Morgunblaðið - 29.10.1965, Blaðsíða 11

Föstudagur 29. október 1965
MORGUNBLAÐIÐ
II
hvað þessu líkt hér í höfuð-
borg okkar .Stefán taldi frá-
leitt, en við ákváðum að
bregða okkur í tvö kjötsölu-
fyrirtæki hér í borg og vita
hvort við mættum sjálfir velja
okkur þó ekki væru nema
nokkrir lambsskrokkar. Viðlét
um verða af þessu. Við feng-
um að velja nokkra gimbrar-
skrokka. En okkur virtist sem
til þess væri ætlazt að við
værum ekki að hangsa við
valið og var fyllilega gefið í
skyn að þetta væri ekki hinn
venjulegi verzlunarmáti sem
hér tíðkaðist. Til þess væri
hvorki húsrými og auk þess
bannaði heilbrigðiseftirlitið að
kaupendur mættu velja vöru
sína sjálfir. Þeir máttu, er
bezt lét, standa fyrir framan
bi jvjsthátt grindverk og benda
á voruna úr nokkurra metra
fjarlægð, eins og það er nú
aðgengilegt fyrir kaupandann,
sem er að velja sér vöru í dýr
er steikur, sem síðan eru seld-
nr vandlátum gestum fyrir
hátt verð. Okkur varð ekki
annað að orði en þetta: „Nei,
Molbúahátturinn ríður hér
ekki við einteiming, þegar mat
vara er annars vegar“.
verið að ganga frá hádegis-
verði fyrir 400 manns. Það
gengur svo greiðlega, sem
tækni okkar leyfir hér á landi,
enn sem komið er. Sérstaka
athygli okkar vekur, er jeppi
kemur akandi upp að bakdyr-
um eldhússins og maður snar-
ast inn og tekur matarílát,
svipuð og engjafötur voru hér
áður fyrr, og fer með þær út
í jeppann. Við sjáum að
starfslið eldhússins hefur rað-
að sér upp við langt borð og
alúmínskálar ganga þar fyrir
hvern mann og matarskammt-
ur er settur í þær. Hver setur
þar sinn bita, yfirmatsveinn-
inn kjötið, sá næsti kartöfl-
urnar, hinn þriðji sósuna, sá
fjórði grænmetið og fimmti
annað meðlæti en sá sjötti
gengur frá ílátunum hverji
uppi á öðru þar til fimm eru
komin saman og er þá hand-
fangi skellt yfir allt saman.
Þannig eru engjaílátin tilbúin
og fimm matarskammtar í
kippu. Þessa nýbreytni tók
Múlakaffi upp fyrir atvinnu-
rekendur, sem eru með hópa
starfsmanna fjarri matsölu-
stöðum og fjarri heimilum
Sjálfvirk uppþvottavél, sem skilar þúsundum diska á ör-
akanimri stundu.
— Já, mér var oft hugsað
heim er ég var á dariska kjöt-
markaðnum, sagði Stefán.
-— Hvers vegna er ekki hægt
að hafa einhverja örlitla sam-
líkingu við þetta hér á landi?
Því í ósköpunum þUrfum við
á öld véla, háþróaðs þrifnað-
ar og sóttvarna að lifa stöð-
ugt eftir þessu mottói ís-
lenzkra matvöruframleiðenda:
„Þetta er fullgott í kjaftinn á
þér“. í sumar urðum við veit-
ingamenn að vera á þönum
um allt land til þess að reyna
að ná í þær kjötvörur, sem
okkur vanhagaði um. Þess eru
dæmi að sama veitingahúsið
hefur orðið að fara á allt upp
í sjö staði til þess að ná sér í
kjöt fyrir 150 manna veizlu.
