Morgunblaðið - 02.07.1961, Blaðsíða 2
2
MORCVNBL4ÐIÐ
Sunnudagur 2. júlí 1961
Eitt hornið á sýningunni í Listamannaskálanum.
Ragnar Jónsson gefur
Alþýðusambandinu lista-
safn Helgafells
EINS og sagt var frá í blað-
inu í gær opnaði bókaútgáf-
an Helgafell sýningu í Lista-
mannaskálanum í gær á 77
málverkum íslenzkra málara.
Er sýningin helguð minningu
Erlendar í Unuhúsi.
í gser kl. 2 fór fraan sérstök
athöfn í Listamannaskálamun þar
sem málverkin 77, ásiaimt 43 öðr-
um, voru formlega aifhent Alþýðu
— /ðnaðarmenn
Framh. af bls. 1
þykki félagsfunda, sem munu
hafa verið boðaðir.
Helztu atriði samninga járn-
iðnaðarhópsins eru þessi, og lík-
legt var talið, að önnur félög
semdu á svipuðum grundvelli:
1. Vikukaup hækkar úr 1.163.75
kr. í kr. 1.310.00, eða um
1ZV2%. — Verði samningum
eigi sagt upp 1. júní 1962
hækkar kaup þá um 4% til
viðbótar.
2. Yfirvinna verður greidd með
60% álagi á dagvinnukaup.
3. Orlof verður óbreytt 18 virk
ir dagar, auk þess 6% orlofs
fé á allt kaup, sem unnið
er fyrir utan dagvinnu.
4. Yfirvinna verður 2 klst. —
Kvöldmatartími, 1 klst.
greiðist með næturvinnu-
kaupi.
5. Laugardagsfrí verða einnig
í septembermánuði. Verður
þannig frí á laaigardögum 4
mánuði ársins í stað 3 áður.
•. Ákvæði um gildistíma og
heimild til uppsagnar vegna
vísitöluhækkunar og gengis-
breytingar eru hin sömu og
annarra samninga, sem gerð-
ir hafa verið að undanförnu.
Auk þessara almennu ákvæða
eru nokkur sérákvæði fyrir hin
einstöku félög. Er þar yfirleitt
um að ræða aukagreiðslur fyrir
hættuleg og óþrifaleg störf, og
hækkun verkfærapeninga hjá
sumum félögum.
Síðusfu fréltif
KLUKKAN 4.30 í gær
undirrituðu samninga-
nefndir sveinafélaga og
meistarafélaga byggingar-
iðnaðarins nýjan kjara-
samning. Efni samningsins
mun mjög á sömu lund og
samningur járniðnaðar-
hópsins, sem gerð er grein
fyrir annars staðar í blað-
inu. Átti þá aðeins eftir
að ganga frá samningi raf-
virkja, en talið var, að
samkomulag við þá væri
skammt undan. V
sambandi íslands að gjöf eftir að
sýningiuinni lýkur, þ. e. a. s. þau
verða í vöfzlu Helgafells þangað
til sýningunni er lokið, en hún
verður opin diaglega kl. 2—10 um
óákveðiim tima.
Við athöfnina í gær kom Tómas
Guðmumdsson skáld fram fyrir
hönd Riagnars Jónssonar forstjóra
Helgafells og færði forseta Al-
þýðusambands íslands afhend-
ingarbréf ásamt skrá yfir öll mál
verkin og stofnskrá fyrir safnið
sem þeir lögfræðingarnir Ami
Guðjónsson og Ragnar Ólafsson
bafa gengið frá. Samkvæmt stofn
skránni á safnið að vera sjálfs-
eignarstofnun og bera heitið
Listasafn Alþýðusambamds ís-
landis, en undirheitið Gjöf Ragn-
ars Jónssonar. í stjórn þess eigia
að sitjia þrír menn frá Alþýðu-
sambandinu og þrír meran til-
nefndir af Ragnari jónssyni sjálf
uim.
Við athöfnina í gær var margt
manna, einkum listamenn og rit-
höfundar. Tómas Guðmundsson
hóf máls með því að ræða um
gildi listarinnar almennt. Hann
kvað alla list vera persónulega,
og sagði m. a.: „Hún á uppruna
sinn í hugarheimi einstaklingsins
og hvorki geta samtök einstakl-
inga né þjóðfélagsheildir ska^að
lista/erk. En ríki og félagssam-
tök geta á hinn bóginn verið lif-
andi afl í listmenningu þjóðanna
með því að hlutast til um að
listaverkin verði arðbær þegnun-
um. Þetta geta ríki og félags-
samtök gert með margskonar
menningarlegri fyrirgreiðslu, svo
sem starfrækslu listasafna og
almennri listfræðslu."
