Morgunblaðið - 29.11.1966, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 29. Tlðv. 1966
MORCUNBLAÐIÐ
5
ÚR
ÖLLUM
ÁTTUM
- k ■
RE 1, skip Hins almenna fisk-
veiðahlutafélags (HAF) hf,
sem Einar Sigurðsson útgerð-
armaður o. fl. seftu á stofn
sl. vetur. Ekki verður annað
sagt en að þetta fyrsta al-
menningshlutafélag um fisk-
veiðiútgerð á íslandi hafi
hleypt vel heimdraganum,
því að frá því að Örn hóf
veiðar í ágústbyrjun og til
þessa dags hefur skipið aflað
á sjöunda þús. tonna af síld,
og er líklega annað hæsta
skip flotans, ef miðað er við
tímann frá ágúst.
Pað eru ungir menn, sem
Örn í heimahöfn
oKÍpverjar fá sér morgunkaff! i hinum vistlega borðsai Arnar.
í fyrsta sinn
Fyrsta fiskveiðiskip íslenzks
almenningshlutafélags hefur
á 7. þús. tonn síðan í ágúst
NÚ fyrir helgina kom nýtt
síldveiðiskip í fyrsta sinn til
heimahafnar í Keflavík —
enda þótt skipið hafi verið á
síldveiðum fyrir Austurlandi
síðan í byrjun ágústmánaðar
sl. Hér er um að ræða örn
dregið hafa þennan mikla afla
að landi. Skipstjórinn, Sævar
Brynjólfsson frá Keflavík, er
aðeins 24 ára gamall, og stýri-
maðurinn, Þorsteinn Árnason,
einnig frá Keflavík, er 25 ára
gamall. 1. vélstjóri er Jóhann-
Sævar Brynjólfsson skipstjóri (t.v.) og Þorsteinn Arnason, stýriinaður, við skip sitt í
Reykjavíkurhöfn í gærmorgun. (Ljósm. MW. Ingimundur Magnússon).
es Ágústsson.
Fréttamaður Mbl. brá sér
um borð í Örn í gærmorgun,
skömmu áður en skipið lagði
af stað á Austfjarðamiðin á
ný, og hitti Sævar skipstjóra
að máli.
„Skipið var smíðað í Florö
í Noregi“, sagði hann. „Við
sóttum það þangað sex tals-
ins, og sigldum beint til Seyð-
isfjarðar, þannig að þetta er
í fyrsta sinn, sem við komum
í heimahöfn. Á Seyðisfirði
kom síðan um borð, það sem
vantaði á áhöfnina. Þar tók-
um við einnig nótina, og lögð-
um af stað í fyrstu veiðiferð-
ina 4. ágúst. Veiðin fór þá
fram við Jan Mayen, og þar
fengum við fyrsta aflann.
Samtals erum við nú komnir
með um 6400 tonn af síld.“
„Skipið er 308 tonn að
stærð, og það er búið íull-
komnustu tækjum til fisk-
veiða, t. d. tveimur senditækj-
um, tveimur dýptarmælum,
hliðarskrúfum o. fl.
„Flogið hefur fyrir, að þið
væruð orðnir hæstir miðað
við úthaldstíma.“
„Það er ekki rétt, en við
erum kannske í öðru sæfi
miðað við, tíma. Gísli Árni er
alveg örugglega í fyrsta sæti.
Hann kom einnig með afla til
Reykjavíkur nú fyrir helgina“
„Hvernig hefur skipið lík-
að?“
„Mér hefur líkað vel við
það; það sem af er hefur það
reynzt vel að öllu leyti.“
„Hvað telur áhöfnin marga
menn?“
„Við erum skráðir 14, en
tveir eru ávallt í fríi, þannig
að við erum 12 um borð.“
„Þetta er orðið langt úthald
hjá ykkur síldveiðisjómönn-
unum.“
„Já, úthaldið er orðið hálf-
gerð Síbería. Síldveiðarnar
standa frá því í maí og til
jóla nú orðið, og síðan kemur
vertíð; þorskanót, loðna og
þorskanetaveiði. Þetta er orð-
ið íl mánaða úthald á ári.“
„Hvað er um yfirstandandi
síldarvertíð að segja?“
„Hún hefur verið mjög góð;
tæknin er orðin mikil í sam-
bandi við þessar veiðar. Hún
og veiðarfærin sjálf skipfa
öllu máli.“
„Telur þú að lengra þurfi
að sækja á síldarmiðin á
næstu árum?“
„Þetta er alltaf að verða
lengra og lengra, og því tel
ég nauðsynlegt að hafa stór
skip. Raunar er ekki hægt að
stunda síldveiðar í dag með
góðum árangri á skipum, sem
eru undir 200 tonnum“.
Sævar gat þess að þeir
myndu nú sigla aftur til Aust-
fjarða, enda þótt tíðin hefði
verið þannig að undanförnu,
að erfitt hefði verið að stunda
veiðar. Stundum hafi ekki
gefið á sjó nema með nokk-
urra daga millibili, og stund-
um jafnvel ekki verið veið-
andi vegna veðurs nema hluta
af nóttu. „Landlegurnar erú
það versta varðandi þetta
starf. Þær eru hreint út sagt
niðurdrepandi'”, sagði hann.
Sævar sagði að lokum að
mjög skorti á aðbúnað sjó-
manna á höfnum Austfjarða.
Vísir væri þó að slíku á Nórð-
firði; það væri raunar eini
staðurinn, þar sem eitthvað
væri gert fyrir sjómenn, en
gallinn væri sá, að þar væru
enn slæm hafnarskilyrði, og
erfitt að liggja þar ef eitthvað
væri að veðri.