Hvernig halda menn svo að
þetta hráefni hafi verið? Og
hvað halda menn að þetta hafi
kostað? Þetta var á þeim
tíma sem ferðamannastraum-
ur var mestur og mat þurfti
eð hafa til með litlum fyrir-
vara. En ég spyr, segir Stefán
ennfremur, — hvað er því til
íyrirstöðu að við getum haft
vöruskipti á lambakjötinu
okkar, sem flutt er út í tonna-
tali, og ýmsum erlendum kjöt-
vörum, sem hér eru alls ekki
fáanlegar? Það vanhagar hér
um ýmsar kjötvörur á ákveðn
um árstímum, t.d. svínakjöt
fyrir stórhátíðir. Það er eng-
tnn kostur að fá það, þótt
hreint gull sé í boði.
Við tökum undir það með
Stefáni. Það eru ekki til orð
sem fá lýst þeirri þröngsýni,
sem hér á landi ríkir í mat-
vöruframleiðslu.
— ★ —
En nú vendum við okkar
kvæði í kross og göngum til
eldhúss í Múlakaffi. Þar er
Matartækjasamstæða á stórri kaffiteríu, svipuð þeim er voru
til sýnis í Forum.
starfsmanna. Það gefur auga
leið að það er erfitt fyrir at-
vinnurekendur að koma starfs
mönnum sínum hverjum til
síns heima til að þeir geti
snætt hádegisverð, þegar unn-
ið er í úthverfum borgarinn-
ar eða jafnvel utan við hana
og allt að 10 til 15 kílómetrar
á vinnustað fyrir þá sem
lengst eiga. Atvinnurekendinn
finnst því borga sig að kaupa
matinn í umbúðum sem þess-
um og gefa starfsmönnunum
hann og spara um leið flutn-
ing og stóran hluta vinnutím-
ans, sem færi í að flytja'-
mennina heim .
— í sumar komst þessi
þjónusta hjá okkur upp i 200
hádegisverði á dag, segir Stef-
án. — Ég hef fyrir alllöngu
reynt að fá fyrirgreiðslu hjá
lánastofnunum til að geta
fengið matarbíl til að anna
þessari þjónustu. Ég hafði af
því spurnir að þetta tíðkaðist
í Ameríku, en mér telst til að
fullkominn bíll, búinn hita-
tækjum og öðru er til þessa
þyrfti, myndi ekki kosta inn-
an við 700 þúsund krónur.
Með þessum bíl mætti anna
1000 manns og maturinn úr
bílnum yrði ódýrari en fram-
reiddur í veitingahúsi, en dýr-
ari en sú þjónusta sem við
veitum nú, enda myndi verk-
tökum þá sparast flutnings-
kostnaður, því bæði þurfa þeir
að sækja matinn og flytja ílát-
in til okkar aftur og verða að
hafa komið þeim til okkar fyr
ir kl. 3 dag hvern.
Þegar við fylgdumst með
engjafötuflutningnum úr Múla
kaffi nú fyrir skemmstu snar-
aðist Ágúst Sigurðsson inn í
eldhúsið og sótti mat fyrir 40
manns og yar það fyrir fyrir-
tækið Verk hf. Það tók aðeins
3—4 mínútur að fylla ílátin
og Ágúst stóð ekki lengur við
en tók hann að halda á ílátun-
um út í bílinn og flytja nokkr
ar mjólkurhyrnur serii bornar
eru fram með matnum. Guð-
jón Einarssori, yfirihatsveinn,
var sýnilega orðinn vanur
þessari afgreiðslu og hafði
samstilltan hóp sér við hlið.
— ★ —
Að síðustu spyrjum við
Stefán nokkurra spurninga
um hið unga fyrirtæki hans.
— Múlakaffi hefur nú verið
rekið í rúm 3 ár. Þetta þótti
æfintýri þegar það byrjaði að
ætla sér að reka matsölu á
þessum stað. En þetta hefur
þokazt áfram og nú borða
300—400 manns hjá okkur há-
degisverð og um 100 manns á
kvöldin. Svo stendur kaffisala
og aðrar viðlíka veitingar yfir
frá kl. 7.30 á morgnana til
11.30 á kvöldin. Við höfum að
eins lokað fjóra daga á ári,
jóladag, páskadag, hvítasunnu
dag og föstudaginn langa. Ég
væri því hlynntur að veitinga-
menn tækju sig saman um að
einhver staður hefði opið
einnig þessa daga, því alltaf
geta verið einhverjir, sem
ekki fengju mat á heimili
þessa daga sem aðra.
