Morgunblaðið - 18.11.1965, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 18. nóv. 1965
tiafsteinn Baldvinsson, bæjarstjóri í Hafnarfirði:
Bæjarfógetaembæ ttið í Hafnarfirði
AÐ UNDANFÖRNU hefur verið
gerð hörð atlaga að dómsmála-
ráðherra, Jóhanni Hafstein, fyrir
veitingu hans á embætti bæjar-
fógetans í Hafnarfirði og sýslu-
manns í Gullbringu- og Kjósar-
sýslu.
öll forysta í árásum á dóms-
málaráðherra út af embættisveit
ingu þessari hefur verið í hönd-
um tveggja mikilsvirtra lögfræð
inga hér í bæ, þeirra Jóns Finns-
sonar, dómarafulltrúa og Árna
Gunnlaugssonar, hrl.
Með hliðsjón af því mikils-
verða lífsstarfi, sem báðir þessir
menn hafa valið sér, að vera
verðir laga og réttar í landinu, er
meiri ástæða til þess að taka
skrif þeirra alvarlegar heldur en
ýmislegt annað, sem séð hefur
dagsins ljós á síðum Þjóðviljans
og Tímans að undanförnu.
Það vill oft henda, að deilt
er um embættaveitingar hér á
landi og má segja að stundum er
ástæða til.
Þegar slík mál eru rædd, er
nauðsynlegt að gera sér, hleypi-
dómalaust, grein fyrir vissum
grundvallaratriðum og hefð, sem
skapazt hefur í þessum efnum.
Almennt munu einstaklingar
þannig gerðir, að þeir keppa eftir
því að fá störf, sem skapa þeim
sem bezt lífsskilyrði. Það er einn
ig almennast, að fólk þurfi að
vinna sig upp, þ.e. að sitja í
lakari störfum á yngri árum,
sýna dug sinn og starfshæfni í
von um að geta síðan orðið hlut-
gengt til veigameiri starfa og
embætta.
Með þetta í huga hafa margir
ungir menn tekið við störfum
út á landsbyggðinni eða almenn-
um stöðum, þótt launalág væru,
í þeirri von, að skapa sér síðar,
með reynslu og starfshæfni, rétt
til betri stöðu.
I 5. gr. laga nr. 36/1954, um
réttindi og skyldur opinberra
starfsmanna, er hverjum þeim,
er stöðu ráðstafar, gert að skyldu
að auglýsa hana í Lögbirtinga-
blaði, venjulega með 4 vikna
fyrirvara.
Að loknum umsóknarfresti um
stöðu þá, sem hér um ræðir,
höfðu 3 þjónustumenn ríkisins
lagt inn umsóknir sínar um stöð-
una, þeir Björn Sveinbjörnsson,
settur bæjarfógeti í Hafnarfirði;
Einar Ingimundarson, bæjarfó-
geti á Siglufirði og Jóhann Gunn
ar ólafsson, bæjarfógeti á ísa-
firði.
Starfsaldur hvers þessara um-
sækjanda í þjónustu ríkisins,
skv. heimild í bókinni íslenzkir
samtíðarmenn, er sem hér segir
talið í aldursröð:
1. Jóhann Gunnar Clafsson,
óslitið í 25 ár, þar af sýslu-
maður í ísafjarðarsýslu og
bæjarfógeti á Isafirði í 22 ár.
2. Einar Ingimundarson, óslit-
ið í 21 ár, þar af bæjar-
fógeti á Siglufirði í rúmlega
13 ár.
3. Bjöm Sveinbjörnsson, óslit-
ið í 20 ár, þar af settur sýslu
maður í Gullbringu- og
Kjósarsýslu og bæjarfógeti
í Hafnarfirði í 9 ár.
Með hliðsjón af þeim grund-
vallarreglum, sem gilt hafa um
veitingu embætta get ég verið
sammála þeim, sem því hafa hald
ið fram, um það, að það sé eink-
um þrennt, sem hafa ber í huga,
þegar valið er á milli umsækj-
enda, það er: hæfni, starfsreynsla
og starfsaldur.