Eins og fyrr getur er Sævar
24 ára' gamall. Hann hóf sjó-
mennskuferil sinn 14 ára, þá
sem matsveinn á mb. Geir
goða. Hann lauk Fiskimanna-
prófi meira frá Sjómannaskól-
anum 1961, og tók tvítugur
í fyrsfa sinn við Skipstjórn, þá
á Kóp, sem gerður var út frá
Keflavík. Síðan var hann
skipstjóri á Viðey þar til í
júní í sumar, en sótti þá Örn
til Noregs.
Rafmagn til allra
landsmanna fyrir
árið 1970
Á FUNDI efrl deildar í gær
flutti Helgi Bergs (F) tölu fyrir
frv. um rafvæðingu Vestur-
Skaftafellssýslu. Frumvarpið
gerir ráð fyrir, að héraðsrafveit
ur ríkisins leggi raflínu frá Vík
í Mýrdal, er nái til allra byggðra
býla í hreppunum austan Mýr-
dalssands og verði framkvæmd-
um lokið eigi síðar en á árinu
1969.
Helgi Bergs (F): í vinnuáætl-
unardrögum þeim, er lögð hafa
verið fyrir raforkumálaráð, er
V-iSkaftafellssýsla alls ekki á
blaði, enda hefur ekkert enn
verið ákvðið um rafvæðingu
þessa landshluta.
Nú hefur meðallengd línu til
bæja verið látin ráða um röðun
á rafvæðingaráætlanir og er það
eðlileg meginregla, en hún er
ekki einhlít, eins og t.d. í þessu
sambandi, þar sem um er að
ræða fjölmenna sveit, sem því
miður býr við það, að Mýrdals-
sandur lengir meðalvegalengd á
býli.
Skaftfellingar voru brautryðj
endur um rafvæðingu í sveitum,
og býggðu þeir einkarafstöðvar
víða í héraði löngu áður en opin
berar framkvæmdir hófust. Nú
eru þessar stöðvar hins vegar
orðnar úreltar og margar hverj-
ar of litlar, enda munu nær allir
bændur vilja rafmagn frá sam-
vitum, sbr. bréf, sem mér og
öðrum þm. kjördæmisins barst
um þetta mál.
Með lögunum um Landsvirkj-
un frá s.l. ári var því endanlega
slegið föstu, að rafvæðing lands-
ins skyldi byggð á stórum vatns-
aflsstöðvum með viðfeðmum línu
netum, en svonefndri smávirkj-
analeið hafnað. Er því ljóst, að
ekki kemur önnur leið til greina
til úrlausnar raforkumálum þessa
byggðarlags en sú, sem hér er
gert ráð fyrir.
Ingólfur Jónsson (S): Alþingi
samþykkti 5. maí síðastliðin
þingsályktun borna fram af
Ragnari Jónssyni, Guðlaugi Gísla
syni og Sigurði Ólasyni, sem
hljóðar svo:
Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta rannsaka
til fullnustu, hvernig hagkvæm-
ast muni vera að leyst raforku-
þörf Vestur-Skaftfellinga þeirra,
sem búa austan Mýrdalssands, og
vinna að framgangi þess máls
svo fljótt sem auðið er.
Samkvæmt þessu skipaði ég
nefnd í júní til rannsóknar
þessu og eiga þeir Jakob Gísla-
son. Valgarð Thoroddssen og
Eiríkur Bríem sæti í henni. 13.
sept. hélt nefndin fund á Kirkju
bæjarklaustri, þar sem oddvitar
og hreppstjórar sveitanna mættu
og var þar getið fjögurra kosta,
sem völ væri. 1. Að leggja línu
frá Vík í Mýrdal austur yfir
sand. 2. að virkja í héraði.
3. Að reisa dieselrafstöð og 4.
Að reisa einkarafstöðvar. Nefnd
in sendi síðar menn austur til
að gera enn nánari athuganir og
ræða við menn og gerir nefnd-
in ráð fyrir að geta skilað áliti í
vetur.
Það er rétt, að byggðir V-
Skaftafellssýslu eru blómlegar
og búsældarlegar, og við má
bæta, að þarna býr duglegt og
framtaksamt fólk, sem varð á
undan öðrum landsmönnum að
fá sér rafmagn. Nú eru 70 einka
rafstöðvar í Vestur-SkaftafeUs-
sýslu, og 115 býli koma til með
að njóta rafmagns. Þær eru að
vísu gamlar og margar of litlar
miðað við núverandi notkun.
En eins og vitað er vill alþingi
láta rannsaka málið, áður en
gerðar eru ráðstafanir, og ég
vil ekkert fullyrða um, hver sé
heppilegust leið. Ég vil þó í þessu
sambandi geta þess, að Raforku-
málastjóri hefur sagt, að gert
sé ráð fyrir, að allir verði búnir
að fá rafmagn fyrir 1970 annað
hvort með samvirkjun eða einka
virkjun. Vil ég í því sambandi
einnig minna á samþykkt lands-
fundar Sjálfstæðisflokksins, þar
sem samþykkt var ályktun þess
efnis, að allir landsmenn fái
notið rafmagns eigi síðar en á
árinu 1970. Þetta eru vissulega
gleðitíðindi, og við verðum með
þessu á undan mörgum þjóðum,
sem bæði eru fjölbýlli og hafa
betri aðstöðu.
Háttvirtur flutningsmaður full
yrti áðan, að ekki kæmi til
greina virkjun heima fyrir, m.a.
vegna lagana um Landsvirkjun.
Lögin um Landsvirkjun koma
ekki í veg fyrir slíkar virkjanir,
þær geta verið heppilegar, ef
þannig stendur á, en nefndin
mun rannsaka þetta mál og
koma með tillögur um það.
Framhald á bls 21.