Morgunblaðið - 02.03.1965, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐBÐ
Þriðjudagur 2. marz 1965
50 ára afmæli
Keflavíkurkirkju
Keflavík, 1. marz.
KEFLAVÍKURiKlRJCJA hélt
hátíðlegt fimmtugsafmæli sitt
síðastliðinn sunnudag, en vígslu-
dagur kirkjunnar er 14. febrúar
1915, þó að byggingarár sé 1914.
Afmæiisins var minnzt með há-
tíðaguðsþjónustu í kirkjunni og
voru þar viðstaddir ýmsir fyrir-
menn kirkjumála, nágrannaprest-
ar og prófastur, séra Garðar !>or-
steinsson, svo og Óiafur Skúlason
6em þjónaði Keflavíkursöfnuði
um nokkurt skeið. Fjórir þjón-
andi prestar hafa vérið við Kefia
víkurkirkju frá upphafi, eru það
Iþeir Kristinn Daníeisson, Fríðrik
Rafnar, Eiríkur Brynjólfsson og
Björn Jónsson núveTandi prestur.
Við sögu koma Friðrik Friðriks-
son, Valdimar Eyiands, ólafur
Skúlason og nágrannaprestarnir
Guðmundur að Útskálum og Jón
A. Siguxðsson í Grindavík. Allra
þessara presta okkar var minnzt
í sambandi við fimmtíu ára af-
mæli kirkjunnar og sérstaklega
þeirra sem hðni.r eru.
Keflavikurkirkja á nú 50 ár að
baki og hefur um þetta fimmtíu
ára skeið áunnið sér kærleika og
velvild alira sinna sóknarbarna,
þó að kirkjusókn sé alla jafna
ekki mikil þá á kirkjan og kristin
trú mikil ítök í fiskifólkinu, sem
byggir Keflavík, og allir vilja vel
fyrir kirkjuna gera og hafa fjöl-
margir sýnt það í verki og eiga
eftir að gera á margan hátt. Um-
hverfi kirkjunnar þykir ekki vel
hirt eða fallegt ásýndar, en það
stendur til bóta, svo sem annað
sem ábóta er vant.
Áður en þessi núverandi kirkja
kom til sögu, var hafin bygging
annarar kirkju niður á sjávar-
bakka, en í einum miklum norð-
an stormi fauk hún af grunni og
skemmdist það mikið að ekki var
talið ráðlegt að halda byggingu
hennar áfram. Kom þá til móts
við fámennan Keflavikursöfnuð,
Ólafsson faktor í Duusverzlun
lánaði endurgjaldslaust taeki til
byggingar kirkjunnar, svo sem
sleða, skóflur og haka og annað
Iþað, sem þurfti á að halda, þvi
Iþá var byggingartæknin önnur
en nú.
Keflavíkurkirkja er um margt
Síðastliðinn sunnudag var minnzt 50 ára afmælis Keflavikur-
kirkju. Fjölmenni var við athöfnina. Herra Sigurbjörn Einarsson
btskup prédikaði. Sézt hann á mynd þessari í prédikunarstóln-
um. Sóknarpresturinn, séra Bjöm Jónsson situr undir prédikunar-
stólnum, — Heimir Stígsson tók myndina.
sérstæð, ef til vill einstök í sinni
röð. Kór hennar snýr í Vestur og
ekkert krossmark er á kirkjunni
hvorki hið ytra né innra, en úr
þessu ætlar Rafveita Kefiavíkur
að bæta með því að gefa myndar
lega lýsandi kross, sem haganlega
verður fyrir komið. í sambandi
við afmælið bárust kirkjunni
margar góðar gjafir bæði frá fé-
lögum óg einstaklingum, til minn
ingar um látna vini eða annað
það sem kirkjan hefur verið
þeim.
Nokkrir ungir menn tóku sig
saman og söfnuðu fé til að endur
byggja klukku í turni kirkjunn-
ar og tókst það vel, með aðstoð
margra einstaklinga og fyrir-
tæ'kja í Keflavík og svo verður
áfram haldið þar til Keflavíkur-
kirkja verður stolt sinnar byggð-
ar.
í sambandi við fimmtugsaf-
mæli Keflavíkurkirkju, hnigu
allar ræður að því að kirkjan
væri okkar stoð og stytta í gleði
og sorg og mundi svo verða um
alla framtíð. Nú ætlum við að
fá nýtt orgel í kirkjuna og laga
til umhverfi hennar og eins og
áður vinna þar margar hendur
létt verk.
— hsj —
Elísabjörg Jóhannsdóttir
Minning
Fædd 14. marz 1876
Dáin 7. janúar 1965
UÍSA frænka, svo oft nefnd af
fjölmennum frændaskara, var
feedd á Bakka í Geiradal í
Barðastrandarsýslu. — Foreldr-
•r hennar voru Jóhann Jóns-
«on, póstur, Húnvetnirngur að ætt,
frá Háagerði á Skagaströnd,
móðurbróðir minn, og Helga
Jakobsdóttir, Reykjalín. Elísa-
björg taldi jafnan alla Reykja-
lína, bæði presta og leikmenn,
•ettingja móður sinnar. — Vóru
f þeirri ætt söngmenn góðir.
Jóhann fluttist vestur með
mæðgunom frá Steinnesi í Þingi,
prestsekkjunni Elinni og dóttur
Ihennar Elísabetu, er hún giftist
Ólafi, lækni Siigvaldasyni í Bæ í
Króksfirði, og fyrir hans áeggjan
tók Jóhann að sér póstferðimar
frá Vatneyri, vestur, að Bæ í
Króksfirði, og hafði þær á hendi
f 30 ár. (1875—1905).
í>au hjón, Jóhann og Helga,
eignuðust tvær dætur, sem upp
komust: Elín og Elísabjörg. —
Son, Jakob að nafni, misstu þau
é bamsaldri.
í>að var mjög kært með þeim
móður minni og Jóhanni, bróður
hennar, þau skrifuðust alitaf á,
og við telpurnar fórum brátt að
dæmi foreldra okkar.
í>að eru nú rúm 70 ár, síðan ég
réðist þangað vestur sem kennari
«ystranna (1892). — Var þar tvo
fvetur, og leið áigætlega vel hjá
þessu góða frændfólki. Og þá
fékk ég í fyrsta skifti á ævinni
augum litið hinar fögru og til-
komumiklu strendur Breiðafjarð
ar.
Allt var fullt af börnum ag ung
, ingum, bæði uppeldisibörn og að-
komuunglingar. — Systurnar
voru duigiegar að læra, kátar og
glaðar, og nóg var af bókum og
blöðum að skemmta sér við. —
Þessir tveir vetur eru mér ó-
gleymaniegir. Síðan hefur vin-
átta okkar Elísabjargar staðið
íöstum fótum.
begar Jóhann frændi minn
hætti póstferðum . (1905) fluttist
fjölskyldan til Reykjavíkur. —
Þar hafði Elísabjörg mikil um-
svif, brauzt um fast: Húsakaup,
kostsölu o.fl. Þar var Jóhannes
Kjarval hennar kostgangari og
vinur æ síðan. Margan bitan oig
sopan gaf Elísabjörg á þeim ár-
um.
En á þessum árum heimsóttu
veikjndi og dauði þessa góðu fjöl
skyldu. Elín, eldri systirin dó,
ungfuliorðin, svo og fósturdóttir
hennar, Helga húsfreyja, andað-
ist og á þessum árum og fóstur-
dóttir Elisabjargar, Þórunn Ólafs
dóttir, prests í Garpsdal, 15 ára.
— Það var þyngsta þrautin.
Elísabjörg skrifar mér núna
fyrir jólin 1964: „Ég þakka Guði
fyrir, að ég hef getað annast mitt
fólk til hinztu stundar, lokað
augum þess þegar dauðann bar
að.“ Það var ekki vil eða vol,
ekki kvartað eða kveinað, sálar-
^WWWö*OCWWv.+:-)W«FAv-m.»WAw.W‘'.,>'V.v.x/>>w^

. » ■ ■. »
styrkurinn og þrekið óbiiandi.
Feðgininin, faðir og dóttir
stóðu fast saman, enda mjög lík
að eðlisfari. — Ekki kannske allt-
af mjúk á manninn í fyrstu at-
rennu, en bæði mjög vinsæl eigi
að síður. — Þau studdu og
styrktu hvort annað, svo til fyrir
myndar var.
Eftir níu ára dvöl í Reykjavík,
fiuttu þau feðgin til Akureyrar.
Stundaði Elísabjörg ýmsa vinnu
á Norðuriandi: Síldarsöltun,
kaupavinnu o.fl. Það var óþrot-
leig vinna, konan sterk og dugleg,
kom sér allsstaðar vel. Hún á
vini um ailt iand. — Oft unnu
þau feðginin saman, Það var svo
kært með þeim.
Eiísabjörg byggði sér hús á
Akureyri, með þrem litlúm íbúð-
um, og stundaði prjónaskap, vél-
prjón. Áttu margir þar leið sína
um nær 40 áraskeið. — Gat hún
sér þar sem annars staðar, góðan
orðstír. — Þarna bjuggu þau sam-
an, feðginin, þar til Jóhann and-
aðist 1926, 86 ára að aldri.
Elísabjörg gaf með erfðaskrá,
húseign sína Elliheimilissjóði
Akureyrar. Var sú igjöf vel þegin
og vel þökkuð. — Einnig gaf hún
Geiradalshreppi góða peninga-
gjöf og bókasafn sitt. — Kunnu
þeir, góðu menn, vestur þar, vel
að meta þessa ræktarsemi frænd
konu minnar, heimsóttu bana
jafnan, er þeir voru á ferð, og
sýndu þakklátsemi sína á ýms-
an hátt.
Ég átti jafnan athvarf hjá EHsa
björgu frændkonu minni, og
kom það sér vel, þegar ég kom
lúin úr langferðum, eða þegar ég
var að koma „Hlín“ út. Alitaf
var jafngoti þar að koma, alit
hreint og fágað, góður og veltil-
búin matur og „Usukaffið" ann-
áiaða! — Margan daginn og
manga nóttina hef ég hvílst á
bekknum góða hjá Lísu minni, og
engin bjó svo vel um mann sem
hún.
Hjá henni gisti ég síðustu nótt-
ina, sem ég átti heima í Eyjafirði,
31. okt. 1955, er ég flutti mig á
fornar slóðir í Húnaþingi.
Elísabjörg var skemmtileg
kona, vel greind, bókeisk, guð-
elskandi, bænrækin oig tryggða-
tröll hið mesta. — En heilsan stóð
á völtum fæti hin seinni ár,
lungnaþemba, en þá kom Pétur
læknir, hvort heldur var á nóttu
— Rauba Kina
Framh. af bls. 17.
sér enga stoð í hugum þeirra
Asíubúa, sem eru í næsta ná-
grenni við það. Asíubúar halda
því fram, að Mao Tse-tung trúi
þvi í raun og veru, að máttur
ríkisins sé kominn undir vopna-
búnaði þess. Njósnaskýrslur
þeirra gefa til kynna, að Rauða
Kina muni innan þriggja ára
hafa yfir að ráða eidfiaugum,
sem nái til skotmarka, hvar
sem vera skal innan Asíu.
Þegar Mao hefur undir hönd-
um nægar birgðir kjamorku-
vopna og eldflauga þá mun
hann, að því er margir sérfræð-
ingar telja, nota þau til að kúga
hin minni og vanmegnugri ríki
Asíu til að slíta sambandinu við
Vesturveldin, sem er eina vörn
þeirra, og gangast undir yfirráð
Kanverja.
Bandaríkin haida því fram,
að hin velheppnaða kjarnorku
sprengjutilraun Rauða-Kína
hafi ekki aukið hernaðarmátt
Maos. Þetta er röksamdafærsla,
sem fáir Asíubúar geta fallizt
á. Þeir halda þvi fram, að mátt
urinn sé þar, sem menn trúa
því að hann sé, þar til viðburða
rásin sanni hið gagnstæða. Asíu
búar minnast þess, að Rauða-
Kína barðist hraustlega við
Bandaríkin í Kóreu. Asiubúar
hafa í huga jafnvel enn nýrra
dæmi, en það er með hve mikl
um hraða Kínverjar auðmýktu
indverska herinn í Himalaya-
fjöliunum. Og nú er það Viet-
nam, þar sem Bandaríkin eru 1
varnaraðstöðu.
Það er þessi skoðun manna
á mætti Kinverja, hvort sem
hann er raunverulegur eða
ímyndaður, sem gerir þá hættu
lega í Asíu. Kjarnorkusprengj-
an í höndum Kínverja eykur
óendanlega mikið við þessa
hættu.
Margir vestrænir sérfræðing-
ar eiga meira að segja erfitt
með að ieita huggunar í hinum
augljósa veikleika Kína þar sem
efnahagsmálin eru, og hinum
erfiðu vandamálum, sem hinn
sífellt vaxandi mannfjöldi skap
ar.
Aukin ókyrrð i riki Mao Tse-
tung, eða versnandi sambúð
kommúnistastjórnarinnar Og
bændanna gæti neytt komm-
únista til að hætta á ný hern-
aðarævintýri í Suð-austur-Asíu
til að leysa þann vanda.
Heimsveldunum, Bandaríkj-
unum og Sovétrikjunum, virð-
ist ef til vill Rauða-Kína vera
ofmetið, það sé ekki fært um
að standa í heimsstyrjöld eða
verða mikið iðnveldi. En í aug
um Asíubúa er Rauða-Kína „lif
andi tígrisdýrið" með kjarnorku
klær, sem verða stöðugt beittari
og beittari.
(Þýtt úr U.S. News
& World Report).
eða degi, og blés lífslofti í frænd
konu okkar, þegar erfiðast horfðL
Og þegar lítt fært var út til inn-
kaupa, hljóp Magiga vinkona,
undir bagga, leiguliði Elísa-
bjargar.
Frænku mína langaði til að
búa sem lengst í sínu góða húsi,
og áttu margir, vinir og velunn-
arar, þátt í að hjálpa til, að svo
mætti verða: Fííilgerðissystkinin
blessuð, Jón Rögnvaldsson og Sól
veig, Ragnheiður O. Björnsson,
kaupkona, vinkona okkar o.fl.
Þá veitti þetta góða fólk ekki
síður sína mikilsverðu aðstoð hin
siðustu ár, eftir að á sjúkrahús
var komið.
Mig langaði til, að Elísabjörg
heimsækti mig í Héraðshæli Hún
vetnipga, eftir að ég flutti hing-
að 1955. — Vildi senda eftir þeim
fjórum vinkonum mínum, sem
höfðu sýnt mér mikla vinsemd
en það var um seinan, Elísabjörg
treysti sér ekki til að vera með.
Oft minntumst við á það, bæði
í gamni og alvöru, að ég færi með
henni vestur að Breiðafiroinum
hennar, sem hún elskaði. — Hún
tók því ekki óiíklega. — Þá var
að fá sér flugvél, um annað var
Fxamihald á his. 13.