Morgunblaðið - 10.02.1962, Blaðsíða 8

8
MORGVNRL4Ð1Ð
Laugardagur 10. febr. 1962
Lagaákvæði skortir til að vernda
rétt læríra sjúkraþjálfara
LAGT hefur verið fram á Al-
þingi frumvarp Ragnhildar
Helgadóttur um sjúkraþjálfun.
Frumvarpið var flutt á síðasta
þingi, og er nú endurflutt með
nokkrum breytingum í sam-
ræmi við ábendingar lækna-
deildar Háskóla Islands, land-
læknis og stjórnar Læknafélags
íslands.
Tilgangurinn tvíþættur
1 greinargerð frumvarpsins
segir svo m. a.:
Frv. þetta er flutt að beiðni
Félags íslenzkra sjúkraþjálfara.
1 þeim félagsskap eru aðeins
þeir sjúkraþjálfarar, sem stund-
að hafa nám 'í grein sinni við
viðurkennda skóla erlendis og
lokið þaðan tilskildum prófum.
Hér á landi starfar enginn skóli
í þessari grein.
Tilgangur þessa frv. er tví-
þættur. Annars vegar lýtur það
að því að tryggja þeim sjúkra-
þjálfurum, sem lokið hafa námi
í sérgrein sinni, rétt til að
starfa við sjúkraþjálfun fram
yfir þá, sem ekki hafa til starfs
ins lært. Hins vegar lýtur það
að öryggi þeirra sjúklinga, er á
sjúkraþjálfun þurfa að halda.
Á miklu veltur fyrir heilsu
þeirra, að sú meðferð sé fram-
kvæmd á réttan hátt, og því
þeirra hagur, að þeir einir hafi
heimild til að stunda þetta starf,
sem til þess hafa kunnáttu.
1 lögum nr. 47 frá 1932 eru
ákvæði um svokallað takmarkað
lækningaleyfi. Samkvæmt þeim
er það veitt tannlæknum, nudd-
urum, sem tekið hafa upp starfs
heitið sjúkraþjálfarar, og öðrum
að fullnægðum nánar greindum
skilyrðum í lögunum. Felur það
í sér heimild til að stunda sjúkl
inga undir eftirliti læknis.
Ákvæði skortir í lögum til að
vemda rétt lærðra sjúkraþjálf-
ara til starfa. Á meðan svo
stendur, er félagsskapur þeirra
hér á landi ekki viðurkenndur
sem þátttakandi í alþjóðasam-
tökum sjúkraþjálfara, og hlýzt
vitanlega af því ýmiss konar
óhagræði.
Sérstök lög gilda hér á landi
Til stuðnings
atvinnuvegunum
Á FUNDI neðri deildar á
fimmtudag gerði Lúðvík Jósefs-
son (K) grein fyrir frumvarpi
um stuðning við atvinnuvegina,
sem hann ásamt Karli Guðjóns-
syni er flutnmgsmaður að. Taldi
hann, að stefna ríkisstjámarinn
ar í fjármálum leiddi beint til
öngþveitis og að með frumvarpi
þessu sé bent á nokkur atriði,
sem gjöra þurfi útflutningsat-
vinnuvegunum til stuðnings. Er
þar m. a. lagt til, að vextir á
afurðalánum lækki um 4,5% og
af öllum öðrum lánum um 2%.
Þá er og gert ráð fyrir, að eig-
endum fiskiskipa sé gert kleift
að fá vátryggingu skipa sinna
fyrir helmingi lægra gjald en
nú er. Útflutningsgjöld af sjáv-
arafurðum lækki úr 7,4% í
2,9% og flutningsgjöld íslenzkra
skipa á útflutningsvörum lækki
um 20%. I>á er og gert ráð fyr-
ir, að Seðlabankinn verði skyld-
ur til að greiða útflytjendum,
einum mánuði eftir að vara
þeirra er flutt úr landi, fulln-
aðarverð vörunnar, enda séu
þær ekki fluttar úr landi, nema
þær séu seldar fyrirfram.
Samþykkt var að vísa fmm-
varpinu til 2. umræðu og sjáv-
arútvegsnefndar.
um tannlækna, ljósmæður og
hjúkrunarkonur. Má segja, að
sá flokkur heilbrigðisstarfs-
manna, sen^ frv. þetta fjallar
um, hafi orðið afskiptur og
fyllsta ástæða sé til að bæta
þar um.
Twist í Lídó
í FYRRAKVÖLD var ífyrsta
skipti sýndur opinberlega
tvistdans hér á landi. Var
það Rigmor Hanson, dans-
kennari, sem dansaði þennan
-^i
umtalaða dans í Lídó, ásamt
einum nemanda sinna.
Við birtum hér tværmynd
ir sem teknar voru í Lídó í
fyrrakvöld. Önnur sýnir Rig-
mor og nemanda hennar,
Bergsvein Alfonsson, dansa
tvist, en hin af hrifnum á-
horfanda, sem fljótur var að
læra sporið, og eftir sýningu
fór hann að æfa sig.
