Morgunblaðið - 04.08.1966, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmludagur 4. ágúst 1966
FÁLKAFLUG
EFTIR DAPHNE DU MAURIER
— Hugsaðu þér. Ég hef haft svo mikið kvef að ég hef ekki
komizt út fyrir dyr í fjóra daga.
Hann hóf augu sín til himins
1 uppgerðar örvæntingu og tal-
aði svo í símann. — Ert það þú,
lögreglustjóri? Ég vona, að ég
hafi ekki haft af þér hádegismat
inn. Þetta er Donati, hérna,
Aldo Donati. Gott og vel, þakka
þér fyrir. Ég hef verið órólegur
út af orðrómi, sem hér hefur
verið á sveimi, og Jacopo, þjónn
inn minn, sagði mér, að gamla
barnfóstran mín, Marta Zamp-
ini, sem virðist hafa verið sakn-
að í nokkra daga, geti reynzt
vera þessi kona, sem myrt var í
Róm ........ Já....... já.......
Nei, ég er mjög önnum kafinn,
eins og þú veizt, og lít sjaldan
í blað, og að minnsta kosti hef
ég ekkert séð á þetta minnzt
.....Gighi-systkinin...... já,
hún hefur átt heima hjá þeim
í nokkra mánuði.........Ég skil
.....já...... Hann leit til mín
og kinkaði kolli. Hræðsla greip
mig. Þetta ætlaði að reynast satt
og ég var ennþá flæktari í það.
— Nú, svo það er þá enginn vafi
á því lengur? Það þykir mér
leiðinlegt. En hún var nú orðin
hreinasti ræfill, skilurðu. Ég
hafði hana hérna meðan það var
hægt. Gighi-systkinin geta nátt-
úrulega ekkert upplýst, eða
hvað? En hvers vegna til Róm-
ar? Líklega einhver hugdetta
.....Ég vona, að þú getir bráð
lega tekið einhvern fastan. Gott,
gott! Þakka þér fyrir. Ég væ'ri
þér afskaplega þakklátur ef þú
vildir láta mig vita, ef eitthvað
skyldi gerast í málinu. En þetta
er allt einkamál I bili. Þakka
þér fyrir.
Hann lagði frá sér símann.
Svo tók hann óopnaða öskju af
vindlingum upp og fleygði henni
til mín.
— Vertu rólegur, þú sleppur
bráðum út úr þessari pínu. Þeir
búast við að taka einhvern fast-
an innan sólarhrings.
Það, að hann tók það sem gef-
inn hlut, að áhyggjur mínar stöf
uðu eingöngu af hræðslu um
sjálfan mig, minnti mig svo
mjög á afstöðu hans til mín áð-
ur fyrr, að mér fannst ekki taka
því að koma með mótbárur. Sek
ur um að stinga peningym í
höndina á faenni og koma svo
ekki aftur. Sekur um að hafa
skágengið hana.
Þessi kvalda samvizka mín
eggjaði mig til áhlaups. — Hvers
vegna fór hún að drekka? sagði
ég. — Sástu ekki nógu vel um
hana?
Mér hnykkti við ákafanum 1
svari hans. — Ég fræddi faana
og klæddi og lét henni líða vel,
en hún féll saman af einhverj-
um innri ástæðum. Hversvegna?
Spurðu mig ekki, faversvegna.
Hún hefur sennilega snúið aftur
til uppruna síns, drykkfellds
bændafólks. Þegar einhvern lang
ar til að fremja sjálfsmorð, þýð-
ir ekkert að aftra því. Aftur kall
aði hann á Jacopo. Þjónninn
kom inn _og tók burt kaffibakk-
ann. — Ég er ekki heima, hver
sem kann að spyrja, sagði Aldo.
— Við Beo erum að vinna upp
aftur þessi tuttugu og tvö ár.
Og það tekur meira en stundar-
korn að þurrka þau út.
Hann leit á mig og brosti síð-
an. Stofan, sem nú var orðin mér
kunnug vegna þess, sem inni 1
henni var, luktist um mig. Ég
bar ekki legur ábyrgð á öllu
því, sem aflaga fór í heiminum.
Aldo ætlaði að taka hana á sig.
11. kafli.
