Morgunblaðið - 23.09.1964, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐH)
MiðvikudagiJtr 23. sept. 1964
JfotgutiIHð&ffe
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 90.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 5.00 eintakið.
IÐNVÆÐUM ISLAND
Oú yfirlýsing félaga Einars'*'
^ Oígeirssonar, að tilboð
hans um aukna síldarsölu til
Rússlands miðaði að því að
hindra iðnvæðingu landsins,
hefur að vonum vakið at-
hygli. Félagi Einar segir að
áhugi sinn á austurviðskipt-
um byggist fyrst og fremst á
því, að með þeim kynni að
vera tinnt að hindra bygg-
ingu alúminíumverksmiðju
og olíuhreinsunarstöðvar hér
á landi.
Við íslendingar viljum eiga
góð viðskipti við Rússa eins
og aðra, en við munum auð-
vitað ekki gera neina þá samn
inga, sem hindra uppbygg-
ingu íslenzkra atvinnuvega
og eðlilega iðnþróun. Þvert á
móti munum við hraða upp-
byggingu stóriðju hér á landi
eins og unnt er.
Menn gera sér nú ljóst hér
á landi eins og annars staðar,
að leiðin til þess að bæta lífs-
kjörin stórum er sú að hefja
stóriðju, láta vélarnar og
fjármagnið framleiðá mikil
auðævi, sem landsmenn allir
njóta góðs af.
Sérstök ástæða er til að
hraða stóriðjuframkvæmd-
~um, þegar lítið er hægt að
auka aðra framleiðslu vegna
vinnuaflsskorts. Það er ekki
unnt að stórauka afköst þjóð-
arbúsins á neinn hátt annan
en láta vélarnar og fjármagn-
ið vinna, þegar fleiri hendur
eru ekki til að sinna störfun-
um. Auðvitað ber að hagnýta
tæknina eins og frekast er
unnt í sjávarútvegi, landbún-
aði og smáiðnaði, en þó er það
'fyrst og fremst í stóriðjunni,
sem unnt er að skapa auðlegð
án þess að mikið vinnuafl sé
bundið við reksturinn. Þess
^vegna eru nú undirbúnar stór
iðjuframkvæmdir hér á landi
og þess vegna ber brýna nauð-
syn til að hrinda þeim í fram-
kvæmd.
FÉLAGI EINAR
OG RÚSSAR
ótt félagi Einar Olgeirsson
hyggist með rússneska
tilboðinu reyna að hindra
iðnvæðingu landsins, er hægt
að segja honum, að þær til-
-raunir eru tilgangslausar. í
fyrsta lagi eru íslendingar
sjálfir staðráðnir í því að
renna fleiri stoðum undir at-
vinnulíf sitt og styrkja efna-
hagsafkomuna, og í öðru lagi
verður að telja það næsta
ótrúlegt, að rússneskir ráða-
menn séu svo skammsýnir að
reyna að beita íslendinga við-
skiptaþvingunum, þótt þeir
keppi að því að iðnvæða land
sitt eins og ailar þjóðir aðrar
gera.
íslendingseðlið er heldur
ekki þannig, að við mundum
beygja okkur fyrir hótunum,
jafnvel þótt þær væru fram-
settar á þann veg sem félagi
Einar Olgeirsson virðist geta
hugsað sér.
í sambandi við væntanlega
olíuhreinsunarstöð er þess
líka að gæta, að við allan und-
irbúning þess máls hefur ver-
ið höfð hliðsjón af því að
halda áfram verulegum olíu-
kaupum frá Rússum, þannig
að á engan hátt er hægt að
saka okkur um það að vilja
eyðileggja austurviðskiptin.
Rétt er einnig að hafa það
hugfast, að Rússar hafa keypt
gífurlegt magn matvæla á
frjálsum mörkuðum og greitt
fyrir þau með frjálsum gjald-
eyri, og þróun viðskiptamála
í Austur-Evrópu miðar yfir-
leitt í frjálsræðisátt, enda
munu þjóðir þar hafa séð, að
efnahagslegar framfarir verða
þá fyrst þegar verzlunarfrelsi
ríkir. Mörg kommúnistaríki
auka þess vegna viðskipti sín
við vestrið og hafa jafnvel sótt
um aðild að viðskipta- og
tollasamvinnu frjálsra ríkja.
Hins vegar segir félagi Ein-
ar Olgeirsson, að við eigum
ekki að njóta hagsbóta af
frjálsum viðskiptum við
Rússa, heldur séu vöruskipta-
viðskipti við þá fullgóð fyrir
okkur, þótt Rússar skipti á
frjálsum mörkuðum við aðra.
Sýnir það m.a. umhyggju fé-
laga Einars fyrir íslenzkum
hagsmunum.
