Morgunblaðið - 12.11.1966, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
23
Laugardagur 12. nóv. 19S6
„Strokið um strengi"
Endurminningar Þórarins Guðmundssonar
'„STROKIÐ um strengi" nefnist
nú bók með endurminningum
Þórarins Guðmundssonar, fiðlu-
leikara og tónskálds. Ingólfur
Kristjánsson, rithöfundur, hefur
fært hana í letur.
1 Þórarinn Guðmundsson fór
utan til náms í fiðluleik aðeins
14 ára gamall og var fyrsti fs-
lendingurinn, sem lauk prófi er-
lendis í þeirri listgrein. Hann
hvarf heim að námi loknu þótt
honum stæði til boða atvinna
erlendis. Hér hefur hann svo
Starfað í fimm áratugi og lagt
mikinn skerf til eflingar ís-
lenzkri tónlist sem fiðluleikari,
tónskáld, hljómsveitarstjóri og
kennari.
Þetta er 11. bók Ingólfs Krist-
jánssonar. Hann hefur áður
skrifað ævisögur, smásagnasöfn
og ljóðabækur.
Bókin er 250 bls. að stærð.
— Fræöimennska
Framhald af bls. 17
að lesandann skortir allar for-
sendur til að fylgjast með rök-
semdafærslu ritdómarans. Rit-
dómarinn virðist hafa gleymt
því, að mikill þorri læsra íslend-
inga er alinn upp við þær mál-
fræðikenningar sem hann for-
dæmir, og að þeim var meira
að segja kennt að bera trúarlega
lotningu fyrir því sem hann kall-
ar hefðbundinn villulærdóm. Mér
þætti það ótrúlega glöggur leik-
imaður sem lært gæti nóg af þess
um ritdómi til að losa sig að
gagni við þau málfræðilegu hind-
urvitni sem öruggt má telja að
hann hafi lært í skóla.
í fræðilegum ritdómi þurfa
almennir lesendur mjög á því að
halda, að ritdómarinn leiði þá
við hönd sér í sannleikann, en
því er ekki hér að heilsa. Rit-
dómarinn er til dæmis óspar á
að fordæma „fánýti þess að skil-
greina setningafræðileg og önn-
ur málfræðileg hugtök á grund-
velli merkingar", enda er þetta
kjarninn í hörðum dómi hans,
en dæmi hans um rétta eða ein-
hvers nýta skilgreiningu eru
harla fá. Og hann villir fyrir
ómálfróðum lesanda þegar hann
segir að þetta fánýti hafi „lengi
verið ljóst“. Loks finnst mér það
nálgast skort á fræðilegri hæ-
versku að láta þess ekki stutt-
lega getið, að fjöldi þeirra mál-
vísindamanna sem hafna allri
skilgreiningu á grundvelli merk-
ingar, hafa síður en svo bundið
enda á merkingarvandamálið
heldur eiga í stökustu vandræð-
um með allt sem að „merkingu"
lýtur.
Þótt eg þannig telji ritdóm
þrófessors Hreins engum að
gagni, vona eg að enginn ætli
xnér þá heimsku að telja gagns-
litla þá þekkingu sem að baki
honum býr. Eg tel þvert á móti
að hún eigi hið brýnasta erindi
við íslenzkukennara og norrænu-
Hún er prýdd fjölda mynda. .Ut-
gefandi er Setberg.
Þórarinn Guðmundsson
fræðinga og raunar allan lands-
lýð, ekki sízt vegna þess, að hún
er stórum líklegri til að stuðla
að sannri málmenningu en þær
hégómlegu fingrafettur sem lengi
hafa tíðkast mest hjá umbóta-
mönnum um málnotkun íslend-
inga. Megi þessi þekkkig sem
fyrst ná til sem flestra, og megi
þeir sem yfir henni búa finna
sem flestar happasælar leiðir til
að koma henni á framfæri.
— Minning
Framhald af bls. 11
hlutum meiri en á bóklegu námi.
Að loknu stúdentsprófi hóf
hann því verklegt riám í vél-
smíði, fyrst hér heima í Vél-
smiðjunni Hamri, en síðan um
nokkra ára skeið hjá hinu
þekkta vélafirma Th. Tryge í
Odense á Fjóni. í framhaldi af
þessu verklega námi innritaðist
Páll 1933 í Köbenhavns Elektro
teknikum og lauk þaðan prófi
1937.
Þegar Páll kom heim var á
ýmsum sviðum þröngt í búi í
íslenzku atvinnulífi. Þó voru í
þann tíma ýmsir framsýnis-
menn, sem töldu, að íslenzkur
iðnaður ætti sér hér einhverja
frarntíð. Eitt með mörgu, sem
þá var reynt, var stofnun iðn-
fyrirtækja til að hamla á mótr
kreppu og markaðsmissi á Spáni
o.fl. í Hafnarfirði var einu slíku
fyrirtæki hleypt af stokkunum,
var það Raftækjaverksmiðja
Hafnarfjarðar, Rafha. Páll eign
aðist hlut í þessu fyrirtæki og
varð jafnframt starfsmaður
þess. Starfssvið hans varð síðan
innan vébanda þessa fyrirtækis
og hygg ég, að tæknikunnátta
hans og samvizkusemi í starfi
hafi, ásamt öðru, aukið hróður
íslenzks iðnaðar og þar með
veitt Páli þá fullnægingu. sem
var honum persónulega kærkom
in.
f einkalífi varð Páll mikillar
hamingju aðnjótandi. Hann
kvæntist 3. juní lBðl Inger, dótt
ur Valdemars Möller, deildar-
stjóra í Kaupmannahöfn, en
henni hafði hann kynnzt þar
snemma á námsárum sínum.