Við sátum þarna og töluðum
og létum daginn líða. Stundum
kom Jacopo inn með nýtt kaffi
og gekk út aftur án þess að
segja orð. Stofan fylltist af vind
lingareyk, og það var frá minum
vindlingum en ekki Aldos. Hann
var hættur að reykja, sagði
hann -— langaði ekki lengur í
það. Ég hafði upp úr honum,
með spurningum sitt úr hverri
áttinni, sögu hans á árunum eft-
ir styrjöldina. Hvernig hann
hefði gengið í lið með skærulið-
unum eftir vopnahléið. Jafnvel
þá hafði hann ekki hugmynd um
þetta örlagaríka símskeyti, sem
hafði sagt okkur látið hans, og
hann taldi okkur halda, að hann
væri stríðsfangi einhversstaðar.
Það var ekki fyrr en hann kom
aftur til Ruffano, nokkrum mán-
uðum eftir brottför okkar það-
an með yfirforingjanum, að
hann fékk að vita sannleikann
hjá Mörtu. En svo höfðu þau
aftur heyrt, að á leið okkar áleið
is til austurrísku landamæranna
hefði lestin orðið fyrir sprengju
árás, og við mamma hefðum
týnt lífinu. Veröld okkar hvers
um sig hafði þannig leystst upp,
á sinn hátt hjá hvorum.
Hann ,ungur maður tvítugur
og ég, tólf ára krakki, hvor
okkar varð að horfast í augu
við heiminn. Fyrir mér var þetta
að horfa, viku eftir viku, á konu,
sem var orðin rótlaus, sem varð
æ yfirborðskenndari og dóm-
greindalausari, úr sér gengin og
leiðinleg — en hjá honum var
það hinsvegar að muna hana,
eins og húp var þegar hún
kvaddi hann, í síðasta fríinu
hans, hjartahlýja, ástríka, fulla
af fyrirætlunum um næstu fundi
þeirra — en svo átti þetta allt
að hrynja í rúst, þegar Marta
og aðrir kunnugir 1 Ruffano
sögðu honum frá endalokum
hennar. Kjaftasögurnar, sem um
þetta gengu, skömmina og
hneykslið. Einn eða tveir höfðu
séð hana aka burt hlæjandi, við
hliðina á yfirforingjanum, en ég
veifaði hakakrossflaggi út um
gluggann á bílnum.
— Og það var síðasta spjóts-
lagið, sagði Aldo — þú með
hakakrossflaggið.
Ég tók að lifa þetta upp aftur,
og gegnum augu ihans hafði
smán hennar orðið mín smán,
Og ég þjáðist vegna hennar. Ég
afsakaði mig. En það vildi hann
ekki hlusta á.
— Það þýðir ekkert, Beo, ég
vil ekki hluta á það. Hvað, sem
hún kann að hafa gert í Frank-
furt eða Torino, hvernig sem
hún kann að hafa búið að þess-
um manni, honum Fabbio, sem
þú kallar stjúpa þinn, hvort held
ur hún var sjúk eða óhamingju-
söm — það er sama um það allt.
Fyrir mér dó hún daginn sem
hún lagði af stað frá Ruffano.
□----------------□
32
□----------------□
Ég spurði hann, hvort hann
hefði séð leiði föður okkar. Það
hafði hann. Hann hafði komið
í fangabúðirnar, þar sem hann
var grafinn. Einu sinni. Aldrei
aftur. Hann vildi heldur ekki
ræða það frekar.
— Hann hangir þarna á veggn
um, sagði Aldo og benti á mynd
ina, — og það nægir mér. Það
og svo húsgögnin héma í stof-
unni. Og svo sem arfleifð allt
það, sem hann gerði í hertoga-
höllinni. Ég ásetti mér að taka
við þar sem hann faætti, en eins
og þú sérð, hef ég meiri völ en
hann hafði nokkurn tíma. Það
var mitt markmið.
Hann talaði með einhverri und
arlegri beizkju, rétt eins og þessi
ár hefðu farið í ekki neitt, þrátt
fyrir núverandi stöðu hans og
það hve fljótt hann komst til
metorða. En eitthvað vantaði
hann enn. Ekki fullnæging per-
sónulegrar metorðagirndar, né
heldur fé eða frægð. Hann talaði
stöðugt um sjálfan sig í liðinni
tíð. — Mig langaði í þetta. Mig
langaði í hitt. Ég ásetti mér að
koma hinu eða þessu í fram-
kvæmd. Aldrei talaði hann í nú-
tíð eða framtíð. Seinna í samtali
okkar, sagði ég við hann. —
Hefurðu ekki hugsað þér að
giftast? Eignast börn? Til þess
að láta þó eitthvað eftir þig þeg
ar þú ferð? Hann hló. Hann stóð
þá úti við gluggann og horfði
á fjöllin í fjarska. Úr glugganum
mátti sjá Monte Cappello, sem
við höfðum ekið framhjá um
morguninn. Nú, þegar leið að
kvöldi stóð það kryppuvaxið og
bar við himin, blátt eins og
mandarínakápa.
