Morgunblaðið - 11.10.1966, Síða 25

Þriðjudagur 11. okt. 1958
MORGUNBLAÐIÐ
25
Úlaíur Ólufsson frú
Borgum - Minning
MÁNUDAGINN 10. október fór bróðurson sinn Þórir Daníelsson
fram frá I'ossvogskirkju jarðar-
för Ólafs Ólafssonar frá Borgum
í Hrútafirði. Haan andaðist 30.
september á Elliheimilinu Grund.
Ólafur var fæddur á Kolbeinsá í
Hrútafirði 29. oklóber 1889. For
eldrar hans voru Guðrún Krist-
jánsdóttir Ögmundssonar frá
Fjarðarhorni og Ólafur Jónsson
Eiríkssonar frá Bakkaseli. Ólaf-
ur heitinn, faðir þeirra Borga-
systkina var fjórði maður frá
Hjálmari Þorsteinssyni, prests í
Tröllatungu og þriðji frá Daníel
hreppstjóra á Þóroddsstöðum
Grímssyni frá Vatnshóli Guð-
mundssonar.
Systkini Ólafs voru 6: Ingi-
björg nú á Ellineimilinu Grund,
Helga dáin, Jón kartöflumats-
maður hjá Grænmetisverzlun
landbúnaðarins, Kristmundur tré
smiðameistari (fyrrverandi verk
stjóri hjá Iieykjavíkurhöfn) Dan
íel bóndi í Tröiiatungu í Tungu-
sveit, Skúli starísmaður hjá
Grænmetisverzlun landbúnaðar
ins. Daníel ólst upp hjá Jóni
Þórðarsyni í Skálholtsvík en hin
öll heima. Búið á Borgum var í
þá daga ekki stærra en það, að
hver fjöiskyldumeðiimur hafði
aðeins sjö kindur til lífsfram-
færis — sem sagt kindurnar
voru 50—69, 2 kýr og 3 hross.
Það þurft.i því að nýta öll verð-
mæti til þess að þetta litla bú
gæti fætt og klætt barnahópinn.
Borgasystkini ólust upp innan
þess ramma, að piggja sinn deilda
verð af þörf og þakklæti. Ég
hygg að þessi ritningagrein „í
svita síns andlits skaltu brauð
þíns neita“ hafi verið hyrninga-
steinninn í uppeldi systkinanna.
Allur barnahópurinn náði góðum
þroska andiega og likamlega.
Ung vöndust þau störfum og með
höndla öll verðmæti með trú-
mennsku og virðingu. Börnin
voru lagvirk, hagsýn og létt til
allrar vinnu, enda eftirsótt til
starfa af öllum sem þau þekktu.
Á Borgum var og er nokkur
viðareki í vikum og nesjum og
ennfremur veiðast þar á vorin
10—25 kópar og hjálpaði þetta
allt til að framfæra fjölskylduna,
allt var nýtt, sem frekast var
hægt. Já, ég mmnist þess að sel-
skinnin frá Borgum fóru ætíð í
1. flokk. Vandvirkni Borgafjöld-
skyldunnar kom þar fram
sem víðar. Lægni, hagsýni og
trúmennska var aðalsmerki
Borgaheimiiisins og systkinin
hafa bórið merkið fram til sig-
urs í starfí og kynningu.
Árið 1907, 6. apríl, andaðist
Ólafur faðir þeirra systkinanna
og féll það þá í hlut Ólafs yngra,
að standa fvrir búinu fyrir hönd
móður þeirra. Þetta var mikill
vandi, sem Ólafur tók á sig, því
engu mátti muna að endarnir
næðu saman með tekjur og gjöld
hjá þessu litla búi, sem hafði þó
svo stórann lióp fram að færa.
Og svo að taka að sér stjórn á 5
unglingum cg pað systkinum sín
um, sem oft reynist árekstra
samt. Það þurfti kjark og trú á
það góða í hverjum einum til að
taka þetta að sér. En þá trú átti
Ólafur og þá lipurð og lagni, sem
til þess þurfti að leysa þetta
vandasama starf af hendi. Og það
tókst Ólafi svo vel, að það var
rómað af öllum nær og fjær.
Nokkrum árum eftir að Ólaf-
ur tók við bústjórn á Borgum
keypti ekkjan jórðina og þar með
var erfiðasti hjallinn sigraður.
