Morgunblaðið - 02.07.1961, Blaðsíða 6

6
m o r r, r v n T 4 ð í ð
Sunnudagur 2. Júlí 1961

skrifar um
Tjarnarbíó:
FJÁRKÚGUN
ÞAÐ ER alltaf eitthvað sérstætt
og athyglisvert við franskar kvik
myndir hvort heldur þær fjalla
um ástrabrall eða glæpalýð
skuggahverfanna í París. Svo er
einnig um sakamálamynd þá,
sem hér er um að ræða.
Myndin segir frá strafsemi
bófaflokks í stórborginni, sem
hefur fjárkúgun að sérgrein. —
Stjórnandi bófanna á bak við
tjöldin er enskur maður, Kendal
að nafni, kaldrifjaður fantur
undir fáguðu yfirborði heims-
mannsins. Hefur hann skipulagt
starfsemina út í æsar svo að
aldrei skeikar. Hann hefur á að
skipa fjölda karla og kvenna, sem
hann „gerir út“ til þess að tæla
giftar konur og menn til ásta við
sig og fer jafnan svo að þegar
„elskendurnir" njóta samvist-
anna sem bezt, hefur hann til
taks ljósmyndara, sem taka
myndir af þeim. Og ástarbréfin,
sem hin auðtrúa fórnardýr láta
frá sér fara komast vitanlega
jafnharðan í hendur Kendals eða
manna hans. Með slík mikilvæg
gögn í höndum reynist bófunum
léttur leikur að kúga fé út úr
hinium breyzku og brotlegu kon-
um og körlum. Fyrirtækið er því
blómlegt og gefur geysimiklar
tekjur, enda heldur Kendal sig
ríkmannlega.
Myndin hefst á því, að ung
kona, sem lent hefur í gildru
Kendals, fremur sjálfsmorð. í
fórum hennar finnast hótunar-
bréf ásamt mynd af henni og ung
um manni, Jean-Louis Labouret
(Raymond Pellegrin), en hann
Fullveldis-
„cha-cha-cha64
í Leopoldville
LEOPOLDVILLE 30. júní. —
Mikið var um dýrðir í Leopold-
ville í dag, i tilefni þess, að ár
er liðið síðan Kongó hlaut sjálf
stæði eftir langa nýlendustjórn
Belgíu. íbúarnir höfðu uppi mik
M fagnaðarlæti, dönsuðu m.a.
„Cha-cha-cha“ á götum úti þegar
snemma í morgun til að minn-
ast fullveldisins sungu og virt-
ust skemmta sér konunglega.
Allt fór fram með friði og spekt,
a.m.k. urðu engir árekstrar, sem
orð er á gerandL
Aðalatriði hátíðahaldanna var
mikil hersýning — og vakti það
athygli, að þegar heirmennimir
„marséruðu" um göturnar, fór
herflokkur frá Katanga í broddi
fylkingar.
Þrátt fyrir glaðværðina í dag,
hvíídi þó skuggi sundrungarimt
ar yfir hátíðahöldunum.
Eru þar táknræn eftirfarandi
ummæli eins blaðs um iiðið ár:
„Eitt ár reyndar, 11 mánuðir
ógæfu, 52 vikur bræðravíga, 365
dagar stjórnleysis."
KVIKMYNDIR
er einn af starfsmönnum Ken-
dals. Við rannsókn málsins vitn-
ast að gamall maður, Brisse, sem
ast að gamall maður, Brisse
að nafni. hefur tekið myndina.
Er hann tekinn fastur og dæmd-
ur í fangelsi. Kemur þetta sem
reiðarslag yfir Denise, hina ungu
dóttur Brisse, sem jafnan
hafði haft -tröUatrú á föð-
ur sínum. Labouret kemst í
kynni við hana og tekst að vinna
ástir hennar. En Kendal lítur
hana einnig hýru auga. Labouret,
sem er orðinn ástfanginn af Den-
ise hefur fengið samvizkubit og
hyggst hverfa úr þjónustu Ken-
dals. Nótt eina kemur hann heim
til Kendals til þess að gera upp
sakir við hann. Hittist þá svo á
að Denise er þar næturgestur.
