Morgunblaðið - 02.03.1962, Blaðsíða 8

8
MORGUNTtT JfíTÐ
FBsturtagur 2. man 1962
Skipulag
færsiu- og
Fram-
félags-
málaskrifstofunnar
SAMKVÆMT þeim tillögum, sem
samþykktar voru á fundi borg-
arstjórnar í gær, um skipulag
Félagsmála- og framfærsluskrif-
stofu Reykjavíkurborgar er gert
ráð fyrir, að 1 skrifstofustjóri
verði yfir henni allri í heiid, en
sérstakir fulltrúar hans fari svo
með mál hverra hinna fjögurra
deilda. Skiptist skrifstofan í
deildir eftir verkefnum á, eftir-
farandi hátt:
I. Framfeensluimól.
II. Félagsmál.
III. Húsnæðismál.
IV. Innheimrta.
i Helztu verkefni hverrar deild-
ar verða svo sem hér segir:
l. FRAMFÆBSLUMÁL,
Undir deild þessa fellur bein
fraimifærsla nema öðru víisi sé
ólkveðið. Helztu verkefnj deiildar-
innar verða:
1. Móttaika styrkiþega.
2. Úthlutun fraimifærslustyrkja.
3. Bftirlit mieð styrkþegum.
4. Tiilögur um framfærslu-
mál.
5. Greiðslur tryiggingargj alda
styrkþega.
6. Lífeyrishækkanir utan hæila
Og önnur viðskipti við
Tryggingastofnun Rákisins.
7. Vistun í Arnarholti í satnv
ráði við trúnaðarlæikni.
Framifærslufulltrúar verða 3
(þar af 1 yfirframifærsluifuiiltrúi,
Og skal hann auk umsjónar með
Störtfum framfærsluifulltrúa hafa
eftirtalin verk með höndurn: Tiil-
lögur um framfærslulán, lífeyris-
hækkanir utan hæla og önnur
viðskipti við Tryggingastofniun
rfkisins, sem snerta framfæri,
vistun í Arnarholt, viðskipti við
Sjúkrasamlag Reykjavíkur og við
Skipti við innheimitu trygginga-
gjalda og opinberra gjalda al-
mennt, er styrkþegar eiga í 'hlut.
H. FÉLAGSMÁL.
Hér fellur undir ýmiss konar
aðstoð, sem ekki er bein fraim-
feersla. Bru hér nokkur nýmæli
og byrjað í smáurn stil. Verk-
eifni deildarinnar hljóta að verða
vaxandi, þar sem tilgangur dieild-
arinnar er að halda fólki utan
beinnar framfærslu með leiðbein-
ingum og aðstoð.
Helztu verkefni deildarinnar
verða fyrst um sinn:
1. Sérstök aðstoð og leiðbein-
ingar. (Endurhæfing sfyrk-
þega).
2. Vistun á elli- og hjúkrunar-
heimili.
2. Lífeyrishækkanir vistmanna
á elli- og hjúkrunarheimil-
uim.
4. Aðstoð við gamailt fólk uim-
fram framfærslu.
5. Heimilisaðstoð.
Með þessi mál fara félagsmála-
fulltrúi og aðstoðarmaður hans.
m. HÚSNÆÐISMÁL.
Verkefni deildarinnar verða
eftirtalin:
1. Almenn fyrirgreiðsla hús-
! næðislausra.
2. Ráðstöfun á leiguhúsnæði
borgarsjóðs.
Friðjón Þórðarson
teknr sæti á
Alþingi
I UPPHAFl fundar sameinaðs
þings í gæi var rannsakað kjör-
bréf Friðjóns Þórðarsonar, sem
tefcur sæti Sigurðar Ágústssonar
á Alþingi. rneðan hann dvelst er-
lendis. Einar Ingimundarson
skýrði frá því, að kjörbréfanefnd
legði tU, að kjörbréfið yrði sam-
þykkt og vai það gert.
3. Umsjón með viðhaldi leigu-
íbúða og berskála.
4. Kaup og niðurrif á herskálla-
íbúðum.
5. Varzla og flutningur bú-
slóða.
6. Úthlutun og saimningar uim
söluíbúðir.
Með þessi mál fara húsnæðis-
fulltrúi og aðstoðarmaður hans.
IV. INNHEIMTA.
Lagt er til, að öll inníheimta
tilheyrandi framfærsluskrifstof-
unni verði sameinuð á eina henidi
og verði verfcefni deildarinnar
eftirtalin:
1. Innheiimta barnismeðlaga,
þar með talin athugun á
sveitfesti, samningiar um
greiðslu og vistun á Kvía-
bryggju.
