Morgunblaðið - 08.07.1966, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ
Fostudagur 8. júlí 1966
FÁLKAFLUG
•••••••••••••
EFTIR DAPHNE DU MAURIER
A.
C0SPER-»W
— Ég skil núna, hvernig þetta verkar. Hvers vegna sleppir
þú mér ekki úr þessu.
hann forframaðist og fékk her-
bergi út af fyrir sig. En nú skein
enginn ljósgeisli út milli lokaðra
gluggahleranna. Ég velti því fyr-
ir mér, hver mundi eiga þarna
heima nú — ef þá nokkur. Ein-
hvern veginn fannst mér húsið
yfirgefið — ásakandi. Og garð-
múrinn, sem mér .hafði alltaf
fundizt svo hár, hafði gengið
saman. Ég læddist burt eins og
einhver þjófslegur flökkuköttur,
niður framhjá Marteinskirkj-
unni og komst þannig beinustu
leið niður á Lífstorgið. Á þessari
landkönnunarferð mdnni hafði ég
ekki hitt eina einustu mannveru.
Ég fór inn í hótelið og upp í
herbergið mitt, afklæddi mig og
fór í rúmið. Hundruð mynda
þutu gegn um huga minn, langs
og þvers, rétt eins og hliðarvegg
ir, sem liggja að bílabraut. Sum
ar voru gxeinilegar, en aðrar í
þoku. Nútíðin hrærðist saman
við fortíðina, andlit fþður míns
blandaðist saman við andlitið á
Aldo, og meira að segja líka ein
kennisbúningarnir sem ég hafði
séð þá í síðast. Einkennisbúning-
urinn, sem hafði prýtt Aldo
nitján ára gamlan, með flug-
mannsvængjum á, blandaðist
saman við einkennisbúninginn á
ástmönnum móður minnar —
þýzka yfirforingjanum og am-
eríska foringjanum í Frankfurt,
sem við bjuggum með í tvö ár.
Jafnvel yfirþjónninn í Spiend-
ido, sem ég hafði aðeins séð í
svip og aldrei tekið eftir, svo
teljandi væri varð að' banka-
stjóranum, sem móðir min gift-
ist að lögum, stjúpa mínum, En-
rico Fabbio í Torino, sem gaf
mér bæði menntunina mína og
nafnið sitt. Þarna voru ofmargir
ókunnugir og mörg hótelher-
bergi, og ekkert þeirra mitt, ekk
ert, sem ég gat kallað' heimili.
Lífið endalaus ferð — flug án
tilgangs.
Hvell bjalla úti á ganginum
vakti mig og þegar ég kveikti,
sá ég að það var kominn dagur
— klukkan orðin átta. Ég reif
upp gluggahlerana. I>að var hætt
að snjóa og sólin skein. Fyrir
neðan mig, á Lífstorginu var
fólkið þegar tekið til við störf
sin. Búðir höfðu verið opnaðar
og búðarlokurnar voru að sópa
snjónum af gangstéttinni, og hin
löngu gleymda morgunmynd af
Ruffano tók að skríða saman.
Skarpi þefurinn frá torginu
barst að nösum mínum — þessi
þefur, sem ég mundi svo vel.
Kona hristi mottu út um glugga.
Hópur karlmanna, rétt fyrir neð
an mig, var að rífast. Hundur
með rófuna beint upp í loftið
elti kött, sem var á harðahlaup-
um, og var rétt orðinn undir bíl.
Meiri umferð en í gamla daga,
eða var það bara í styrjöld, sem
herinn hreyfði sig? Ég minntist
ekkert lögreglumanns við um-
ferðarstjórn í þá daga, en nú
stóð þarna einn, sem rétti út
höndina og beindi bílunum yfir
torgið og til Via Rossini og her-
togahallarinnar. Þarna var fullt
af unglingum, á skellinöðrum og
gangandi, og stefndu allir í suð-
urátt, upp brekkuna, og mér datt
í hug að litli háskólann sem ég
mundi eftir, hlyti að hafa þanizt
allmjög út, og það svo, að her-
togahöllin væri ekki einvöld í
baenum, eins og áður.