Heyrir hún hvað þeim Labouret
og Kendal fer á milli og þá verð
ur 'henni ljóst 'hver maður
Kendal er og allt hans
hyski. Kendel verður líka
ljóst, að Denise hefur kom-
izt að öllu hinu sanna um
starfsemi hans og hann ákveður
að ryðja henni úr vegi með að-
stoð manna sinna. En þá kemur
Labouret til sögunnar á síðustu
stundu í veg fyrir áform Kendals
og Denise heldur rakleitt á lög-
reglustöðina.
Mynd þessi er ágætlega gerð
og afbragðsvel leikin, enda fara
þarna með aðalhlutverkin önd-
vegisleikarar svo sem Reymond
Pellegrin, Léon Genn, Noel
Boquert o.fl. Myndin er einnig
skemmtilega tekin og spennan
mikil.
„ . .... .. .... .............................. .......... ■ ........ „ -J
Grímseyjarlaxinn
1 SÝNINGARGLUGGA Morgun-
blaðsins var hafin í gær sýning á
hinum fræga Grímseyjarlaxi og
á ljósmyndum af eldisstöðvum í
Bandaríkjunum. Hefur blaðið
haft samvinnu við Þór Guðjóns-
son, veiðimálastjóra um þessa
sýningu.
Grímseyjarlaxinn er sem
kunnugt er stærsti lax, sem
veiðst hefur hér á landi. Laxinn
veiddi Óli Bjarnason í þorskanet
við Grímsey 8. apríl 1957. Laxinn
vó 49 pd blóðgaður, var 132 cm
á lengd og mesta ummál hans
var 72 cm. Reyndist hann vera 10
vetra gamall, hafði verið 4
vetur í fersku vatni og 6 vetur
í sjó og hafði hrygnt tvisvar.
Laxinn var stoppaður upp í
Bandaríkjunum og hefur það
tekizt ágætlega.
Ljósmyndirnar eru frá eldis-
stöðvum í Bandaríkjunum og hef
ur veiðimálastjór' tekið þær flest
ar, en hann hefur verið á ferða-
lagi vestan hafs að undanförnu
til þess að kynna sér nýjungar í
veiðimálum. Myndirnar eru að-
allega frá þremur eldisstöðvum,
frá hinni merku tilraunaeldis-
stöð Fiskideildar Washingtonhá-
skóla 1 Seattle, hinni mjög at-
hyglisverðu laxaverksmiðju í
Lindarlæk (Spring Creek) í
Washingtonríki og frá stærstu
silungaeldisstöð 1 Bandaríkjun-
um nálægt Buhl í Idahoríki, sem
er í eigu Snake River Trout
Company. Eru myndirnar hinar
athyglisverðustu.
JlvaðaJteUtsýninff^
til íslands
Sveinn Einarsson, fil. kamd.
er nýkominn heim, eftir að
hafa gist stórborgir um skeið.