Ég hygg, að enginn, sem til
þekkir, efist um, að hver sem er,
af ofangreindum umsækjendum,
hefur þá hæfni og starfsreynslu,
sem nauðsynleg er til þess að
gegna þessu embætti, en ef iitið
er til starfsaldursins, hefði mátt
telja eðlilegt, að umsækjendur
hefðu komið til greina við veit-
ingu embættisins, í þeirri röð,
sem þeir eru taldir upp eftir
starfsaldri.
Dómsmálaráðherra hefur þegar
gert opinberlega grein fyrir skoð-
un sinni á því, hversvegna hann
ekki valdi þann af umsækjend-
um, sem lengstan átti embættis-
feril að baki.
En að honum frágengnum átti
Einar Ingimundarson næstan
rétt.
Það hefði engum komið á óvart
þótt menn gæti greint á um mat
ráðherrans á því að ganga fram
hjá þeim, sem lengstan átti em-
bættisferil að baki og deilur risið
upp um það mat hans, á sama
hátt og menn hefur greint á um
þá ráðstöfun fyrrv. bæjarfógeta,
Guðmundar I. Guðmundssonar,
að ganga framhjá elzta starfandi
fulltrúa við embættið, Kristni
heitnum Ólafssyni, er hann gerði
tillögu um, að Björn Sveinbjörns
son yrði settur í embættið 1956.
Þeir sem haft 'hafa forystuna
nú í árásum sínum á dómsmála-
ráðherra, hafa þó ekki kosið að
deila á dómsmálaráðherra fyrir
þetta mat hans, heldur hafa þeir
vailið sér það hlutskipti að vega
að honum fyrir það eitt að haifna
þeim umsækjandanuim, sem
skemimstan átti emlbæittisferil.
f öllu því moldviðri sam-
þykkta, mótmæla, opinna bréfa
og ritgerða sem þyrlað hefir ver
ið upp í máli þessu, hafa persónu
legar tilfinningar manna til
Bjöms Sveirnbjörnssonar verið
þungamiðjan í málflutningi
þeirra, en þau ópersónulegu
grundvallarsjónarmið, sem ráða
ættu við veitingu embættis ver-
ið látin víkja.
Þannig heldur einn greinar-
höfundiur því fram í grein dags.
8 nóvemlber sl., „að siðferðilegur
réttur Björns Sveiríbjörnssonar
til embættisins hafi verið haf-
inn yfir allan efa“, og annar lýs-
ir því, sem skoðun sinni í opnu
bréfi dags. 14. nóv., að Bjöm
hefði ekki þurft að víkja fyrir
Jóhanni Gunnari Ólafssyni.
Þessi fullyrðing beggja er rök
studd með þvi, að hin langa 9etn
ing Björ-ns 1 emibætti hafi skap-
að honum þennan rétt
Sé það trú þeirra, sem því
haida fram, að Bjöm sé eini
emibættismaðurinn í landinu, sem
bar þetta emlbætti með réttu, þá
hlýtur það jafnframt að vera
shoðun þeirra, að áetæðulaust
hefði verið að auglýsa stöðuna til
umsóknar, enda þá orðið skríp>a-
leikur einn.
í kappi sínu við að verja
„hinn siðferðilega rétt“ ganga
því þessir mætu menn fram hjá
þeirri lagalegu skyldiu sem lögð
er á herðar veitingarvaldinu, að
auglýsa lausar stöður, til þess að
gefa öðrum verðugum embæ<ttis
inönnum kost á að koma til
greina við veitingu þeirra.
Hafsteinn Baldvinsson.
Ég hefi aldrei fengið skilið þá
skoðun þeirra manna, sem þvl
hafa viljað halda fram, að ís-
lenzk lög eða réttarvenjur geti
brotið í bága við siðgæðishug-
myndir atonennings.
Á hinn bóginn getur verið um
það að ræða, að lög vanti til þess
að fullnægja þeim siðferðishug-
myndum.
