Morgunblaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 1. júní 196fl

Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Rits t j órnarf ulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 105.00
1 lausasöiu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalsíræti t5. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakiff.
ÞJOÐIN VILL
VINNUFRIÐ
ITábjargræðistími er nú
framundan í íslenzku at-
vinnu- og efnahagslífi. Þess
vegna veltur enn sem fyrr
mikið á því að vinnufriður
haldist, framleiðslu þjóðar-
innar verði haldið í fullum
gangi og margvíslegar fram-
kvæmdir og umbætur, sem á
döfinni eru verði unnar sam-
kvæmt áætlun.
Óhætt er að fullyrða að yfir
gnæfandi meirihluti íslend-
inga óskar einskis frekar en
að vinnufriður verði sem
tryggastur. Almenningur vill
að sjálfsögðu fá réttmæta
hlutdeild í vaxandi arðsköp-
un í þjóðfélaginu, og á að fá
hana. Um það greinir menn
ekki á. Þau öfl eru hins vegar
til í þjóðfélaginu, sem vilja
spenna bogann svo hátt að
kröfurnar, sem gerðar eru á
hendur framleiðslunni séu
ekki í neinu samræmi við
Sraunverulega greiðslugetu
hennar.
Þetta er það sem gerzt hef-
ur á liðnum árum. Á sama
tíma sem ríkustu þjóðir heims
ins hafa talið hagvöxt sinn
bera 2—4% árlega kauphækk-
jin, hafa leiðtogar einstakra
stétta á íslandi krafizt 15—
20% árlegrar kauphækkunar,
alveg án tillits til þess hvort
útflutningsframleiðslan og
efnahagskerfi þjóðfélagsins
hafi minnstu möguleika til
þess að rísa undir slíkum
stökkbreytingum í kaupgjalds
málum.
Sem betur fer hefur vax-
andi skilningur skapazt á
nauðsyn aukinnar varfærni í
þessum efnum á allra síðustu
árum. Launþegar og vinnu-
veitendur hafa gert sér far
um að freista nýrra og raun-
hæfari leiða til þess að fram-
‘ kvæma raunverulegar kjara-
bætur öllum almenningi til
handa. Ríkisvaldið hefur
undir forystu ríkisstjórnar-
innar haft mikilsverða for-
ystu um bætta sambúð og
aukinn skilning í viðskiptum
verkalýðs og vinnveitenda.
Hér er vissulega stefnt í
rétta átt. Höfuðatriðið er að
áfram verði tryggður örugg-
ur hagvöxtur, sem skapi öll-
um almenningi í landinu
möguleika raunhæfra kjara-
bóta frá ári til árs. Verðbólg-
ajn og dýrtíðin verður aldrei
sigruð með árlegum stökk-
breytingum í kaupgjalds- og
verðlagsmálum. Þvert á móti
er slíkt atferli vísasti vegur
til efnahagslegs öngþveitis,
gengishruns og upplausnar
með svipuðum hætti og við
blasti þegar vinstri stjórnin
gafst upp fyrir óðaverðbólgu
þeirri, er hún hafði skapað.
Þau spor hræða. Ótrúlegt er
að nokkur ábyrgur og hugs-
andi íslendingur vilji feta þá
slóð að nýju.
En það verður aldrei nóg-
samlega brýnt fyrir þjóðinni,
að það er ekki nóg að hún
segist vera á móti dýrtíðinni.
Hún verður að sýna það í
verki að hún vilji vinna gegn
henni. Reynslan sannar að
viðleitni ríkisstjórnarinnar til
þess að sigrast á verðbólg-
unni dugir ekki ein. Hin
áhrifamiklu almannasamtök
hafa að verulegu leyti í
hendi sér þróunina í verð-
lags- og kaupgjaldsmálum.
Það er sú þróun sem mestu
ræður um það, hvernig bar-
áttan gegn dýrtíðinni tekst.