— Manstu? sagði hann. —
Þegar þú varst ofurlítill, largði ég
stundum mikið á mig til að
byggja spilahús á borðinu í borð
stofunni, borðinu sem við borð-
uðum við í dag. Mig langaði til
að þekja borðið alveg — ég hlýt
að hafa notað marga spilapakka.
En svo rann upp sigurstundin,
þegar ég blés öllu saman um
kóll í einu lagi.
Ég mundi þetta vel. Þessi við
kvæmu spil skulfu þarna eins og
risavaxið musteri og áhrifin þeg
ar síðasta spilið komst á sinn
stað, voru mikil og falleg í aug
um barnsins, sem glápti á bygg
inguna.
— Já, sagði ég. — En hvað
kemur það spumingunni minni
við?
— Allt, svaraði hann.
Hann gekk að veggnum, tók
niður eina flugvélateikninguna,
sem þar hékk. — Þetta var ekki
min vél, en hefði eins vel get-
að verið það. Svona sá ég hina
fara. Félaga, sem höfðu flogið
við hliðina á mér. Mín vél brann
ekki strax, því tg gat komizt út
úr henni, en svo datt hún til
jarðar, eins og flugdreki í björtu
báli. En það sem bjargaði mér
var það, að um leið og flugvélin
fékk í sig skotið — og þá var ég
á uppleið — þá varð sprenging-
in um leið og ég losnaði, eða
því sem næst, og þessi sigur-
stund var ólýsanleg. Það var
hvorttveggja í senn dauðinn og
valdið. Sköpun og eyðilegging
samtimis. Ég hafði bæði lifað og
dáið.
Hann hengdi myndina upp aft
ur. Mér var enn ekki ljóst, hvað
þetta kom við giftingu og stofn-
un fjölskyldu, nema það væri þá
að þessi eldraun, sem hann hafði
lent í, hefði gert alla hluti ein-
skisverða. Að það að hafa reynt
dauðann og glaðst yfir honum,
gerði lífið einskisvert.
Aldo leit í klukkuna. Hana
vantaði kortér í sjö. — Ég verð
nú að yfirgefa þig, sagði hann,
— því að ég þarf að fara á fund
í hertogahöllinni. Það kann að
vera, að faann taki ekki nema
klukkustund. Það eru framhalds
umræður um hátíðina.
Við höfðum alls ekki minnzt
á hátíðina, allan daginn. Og held
ur ekki á núverandi starfsemi
hans. Við höfðum verið allir í
fortíðinni.
— Ertu upptekinn á eftir?
spurði hann.
Ég brosti og hristi höfuðið.
Hvað ætti ég að hirða um það,
nú þegar við höfum hitzt.
— Gott. Þá ætla ég að fara
með þig til kvöldverðar með þig
til kvöldverðar með Liviu
Butali.
Hann gekk að símanum og
hringdi. Og samstundis stóð ég
í huganum úti fyrir gamla hús-
inu okkar í Draumagötu. Ég
heyrði í slaghörpunni — það var
enn Chopin og tónlistin þagnaði
snögglega, og ég sá konuna
ganga yfir gólfið og fara í sím-
ann, sem hún hafði verið að
bíða eftir allan daginn, að
hringdi.
Aldo talaði í símann. — Já,
við verðum tveir. Segjum korter
yfir átta.
VÖRUHAPPDRÆTTI S.I.B.S.
Á morgun verður dregið um 1400 vinninga að fjárhæð samtals kr. 2.238.000,00.
Endurnýjun lýkur á hádegi á morgun
S. t. B. S.
[NATIOMAt L Hj-topJ v'WiM 'Tíd W,ohM LHí-TopJ •4r«o^ h,'T0* IMATIOIMAL RAFHLÖÐUR Aukið ánægjuna í sumarleyfinu. , Notið National í ferðatækin. Öruggustu rafhlöðurnar á markaðnum. Heildsölubirgðir: G. Helgason & Melsteð hf. - Kauðarárstig 1. — Sími 11644.