Morgunblaðið - 09.08.1966, Side 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjutlagur 9. ágúst 1966
Mikil háfíð á litlum stað
ÞAÐ ITEFUR löngum verið
krunkað í Herjólfsdal í Vest-
mannaeyjum. Fyrst fara sög-
ur þaðan af hrafni, sem var í
eigu Vilborgar Herjólfsdótt-
ur og ét jafnan úr hendi þeirr
ar ágætu konu. En dag einn
þegar Vilborg kom út úr eld-
húsinu með góðgæti í hönd-
um sér og kailaði á krumma:
krunk, krunk — þá vildi sá
svarfjaðraði ekki éta úr lófa
fóstru sinnar heldur hoppaði
jafnan undan og krunkaði
raunalega. Vilborgu fannst
undarlegt tiltæki vinar síns
en fylgdi honum samt eftir
með útréttar hendurnar í
þeirri von að hrafninn fengi
matarlystina. Þá heyrðust
skyndilcga drunur miklar í
fjallinu. Dalfjallið skalf, en
skriða fór af stað frá efstu
brún fjallsins og gróf bæinn
Herjólfsdal í grjóti og mold.
Allir í bænum fóruzt, en Vil-
borg og hrafninn góði lifðu
eftir — spakur hrafn og fyrsti
og góðan siurk af brennivíni
á undan og eftir og þó meira
á eftir, og sungu siðan fram
eftir nóttunni, drukku og
sungu þar til grár morguninn
kom yfir Litluklif og út úr
Hundrað manna helli og sagði
að tími væri til kominn að
fara í háttinn. Og rétt um það
leyti vöknuðu litlu börnin og
fengu leyfi hjá mömmu til að
fara niður að tjörninni þar
sem ennbá stóð rauður loginn
út úr flrekanum í vatninu og
kaupa i opvatn æsku sinni sam
kvæmt og rauðar blöðrur til
að sýna þeim sem enn voru
á ferli, höfðu gleymt því að
dansleiknum lauk klukkan
fjögur, og böfðu áhyggjur yf-
ir kyrrð morgunsins.
Upp úr hádeginu á laugar-
dag skriðu menn og konur út
úr tjöldum sínum, litu á feg-
urð hiininsins, bölvuðu gær-
deginum og fengu sér annan.
Skattstjóri héit hátíðarræðu
klukkan tvö, fjölskyldurnar
Hérna er unga fólkið að spóka sig í góða veðrinu. Ungi mað-
urinn til hægri er í köfióttum buxum eins og nítjándu aldar
enskur aðalsmaður; stúlkan Iengst til vinstri er íslenzk út-
gáfa af Birgittu Bardot með stráhatt.
söngvari í dalnum þar mik-
ið var sungið nú um helgina í
tilefni Þjóðhátíðarinnar, ekki
kannske hrafnavísur til lofs
lífinu heldur drykkjusöngvar
til dýrðar „dauðanum“, í óeig
inlegri merkingu þess orðs.
Þótt margir Vestmannaey-
ingar „flýðu Iand“ um hátíð-
ardagana, fóru ennþá fleiri
inn í Herjólfsdal, fluttu þang
að búferlum og settust að í
hústjöldum sínum með kon-
ur og börn og flesta hús-
muni aðra en sjónvarpstækin,
enda hátíðarfagnaður jafnvel
skárri en boðsvara gerviaug-
ans. Reyktur lundi, svið, söl
(oj, bara) voru á hvers manns
borði í hústiöidunum því þó
brennivín sé vinsælastur allra
hluta um gleðidagana þá má
ekki gieyma hátíðarmatnum.
Veltusund, eins og nafnið bend
ir til, var vinsælast allra
gatna í Eyjaborg, einkum þeg
ar skyggja tók. Þá fóru Eyja-
menn í heimsóknii yfir í tjald
ið til hans Páls, Jóns eða
Gísla og fer.gu sér lundabita
sátu upp í brekku honum til
vinstri handar og hlustuðu, en
á bletíinum fyrir framan
ræðustclinn steig rauðhærður
maður í duggarapeysu dans
við sjálfan sig og hafði marga
áhorfendur þótt reikull væri
í spori og sjálfsagt í mörgu
færari en listdans. Þegar hann
var fallinn á jörðina fengu
menn áhuga á öðrum hlut
ekki ómerkilegri. Einhver
hafði séð uppi í þorpi brúðu-
mynd af Vilhjálmi Þ. Gísla-
syni, útvarpsstjóra, feita í
kinnum og fótstóra, sem ein-
hver seglæfður snillingur
hafði saumað og sagzt ætla að
brenna upp á Fjósakletti
seinna urn nóttina. Margt var
sagt manna á milli og mikið
hlegið með málinu og á móti.
