Morgunblaðið - 10.02.1962, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLÁÐIÐ
Laugardagur 10. febr. 1962
Stofnaö fulltrúaráb Sjálf-
stæðisfélaganna í Kjósarsýslu
í>ANN 30. janúar s.l. var hald-
inn atofnfundur Sjálfstæðisfélag
anna í Kjósarsýslu. Matthías Á.
Mathiesen, alþingismaður, retti
fundinn og skýrði tilefni hans.
Ólafur Bjarnason, Brautarholti
var kosinn fundarstjóri og Gísli
Andróssoin, Hlálsi, fundarritari.
Fundur í Moskvu
MOSKVU, 9. febr. — Thompson,
sendiherra Bandaríkjanna, rseddi
við Gromykö, utanrikisráðherra
Rússa, í hálfa klst. í dag. Þetta
er fjórði fundur þeirra tiil könn
unar á grundvelli til samninga
um Berlínarvandamálið.
Til fundarins voru maettir kjörn
ir fulltrúar frá Sjálfstæðisféiag-
inu „Þorsteinn Ingólfsson“ og
Sjálfstaeðisfélagi Seltiminga.
Þá var mættur á fundinum
Þorvaldur Garðar Kristjánsson,
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokiksins. Hélt hann ræðu um
skipulag og starfsemi Sjálifstæð
isflokksins með sérstöku tillifi
til Reykjaneskjördæmis. Gerði
hann grein fyrir frumvarpi að
lögum fyrir fulltrúaráðið. Voru
síðan umræður um mál þessi Og
tóku til miáls Ólafur Bjarnason,
Jón M. GuðmundssOn, Reykjum,
Jónas Magnússon, Stardal, Ólaf-
ur Þórðarson, Varmalandi og
Matthías Á. Mathiesen.
Þegar samþybkt höfðu verið
lög fyrir fulltrúaráðið var kjörið
í stjórn þess. Stjórnina skipa Ó1
afur Bjarnason, Brautarholti, for
mjiður, Friðrik Dungal, Seltjarn
arnesi, varaformaður, Gísli
Andrésson, 'Hálsi ritari, Snæ-
björn Ásgeirsson, Seltjarnarnesi
og Jón M. Guðmundsson, Reykj
um. í varastjóm voru kjörnir
Ólafur Þórðarson, Varmalandi,
Vilhjálmur Vilhjálmisson, Sel-
tjarnarnesi óg Ólafur Á. Ólafsson
Valdastöðum. Þá fór fram kosn-
ing fulltrúa í kjördæmisráð Sjálf
stæðisflokksinis í Reykjanesikjör
dæmi.
------------«,
Fyrsta íslenzka messu-
bókin síðan 1779
Endurtryggingariðgjöld
Samábyrgðar lækka
um 8 milljónir króna
Á FUNDI neðri deildar Alþingis j lag endurtryggjenda, sem hag-
I gær var tekið fyrir frumvarp
ríkisstjórnarinnar um vátrygg-
ingarfélag fyrir fiskiskip, en
frumvarpið er flutt tii staðfesting
ar bráðabirgðalögum, er giidi
tóku 1. jan. s.l.
Emil Jónsson sjávarútvegsmála
ráðherra skýrði frá því, að Sam
ábyrgð íslands á fiskiskipum
hefði tekið að sér endurtryggingu
á þeim fiskiskipum, sem frum-
tryggð væru hjá bátaábyrgðarfé-
lögunum, þar af tæki hún í eigin
áhættu hluta af hverju skipu, en
endurtryggði afganginn að
nokkru hjá innlendum vátrygg-
ingarfélögum. — Áhættuhlutur
Samábyrgðarinnar væri takmark
aður í lögum við 25% af vátrygg-
ingarfjárhæð hvers skips, en
kvæmast þykir hverju sinni.
Frá 1. jan. 1962 er fyrirhugað,
að vátrygging iiskiskipa, sem
tryggð eru hjá Samábyrgðinni,
verði hagað þannig:
Bátaeigendur bera fyrstu 10%
áhættuna í hverju skipi; báta-
ábyrgðarfélögin bera síðan um
10% áhættu í hverju skipi. Af
eftirstöðvunum bera innlendu
tryggingarfélögin 60% og Sam-
ábyrgðin 40% af áhættunni.
Nauðsynlegt þykir, að Sam-
ábyrgðin endurtryggi erlendis
það, sem þessi 40% fara fram
úr 400 þús. kr. í hverju skipi.
Þessi endurtrygging kostar um 2
millj. kr. og vafalítið kemur
verulegur hluti hennar aftur í
tjónagreiðslum. En samkvæmt
þó má hann ekki fara fram í þessu lækka endurtryggingarið-
úr 100 þús. kr. j gjöld Samábyrgðarinnar um 8
millj. kr., án þess hagsmunum
hinna tryggðu sé stefnt í tvísýnu.
í einu skipi. Sam
ábyrgðin hefur
því orðið að end
urtryggja frá sér
mikinn meiri-
hluta af þeirri
áhættu, sem hún
hefur yfirtekið.