Benti Tómas Guðmundsson á,
að sjaldgæft væri að lífvænleg-
ustu verk samtímalistar legðu
leið sína beint frá' vinnustofu
listamannsins inn á opinber söfn,
heldur stöldruðu þau við lengri
eða skemmri tíma á heimilum og
einkasöfnum og þar hlytu þau
eldskírn sína. Nokkur ágætustu
listasöfn heims ættu t. d. upp-
runa sinn að rekja til einkasöfn-
unar áhugamanna, sem náin
kynni af listaverkunum hefðu
skuldbundið til menningarlegrar
þjónustu.
Vék Tómas síðar að listaverka-
söfnun Ragnars Jónssonar síðast-
liðin 30 ár og rúmlega það. Kvað
hann engan mann hafa keypt
meira af verkum ungra lista-
manna, en hann hefði jafnframt
eignazt fádæma gott safn Usta-
verka eftir þekktustu málara
okkar. Hann minnti á, að Ragnar
Jónsson hefði áður fært Reykja-
víkurbæ að gjöf verðmætt safn
Nýir
aðalræðismenn
KURT JUURANTO hefur verið
skipaður aðalræðismaður fslands
í Helsinki og Robert C. Knoop
skipaður ræðismaður Ísland3 i
Santiago. Jafnframt var Frithiof
Hjelmik, vararæðismanni fslands
i Lysekil, veitt lausn frá störfum.
málverka eftir Ásgrím Jónsson,
Kjarval og Jón Stefánsson, og
vonandi yrði þess ekki langt að
bíða að þeim yrði komið á fram-
færi við almenning. Nú hefði
hann fært alþýðu landsins verð-
mætt listasafn og tengt það af
eðlHegum ástæðum þeim félags-
samtökuim sem teldu stærstan hóp
vinnandi manna innan vébanda
sina. Kvaðst hann mega fullyrða,
að þegar væru fyrirhugaðar ráð-
stafanir sem ættu að geta flýtt
verulega fyrir því, að byggt
ýerði yfir safnið innan tíðar.
Hannibail Valdimarssoin forsetl
Alþýðusaimbandsins þakkiaði gjöf
ina fyrir hönd sambandsins og las
upp bréf þau sem fóru á milli
Ragnars Jónssonar og miðstjóm-
ar Alþýðusambandsins. Hann
kvað engia miðstjómarsamþykkt
vera fyrir því, að byggt yrði yfir
safnið, en hins vegar væru mikl-
ar líkur til að það yrði gert á
næstu 2—3 árum.
Eins og áður segir er aafnið
alls 120 málverk, og eru þau eftir
alla helztu málara okkar, bæði
yngri og eldri.
Fjárhagsáætlun
Stykkishólms-
hrepps
STYKKISHÓLMI, 30. júní —
Fjárhagsáætlun Stykkisihólms-
hrepps fyrir árið 1961 var sam-
þykkt á fundi hreppsnefndarinn
ar 26. þ.m. og eru niðurstöðutöl-
ur hennar 2.540.000. Af tekjulið-
um eru útsvörin lang hæzt,
2.046.000. Hæztu útgjöld eru lýð
tryggingar 400 þús., menntamál
350 þús., vegamál 200 þús., fram
færslumál 150 þús., heilbrigðis-
mál 110 þús. — Fréttaritari.
Ósigur Dags-
brúnarstjómar
HVAfl græða verkamenn á
kauphækkununum?
Þetta er spurning, sem eðli-
legt er, a3 menn veiti fyrir
sér við lok langs og harðs
verkfalls.
Þegar verkfalli Dagsbrúnar
lauk hafði það staðið í nær 5
vikur. Á hverri viku, sem verk
fallið stóð töpuðu verkamenn
2%árstekna sinna. Verkfall-
ið kostaði verkamenn því nær
10% ársteknanna, eða alla
beinu kauphækkunina, sem
þeir fá við lok verkfallsins.
En eru þessi 8%, sem um-
fram eru í síðari kauphækk-
un og fríðindum, þá gróði
verkamanna af verkfallinu?
Því miður er hætt við, að
svo sé ekki. Samkvæmt bein-
um lagaboðum hækka nú sjálf
krafa í verði ýmsar þýðingar-
miklar neyzluvörur, og eng-
in von er til þess, að unnt
verði að halda öðru verðlagi
niðri.
Þannig munu verðhækkan-
ir éta upp það, sem verkfallið
sjálft skildi eftir.
Þegar þetta er haft í huga,
er ekki að undra, þótt óbreytt
ir verkamenn séu nú lítt sig-
urglaðir og telji, að heppi-
legra hefði verið að ganga til
samninga á grundvelli ein-
hverra fyrri tilboða, sem fólu
í sér von um raunhæfar kjara-
hætur.