2. Innheimta framfaerslu-
skulda.
3. Inniheimta húsaleigu og hita
eftir leiguíbúðir.
4. Innheimta vistgjalda á
barnaheimihim.
5. Innheimta lána.
6. Innheimita afborgana af sölu
íbúðum.
7. Innheimta vegna heimiliisað-
stoðar.
Verkefnaakipting þesisi er með
fyrirvara vegna væntanlegra
breytinga á innheimtufyrirkiomu
lagi borgarsjóðs almennt.
Munu 3 menn vinna að þess-
um inniheimtusitörfum ásamt
skrifstofustúlku.
ALMENN SKRIFSTOFA.
Auk framangreindra sérstarfa
verður sameiginleg skrifstofa og
verða þar unnin eftirtalin veik:
1. Gj aldkerastarf (inn- Og út-
borgun).
2. Bókhald.
3. Vélritun.
4. Skýrsluivarzla.
5. Spjaldskrárskráning.
6. Viðskipti vAitansveitar-
styrkþega og ríkisfram-
færslu.
Auk skrifstofustjóra verða
starfsmenn 4.
Jafnvægi í byggð landsins

27.7 millj.
kr. til fram-
færslumála
í RÆÐU þeirri, er Geiri
'Hállgrímsson, borgarstjóri, j
flutti á borgarstjórnarfund-
inum í gœr, þar sem hann\
geröi grein fyrir hinni nýju\
'skipan félags- og fram-
fœrslumála í borginni, gaf\
hann yfirlit yfir fjölda styrk-
þega og kostnað vegna fram ]
færslu á undanförnum ár-
um. —
Samkvæmt upplýsingum
, hans var styrkþegafjöldinn
(einstákXingar og fjölskyld-
ur) sem hér segir árin 1957
-1961:
1957 1063
1958 1125
1959 1179
1960 1191
1961 1120
Samkvœmt borgarreikning-
um var kostnaöur vegna
framfœrslu, sem hér segir
\árin 1958—1960:
'1958
1959
1960
1962 áætl.
kr. 17.245.467.29
kr. 21.206.334.39
kr. 26.725.302.14
kr. 27.733.000.00
Ekki hefur enn veriö
gengið frá uppgjöri viö
Tryggingarstofnun ríkisins
fyrir áriö 1961, svo að upp-
lýsingar fyrir þaö ár liggja
ekki fyrir. Þá má nefna,
að auk þessa hefur fram-
'fœrsluskrifstofan haft meö
aö gera ýmisleg fleiri út-
gjöld, sem fálla undir ál-
mannatryggingarlögin, t. d.
lífeyristryggingar, sjúkra-
^samlagsgjöld o. fl,

1 <ív-
Á FUNDI neðri deildar var frum
varp um atvinnubótasjóð tekið
til 2. umræðu og urðu nokkrar
umræður um það.
Þar sem skórinn kreppir mest að
Gísli Jónsson (S), framsögum.
fjárhagsn., rakti aðdraganda
frumvarpsins og efni þess. Gat
hann þess m. a., að í 1. gr. sé
gert ráð fyrir, að stofnaður verði
atvinnubótasjóður, sem skuli
veita lán eða styrk til að auka
framleiðsluna á þeim stöðum í
landinu, þar sem þörfin er brýn-
ust og stuðla þannig að aukinni at
vinnu og jafnvægi í byggð lands.
ins. Kvaðst hann vilja benda á 1
þessu sambandi,
að um svo skýr
ákvæði væri að
ræða, að ekki
sýndist þörf að
skilgreina þau
nánar. Taldi
hann, að efciki
mætti sníða
stjórn sjóðsins of
þröngan stakk,
enda mundu þeir menn, sem til
þess yrðu kjörnir af Alþingi,
fljótt fá á því fullan skilning,
hvar skórinn kreppir mest að.
Gefst þeim þá og tími til að
óska breytmga á lögunum, ef
þess gerist þörf, til þess að þeim
megintilgangi verði náð að auka
framleiðslu 1 þeim landshlutum,
þar sem atvinnuleysi er mest og
viðhalda þannig jafnvægi í byggð
landsins.
Þá kvað hann Islendinga
ekki einu þjóðina, sem ætti við
flótta frá strjálbýlli héruðunum
að stríða, það væri vandamál
flestra þjóða og færi vaxandi.