Ég þóttist vitia að hann hefði
séð obbann af þeim leikritum,
sem á boðstólum voru í þeim
borgum, og bað hann því um
að segja okkur hvaða leifesýn-
ingu bann hefði séð merkasta
og hvaða leikrit hann teldi
einkum ei@a erindi til okkar
eða sérstakur fengur i að færa
upp hér. Hann svaraði:
• 60 sýningarí
mmmmammmmmmmmmmmmmmmmmmi
4 borgum
„Þetta eru tvær spumingar,
svo að ég má svara þeim í
tvennu lagi, er það ekki? Það
er nefnilega mjög erfitt að
svara þeim, það er þetta
gamla, að sá á kvölina, sem á
völina. Ég sá um 60 lei-k-
óperu- og ballettsýningar í fjór
um borgum, Kaupmannahöfn,'
Stokkhólmi, Paris og Lundún-
um. Auðvitað voru þær ekki
allar jafngóðar, en margar var
viðburður að sjá. Engin bar
svo af öllum hinum, að hún
yrði mér lamgtum minnisstæð-
ust, en ef ég ætti samt að
nefma eina sýningu, yrði það
sýning Alfs Sjöbergs á leikriti
Sartreg Hin innilokuðu í Alt-
ona; sú sýning var á Dranaaten
í Stokkhólmi. Bæði er það, að
ég tel leikritið eitthvert hið
merkasta, sem samið hefur
verið á okkar tímum og svo
var sýningin einhver hin
bezta, sem ég hef séð. Leikrit-
ið er heimspekilegs eðlis, nán-
ar tiltekið siðferðilegs. Þar
segir frá þýzkri fjölskyldu
rúmum aratug eftir lok síðari
heimsstyr jaldar innar. Faðir-
imn hafði á stríðsárumum leigt
land sitt undir fangabúðir, en
nú er hann einn aðal-iðjuhöld
urinm í hinni nýju þýzku við-
reisn. Eftirlætissonurinn tók
þátt í stríðinu, sat síðan í
fangabúðum, en lokaði sig inni
eftir heimkomuna i herbergi
uppi á lofti í húsi fjölskyld-
unnar. Enginn hefur fengið 'að
komia inn til hans nema systir
hams og hún fræðir hann um
hrun og áframhaldandi hrun
og auðn Þýzikalands, a-nnað
vil'l hann ekki heyra, öðru vill
hann ekki trúa. En mágkona
hans kemst að því að svipir
fortíðarinmar reika á loftinu,
og hún laumast upp til hans.
Hún flytur honum lífsvon,
möguleikann að snúa aftur til
lífsins úti fyrir: en til þess að
það megi takast verður húm
að geta tekið líka á símar herð
ar sekt hans. Þetta leikrit er
aamvizkuspuming um sam-
ábyrgð mannsins í því sem
dunið hefur og dynur enn yfir
mannkynið í heild.
• Sartre eða Shaw
iwmamwemmmma^mmmmmmmmmmmmmmm
Víst myndi mig langa að sjá
íslenzka leikara glíma við
þetta erfiða verkefni. Ég
brenn líka í skinninu eftir því
að sjá hér mörg leikrit, sem
avant-garde höfundamir eru
að semja. Og ég hlakba til
þess, þegar íslenzku leikararm
ir flytja klassisku harmleikina
með jaifnmiklum glæsibnag og
þeir í Comédie ^rancaise
Andromaque og Britannicus
eða þegar við sjáum hér jafn
skemmtilega sýningu á Rómeo
og Júlíu Shakespeares og ít-
alski leikstjórinn Eeffirelli
setti upp á Old Vic í vetur,
En kamnski eru meiri likindi
til þess að við sjáum fyrr lei'k-
rit eins og Kæri lygari, etftir
bandaríska höfundinn og leik
arann Jerome Kilty, og það er
alveg ógætt fyrir sinh hatt
líka. Eiginlega er þetta ekki
leikrit, heldur er bréfaskrift.
um George Bernardg Shaw og
leikkonunniar Mrs. Patrick
Campbell snúið í leikform.
Það er óneitamlega gaman að
kynnast hinum gáfaða háð-
fugli einu sinni enn, og ekki
er (kvenlýsingin síðri: glitrandi*
í senn af hræsni og einlægni,
Ég sá Kæra lygana í París i
meðförum Mariu Casarés og
Pierre Brasseur og í Stokk-
hóimi í höndum Gunn Wállgr-
en og Holgers Lövenadler og
á báðum stöðum var flutning-
urinn frábær og mi'kil s'kemmt
un að þessu einkennilega ein-
vígi. En ég fæ ekki betur séð
en við eigum fullboðlega túlk-
endur í hlntverkin hérna
heima líka".