Frú Inger er gædd miklum
mannkostum og hvers manns
hugljúfi, er henni kynnist. Þeim
varð þriggja barna auðið: Elísa-
bet, hjúkrunarkona, gift S. A.
Malmberg, haffræðingi, Jón,
matreiðslúmaður, kvæntur Pálrn
ey Ottósdóttur, og Valdemar,
nemandi í menntaskóla. Er á
orði haft, að heimilislíf þessarar
fjölskyldu hafi verið mjög til
fyrirmyndar og sambúð foreldra
og barna einlæg og ástúðleg.
í dag verður gerð útför Páls.
Samúðarkveðjur eru s.endar með
línum þessum til frú Inger,
barna hennar og annarra ætt-
ingja, en minningin um góðan
dreng mun lifa í hugum gam-
alla félaga og vina.
Oddur Guðjónsson.
— Afmælisrabb
Framhald af bls. 14
Svo var einnig smásaga eftir
mig í alþjóða smásagnarkeppn-
inni Vorld prize stories. í keppni
þessa bárust um hundruð þús-
und smásögur og var 41 þeirra
valdar úr af tveimur dómnefnd
um og birtar í bók. Þar af voru
þrjár eftir íslendinga. Ein eftir
Jochum Eggertsson, ein eftir
Jóhannes Helga og svo mig.
Sagan, sem ég sendi heitir Ást-
in er hégómi. Sökum mistaka
er urðu komu dulnöfnin okkar
Jóhannesar Helga með sögun-
urn, en ekki nöfnin. Ég tel þetta
eina þá mestu viðurkenningu
sem ég hef fengið á rithöfunda-
ferli mínum.
— Þó skömm sé frá að segja
hef ég lítið lesið eftir unga ís-
lenzka höfunda. Þeir eru nú
margir að byrja og reynslan
inun skera úr um hvað úr þeim
verður.
— Nei, nú er ég hætt að
skrifa, eða það má segja svo.
Ég á í fórum mínum handrit
sem ég kannski fullgeri, en ég
býst ekki við að byrja á nein-
um nýjum viðfangsefnum.
stjL
Garðahreppur
og Bessastaðahrepps hafa spila
kvöld 14. þ.m. Spilað verður 1
samkomuhúsinu á Garðaholti.
Byrjað verður að spila stund-
víslega kl. 9. Garðhreppingar
eru beðnir að fjölmenna og taka
með sér gesti.
Síld tll
Bolungavíkur
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖG Garða-
BOLUNGAVÍK, 11. nóv. — Guð
mundur Péturs er væntanlegur
hingað í kvöld með 1900 tonn
af síld. Telur frystihúsið eins
mikið í frystingu og hægt er,
en afgangurinn af síldinni fer í
bræðslu í verksmiðjunni. — H.S.
Leiðrétting
í MBL. í gær var birt frétt
frá AP-fréttastofunni um
árekstur tveggja bandarískra
skipa, sem bæði voru sögð
kafbátar. Átti árekstur þessi
að hafa gerzt á hafinu milli
íslands og Grænlands. Frétt
þessi barst blaðinu skömmu
áður en það fór í prentun
og um svipað leyti hríðversn
uðu móttökuskilyrði, og fékk
blaðið því ekki leiðréttingu
sem fréttastofan sendi frá sér
skömmu síðar. Hún barst
hinsvegar í gær.
Hið rétta er, að kjarnorku
kafbáturinn Nautilus rakst á
flugvélaskipið Essex, er kaf-
báturinn sigldi upp að því,
og urðu skemmdir á turni
kafbátsins. Árekstur þessi
átti sér ekki stað skammt frá
íslandi, heldur um 360 mílur
austur af N-Carolinu-ríki i
Bandaríkjunum. — Myndin
sýnir Nautilus.
Sæmileg trygging var á hús-
I iiiu þar sem það V£ir gamalt orð- I
ið og úr sér gengið, en innbú|
I Var lágt vátryggt.
Úrklippur úr
nýlegum blöðum
'Búið var heldur I
ekki stórt, 7 kýr og um 150
ær auk nokkurra hrossa. Ég I
geri ráð fyrir að um helming I
ur innbúsins hafi náðst. Það
var tryggt fyrir 200 þús. kr. |
Bærinn var lika vátryggður,
en ekki hátt..
f f FYRRINÓTT brann íbuðarhús-l
ið að Vatnsendabletti 33 x Kópa-1
1 vogi til kaldra kola og fólkið seml
þar bjó missti allt innbú sitt óvá|
Itryggt.
rEkki er
lenn kannað hversu miklar i
Iskemmdir hafa orðið í þessum
leldsvoða. Fjós og hey mun hafa |
Iverið tryggt að nokkru leyti.
takid vel
eftir !
. . missti allt innbú sitt óvátryggt.“
„. . . en innbú var lágt vátryggt.“
„Húsið var lágt vátryggt og innanstokks-
munir fjölskyldunnar óvátryggðir.“
„Fjós og hey mun hafa verið tryggt
að nokkru leyti.“
„Bærinn var líka vátryggður, en ekki hátt.“
„. . . tókst ekki að bjarga neinu af
innanstokksmunum fólksins . ..“
hafið þér
nægilega
vel trqggt ?
ALMENNAR
TRYGGINGAR HF.
PÓSTHÚSSTRÆYI 9
SÍMI 17700