ISLENZKUR
EFNA1ÐNAÐUR
egar hér á landi hefur ver-
ið reist olíuhreinsunar-
stöð opnast möguleikar til
margháttaðs efnaiðnaðar, þar
sem bæði er hægt að nota raf-
orkuna og hverahitann. Tæki-
færin á sviði efnaiðnaðar
virðast vera nær ótæmandi,
og slíkur iðnaður virðist
henta íslendingum mjög vel,
þar sem ekki eru hér málmar
í jörðu.
Meira að segja félagi Einar
Olgeirsson hefur í þingræðu
játað það, að framtíð íslenzks
iðnaðar byggist ekki sízt á
því að fullvinna ýmis efni úr
olíum. Má þó vera, að hann
hafi þá haft í huga, að hrá-
efnið yrði flutt inn frá Rúss-
landi og það hafi þess vegna
ekki verið hagsmunir íslands,
= F R Á því að valdastreita
J Kínverja og Rússa varð
3 heyrin kunn, hefur harátt-
H an um Asíu tekið miklum
M stakkaskiptum og' orðið
H mun flóknari en þegar það
3 voru aðeins hagsmunir
H kommúnista og Banda-
= ríkjamanna, sem rákust á.
3 Fyrir skömmu ítrekuðu Kín
= verjar hátíðlega óhagganlegan
3 stuðning sinn við Súkarnó
S Indónesíuforseta í deilunni
3 gegn Malaysíu. „Dagblað
3 þjóðarinnar“ í Peking til-
= kynnti, að Bandaríkjamenn og
= Bretar væru að reyna að gera
S Malaysíu að herstöð til árása á
3 Kína, Norður-Vietnam og
S Indónesíu. Sagði blaðið m.a,:
S „Ef bandarískir heimsvalda-
5 sinnar voga sér að ráðast á
5 Indónesíu, mun kínverska
3 þjóðin styðja íbúana af öllum
= rnætti." Þetta heit þarf þó
5 ekki að taka alvarlegafKín-
3 verjar hafa ekki aðstæður til
§§ meiriháttar íhlutunar í Indó-
|§ nesíu), en það er athyglisvert
= dæmi um tækifærismennsk-
= una, sem Kínverjar eru alltaf
= að bera Krúsjeff á brýn. Og
S yfirlýsingum er fremur beint
3 gegn Sovétríkjunum en Banda
3 ríkjunum.
5 Við upphaf deilunnar miklu
3 fyrir fjórum árum, sögðu Kín
3 verjar aðstoð Rússa við Sú-
3 karnó eitt helzta dæmið um
3 undirferli þeirra. Meðal
H þeirra ummæla Krúsjeffs á
3 ráðstefnunni frægu í Moskvu
3 1960, sem aldrei voru birt, má
H finna upplýsingar um, að Kín
H verjar hafi mótmælt opin-
3 berlega aðstoð Sovétstjórnar-
H innar við Súkarnó og bent á,
3 að hann hafi borið ábyrgð á
= morðum flestra leiðtoga
3 kommúnistaflokks Indónesíu
f 1948.
= Krúsjeff játaði, að þetta
f væri rétt og sagði, að sá dag-
3 ur myndi koma, að Súkarnó
f yrði að gjalda fyrir glæp
3 sinn. Þangað til yrði að miða
3 aðgerðir við ríkjandi ástand.
= Súkarnó hefði raunverulega
3 unnið hinum öfluga kommún
3 instaflokki Indónesíu meira
= gagn en kínversku félagarnir.
3 Hann hafði stutt málstað
3 kommúnismans með því að
3 berjast gegn alræmdum
3 kaupahéðnum og svikurum
3 af kínversku bergi, meðan
3 Pekingstjórnin hafði stutt
3 þessa menn vegna þröng-
H sýnnar þjóðernisstefnu og
3 stuðlað að því að indónesíska
3 bændur og verkamenn hryllti
3 við orðinu kommúnismi.
3 En nú þykir Kínverjum
3 sjálfum gagnlegt innlegg í
3 baráttuna um Asíu að yfir-
3 bjóða Rússa í aðstoðinni við
3 Súkarnó.
f Þetta er aðeins síðasta
= dæmið af mörgum um að-
f gerðir, sem Kínverjar hafa
f gripið til í hinni raunveru-
sem hann fyrst og fremst bar
fyrir brjósti.
En það sannast á þessu máli
eins og svo mörgum öðrum,
að kommúnistar eru á móti
öllu því, sem til framfara
horfir, og má nærri því hafa
það til marks um ágæti hvers
máls, hvort kommúnistar eru
því andvígir.
Krúsjeff — veit hann urn
deilur innan kínverska komra
únistafiokksins?
eftir Edward
Crankhshaw
legu valdabaráttu undir yfir-
skini hugsjónalegs hreinleika
og ráðvendni, baráttunni, sem
Krúsjeff nefnir „kalt stríð“
gegn Sovétríkjunum.