Þetta sést glöggt
af því, að af 32,6
millj. kr. iðgjöldufn, sem báta-
ábyrgðarfélögin greiddu Sam-
ábyrgðinni á árinu 1960, runnu
27,7 millj. kr. til endurtrygginga,
en af því hafa um 7,5 millj. kr.
verið hagnaður endurtryggjenda
og af því sést, að viðskiptin hafa
verið Samábyrgðinni óhagstæð.
Vátryggingarkerfið
í endurskoðun
Vátryggingarkerfi fiskiskipa-
flotans er nú allt í endurskoðun.
Óvíst er, hvenær henni verður
lokið. En heppilegra verður að
teljast, að hámarksáhætta Sam-
ábyrgðarinnar sé ekki bundin
með lögum, heldur eingöngu
háð samþykki sjávarútvegsmála-
ráðherra. Þá er meira olnboga-
rúm til að velja það fyrir komu-
ÚT er komin messubók, sú fyrsta
á íslenzku sðan 1779. Bók þessi
er tekin saman af séra Sigurði
Pálssyni, presti á Selfossi, sem
lengi hefur fengizt við rannsókn-
ir á þessu sviði.
Ýmsar nýjungar eru í þessari
bók. Er þar fyrst að telja, að
messur eru miklu fleiri en áður
hefur tíðkazt. Messur eru fyrir
alla postuladaga, auk þess sem
sérstök messa er fyrir hvern
sunnudag og hátíð kirkjuársins
og nokkrar fleiri tækifærismess-
ui.
Einnig er það nýjung að marg-
ir liðir eru teknir inn í messuna,
sem féllu burt, þegar danska
messan var innleidd um aldámót-
in 1800, og höfðu flestir fylgt
messunni frá frumkristni.
Einnig er þessi messa frábrugð
in þeirri sem nú er notuð í því,
að hægt er að syngja hana eða
lesa, eftir því sem aðstaða er til.
Þess vegna eru teknir með Dav-
íðssálmar, eins og tíðkaðist að
fornu, þar sem nú eru sungnir
sálmar. Getur slíkt oft verið
heppilegt í sveitakirkjum, þar
sem söngkraftar eru takmarkað-
ir. Sé messan sungin, má nota
sálma eins og venja er.
Síðasti grallarinn kom út 1779,
og hefur engin raunveruleg
messubók komið út síðan. Und-
anfarið hafa handbækur verið
ætlaðar prestum einum, en ófúll-
komið messuform, fremst í sálma
bókinni, verið setlað söfnuðum.
Þessi bók er hins vegar ætluð
jafnt söfnuði sem presti og gerir
ráð fyrir miklu meiri þátttöku
safnaðarins í guðsþjónustunni.
Aftast í bókinni er bókar-
kynning, um efni hennar og not-
kun. Sömuleiðis er þar tafla yfir
alla helgidaga kirkjuársins til
1981.
Útgefendur eru Kristján Jó-
hann Kristjánsson og séra Sig-
mar Torfason, og hafa þeir vand-
að mjög til útgáfunnar. Bókin er
170 síður að stærð auk eftirmála
og er prentuð í tveim litum, sem
ekki hefur fyrr verið gert við ís-
lenzka messubók. Hun er prent-
uð í Kassagerð Reykjavíkur hf.
Leiðrétting
VEGNA fréttar í Morgunblaðinu
á fimmtudag, þar sem skýrt var
frá því, að Plútó hf hefði fengið
rétt sinn á nafninu „Plútó“ við-
urkenndan og staðfestan með
dómi hjá borgardómara, skal það
tekið fram, að fyrirtækið smíðar
alls konar muni úr gulli, silfri og
öðrum málmum. Af fyrrnefndri
frétt hefði mátt skilja, að Plútó
hf fengizt eingöngu við merkja-
gerð, en hún er aðeins einn liður
í starfsemi fyrirtækisins.
• Hljótt um Kol-
viðarhól
J. O. sendir Velvakanda
eftirfarandi:
„Nú hefur of lengi verið
hljótt um Kolviðarhól. Ekki
er það fyrir það, að enginn
hugsi til hans. Seint á árinu
1960 var stofnað félag, er
hafði að markmiði að endur-
reisa staðinn og sýna honum
verðugan sóma. Hefur nokkuð
verið gert til þess, en ekki
nóg, og kemur margt þar til,
ekki sízt fjárskortur, þó að
margir hafi sýnt góðan vilja
og stuðning með fjárframlög-
um.
Ég efast samt ekki um, að
þeir eru fleiri, sem gjarnan
vildu eitthvað leggja til þeirr-
ar viðreisnar, þó ekki hafi
þeir enn gefið sig fram.