Hjá þeim systkinunum þremur
Ölafi, Ing'biörgu og Skúla dvaldi
frú Guðrún lil dánardægurs. Hún
dó 18. marz 1944. Eftir lát móður
sinnar bjuggu þau systkinin þrjú
áfram á Borgum þar til nú fyrir
2 árum, að þau fluttu hingað til
borgarinnar og var þá heilsa
Ingibjargar og Ólafs á veikum
þræði.
Borgasystkinin tóku til fósturs
og kostuðu hann til náms i
Menntaskola Akureyrar. Og lauk
hann stúdentsprófi þaðan 1946.
Það má segia að Þórir hafi eign-
azt móðir, föður og bróðir hjá
þessum frændsystkinum sínum á
þótt Ólafur væri sérstakt lipur-
menni, þá hafði hann það hjá
sér, að fara sínu fram. í því sam
bandi minn'st ég þess, er hann
sjúkur fór frá Hvammstanga
hingað suður, þrátt fyrir bann
læknis og annarra.
Það gefur hverjum að skilja,
sem til þekkja, að Borgasystkini
hafa ekki yfirgefið Borgir án
saknaðar cg trega. Þar stigu
þau sín fyrstu spor, þar léku þau
sér með skeljar og leggi, þar
lifðu þau æskuárin og sín mann-
dómsár. Og nú, er þróttur fóta
og handa er að dvína, að verða
þá að yfirgefa þennan hugþekka
stað, þar sem þau höfðu lifað öll
sín æviár. En þessi skilnaður
varð ekki umfluinn, það var þeim
öllum ljóst. Þau tóku við bikarn-
um, sem að þeim var réttur æðru
laust og drukku hann í botn. Og
er systkinin fóru og horfðu heim
að Borgurr.. kannski í síðasta
sinn, þá minntustu þau orða móð
ur sinnar, er faðir þeirra dó. „Allt
er í guðs bendi, minnist þess
ætíð börnin mín“.
Ég minnist þess, að það galðn-
aði yfir okkur drengjunum heima
er við heyrðum að Óli á Borg-
um væri að koma. Hann kom
með yl og gleði með sér, hann
bar sólskin í bæinn.
Það er margs að minnast og
þakka, nú er við kveðjum þenn
an hugljúta samferðamann. Ég
finn að mig vantar að geta form
að hugsun mína svo vel sem ég
vildi. Ég leita því til æskuvinar
míns, skáldsins Jóhannesar úr
Kötlum, og kveð þig. vinur, með
þessum ljóðlínum eftir hann.
O, horfðu hærra, vinur.
Guðs hönd þig áfram ber.
Ef hjartað af harmi stynur,
guðs hjarta viðkvæmt er.
Ef ólán að þér dynur,
guðs auga til þín sér.
Ef jarðnesk höli þín hrynur,
guðs himnar opnast þér.
Ó, horfðu hærra um nætur,
er hver ein stjarna skin.
Þá hitna hjartarætur,
og helgast bænin þín.
Þú upp til guðs þig grætur,
— hans gæzka aldrei dvin.
Hann ljósið skina lætur
á litlu bötnin sín.
Br.
Sýning í Ásmundarsal
ÉG hef ekki áður skrifað um ingju ekki svo einfaldir. Ef svo
skólasýningar eða nemendasýn-
ingar hér í blaðinu, en að þessu
sinni ætla ég að bregða vana mín
um og það ekki að ástæðulausu.
Myndlistarskólinn í Reykjavík á
tuttugu ára afmæli um þessar
mundir og hefur vahð nokkra
nemendur sína til að sýna verk
sín í Ásmundarsal við Freyju-
götu í því tilefni. Hér hefur
verið farin sú leið að sýna að-
eins fáa af nemendum skólans og
verður ekki annað sagt en'rétt
hafi verið gert. Skólasýningar
eru nefnilega oftast ekki sérlega
heillegar, að, ekki sé meira sagt,
en einmitt þessi aðferð hefur
bjargað við málinu hjá Mynd-
listarskólanum að sinni.
Borgum. Oll voru þau honum
svo góð, að ekki var betur hægt
að gera. Þau baru hann á hönd-
um sér, eins og sagt er um eftir-
lætisbörn.