Mörg lönd, sem áður lifðu að
mestu á landbúnaði og landbún-
aðarframleiðslu hverfa nú meir
og meir frá þeim atvinnuvegi
vegna minnkandi atvinnuskilyrða
og yfir í stóriðju. Eru öll merki
þess, að þessi lönd kalli í vax-
andi mæíi á lahdbúnaðarvörur
frá öðrum löndum, sem enn eiga
nóg svæði óræktað og nóg svæði
í óbyggðum.
Fyrir hverja fimm manna fjöl-
skyldu, sem yfirgefur jarðir og
hús, sem þá oft verða verðlítil
eða verðlauc, verður að byggja
upp Og fjárfesta í fjölbýlinu fyrir
1 millj. kr. með núgildandi verð-
lagi. Það eitf er nægilegt til um-
hugsunar fyrir þá menn, sem með
Kjötmiðstðð rís í Reykjavík
Á FUNDI borgarstjómar í gær
bar Guðmundur Vigfússon (K)
fram fyrirspum um það, hvað
liði undirhúningi að byggingu
kjötmiðstöðvar í Reykjavík. —
Benti hann á, að sl. átta ár
hefðu verið lagðir nokkrir fjár-
mundir til hliðar í þessu skyni
og næmi sú upphæð nú samtals
3,3 millj. kr. Hann kvaðst vita,
að töluvert hefði verið fjallað
um teikningar og staður ákveð-
inn fyrir kjötmiðstöð á Kirkju-
sandi, en óskaði nánari upplýs-
inga um undirbúning.
Geir Hallgrímsson, borgar-
stjóri, tók undir það, að nauð-
synlegt væri að hraða byggingu
kjötmiðstöðvar. Skipulagsupp-
drættir hefðu verið samþykktir
1959 í meginatriðum, og þá
hefði verið hafizt handa um að
athuga undirstöður á Kirkju-
sandi. Skipulagið gerði ráð fyr-
ir allmikilli uppfyilingu, sem
verið væri að ganga frá, og á
henni að verða lokið á þessu
ári. —
Þótt skammt væri síðan kjöt-
miðstöðin hefði verið teiknuð,
þyrfti að endurskoða þær teikn-
ingar, því að stöðugt kæmu
fram nýjungar. Þá þyrfti einnig
að taka um það ákvörðun,
hvort byggt yrði af einum aðila
eða úthlutað til margra, en um
þetta væri nú fjallað.
Guðmundur Vigfússon þakk-
aði borgarstjóra svörin og
kvað það ánægjulegt að horfur
væru á, að hægt yrði að ganga
frá málinu til framkvæmda á
þessu ári, en taldi, að óhæfi-
legur dráttur hefði orðið.
Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son (S) kvað hér um þýðingar-
mikið mál að ræða, sem varð-
aði mjög heilbrigði og hollustu-
hætti. Hann vék að reglum
þeim, sem giltu um skyldur
bæjarfélaga til kjötskoðunar.
Nú væri í lögum ákvæði um, að
slík skoðun skyldi fara fram í
sláturhúsum og væri sæmileg
aðstaða til þess. Hinsvegar
væru lög þessi í endurskoðun
og mætti búast við að skylt yrði
að skoða á ný kjöt, sem fiutt
yrði til bæjarins, þótt það hefði
hlotið skoðun í frystihúsum ann
ars staðar, og þá mætti ekki
lengur dragast að koma kjöt-
miðstöðinni upp.
Þrátt fyrir þær upplýsingar
borgarstjóra, sem Guðmundur
Vigfússon þakkaði sérstaklega,
bar hann fram tillögu í mál-
inu, sem hann hafði samið áður
en hann heyrði ræðu borgar-
stjóra. Var tillögu þeirri vísað
frá með eftirfarandi frávísunar-
tillögu:
„Með því að upplýst hefur
verið að svæði það, sem kjöt-
miðstöð er ætlað á Kirkjusandi,
verður byggingarhæft á þessu
sumri og í athugun er, hvaða
háttur verður hafður um bygg-
ingarframkvæmdir, telur borg-
arstjóm tillöguna óþarfa og
vísar henni frá“.
þessi mál fara, ef ekki er hægt að
hafa eðlilegar hömlur á tilflutn-
ingi fólks og gera því kleift að
vinna Og dvelja við mannsæm-
andi kjör, þar sem það oft og
miklu Oftar kýs að starfa og eyða
ævi sinni, ef það væri unnt.
Loks kvað hsnn nauðsynlegt að
bæta inn í frumvarpið ákvæði til
bráðabirgða þess efnis, að við
gildistöku þessara laga skuli I
fyrsta sinn kjósa stjórn atvinnu-
bótasjóðs, sem sitji þar til ný
stjórn er kjörin á fyrsta þingi
eftir almennar alþingiskosningar.