Þeir Sunnlendingar eru á-
reiðanlega margir, sem hafa
komið á Kolviðarhól, þreyttir
og illa til reika, og fengið þar
alla beztu aðhlynningu og
fyrirgreiðslu, sem hægt var
að láta í té, og alltaf við góðu
verði og eins með slíku við-
móti hjá síðustu gestgjöfum,
er þar bjuggu, að það var al-
veg óviðjafnanlegt.
• Verum samtaka
Ég trúi því ekki, að þeir
séu margir af þessum ferða-
mönnum sem enn eru á lífi,
er vildu ekki taka þátt í við-
reisn Kolviðarhóls og láta
nafn sitt sjást í bók Kolviðar-
hóls, en hana á að geyma á
staðnum um aldur og ævi.
Sjálfsagt eru líka margir
Reykvikingar, sem hafa kom-
ið á Hólinn og dvalizt þar
skamman eða langan tíma, sér
og sínum til ómetanlegs gagns
og skemmtunar. Ég efast ekki
um, að margir þessara manna
vildu taka þátt í að endur-
reisa og prýða staðinn á verð-
ugan hátt.
Reykjavíkurborg hefur tek-
ið Árbæ að sér. Verum nú
samtaka, og tökum að okkur
Dansað við
kertaljós
AKRANESI, 9. febr. — Hér er
hann á vestan og hörkuskaf-
renningur í allan dag. Hefur
gengið á með hatrömmum élj-
um. Hingað kom Skagfirðingur,
skipstjóri Helgi Ibsen, úr úti-
legu. Fékk hann 36 lestir í stór-
um lögnum. Af því voru 20
lestir þorskur. Hér er þó nokk-
uð mikið brim.
Fjörmikið og fjölsótt þorra-
blót var haldið að Miðgarði i
innri Akraneshreppi laugardag*
inn 3. þ. m. Var alíslenzkur
veizlumatur borinn fram í lok-
uðum trogum. Yfir borðum
skemmtu menn með leikþáttum
og ræðum. Eftir að borð voru
upp tekin, hófu menn þorra-
dansinn. Á miðnætti fór raf-
magnið af, en dansfólkið lét
sig hafa það að dansa við kerta
ljós til kl. 2.30 um nóttina. Úti
var moldöskubylur. Skemmtun-
in fór vel fram. — Oddur.
10 millj. umfram
fjárveitingu
Á FUNDI efri deildar Alþingis
í gær var tekið til umræðu
frumvarp Hermanns Jónassonar
og fleiri framsóknarmanna um
vegagerð á Vestfjörðum og Aust
urlandi. Samþykkt var að vísa
frumvarpinu til 2. umræðu og
samgöngumálanefndar.
Hermann Jónasson (F) gat
þess m. a., að í frumvarpinu
væri gert ráð fyrir að á árim-
um 1963—1967, að báðum með-
töldum, skuli verja árlega 10
millj. kr. umfram fjárveitingar
á fjárlögum til nýbyggingar á
þjóðvegum á Vestfjörðum og
Austurlandi. Kvað hann ekki
aðrar leiðir færar en þessa til
að koma þessum málum í 15g,
og verði þetta frumvarp ekki
samþyklit, muni það verða til
þess eins, að aðrir taka það
upp. Ekki þurfi að fara mörg-
um orðum um, hve nauðsynlegt
vegakerfið sé byggðum landsins,
en þarna séu enn ýmis byggða-
lög einangruð frá vegakerfi
landsins, en önnur hafa aðeins
ófullnægjandi bráðabirgðavegi.
Hólinn! Ríkið og Reykjavíkur
borg hljóta að leggja okkur
lið. — J. 0.“.
• Nafnaruglingur
vagnstjóra
J. P. biður Velvakanda fyrir
þessar áðfinnslur til strætis-
vagnabílstjóra:
„Það finnst trúlega fleirum
en mér, að ærsl og háváði
barna og unglinga keyri
stundum úr hófi í strætis-
vögnum, án þess að vagn-
stjórarnir geri minnstu til-
raun til að þagga niður í þeim.
Hvers vegna nota þeir ekki
hátalarana til þess að hasta á
ólátaseggina?
Svo er annað, sem er alveg
fráleitt, en það er að allir
vagnstjórar, sem aka á sömu
leiðum, skoili ekki kalla upp
sömu nöfn á þeim stöðum, þar
sem vagnamir eiga að nema
staðar. Á þeirri leið, sem ég
nota mest, þ. e. leið Voga- og
Álfheima-vagna, er það t. d.
algengt, að einn vagnstjórinn
kallar „Tunga“, en annar
„Nóatún“ á sama stað; eða að
einn kallar „Hálogaland", en
annar „Skeiðarvogur". Þetta
er ófært, og sérstaklega getur
þetta verið bagalegt fyrir ó-
kunnuga. t. d. utanbæjarfólk.
Því er e. t. v. sagt, að það eigi
að stíga úr vagninum, þegar
vagnstjórinn kalli „Háloga-
land“. Það gerir hann svo
aldrei, og fólkið situr áfram
í vagninum og ekur langt úr
leið. Þessu ætti að vera auð-
velt að kippa í lag“. — J. P,