
mcð öllu og því liafi boric "Jý,
ríauðsyn til að einhver ami-
ar staður erfði það og þac
urðu klettariiir í nesoddan-
um sunnan Fúlutjarriar, ei
að Fúlvitjörri hjó niaður si
um eitt skeið, er Þórður hét.
Þangað inn eftir voru bæði
eg og aðrir unglingar, sagði
biskupinn, séndir svo að
.segja daglega, til þess að
sækja hesta, en annars man
eg ekki til ]icss að neitt I Kaliforniu er árlega efnt til kappsiglingar, þar sem börn
„merkilegt" væri vitað um ein fá að taka þátt. Hér sjást nokkrir þátttakendur í slíkri
þennan stað, annað en það, j kappsiglingu' mcð farkosti sina.