Það mætti með sama rétti
spyrja: Var hinn siðferðilegi
réttur, annarra uimsækjenda en
Björns Sveinbjörnssonar, til em-
bættisins eitthvað vafasamur?
Ég hygg, að það verði örðugt
verkefni þeim mætu mönnum,
sem nú standa fremstir í aðför-
inni að dómsmálaráðherra, að fá
almenning til þess að trúa því,
að það sé sfðleysi, að veita em-
bætti í samræmi við grundvall-
arreglur íslenzks réttar, og að
hinn siðferðilegi réttur sé í and-
stöðu við þann rétt.
Fleiri embættisveitingar hafa
farið fram, sem snert hafa Hafn-
fir'ðinga, þótt ekki hafi þá verið
brugðizt við eins og nú er gert,
og vil ég þar tilnefna héraðslækn
isembættið í Hafnarfirði.
Um það embætti sóttu m. a.
Bjarni Snæbjörnsson, læknir,
Framh. af bls. 19
Komið á daginn
Lögreglan hefur nú tekið
af skarið og stöðvað strætis-
vagn — og talið hausana út úr
honum. Thni var kaminn til
þess að hafa afskipti af strætis-
vögrvunum. Ég segi þetta ekki
vegna þess að mór sé eitthvað
I nöp við „strætó“, síður en
svo. SVR gegnir mjög þýðingar
miklu hlutverki í okkar borg
og hefur fylgzt furðuvel með
þróuninni og þensdu borgarinn-
ar.
En það hljóta að vera tak-
mörk fyrir því hve mörgium má
troða inn í einn og sama vagn-
inn, iþótt stór sé. Þetta hefur nú
komið á daginn. — Svarið hjá
SVR ætti auðvitað að vera það
að setja fleiri vagna í ferðim-
ar út í fjölmennustu hverfin yf-
ir háamnatímann. Það hefði auð
vitað aukakostnað í för með sér
— og ég skil mæta vel, að for-
ráðamenn SVR séu stundxim
hikandi við að bæita við auka-
útgjöldum, því ekki eru öll dag
blöðin hikandi við að ráðast á
SVR og stjórnendur borgarinn-
ar, þegar hækka verður far-
miðagjaldið — sem óhjákvæmi
lega hlýtur að íylgja í kjölfar
annarra hækkana.
„Kappaksturs-
vagnar“
En SVR á ekki að svara
með því að reyna að fjölga ferð
um hvers vagns um sig. Þessir
„kappaksturs-vagnar“ fara víst
nógiu hratt um götur borgarinn-
ar. Mér skilst að allir afsaki
strætisvagnastjórana með því,
að áætlunin hjá þeim sé of
ströng. Ég held ,að lögreglan
geri það líka — a.m.k. hef ég
aldrei séð strætisvagn stöðvað-
an fyrir of hraðan akstur, en
margsinnis hef ég fylgt strætis
vagni eftir til þess að mæla
hraða hans — og sjálfur hef ég
verið stöðvaðuir af lögreglunni
á minni hraða en ég hef kom-
izt á í iþeton hraðamælingum.
í fáum orðum sagt: Ég er
hræddur við strætisvagnana í
umferðinni.
Lögreglan ætti líka að kasta
tölu á sálimar í Kópavogs- og
Hafnarf j arðarvögnunum — og
nýja ratsjáin hlýtur að sjá
stætisvagnana, eins og önniur
ökutæki.
ÍC „Dæmalaust
fallegt“
Og hér bemur annað bréf
frá Erni Snorrasyni um raf-
virkjana og þeirra launamáL
Yfirskrift þessa bréfis er:
ORÐSENDJNG TIL ÁRNA
BRYNJ ÓLFSíSONAR, RAF-
VLRiKJAMEISTARA.
„Þér skriifið langa grein og
ágæta í Mbl. á föstudaginn í
tilefni greinarkorns, sem ný-
lega kom hjá Velvakanda. Þér
segið, að þar hafi verið „vikið
harkalega að iðnaðarmönnum"
— og seinna segir að ég hafi
talið mig færan um „að ráð-
ast á.“
Mér finnst, að ég hafi hvor-
ugt gert. Ég var harðánægður
með þetta allt. Ég lagði til að
fleiri stéttir tækju upp sama
hátt. Um þetta allt erum við
vafalaust sammála.
Þér viljið alls ekki heyra
orðið „uppmæling". Ég notaði
nú orð þetta af því að mér
fannst það svo dæmalaust fall-
egt. Finnst yður það ekiki líka?
Þér segið í grein yðar, að ég
hafi ekki kunnugleika á þess-
um málum. Það er hárrétt. Ég
hef bókstaflega ekkert vit á
þeim. En af því að breytingar
hafa nú verið gerðar á kaup-
greiðslum, iþá datt mér í ein-
feldni minni í hug, að e.t.v.
yrðu breytingar þessar til
hækfcunar, og þá nefndi ég
hækkun frá 100-200 króna. Eig-
inlega finnst mér ekkL á tím-
um sem þessum, að ég gæti
tekið minna upp í mig, en
kannski hefði verið nær sanni,
að ég hetfði í staðinn látið
stökkið ná frá 100 kr. til 179,50.
— Vinsamlegast, Örn Snorra-
son.“
Læknar
f fyrra bréfi Arnar minnt-
ist hann á að læknar ættu að
taka upp þessa títtnefndu upp-
mælingu, en ég sagðist ekki
vilja leggjast undir hnífinn hjá
uppmælingarsfcurðlæfcni. Kunn
ingi minn, löglfræðingiur,
hringdi til mín daginn eftir —
og benti mér á að verða mér
úti um LögbirtingabLað nr. 61
— hvað ég gerði.
Þar er bixt gjaldsfcrá Lækna-
félags Islands — og má segja,
að það sé eins konar uppmæl-
ing. Satt að segja vildi ég efcki
gera neitt af þeirra verkum fyr-
ir þann pening, sem þeir taka.
Til dæmis að telja hvítar blóð-
fruimur fyrir 66 krónur. (Eng-
in tímatakmörk eða önnur eru
tilgreind — mjög óiðnaðar-
mannslegt. Sennilega eiga lækn
ar að telja þar tid þeir eru
arðnir þreyttir, eða að ákveða
sjálíir hvenær þeir hafa talið
fyrir 66 krónur). Og það kostair
560 krónur að láta tafca úr sér
„aðskotahkiiti“, sem eru „djúpt
í holdi“. Annars kosta læfcnis-
verkin allt frá 41 krónu upp i
940 krónur — og við, sem ekki
þolum að sjá blóð mundum
efcki gera neitt af þessu fyrir
hetoningi hærri upphæðir —•
nema þá helzt að gefa fjarvist-
arvottorð, en það kositar 70
krónur. Það kostar sem sé lífca
að skrópa.
Að lofeum ítreka ég það (til
þess að koma í veg íyrir mis-
skilning) að það er efcki upp-
mælingartaxti rafvirkja, sem ég
var að segja frá. Þess vegna
ætti enginn að óttast að raf-
virkjarnir fari að krufcka I
fólfc — og þá þarf ekki að ótt-
ast (fyrr en e.t.v. þegar þeir
koma með reikninginn).
if Lesið fyrir blinda
Vegna bréfs frá lesanda um
lestrarhjálp fyrir blinda, sem
birtist hér i dáikunum á óög-
unium, hringdi Gísli Sigudbjörna
son, forstj. Elli- og hjúkrunar.
heimilisins Grundar og sagði
mér, að undanfarin ár befðu
námsmeyjar Kvennaskólans oft
komið að Grund til þess að lesa
fyrir blinda og sjóndapra.
Rétt er að geta þessa, ekki
vegna þess að hér sé fundin
farmtíðariausn málsins, heldur
vegna þess að sjálfsagt er jafn-
an að geta þess, sem vel er gert.
Kaupmenn - Kaupf élög
Nú er rétti tíminn til að panta
Rafhlöður fyrir veturinn.
Bræburnir Ormsson hf.
Vesturgötu 3, Lágmúla 9.
Simi 38820.