— Og hvað er svo nýjast í
vélakostinum?
— Ég er búinn að festa kaup
á nýrri uppþvottavél, sem
verður hið mesta þarfaþing og
sparar mér mikla vinnu. Hing
að komin mun hún kosta yfir
100 þúsundir króna ,en hún
getur lika þvegið upp 500
diska á stundarfjórðungi. Nýj-
asta vélin, sem ég hef fengið
hingað er kaffivélin, eða kaffi
kannan. Ég dreg enga dul á
það að þar til við fengum
um. Síðan hitar vélin vatnið
upp í 96 gráður og flytur það
gegnum kaffið og allar þessar
ristar á einni mínútu. Við
þurfum aldrei að vera með
gamalt eða seytt kaffi og það
þarf ekki að laga meira en
notað er. Það má laga allt nið-
ur í 1 líter. En þessi kanna
kostar 70 þúsund krónur,
hvort sem menn trúa eða ekki.
Hún hefur gerbreytt kaffi-
neyzlunni hjá okkur og svo
verður nýtingin á kaffinu
miklu betri. Ég held að álitið
á kaffinu okkar hafi alveg
snúizt við með tilkomu henn-
ar.
— Þá erum við að fá tvö ný
kerfi fyrir afgreiðslu á mjólk
og vatni. Þetta eru mikilvægir
hlutir, þegar hundruð manna
afgreiða sig sjálfir, að þurfa
ekki að vera að mjatla þessum
vörum í þá í könnum.
— Að síðustu get ég svo
sagt þér frá þorramatnum,
sem við hér í Múlakaffi get-
um hælt okkur af að fer mjög
vaxandi. Við höfum þá ný-
breytni að afgreiða þorramat-
inn í kössum og senda heim
á heimili fólks. Þú getur
hringt til okkar og fengið
heim til þín þorramat fyrir
þann fjölda manns sem þér
sýnist, en afgreitt er fyrir
hvern og einn í sérstakan
kassa. Þessi matarskammtur
kostaði í fyrra 95 kr. og þá
voru í kassanum 14 tegundir
af þorramat. Auk þess hafa
verið haldnir þorrafagnaðir á
laugardagskvöldum í húsinu
hjá okkur og þar hefur þá
verið hægt að hafa þorrablót
með öllu, sem því heyrir til.
— ★ —
Með þessu ljúkum við sam-
talinu við hinn unga og áhuga
sama veitingamann. Hann hef
ur brotið upp á vinsælum ný-
mælum og við vonum að hin
allsráðandi matvælayfirvöld
hana vorum við orðlagðir fyr-
ir vont kaffi, enda þurfti allt-
af að laga hér mikið í einu.
Þessi kaffikanna er ein sinnar
tegundar hér á landi af þess-
ari stærð. Aðrir hafa fengið
sér minni könnur sömu gerð-
ar. í könnunni eru tveir geym
ar, hún er raunar með tvö
kaffikerfi. Kaffið er sett í þar
til gerðan hatt sem er ofan á
könnunni og lokaður með 3
ristum mismunandi fíngerð-
F.inn af sinrfsmönnum Byggingarsamvinmufélags Reykjavík
ur, Friðjón að nafni, tekur við matarílátunum hjá Dýrfinnu
Valðemarsdóttur.
þessarar þjóðar geri honum
kleift að sinna starfi sínu svo
til fyrirmyndar megi verða.
En til þess verða æðstu menn
þjóðfélagsins, sem með þessi
mál fara, að leggja af þeim
sjálfbirgingshætti, sem þeir
hafa óspart látið frá sér heyra
á vettvangi alþjóðar, að lamba
kjötið sé fullgott í kjaftinn á
þeim sem kaupa vilja mat á
íslandi.
— vig.
Matartækjasamstæðá, þar sem hvert tæki út af fyrir ság er á hjóium og hægt að skipta um í samstæðunni að vild.