Á þessum 57 árum, sem Ólafur
stendur fyrir buinu á Borgum
stækkaði búið mikið. Við burt-
för þeirra systkina, er búið 150
kindur, 3 kýr og 10 hross og töðu
fall sexfallt. Graslitlar grundir,
móar og börð eru nú sléttir töðu
vellir, sem flekkjar sig á í flest
um árum. Og er maður nefnir
töðuvöll rifjast upp liðnir dagar,
er maður sá Borgatún að haust-
lagi og búið var að dreifa áburð-
inum um völlinn. Svo nákvæm-
lega og fallega dreift áburði á
völl, hef ég hvergi séð. Þetta er
eitt dæmi um vandvirkni Borga-
systkina.
Lagnir cg glóggir fjármenn
voru þeir Borgabræður taldir og
eyddu minni heyjum en aðrir, og
gekk þó allur fénaður vel undan
og gaf góðan arð. Ólafur var hest
hneigður og hafð' yndi af hest-
um. Tamdi hesta og meðferð og Framhald af bls. 30
umgengni hans á hestum var til vítaspyrnu. Kári var kominn
fyrirmyndar. Hann átti jafnan einn inn fyrir, en Sigurður Dags-
- Valur - ÍA
góð reiðhross. sem hann ól og
hirti af aiúð og nákvæmni.
í þrjá áratugi var Ólafur í
hreppsnefnd og jafnlengi fulltrúi
og deildarstjóri í Kaupfélagi
Hrútfirðinga. í stjórn Ungmenna
fél. „Harpa“ var Ólafur í 40—50
ár og annaðist gjaldkerastörf fé-
lagsins lengst af. Þeir voru ekki
færðir til reiknings tímarnir,
sem Ólafur vann fyrir félagið.
Hann var mjög eftirsóttur til
allra félagsstarfa vegna þess hve
samvinnuþýður hann var.
Marga ferði.na tók Ólafur á
son reyndi að kasta sér fyrir
fætur hans til þess að ná til
knattarins, en lenti á Kára með
þeim afleiðingum að hann féll
Og Carl Bergmann, dómari var
í engum vafa um að hér hefði
Sigurður brotið á Kára og dæmdi
vítaspyrnu, sem Skúli ÁgústsSon
skoraði óverjandi úr.
Níu mínútum síðar skoraði Her
mann þriðja og síðasta mark Vals
með glæsilegu skoti af löngu
færi, sem Samúel markvöðrur
Akureyringa, átti engin tök á að
verja. Eftir það gerðist ekkert í
sig um sveitina vegna starfa leiknum sem í frásögu er fær
sinna í félagsmálum. Enda, andi.
Fyrir nokkrum dögum sknfaði
ég um Haustsýninguna i Lista-
mannaskálanum og vakti meðal
annars máls á því, að þar væru
nokkrir ungir listamenn, er
ættu skilið sérstaka athygli. Hér
á Freyjugötu finnur maður aftur
verk eftir Ragnheiði Jónsdóttur.
sem sannarlega rumska við
manni og sanna, að þar eru hæfi
leikar á ferð, sem vonandi eiga
eftir að þroskast og njóta sín.
Einnig er Arnar Herbertsson
eftirtektarverður, og ég held, að
hann sé jafnvel færari í lita-
meðferð en þegar hann vinnur i
svart og hvítt. Hann er enn sem
komið er mjög leitandi og hefur
auðsjáanlega ekki fundið neinn
fastan punkt, en hæfileikar hans
leyna sér ekki, og tækni hans er
ágæt. Þorbjörg Höskuldsdóttir,
á þarna nokkrar teikningar, sem
gefa greinilega til kynna, að hún
er næm og tilfinningasöm lista
kona, en hún á enn eftir að ná
því valdi yfir verkefninu, sem
mundu skila hug hennar betur
til áhorfenda. Jónas Guðvarðs
son er nokkuð harður í litnum,
en hann hefur vissan tón í verk
um sínum, sem ég held að geti
orðið persónulegur með tíman-
um. Anna Sigríður Björnsdóttir
á þarna mjög duglega gerðar
teikningar, en eins og málin
standa er erfitt að segja fyrjr
um, hvað í henni býr. Einnig eru
þarna höggmyndir eftir þau
Kristínu Jónsdóttur, Gunnar
Ólafsson og Hallstein Sigurðs-
son. Allt eru það þokkaleg verk,
en ég verð að játa, að málverk
in og teikningarnar vöktu miklu
meira áhuga minn en mynd-
höggið.