Er kvötdaði horfðu Eyjabúar
og aðkomumenn tíðum til
Fjósakletts en engin brúða
brann þar sem kvöldið áður
fuðraði upp húsgafl og sló
rauðum bjarma yfir hvít
tjöldin í dainum.
Eyjabúar hafa alltaf fengið
l
orð fyrir að vera samheldnir
jafnt í blíðu sem stríðu og
var sú samheldni augljós á
hátíðinni. Margir Vestmanna-
eyingar komu úr „útlandinu”
til þess að skemmta sér yfir
helgina, sýna sig og hitta
gamla vini. Þeim þótti gam-
an að koma á fornar slóðir,
sjá höfnina þar sem fiskilykt-
in legst í nefið og vitnar um
erfitt starf gærdagsins og á
morgun, sjá horn hraunsins
til vinstri á leið inn í dal og
þar gnæfa hátt prestsetrið
með sjóinn fyrir neðan sig,
reykinn úr Surtsey við hlið
sér. Svo sögðu þeir klökkir
að Eyíamaður væri alltaf
Eyjamaður hvar sem hann
byggi og myndi alltaf kalla
Eyjarnar „heirna". *
Útlendingarnir voru margir
og bersýnilega hrifnir af lands
laginu og hátíðahöldunum. Þó
vakti mesta athygli þeirra
ungu stnlkurnar, sem höfðu
lagt leið sína á Þjóðhátíð til
að komast frá pabba og
mömmu og kynnast gæðum
lífsins af eign raun. Nokkrar
15—16 ára stúklur gengu um
hátíðasvæðið skömmu eftir
hádegi á laugardag, drukku
af stút og sungu klámvísur
sér og öðrum til skemmtunar.
Þær voru „klárar“, heims-
dömur á einum degi og fundu
ekki þörf á að hætta drykkju
og söng þegar þjóðsöngurinn
var sunginn. heldur héldu á-
fram •'ölti meðal jafnaldra
sinna, sem voru síður ókátari
Allir inní dal, allir inní dal. Vörubílarnir höfðu nóg að gera
yfirhátíðardagana að flytja fólk fram og til baka. Frá pöll-
um þeirra heyrðist margur góður söngmaður kveða við
raust.
Þankar frá Þjóöhátíð í Eyjum
margir hveijir og sáu enga
ástæðu til að reyna á sín lúnu
bein með því að standa upp
í virðingarskyni fyrir „Ó,
Guð vors lands“.
— Agalega ertu púkó, sagði
ein á að gizka fimmtán ára
gömul, sem bað mig um
brennivín og fékk neitun.
.— Ég er hræddur um að
pabbi þinn sjái mig gefa þér
að drekka, sagði ég. — Ég er
nefnilega lélegur slagsmála-
maður. Klukkan var farin að
ganga þrjú um nóttina. Hún
hafði freknur. Hún hló.
— Blessaður vertu, pabbi er
í bænum. Þetta er allt í lagi,
ég er ekkert full — ekkert
full, hikk.
Hún brosti eins og stúlka,
sem hefur fengið 9,0 í kristni
fræði í gagrifræðaskólanum í
vor.
— Þú ert ljótur og leiðin-
legur, sagði hún engu víni og
tveimur hikstum seinna. Hún
rölti að danspallinum með
pappahatt á höfðinu og út-
brunna sígarettu í vinstri
hönd.
Við tjörnina stóð gamall
sjómaðuc, Vestmannaeyzkur,
og virti fyrir sér unga fólkið
sem hópaðist í kringum dans-
pallinn, nýju dansanna og
hafði hátt. Hann var blár í
andliti og lúinn maður með
æðaþrútnar hendur, sem
héngu niður með síðunum
eins og fallhamrar úr notkun.
— Aldrei hef ég verið á
þjóðhátíð þegar jafnmargt
hefur verið af krakkaskríl,
sagði hann út í loftið eða
kannski til mín. Mér skildist
að hann hefði verið á mörg-
um.
— Þetta getur varla kallast
hátíð Eyjamanna lengur,
bætti hann við. Hann var
svartsýnn. Frá hústjöldunum
bárust ómar af íslenzku lagi,
á danspallinum var verið að
syngja „Day Tripper".
— Nú fara æ fleiri Eyjabú-
ar út úr landinu um hátíðina;
æ fleiri aðkomumenn flykkj-
ast í daiinn. Það ætti að steypa
sumum þessarra krakka ofan
eyinga. í baksýn eru tjöld aðkomumanna, sýnu óskipulegar sett upp.