Ég sneri frá glugganum,
klæddi mig og gekk niður í borð-
salinn til að fá mér kaffi, til
þess að spara stúlkunni í lúg-
unni eina ferð. Hr. Longhi kom
sjálfur með bakkann til mín og
setti hann á borðið með skjálf-
andi höndum.
— Afsakið herra minn, gagði
gamli maðurinn, — en við erum
í svoddan hraki með fólk, og
erum auk þess að láta breyta
eldbúsinu, áður en ferðamanna-
straumurinn byrjar.
Ég hafði, eftir að ég vaknaði,
heyrt barsmíð og smiði, sem
voru að kalla hver til annars og
fundið þefinn af málningu og
kalki.
— Hafið þér átt þetta gistihús
lengi? spurði ég.
— Já, já, svaraði hann og nú
brá fyrir þessum sama ákafa,
sem ég mundi svo veí frá fyrri
tíð, — meira en í þrjátíu ár, en
svo varð hlé meðan hernámið
stóð yfir. Þeir höfðu aðalstöðina
sína hér. Við hjónin fórum til
Ancona. Hingað í Hertogahótel-
ið komu margir frægir menn í
þá daga — rithöfundar, stjórn-
málamenn. Ég get sýnt yður . . .
□---------------□
10
□---------------□
Hann haltraði að skáp úti i
horni og kom með gestabók,
sem hann snerti varlega eins og
hún hefði verið reifabarn Hún
opnaðist sjálíkrafa á vissum
stað.
— Enski ráðherrann, Stanley
Baldwin heiðraði okkur einu
sinni, sagði hann og benti á
nafnið..— Hann var hér eina nótt
en sagðist hefðu viljað vera leng
ur. Og ameríska kvikmynda-
stjarnan, Cary Cooper — hérna
á næstu síðu. Hann ætlaði að
gera kvikmynd hérna, en það
varð nú ekkert úr því.
Hann fletti bókinni stoltux á
svipinn, til að sýna mér. Þarna
voru öll bernskuárin mín, frá
36 til 40, og mig langaði mest
til að segja: — Og hr. Donati,
hallarvörðurinn, þér munið
hann og frúna? Þér munið eftir
Aldo, fimmtán ára jgömlum? Og
Beo, honum Beato litla, sem var
svo lítill eftir aldri að fólk hélt
hann vera fjögurra ára í stað-
inn fyrir sjö? Jæja, hérna er
hann kominn. Lítill er hann enn,
og lítt áberandi.
En ég stillti mig og hélt áfram
að drekka kaffið. Hr. Longhi
hélt áfram að fletta, en hljóp
yfir smánarárin og svo var hann
kominn fram yfir 1950 og sextíu
og nú voru engir ráðherrar og
engar kvikmyndastjörnur, en í
þess stað voru síðurnar fullar
af nöfnum skemmtiferðamanna,
enskra, amerískra', þýzkra,
svissneskra sem komu og fóru —
Þetta var samskonar fólk og ég
hafði undir mínum verndar-
væng fyrir Sólskinsferðir.
Hvell rödd gall við úr eld-
húsinu og hann haltraði í átt-
ina, til að hlýðnast skipunum
konu sinnar. Ég stalst til að líta
í bókina og þarna var það, und-
ir árinu 44 — nafn yfirforingj-
ans, frá mánuðunum, þegar hann
hafði aðalstöðvar sínar hér. En
svo var ekki meira á síðunni —
Longhihjónin höfðu flutt sig til
Ancona .... Ég skellti bókinni
aftur og stakk henni inn í skáp-
inn. Hérna var staðurinn með
öllum sínum gömlu endurminn-
ingum. Yfirforinginn með dramb
samlega göngulagið, harðstjóra-
röddina, sem gat orðið viðkvæm
snögglega — alltof snögglega
.... nei, hann var betur geymd-
ur undir lás og slá. Ef ekki hann
hefði verið og hin táknræna
nærvera hans — sigraðs sigur-
vegara, skrautfjöður í hattinum
hennar — þá hefðum við móðir
mín, eftir að pabbi var dáinn I
fangabúðum og Aldo skotinn
niður í ljósum loga — þá hefð-
um við mamma getað farið til
Ancona með Longhihjónunum.
Það hafði komið til mála. Og
svo? Nei, það þýddi ekki að vera
að hugsa um þetta. Hún hefði
bara náð sér í annan karlmann;
við ströndina og strokið með
honum og dröslað honum
„Beato“ sínum með sér.
— Eruð þér tilbúinn?
Ég leit við. Hr. Turtmann og
kona hans stóðu í dyrunum, ferð
búin og með ljósmyndatækin sín
hangandi um sig öll.
— Ég er reiðubúinn hr. Turt-
mann, sagði ég.
Það var ætlun þeirra að skoða
hertogahöllina og aka siðan út
úr Ruffano og halda áfram norð-
ureftir. Ég hjálpaði þeim til að
koma farangrinum fyrir og hr.
Turtmann fékk mér peningana
til að borga reikninginn. Frú
Longhi taldi seðlana, gaf til
baka og geispaði. Bf móðir mín
hefði ek’ki dáið úr magakrabba
árið 56, hefði hún litið út eins
og frú Longhi. Því að hún va*
líka tekin að gildna. Og hún
var líka með litað hár. Hvort
það hefur verið af vonbrigðum
eða af sjúkdómi hennar, þá var
hún vön að skamma hann stjúpa,
hann Enrico Fabbio, með sömu
strigaröddinni og frú Longhi
skammaði sinn halta eiginmann.
— Er mikil sam’keppni hjá
ykkur hérna í Ruffano? spurði
ég um leið og ég braut saman
reikninginn.
— Jú, það er Hotel Panorama.
Byggt fyrir þremur árum. Allt
nýtízkulegt. Það er á hinni hæð-
inni rétt við Carlotorg. Hvernig
getur maður búizt við að neitt
gangi hjá manni í svona hreysi?
Maðurinn minn er orðinn gamall
og ég þreytt. Við ráðum ekki við
þetta lengur.
Eftir að hafa lesið þessi eftir-
mæli eftir sjálfa sig, hlammaði
hún sér niður bak við afgreiðslu
borðið. Ég gekk út í bílinn til
hjónanna og hafði nú afskrifað
einn kaflann í viðbót af upp-
vaxtarsögu minni.
Við ókurn eftir hinni mjóu
Rossinigötu og lögðum bíinum
úti fyrir Hertogahöllinni. Morg-
uninn hafði gert drauma mína
frá kvöldinu áður að veruleika.
Aðrir bílar stóðu milli ákvörð-
unarstaðar okkar og dómkirkj-
unnar, fótgangandi fólk kom og
fór og skellinöðrur þutu fram-
hjá okkur áleiðis til háskólans
lengra burtu.
Þegar inn kom sneri sér að
okkur vörður, sem var þarna i
einskonar skrifstofubúri. —
Viljið þið fá leiðsögumann?
kallaði hann.
Ég hristi höfuðið. —■ Ég rata,
sagði ég.
Fótatakið okkar bergmálaði á
steingólfinu. Ég gekk á undan
yfir húsagarðinn og var aftur
orðinn að afturgöngu í heimsókn.
Hérna var það, sem ég var van-
ur að ös'kra, svo að bergmálaði
í bogagöngunum:
— Aldo! Aldo! Bíddu eftir
mér!
VEGNA SUMARLEYFA
á verkstæði okkar frá lí. júlí til 4. ágúst getum við aðeins
afgreitt nauðsynlegustu, minniháttar viðgerðir.
Smurstöðin verður þó opin eins og venjulega.
P. Stefánsson h. f.
Laugavegi 170—172.