VIÐGERÐAR-
VERKSTÆÐIN
OG LÉLEGT
BENZÍN
¥ flestum greinum iðnaðar
hafa orðið stórfelldar
framfarir á síðustu áratug-
um. Mikið brestur þó á að
einstakar iðngreinar geti veitt
hér þá þjónustu, sem tíðkast
í nágrannalöndum okkar. Það
á t.d. við um bifreiðaviðgerð-
ir. Bifreiðar eru eina sam-
göngutæki okkar íslendinga
á landi. Þær eru dýr og vönd-
uð tæki, sem mikið veltur á
að vel sé með farið og vel við
haldið. En því miður verður
sú saga að segjast umbúða-
laust, að bifreiðaviðgerðum er
ákaflega áfátt hér á landi enn
sem komið er. Þjónusta við-
gerðarverkstæðanna sumra
hverra a.m.k. er svo léleg að
undrun sætir. Það er t.d. al-
gegnt að verkstæði sem hafa
umboð fyrir algengustu bif-
reiðategundir, hafi mánuðum
saman ekki nauðsynlegustu
varahluti í þessar bifreiðar.
Veldur það að sjálfsögðu bif-
reiðaeigendum margvíslegu
óhagræði og tjóni.
Á þessu þarf að verða bráð
umbót. Það er vissulega ekki
nóg að hrúga bifreiðum inn í
landið, ef ekki er hægt að
halda þeim við með skapleg-
um hætti.
Vitanlega eru til heiðarleg-
ar undantekningar í þessum
efnum. Til eru t.d. hér í Rvík
sæmileg viðgerðarverkstæði,
sem reyna að rækja þjónust-
una við viðskiptavini sína
eins vel og kostur er. En alltof
víða ríkir skeytingarleysi,
sem veldur bifreiðaeigendum
margvíslegu tjóni og erfið-
leikum.
í þessu sambandi má einn-
ig minna á það, að það benzín,
sem nú er flutt til landsins

UTAN ÚR HEIMI
Bosch eða Balaguer?
Farsetakosníngar í Dánini-
kanska lýðveldinu í dag
Kosningar fara fram í
Dóminikanska lýðveldinu í
dag, 1. júni og eru í senn for-
setakosningar, þingkosningar
og bæjar- og sveitastjórnar-
kosningar. Mesta athygli
hafa þó að vonum vakið for-
setakosningarnar, svo að
varla hefur verið á hinar
minnzt utan landsins sjálfs,
þótt sjálf kosningabaráttan
hafi verið heldur sviplítil.
Frambjóðendur eru tveir,
Juan Bosch og Joaquín Balag
uer. Báðir eru fyrrverandi
forsetar lands síns og báðir
boða þeir svipaða stefnu, frið
endurskipulagningu jarðnæð-
is, umbætur í landbúnaðar-
málum, meiri vinnu til handa
landsmönnum, uppbyggingu
á flestum sviðum. Bosch er
þó ákafari umbótamaður og
vill skjótar breytingar og
þjóðfélagsumbætur en Bala-
guer vill fara hægar í sak-
irnar og telur frið og atvinnu
öryggi skipta mestu máli.
Engu verður spáð um úr-
slit kosninganna af kosninga-
baráttu frambjóðendanna,
sem verið hefur mjög svip-
lítil. Juan Bosch hefur ekki
stigið fæti sínum út fyrir dyr
síðan hann kom heim úr út-
legðinni í Puerto Rico fyrir
átta mánuðum utan tvisvar,
öðru sinni að heimsækja
sjúkan son sinn á spítala,
hitt skiptið til þess að taka
tilnefningu flokks síns, Bylt-
ingarflokksins, sem forseta-
efni, svo mjög er hann sagð-
ur óttast að sér verði sýnt
banatilræði.
En þótt landar Bosöh hafi
ekki fengið að sjá hann, hef-
ur hann látið til sín heyra
dag hvern í útvarpinu og tal-
að þar um fjórðung stundar
og stundum meir. Hefur
hann þar flutt þjóð sinni boð-
skap áþekkan þeim er hann
var kjörinn til forseta fyrir
árið 1962 — en þá var hann
rekinn frá völdum eftir sjö
mánuði og þótti hafa færzt
of mikið í fang — en nú er
umbótastefna hans aðgangs-
minni og Bosch hefur mjög
á orði að menn verði að hlíta
aga, gæta hófs í hvívetna og
treysta grundvöllinn fyrir
umbótum þeim er gera verði.
Joaquín Balaguer sem varð
forseti eftir fall Trujillos ein-
ræðisherra og þótti takast
harla vel í embætti hefur
ekki verið eins hræddur um
líf sitt og Boseh. Hefur hann
ferðast nokkuð um landið að
fala fylgi fólksins upp til
sveita. >ar búa um 40%
landsmanna og enginn veit
hverjum þeir fylgja að mál-
um, þótt Bosch hafi verið
talinn eiga þar meiri liðs
von en keppinautur hans. En
í síðustu ferð sinni út á lands
byggðina nokkuð austan höf-
uðborgarinnar, var Balaguer
veitt fyrirsát við þjóðveginn.