Ein af ástæðunum til þess
hve margir bræðraflokkanna
eru andvígir alheimsráð-
stefnunni, sem Krúsjeff hefur
boðað til, er sú, að þeir gera
sér ljóst, að bæði Rússar og
Kínverjar reyna að gera
Súkarnó — verður hann lát-
inn gjalda fyrir glæp sinn?
kommúnistahreyfinguna að
handbendi sínu í valdabarátt-
unni. Reyna að ná meirihlut-
anum á sitt band til þess að
geta att honum gegn andstæð-
ingum. Það var þessi stað-
reynd, sem var megininntak
„minnisblaða" ítalska komm-
únistaleiðtogans Togliattis.
Hann vildi ekki að keppi-
nautarnir spilltu kommúnista-
hreyfingunni með því að
nota hana sem vopn í bar-
áttu sinni.
Togliatti fannst málstaður
Rússa greinilega betri en
Kínverja, þótt hann álasaði
Datt af baki
brákaði brygginn
Akranesi, 21. september: —
í GÆR skeði það óhapp, þá Matt
hías Garðarsson, 15 ára píltur,
var að leggja af stað í göngur,
ásamt Magnúsi syni bóndans í
Norðurtungu í Þverárhlíð, að
Krúsjeff fyrir framkomu 3
hans í deilunni og hvernig =
hann hefði bælt alla and- 3
stöðu í Sovétríkjunum og A.- 3
Evrópu, með því að láta sem 3
hún hefði aldrei verið fyrir =
hendi. Togliatti sá í gegn um 3
tilraunir Kínverja til þess að 3
láta líta út sem deilan sé að- 3
eins hugsjónalegs eðlis. En 3
margir meðlimir ítalska 3
kommúnistaflokksins og ann- 3
arra bræðraflokka láta blekkj 3
ast af þeim. 3
Sovétríkin eru nær opin 3
bók. Framkoma stjórnarinn- =
ar kemur kunnuglega fyrir =
sjónir þegar miðað er við 3
fyrri reynzlu. Tryggir flokks- 3
menn um allan heim, sem 3
tóku harðstjórn Stalíns með 3
þöign og þolinmæði, finna 3
þefinn frá valdatímabili hans 3
berast að vitum sér, þegar =
þeir hugsa um hina hroka- =
fullu afstöðu Krúsjeffs gagn- 3
vart Kínverjum og ákvörðun 3
hans um að knýja fram al- §§
þjóðaráðstefnu kommúnista- 3
flokka þrátt fyrir víðtæka 3
andstöðu.
Kína, hins vegar, er fjar- 3
lægt, < dularfullt og óþekkt. ^
Með óbilandi sannfærinigu um 3
eigin réttsýni hafa Kínverjar 3
predikað Leninisma og reynt =
að vekja bylingarákafa, sem =
Rússar hafa löngu snúið baki 3
við. Og þeir eru ekki margir ||
félagarnir, sem vita nægilaga 3
mikið um aðgerðir Kínverja 3
í Asíu og annars staðar til 3
þess að gera sér Ijóst, að þeir 3
breyta ekki í samræmi við 3
predikanir sínar. 3
En ástandið heldur áfram 3
að vera óijóst. Sú spurning 3
vaknar hvað valdi því, að 3
Krúsjeff telur sig nægilega 3
öflugan til þess að gera harð- =
ar árásir á Kínverja og jafn- =
vel að leyfa birtingu gagn- =
rýni Tagliattis í Pravda. Veit 3
hann meira en við um deilur 3
innan kínverska kommúnista- 3
flokksins? 3
Og fleiri spurningar fylgja =
í kjölfarið. Hver er raun- 3
verulega tilgangur ferða Títós =
Júgóslavíuforseta um A.-Evr- 3
ópu? Er hann að reyna að 3
vinna málstað Krúsjeffs fylgi? 3
Og ef svo er, hvers vegna? 3
Og við spyrjum einnig hve 3
mikinn trúnað við eigum að =
leggja á fregnir frá Belgrad —
um liðsflutninga Kínverja 3
við landamæri Ytri-Mongólíu. =
Það eina, sem við vitum, 3
er að taugastríð er háð milli M
risanna innan heimskommún- Í3
ismans, og það á að vera íf
nægilegt til að vekja tor- 3
tryggni okkar á fregnum. sem 3
frá þeim berast. f taugastríði ||
eru orð notuð til þess að =
villa sýn, aðeins aðgerðirnar 3
opinbera sannleikann.
(OBSERVER — öll réttindi É
áskilin) 3
hann datt af baki. Voru þeir að
leggja af stað úti hjá fjárhúsuiu
og varaðist Matthías það ekki,
að óðar en hann var kominn á
bak, hljóp hesturinn út undau
sér og tók sprettinn. Hrökk hann
af baki og gat sig lítt hreyft,
Var pilturinn sóttur og fluttur á
sjúkrahúsið hér. Við rannsókn
kom í ljós að brákast hafði eina
hryggjarliðurinn. Verður hann
því að liggja á fjölum. — Oddur,
uiiiiimiiiiiiiiimiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiáiiiiHHliimii mnmiiimiiiiuiiimmmmmimiitmiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimmimiiiiimimimii!