Morgunblaðið - 14.07.1965, Side 17

Miðvikudagur 14. júli 1965
MORGUNBLADID
17
Einar
Guðmundsson
— Jæja Ágúst, svo við snú-
um okkur að búskapnum.
Hvað ert þú með stórt bú
núna?
— Ég hef núna rúmar 200
kindur og þrjár kýr. Svo hef
ur maður sjóinn sér til við-
bótar.
— Rerirðu á hrognkelsi í
vor?
— Já, já. Það hefði verið
mikil rauðmagaveiði í Stein-
grímsfirði hefði verið hægt
að vera í friði fyrir ísnum.
Maður lagði net strax og vak-
ir komu í ísinn, en það hafði
í för með- sér að æði mörg
net týndust eða eyðilögðust.
En þrátt íyrir það fékk ég 24
tunnur af hrognum.
Sumir lögðu á sig mikið
erfiði til að vera viðstaddir
héraðsmótið að Sævangri, en
þó lögðu líklega fáir eins mik
ið á sig og þeir gestir, sem
voru komnir alla leið frá Ár-
neshrepp, en hann er nyrzti
hreppurinn í Strandasysiu.
Til þess að komast að Sæ-
vangri þurftu þeir að aka
rúmlega 100 km. leið, en veg-
urinn er á kafla aðeins fær
jeppum og sumsstaðar vart
það. Við náðum tali af þrem-
ur mótsgestum, þaðan kom-
um, hjónunum Ólafi Ingólfs-
syni og Svanhildi Guðmunds-
dóttur frá Eyri við Ingólfs-
fjörð og Benjamín Jónssyni
bónda að Seljanesi. Þau sögðu
okkur, að þau hefðu komið 19
saman úr Árneshreppi og
haft samflot á þrem jeppum.
Svanhildur kvaðst vera Eyr-
bekkingur en herrarnir eru
báðir úr Árneshrepp. Ólafur
sagðist stunda rækjuveiðar á
veturna en vegavinnu og ýms
ar aðrar viðgerðir á sumrin
en hann er lærður vélvirki.
— Hvernig líkar ykkur að
búa svona nyrzt í Strandasýsl-
unni?. spurðum við þau hjón-
in.
— Ekkert ofvel, svaraði
Svanhildur. — Samgöngu-
leysið hrjáir okkur mikið og
eins var ísinn afleitur í vet-
ur.
— Hvað haldið þið að það
séu margir núna í Árnes-
hreppi?
<— Ætli það sé ekki svona
á milli 2i50—300 manns, svar-
ar Ólafur.
—’ Ert þú með stórt bú,
Benjamín?
— Nei, það er nú heldur
lítið eins og önnur býli þarna
nyrðra. Ég er með 130 kindur
og eina kýr eingöngu fyrir
heimilið.
— Er erfitt að stunda bú-
skap þarna nyrðra?
— Já, samgönguleysið sér
fyrir því, vegna þess að mjög
erfitt er að koma öllum tækj-
um til jarðvinnslu þangað.
Þá höfðum við einnig af því
spurnir, að á mótinu væri
statt fólk komið alla leið frá
ísafirði og öðrum nærliggj-
andi fjörðum. Okkur tókst
eftir langa mæðu að hafa upp
á tveimur herramönnum, ann-
ar var frú Súgandafirði en
hinn frá Önunarfirði. Þeir
reyndust báðir vera kaup-
félagsstjórar og gátu frætt
ckkur á því, að nokkur hluti
starfsliðs kaupfélaganna á
Vestfjörðum væri nú á
skemmtiferð og hefðu þeir
tekið sér á leigu 48 manna
langferðabifreið frá Vest-
fjarðarleiðum. Síðan hefðu
þeir farið að leita fyrir sér,
hvar bezt væri að skemmta
sér og valið héraðsmót Sjálf-
stæðisílokksins að Sævangi.
í Tjarnarlundl
Síðasta héraðsmótið þessa
helgina var svo haldið í Tjarn-
Cg dansinn dunaði dátt í Tjarnarlundi.
— Eru miklar jarðræktar-
framkvæmdir hérna núna?
þess að við eigum nú þrosk-
aðri æsku en við höfum
nokkru sinni átt áður og ég
treysti henni fullkomlega til
þess að taka við því, sem við
munum skilja eftir okkur,
sagði Guðmundur að lokum.
Við eitt borðið úti í sal hitt
um við hjónin Ágúst Breiðdal
og Ólöfu Guðmundsdóttur en
þau búa á Krossi á Skarðs-
strönd. Ágúst sagðist vera þar
með meðaístórt bú, 12 kýr, 200
fjár auk 100 hæsna, sem hann
segir og konan hugsi að mestu
um.
— Já, það hafa verið nokk
uð miklar jarðræktarfram-
kvæmdir hér undanfarin ár
og búin stækkað ört, a.m.k.
kúabúin. Það var til skamms
tíma hér aðallega sauðfjár-
rækt en eftir að farið var að
selja mjólk héðan 1957 eða 8
og mjóikurbúið í Búðardal
kom upp hefur aðstaðan batn
að mjög.
Næsi.an hittum við að máli
Guðmund Halldórsson bónda
að Magnússkógum í Hvamms-
sveit og spjöllurfi við hann um
Hjónin Ágúst Breiðdal og Ólöf Guðmundsdóttir frá Krossi
Skarðströnd.
arlundi í Saurbæ í Dölum á
sunnudag. Þar var sama fjÖl-
menr.ið og á hinum tveimur
héraðsmótunum og mikil
stemning meðal fólksins. Með
al mótsgesta þar var Kristján
Sæmurdsson bóndi á Neðri-
Bruná í Saurbæjarhreppi, og
tókst okkur að ná tali af hon-
um skamma stund.
— Hvað er langt síðan þú
byrjaðir búskap, Kristján? '
— Ég byrjaði búskap minn
1959 og tók þá við jörðinni af
foreldrum mínum. .
horfurnar í landbúnaði þeirra
Dalatnanna.
— Ég vil meina það, að land
búnaðurinn hafi aldrei verið
blomlegri en nú og er ég þó
Kristján Sæmundsson bóndi
að Neðri-Brunná í Saurbæjar-
hreppi.
svona meðalbú hér um slóðir,
15 kýr og 200 fjár.
— Hvað hefur þú. mikið
ræktað iand?
— Það er eitthvað um 22
hektarar og svo talsvert JEram
rækt, sem verður fljótlega til-
búið til ræktunar.
— Hvernig er að vera bóndi
hérna í Dölunum
— Það er að vissu leiti á-
gætt, þótt það sé dálítið erfitt
eins og annars staðar, þar sem
miklar íramkvæmdir eru. En
þar sem búið er að koma bú-
unum upp má aðstaðan teljast
nokkuð góð.
Stefán Friðbjarnarson bæj
arritari á Siglufirði.
búinn að búa síðan 1939. Vart
er hægt að spá nokkru um
framtíðina en ég vona að hann
eigi eftir að blómgast en meir,
ef hin rétta þróun helzt. Það
sem okkur hér skortir nú til-
finnanlegast er rafmagn og
má segja að víð búum við
mikið öryggisleysi án þess,
þar sem öll tækniþróun bygg
ist einmitt á rafmagni.
Annað, er það sem okkur
skortir einnig hér í Dalasýslu
en það er héraðsskóli. Við
verðum að senda öll okkar
börn í héraðinu á skóla í öðr-
um héruðum og þetta tel ég
vera mjög hættulega þróun í
sambandi við uppbyggingu
sveitanna, því mjög er hætt
við að þau losni við það úr
tengsium við heimabyggðina.
En þrátt fyrir allt, þá get ég
ekki annað sagt en ég líti
mjög björtum augum á fram-
tíðina og þá ekki síst vegna
— Og hvernig gengur
hænsnabúið?
— Það gengur nú bara ágæt
lega, enda var ég að fá 100
unga til viðbótar í gær. Ég
sel egg til hótelsins í Bjarkar
lundi, verzlunarinnar í Stykk
ishólmi og á þá bæi hér í sýsl
unni, sem þess þurfa.
— En ert þú nokkuð með ali
hænsnarækt
— Nei, ég tel ekki vera
grundvöll fyrir því hér, vegna
þess að samgöngur eru ekki
nógu tgyrgar og þar af leið-
andi erfitt að koma þeim á
markoðinn.
— Hvernig líkar þér að
höndla með hænsni?
— Alveg prýðilega. Það
fara fáar vinnustundir í þau,
og eir.s og ég sagði áðan þá
hugsar konan að mestu um
þau. Aítur á móti þarf mikla
nákvænmi við hirðingu þeirra
svo þau skili miklu af sér.
— En ertu nokkuð að hugsa
um að stækka hænsnabúið
enn meir?
— Það getur vel farið svo.
Ég byggði í fyrra hænsnahús
og get haft þar 300 hænsni,
en maður sér hverju fram
vindur fyrst.
Að lokum sagði Ágúst, að
hann hefði verið á allflest-
um héraðsmótum Sjálfstæðis-
floklcsins, en þetta væri það
fjölmennasta, sem hann
myndi eftir, enda væri húsið
löngu orðið yfirfullt. Og það
voru orð að sönnu.
— Og er þetta stórt bú sem
þú ert með?
—- Nei, ætli það teljist ekki
Dulheimar
Þjóðsögur og Jbæf//>
ÞETTA er áttunda þjóðsagna-
kver Einars. Úr Sléttuhreppi,
sem nú er kominn í eyði, eru
þær sögur í þessu safni, sem
manni verða hugstæðastar eftir
lesturinn, s.s. Álfapresturinn og
Mannshvarf til álfa. Ritgerðin:
Mannskaðar á Breiðadalsheiði
er eftir hinn kunna Magnús
Hjaltason, — mjög fjörlega skrif
uð. Ljóðabréf Jóns Hreggviðs-
sonar er helzti óheflað. Konan
Íundir Ingjaldsnúpi er leif ljótr-
ar sögu, því nær týndrar, úr
Hreppum. Skemmtdlegt er að
lesa þá ættfræði, sem lýtur að
, ættingjum Fjalla Eyvindar.
Þarna er birt æviágrip Magnús-
ar Andréssonar alþingisimanns,
ritað af honum sjálfum á Kóps-
vatni árið 1868. „Yfir höfuð að
tala hef ég tekið eftir því, að
flestallt föðurættfólk mitt, er ég
til þekki, var með skynsamasta
bændafólki,“ segir hann meðal
, annars. Hér fer á eftir brot af
ættartölu Magnúsar Andrésson-
ar:
1. Narfi Einarsson, bóndi í
Efsta-Dal, f. 1700.
1 2. Andrés Narfason, bóndi á
Efra-Seli.
3. Magnús Andrésson aiþing-
ismaður.
1. Ólöf (Álöf) Einarsdóttir,
systir Narfa Einarssonar, f. 1695
húsfreyja í Haga, átti Jón Hall- .
dórsson.
2. Magnús Jónsson, bóndi í
Steinsholti.
3. Kristín Magnúsdóttir, átti
Gottsvein Jónsson, Steinsholti.
Allar ættir eru bæði af góð-
um og lélegum stofnum eða í
sifjum við þá, — eins og þetta
brot bendir m.a. til.
Þrátt fyrir vilja Einars til
vandvirkni, hef ég rekizt á
þessar prentyillur: snembæra
fyrir snemimbæra á bls. 31; jarð-
lögum fyrir garðlögum á bls. 43;
Mildfríður fyrir Mildríður á bLs.
119.
Setberg hefur gefið Dulheima
vel út. Kverið er góður fengur.
Gunnar Þorsteinsson.
Aðalfundur ísl.
Iúrrusveitu
AÐALPUNDUR Sambands ísl.
lúðrasveita var haldinn í Reykja
, vík 20. júní sl. Mættir voru full-
trúar frá 14 lúðrasveittím, en alls
eru 16 sveitir í sambandinu.
í skýrslu stjórnarinnar kom
meðal annars fram, að samband-
ið hefur nú keypt sér nótna-rit-
vél og hyggst hefja útgáfu nótna
fyrir sambandsfélög sín.
SíL gengst fyrir landsmóti
lúðrasveita á þriggja ára fresti.
ftrekaði fundurinn fyrri sam-
þykktir um að stefna að því að
næsta landsmót verði á Selfossi
vorið 1966.
Ákveðið var að efna til sam-
keppni og verðlauna fyrir íslenzk
göngulög og stjórn SÍL falið að
auglýsa þá samkeppni, er dóm-
nefnd hefur verið skipuð og öðr-
' um undinbúningi hefur verið lok
ið.
Þá var ákveðið að sambandið
gengist fyrir námskeiði fyrir
stjórnendur lúðrasveita og aðra
áhugamenn um lúðrasveitarstarf-
semi.
Á fundinum fóru fram miklar
og fjörugar umræður um marg-
vísleg málefni lúðrasveitanna,
ekki hvað sízt um fjármál þeirra
og var um þau efni meðal annars
samþykkt áskorun um niðurfell-
ingu tolls á hljóðfærum fyrir
lúðrasveitirnar.
Þessir menn voru kosnir í
stjórn Sambands íslenzkra lúðra-
sveita fyrir næsta starfsár: Hall-
1 dór Einarsson, formaður, Karl
Guðjónsson, ritari, Eiríkur Jó-
hannesson, gjaldkeri, en til vara:
] Stíg Herlufsen, ólafur Guðmunds
son og Þórir Sigurbjörnsson.