Féll þar einn manna hans og
fjórir særðust en sjálfur
slapp hann ómeiddur.
Ekki var Balaguer eínn um
að vera nærri því úr léik í
kosningunum. Boscn tók sig
til einn daginn og hótaði að
draga framboð sitt til baka
ef hægrisinnar innan hersins
hættu ekki ógnunum sínum
við fylgismenn hans til
sveita. Héctor García Godoy,
sem gegnt hefur forsetastörf-
um til bráðabirgða, lét þegar
x stað skipa nefnd til að
kanna hvað hæft væri í ásök
unum Bosdhs og kallaði allt
herlið heim til herbúða
sinna fram yfir kosningar.
Margir gruna Bosch um að
kvartanir hans hafi komið
fremur til af því að honum
hafi litizt miður vel á athafna
semi Balaguers, sem virtist
standa sig mun betur í kosn-
ingabaráttunni en við vaf bú
izt, en af því að beint tilefni
1ÍT
☆
Balaguer
ér svo lélegt að til vandræða
horfir. Stöðugar kvartanir
berast vegna þessa lélega elds
neytis, sem er það eina sem
völ er á. Einnig á þessu sviði
verður að athuga hvað hægt
er að gera til umbóta.
Félag ísl. bifreiðaeigenda
hefur unnið gott og gagnlegt
starf á ýmsum sviðum í þágu
bifreiðaeigenda og öryggis- og
umferðarmála í landinu. Æski
legt væri að þessi samtök
sneru sér nú að því að fá
þjónustu viðgerðarverkstæð-
anna bætta, þannig að við
þurfum ekki áratugum sam-
an að vera langt á eftir ná-
grannaþjóðum okkar í þess-
um efnunx
Juan Bosch.
hafi verið til umkvartana.
Eitt fyrsta verk hins ný-
kjörna forseta Dóminikanska
lýðveldisins verður að taka
afstöðu til dvalar herliðs
Samtaka Ameríkuríkja í
landinu, en eins og kunnugt
er af fréttum er þar nú 8.600
manna lið á vegum samtak-
anna til friðargæzlu og hefur
oft haft ærinn starfa. Lang-
flestir eru hermennirnir
bandarískir og hvorki Bosch
né Balaguer er neitt sérlega
mikið um þá gefið — en
vandséð er hvort þeir geta
samt án friðargæzlusveitanna
verið. Mjög var um það deilt
á sínum tíma, hversu rétt-
mætt hefði verið að senda
þær til Dóminikanska lýð-
veldisins í upphafi, en þeir
sem því réðu telja þá íhlut-
un réttlætanlega ef kosn-
ingarnar nú fara friðsamlega
fram.
Jöklafarar við Pálsfjall
Þoka og slæm íærð tefur ferðina
VATNAJÖKULSFARAR, s e m
lögðu upp í vorleiðangur sinn á
laugardagsmorgun kl. 8.30 komu
í Jökulheima í Tungnaárbobnum
síðdegis á hvítasunnu eftir rúm-
lega 30 klst ferð. Voru í ferðinni
trukkar með snjóbílum á, og
jeppar, sem skildir voiu eftir
við Tungnaá.
Taisverður snjór var á leiðinni
inn eftir, en er nú mikil bráðn-
un þar og Tungnaá mikil, að
sögn trukkabílstjóranna, sem
komu í bæinn affcur í fyrrakvöld.
Sögðu þeir að talsvert basl hefði
verið að Icomast inn úx og til
‘baka.
Jökulfarar gistu svo í Tungna-
árbotnum og lögðu á jökulinn’
að morgni annars hvítasunnu-
dags í 5 snjóbílum. Fólik í einum
snjóbílnum frestaði förinni á
jökulinn áður en leiðangurinn
lagði af sfcað úr Reykjaví'k.
Síðdegis í gær er jökiiafargr
höfðu samband við Giufunes-
radíó, voru þeir við Pálsfjall £
vestanverðum jöklinum, en á
þeim slóðum eru mælingasteng-
ur. Er það um það bil hálfa leið
til GTÍmsvafcna. Var alilt í bezta
lagi hjá iþeim, ea þoka og slæ.mt
færi tafði