Við spurðum Rigmor Han-
son, hvort áframhald yrði á
tvist-danssýningum hennar.
Kvaðst hún ekki geta sagt
um það að svo komnu máli.
Á þessum árstíma væri hún
mjög tímabundin við dans-
kennslu. Einmitt um þessar
mundir væri hún að reyna
að finna tíma fyrir nýja nem
endur sem vildu læra tvist
og aðra nýja dansa.
En hún myndi áreiðanlega
sýna tvistdans seinna í vet-
ur. —
*****

Dr. Benjamin Eiriksson:
Skattamálin
Lántaka vetjna
Lan dssp ítalans
Kvikmynd
um akstur í dag
FÉLAG íslenzkra bifreiðaeig-
enda endurtekur kvikmyndasýn-
ingu um umferðarmál í Gamla
Bíói kl. 3 í dag. ’
Síðastliðinn laugardag var hús-
fyllir á sýningu félagsins og var
gerður hinn bezti rómur að kvik-
myndunum. Sérstaklega er kvik-
myndin um akstur í hálku, at-
hyglisverð og lærdómsrík nú í
vetrarfærðinni.
Félagið hefur að undanfömu
sýnt myndirnar félagsmönnum
sínum og öðrum samtökum, en
nú gefst öllum áhugamönnum
tækifæri til að sjá kvikmyndirn-
ar endurgjaldslaust. — Þess er
að vænta að sem flestir notfæri
sér þetta. Sigurður N. Þorsteins-
son, ökukennari flytur skýringu
við myndina um akstur í hálku
og lýsir þeim sérstöku vandamál-
um, sem hálir og sleipir vegir
valda ökumönnum og hvað öku-
mönnum ber að gera í slíkri
færð.
Á F U N D I neðri deildar á
fimmtudag gerði Einar Ágústs-
son (F) grein fyrir frumvarpi
um, að ríkisstjórninni sé heimilt
að taka allt að 30 millj. kr.
lán til að fullgera sem fyrst
þær viðbyggingar Landsspítal-
ans, sem nú er verið að koma
upp. Það sé kunnara en frá
þurfi að segja, að mjög tilfinn-
anlegur skortur sé á spítala-
rúmi í Reykjavík, enda spítal-
amir reknir meira eða minna
fyrir landið allt. Við Landsspít-
alann sé nú í smíðum allmiklar
viðbyggingar í þremur álmum.
Þegar þær verði fullgerðar muni
bætast 225 rúm við í 9 sjúkra-
deildum og það mundi bæta
talsvert úr brýnustu þörfinni.
Til þess að ljúka þessum bygg-
ingum muni þurfa 35—40 millj.
kr., en ekki sé gert ráð fyrir
að veita nema um 9 millj. kr.
á næsta ári. Miðað við sömu
fjárveitingu muni taka 4—5 ár
að fullgera þessar byggingar og
slík bið yrði of löng.
Samþykkt var að vísa frum-
S’öðugt
gæftaSeysi
SUÐUREYRI, 8. febr. — Stöðugt
gæftaleysi er nú hér vestra eða
því sem næst. Þó hefur tekizt að
róa þrjá síðustu daga en sjóveð-
ur þó vont, mikill straumur og
oft hvasst. Bátarnir hafa fengið
4—8 tonn og er það mest þorskur.
varpinu til 2. umr. og heilbrigð-
is- og félagsmálanefndar.
4 stjórnarfrum-
vörp til 3, umræðu
f EFRI deild var í gær samþykkt
að vísa frumvörpum ríkisstjórn-
arinnar um breytingu á lögum
um prentrétt, eftirlit með skip-
um og á almennum hegningarlög
um til 3. umræðu, en Friðjón
Skarphéðinsson skýrði frá því að
allsherjarnefnd hefði orðið ásátt
um að leggja til að frumvörpin
yrðu samþykkt, en í þeim felst
aðallega orðalagsbreyting vegna
stofnunar ríkissaksóknaraembætt
isins.
Þá var á fimmtudaginn tekið
til 2. umræðu frumvarp ríkis-
stjórnarinnar um sveitastjórnar-
kosningar, en það hafði verið
samþykkt í neðri deild.
Friðjón Skarphéðinsson (A),
framsögumaður allsherjarnefnd-
ar, skýrði frá, að nefndin hefði
orðið sammála um, að leggja til
að frumvarpið yrði samþykkt
með örlitJum brej'tingum, sem
nauðsynlegar væru vegna mis-
ræmis.
Púll Þorsteinsson (F) mæltist
til þess, að það yrði athugað í
nefnd fyrir 3. umræðu, hvort
ekki væri heppilegra að taka það
form upp við kosningar í sýslu
nefndir, að sami þáttur yrði hafð
ur á og var í tvírrtenning.skjör-
dæmunum, áður en kjördæma
skipuninm var breytt.
ur, hinn sæmilegasti fiakur.