Auðvitað er þó ekki hægt
að segja, að óbreyttir verka-
menn hafi beðið neinn ósigur
við úrslit verkfallsins. En ósig
ur kommúnistaforystunnar í
Dagsbrún er mikill. Hún hafði
strengt þess heit að ganga ekki
til samninga nema því aðeins
að vinnuveitendur féllust á að
greiða henni framlag í áróð-
urssjóð hennar. Þetta aftóku
vinnuveitendur að sjálfsögðu
með öllu, en buðust hins veg-
ar til að greiða framlag í
sjúkrasjóð verkamanna.
Á þessu ágreiningsefni
strönduðu samkomulagsum-
leitanir í 2—3 vikur, en þá
loks sigruðu hagsmunir verka
manna.
I
Vörubílstjórar einir
í verkfalíi
Allar líkur hentu til þess, að
félagsfundir sveina- og meist
arafélaga iðnaðarmanna sam-
þykktu samkomulag samn-
inganefnda þeirra í gær. Fari
Miðnætur-
sólarflug
FLUGFÉLAGIÐ mun efna til
„miðnætursólarflugs" í sumar
svo sem mörg undanfarin ár. —
Fyrsta ferðin verður farin í
kvöld, með Douglas DC-3. Lagt
verður upp frá Reykjavík kl.
23:00, flogið norður yfir Vestfirði
Og farið yfir heimskautsbauginn
ú. af Horni. SiS.n verdur f.riú eÍð li (>11sllVCl f Ís
til Grímseyjar, lent þar og dval-
ið stutta stund. Til Reykjavíkur
verður komið kl. 2 eftir mið-
nætti. Þátttakendur fá að vanda
heiðursskjal til staðfestingar því
að þeir hafi farið yfir heimskauts
bauginn. Næsta ferð verður ann
an laugardag.
NAIShnútar / SVSOhnútar X Snjókomo 17 Skúrír K Þrumur Kutdaskit V' Hitaski! H Hal L11 Lasqi
svo verður verkfalli af-
lýst hjá þessum félögum eft-
ir helgina.
Verður Vörubílstjórafélagið
Þróttur þá eina verkalýðs-
félagið hér í Reykjavík, sem
enn er í verkfalli. Ekki héldu
sáttasemjarar fund með þeim
og vinnuveitendum í gær og
ekki hafði verið boðað til
sáttafundar,
Ekki hefur heldur verið
samið enn þá við verzlunar-
menn, en þeir hafa ekki hafið
verkfall eins og kunnugt er.
Framfarafélag
SUNNANÁTT er um allt land,
sólskin Og hlýindi norðan Og
austan lands, en skúrir syðra.
Horfur eru á að lægðin við
Labrador hreyfist norðaustur
eftir hafinu og muni valda á-
framhaldandi suðlægri átt hér
á landi upp úr helginnL
Hlýindi í Vestur-Evrópu
halda áfram. Klukkan 6 var
hitinn orðinn 16—17 stig víða
á Norðurlöndum og Englandi
og 19 stig á Niðurlöndum. Má
því búast við
eftir hádegið.
góðri velgju
Veðurspáin á hádegi I gær:
SV-land tH Vestfjarða og
miðin: Sunnan kaldi, skúrir.
NOrðurland Og miðin: Sunn-
an kaldi, sums staðar skúrir
vestan til.
NA-land, Austfirðir Og mið-
in: SV gola, léttskýjað.
SA-land og miðin: SV kaldi,
skúrir, einkum vestan til.
AÐALFUNDUR Framfarafélags
Breiðholts’hverfis var haldinn 14.
maí síðastliðinn. Fundinn siat
meirihluiti féliagsmiaiima.
Fyrsta mál fundarims var skipu
lag hverfisins og var lagt fram
á fundinium nýr skipulagsupp-
dráttur af Breiðholtshverfi teikn
aður og útfærður af skipulags.
stjóra. Voru fundairmenn í aðal-
atriðum skipuLagsfyrirkomulag-
inu mjög hlynntir. Vaar
stjórninni failið að vinna að
máli þessu við ráðamenn
bæjarins á jafnréttisgiruindvelli
miðað við aðra bæjarbúa. Enn-
fremuir var stjóminni falið að
ræða við rétba aðila um meira og
betra viðhald og lagfæringax á
götum hverfisins. Þá var rætt um
og samþykkt að fara þess ein-
dregið á leit við forráða-
rnenn Strætisvagma Reykjavíkur
að leiðin Austurbær/Vesturbær
verði Játin ná til Breiðholtshverf
is, eins og annarra úthverfa, þiar
sem hverfisbúar njóta nú aðeina
tveggja ferða á kliukkustund.
í stjóm félagsims vonu kosnir
eftirtaldir menn: Jón Guðmunds-
son, fisksali, fonmaður; Jóhanne®
Jónsson, varaformaður; Baldiur
Bjamason, ritari; Sigiurður Jó-
hammisson, gjaldikeri; Gunmar Júl|
uisson, meðstjómandi.