Þetta er auðvitað fyrst og
fiæmst skólasýning, en hún er
óvenju vönduð og þessu unga
fólki til sóma. Það er áreiðan-
legt, að eitthvað á eftir að koma
frá því. Þetta er lika nokkurs
konar uppreisn fyrir Myndlistar
skólann, því að ekki verður því
neitað, að þaðan hefur ýmislegt
komið, sem betur hefði máit
heima sitja. Það er auðvitað ekki
sök skólans, heldur eru það ýms-
ir nemendur, sem halda, að þeir
séu gjaldgengir hvar sem er hafi
þeir verið að föndra við list
nokkur kvöld um vetrartíma
En hlutirnir eru til allrar ham
væri, mundi engin list vera tiL
Myndlist er ef til vill ein allra
erfðasta listgrein undir sólu.
Litir og form eru hættulegri en
orð fá útskýrt, það vita allir,
sem einhvern tíma hafa unnið
alvarlega að þeim hlutum. En
hitt er svo annað mál, að það
hefur jafnan verið auðvelt að
blekkja náungann með allskonar
ómerkilegheitum á lérefti og í
leir, en ég held, að mér sé
óhætt að fullyrða, að sá hópjjr,
sem nú sýnir á Freyjugötu í Ás-
mundarsal, fari hina leiðina, eins
og sagt er um þessar mundir á
íslandi.
Þetta er, eins og áður er sagt,
skemmtileg sýning, og lofar
góðu um margt. En vegurinn er
hvergi greiðfær, og hver og einn
verður að vera við því búinn
að standa fast á því að vera
hann sjálfur gegnum þykkt og
þunnt. Ég óska skólanum til
hamingju með þessa sýningu,
og um leið fyrirgef ég margt,
sem komið hefur úr hans
smiðjr.
Valtýr Pétursson.
— Enska knattsp.
Framhald af bls. 30
Southampton — Sheffield U.
2-3
Sunderland — W. B. A. 2-'2
Wes+ Ham — Everton 2-3
2. deild
Blackburn — Bury 2-1
Bolton — Preston 4-2
Bristol City — Norwich 1-0
Cardiff — Hull 2-4
Charlton — Rotherham 2-0
Crystal Palace — Northhamt-
on 5-1
Derby — Millwall 5-1
Huddersfield — Plymouth 1-1
Ipswich — Birmingham 3-2
Wolverhampton — Portsmouth
3-1
Carlisle — Coventry 2-1
í Skotiandi urðu úrslit m.a.
þessi.
Airdrieonians — St. Mirren 1-0
Dundee — Kilmarnock 1-1
Hibernian — Celtic
Rangers — Falkirk
Staðan er þá þessi:
1. deild
3-5
5-0
1. Tottenham 17 stig
2. Stoke 16 —
3. Chelsea 16 —
4. Leicester 16 —
2. deild
1. Bolton 17 stig
2. Hull 16 —
3. Crystal Palace 16 —
4. Ipswich 16 —
ATHUGIÐ!
Þegar miðað er við útbreiðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrutn
blöðum.
JAMES BOND
-X-
Eítii IAN FLEMING
James Bond
BV IAN FtíMIN?
DRAWING BV JOHN McLUSKY
>OU 0EENJ CIDIMS
IDO MUCI4 LATELY,
TIMSALIMS. >OU'Ce
IN BAPSUAPE.
NEED A EEST. PLENTy
OP QUIET. NICS
SUADY EOOM.
LIKE IN A
SANATOEIUM O
SOMETUINS
Þu hcfur reynt of mikið á þig á veð-
hlaupabrautinni, Tingaling. Þér líður illa.
Þú þarfnast hvíldar í rólegu, skuggsælu
herbergi. í heilsuhæli, eða einhverju þvi-
% WAS
helPless,
watcuins tue
TuuS POua
SCALDlNS MUD
OVER. TU5
jocKey'S
unpcotected
face
umlíku.
Ég var hjálparvana þar sem ég horfði
á manninn hella sjóðheitri leðjunni yfir
óverndað andlit knapans.
Nú forum við, heioursmenn. Engin und-
anbrögð og þið ættuð að grafa Tingaling
úr leðjunni áður en augun í honum stikna.