RfKISSTJÓRNIN hefur Iagt fyr-
ir Alþingi nýtt frumvarp í
skattamálum. Með tiiliti til þess
hvernig ástandið er í skatta-
málunum, má telja víst, að öll
nýmæli í því muni vera til
bóta.
Eitt af því sem menn eru yf-
irleitt sammála um, er það, að
skattar þurfi að vera ákveðnir
og ekki handahófskenndir eða
tilviljunarkenndir hvorki álagn-
ing þeirra né innheimta. í allri
skattalöggjöf okkar undanfarin
ár er samt eitt stórt og mikið
tilviljunaratriði, sem ekki hefur
verið leiðrétt. Þar sem málið er
ákaflega einfalt, en þýðingar-
mikið, vil ég leyfa mér að fara
um það nokkrum orðum á opin-
berum vettvangi.
Við skulum taka dæmið þar
sem peningatekjur manna
hækka, segjum tvöfaldazt. Þetta
þarf ekki að þýða mikið, vegna
þess að verðlagið hefur — segj-
um tvöfaldazt — á tímabilinu.
Hver króna, sem menn fá í
kaup, er þá aðeins helmingur að
gildi við það sem hún áður var.
Að öllu öðru óbreyttu eiga menn
því að borga tvöfalt fleiri —
en helmingi minni — krónur í
skatt. Nú hagar þannig til, að
skattstigar eru stighækkandi.
Af þessu leiðir, að séu skattstig-
arnir óbreyttir þegar peningarn-
ir rýrna í gildi, þá þyngist skatt
byrðin hlutfallslega. Maður, sem
byrjar að borga skatt við 70
þúsund króna tekjur, hann byrj
ar í rauninni að borga skatt
við 35 þúsund krónur, ef verð-
lagið hefur tvöfaldazt. Hafi
skattstiginn verið réttur þegar
hann var settur og manninum
gert að borga skatt við 70 þús
kr., hlýtur skattstiginn að vera
orðinn meira en lítið rangur,
miðað við tilgang löggjafans,
eftir að verðlagið hefur tvöfald
azt og hver króna aðeins 50
aura virði. Einkum vex stig-
hækkunin (progressionin) ákaf'
lega ört. Þetta er nú samt það
ástand, sem ríkt hefur hér á
undanförnum árum og ríkir enn
í dag. Vegna háékkandi verðlags
hefur hlutfallsleg skattbyrði sí-
fellt þyngzt, án þess að löggjöf-
in hafi sett þar um neinar regl-
ur, eða gert þar um samþykkt
ir. Er þetta þá ekki mjög erfitt
mál viðureignar? Nei, það er
einfalt. Það eru fá mál einfald-
ari viðureignar heldur en það
að leiðrétta skattstigana fyrir
breytingum á verðgildi pening-
anna.
Til þess að leiðrétta skattstig-
ann þarf ekki annað heldur en
margfalda bilin í skattstiganum
með 100 plús þeirri prósentu-
hækkun, sem orðið hefur á verð
laginu og deila með 100. (Við
25% verðlagshækkun þarf því
að margfalda með 1,25). Og
það þarf einnig að margfalda
peningaupphæðina, sem á að
borga í skatt, (í bilinu) með
sömu tölu. Þetta er allur vand-
inn. Þessa margföldun skattstig-
anna getur einn maður gert á
einum degi.
Skattstigarnir, sem nú gilda,
bæði fyrir tekjuskatt einstakl-
inga og eins fyrir útsvarið, voru
settir í apríl 1960. Þeir eru
tæplega tveggja ára gamlir. Á
þessum tveimur árum hefur
verðlagið, neyzluvöruverðlagið,
hækkað um 25%. Maður, sem
borgar skatt við 70 þúsund kr.
tekjur samkvæmt lögunum þeg-
ar þau voru sett, borgar því I
dag í rauninni við 56 þúsund,
og síðan stighækkandi meira,
eftir því sem hann hefur meiri
tekjur. Beinu skattarnir hafa
þess vegna hækkað stórkostlega
á þessum tveimur árum, eða
langtum meira en um 25%,
vegna aukinnar stighækkunar,
í frumvarpi ríkisstjórnarinnar 1
skattamálum er ekki eitt ein-
asta orð um þetta mikilvæga
atriði. Á þá að hækka alla beinu
skattana um miklu meira en
25% vegna fyrr byrjandi og stór
lega aukinnar stighækkunar?
Hafi skattstigarnir verið álitnir
réttlátir af ríkisstjórn og Al-
þingi fyrir tveimur árum, þá
eru þeir í dag mjög mikið úr
leið; þeir eru ranglátir, nema
viðhorf þessara aðila sé óbreytt.
En hið nýja frumvarp bendir
ekki til slíks. Eða á að láta
handahófið ráða áfram?
Er ekki nóg að gert með þvl
að halda dauðahaldi í mj ög
slæmt skattakerfi, þótt ekki sé
líka haldið dauðahaldi í það
handahóf, sem réttnefnt er
skattabr j álsemi?