Annað nafn
Skúli Guðmundsson (F) taldi
eðlilegt, að nafni sjóðsins yrði
breytt Og hann nefndur: „jafn-
vægis- og framleiðsluaukningar-
sjóður". Flutt: hann breytingar-
tillögu þess efnis og einnig, að
framlag ríkissjóðs til sjóðsins
yrði hækkað.
Gísli Guðmundsson (F) lagði
áherzlu á, að á undanförnum 20
árum hefði mannfjölgun þjóðar-
innar verið 2%. Sumi staðar
hefði þó orðið töluleg fólksfækk-
un og á öðrum stöðum hlutfalls-
leg fólksfækkun og það jafnvel
á Akureyri. Hagfræðingar töluðu
um Stór-Reykjavík, þ. e. 10—20
km. strandlangju frá Hafnarfirði
til Reykjavíkur. Á því svæði
hefði 1940 verið 43 þús. íbúa, en
1960 88 þús. íbúa eða sem svara
til meir en 100% .... ...
fjölgunar. Með ?
sömu þróun
mundi eftir 40 ár
búa 360 þús.
manns í Stór-
Reykjavík, en 30 3®*
þús. í öllum öðr-
um byggðum
landsins saman-
lagt. Við þessu
þyrfti að sporna og taldi hann, að
þar væri um að ræða stærsta við
fangsefni þjóðarinnar nú og 4
næstu árum. Þá flutti hann breyt
ingartillögu við frumvarpið þess
efnis, að lán úr sjóðnum renni
fyrst og fremst. til þeirra lands-
hluta, þar sem íbúum hefur
fækíkað, tölulega eða hlutfalls-
lega.
Aðalatriðið að frumvarpið
verði samþykkt
Gísli Jónsson (S) kvaðst telja
það höfuðatriðið, að frumvarpið
yrði sampykkt. Hitt sé auka-
atriði, hvað sjóðurinn heiti og
hvernig einstakar greinar verða
skilgreindar. Það hefðu verið
ágreiningsatrjði svipuð þessum,
sem ollu því að frumvarp svipaðs
eðlis náði ekki fram að ganga
1956. En nái frumvarpið fram að
ganga, er alltaf hægt að breyta
lögunum, ef reynslan sýnir, að
það er rétt, og auka framlag
ríkisins til sjóðsins. Þá fór hann
þess á leit, að breytingartillögur
þær, er fram hefðu komið, yrðu
dregnar aftur til 3. umræðu, svo
nefndinni gæfist tóm til að at-
huga þær.
Við þeirri beiðni var orðið Og
var frumvarpið samþytokt til 3.
umræðu, með þeirri breytingu
einni, er nefndin hafði orðið sam
mála um.
— Stór hópur
Framhald af bls. 3.
þú?“ og endurtekur svo hróð-
ugur: Balliku.
Börnin eru öll í heimavist
í skólanum. Þau koma víðs
vegar að. Tvö þau elztu segja
okkur hvaðan þau eru. 14 ára
stúlka er úr Svarfaðardal og
15 ára piltur frá Siglufirði.
Hann fær stundum að fara og
vinna sér inn svolítinn pening
með vinnu í Bananasölunni.
Hann á eftir einn vetur í skól-
anum. Síðan eru þrjár telpur
11 ára, tvö börn 8 ára, ein
telpa 7 ára og hin 4—6 ára.
Þarna hittu-m við líka fyrir
fyrtsa barnið, sem skipt var
um blóð í á íslandi. Það var
drengur. Hann var tvisvar bú-
inn að vera í skólanum, en
gekk lítið með námið, að því
er Brandur segir okkur. í
fyrravetur fékk hann einka-
tíma hjá einum kennara skól-
ans, og þá tók hann allt í einu
við sér og er nú farinn að tala
þó nokkuð. Áhuginn er líka
svo mikill. Um daginn heyrð-
ist í honum inni á salerninu,
þar sem hann var að æfa sig
hástöfum hvað eftir annað í
að segja það sem þar er gert.
Það þarf óendanlega þolin-
mæði og góða kunnáttu til að
geta orðið þessum börnum að
liði og kennt þeim. Kennar-
arnir hafa verið fjórir, en
verða nú þrír til vorsins og
hafa ærið að starfa. Litlu börn
unum verður að kenna í leik,
og nota hvert taekifæri, og þau
eldri eru misgömul og komin
mislangt — E- Fá.