Morgunblaðið - 13.05.1967, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. MAÍ 1967/
neytisins eða Iðnaðarmálastofn-
unar íslands eða beggja sam-
eiginlega. Einnig hefur Iðnaðar
málastofnunin tekið að sér að
framkvæma eða hafa forgöngu
um rannsóknir fyrir tilmæli iðn-
aðarmálaráðuneytisins, sem ein
stakir aðilar og þá oftast heild-
arsamtök iðnaðarins, annað
hvort Félag íslenzkra iðnrek-
enda eða Landssamband iðnað-
larmanna, eða önnur samtök
hafa óskað eftir, að stofnað væri
tiL
1 þessu sambandi er rétt að
minna á nokkuð sérstæða rann-
sókn, sem farið hefur fram í sam
vinnu milli fslendinga og Norð-
manna og af okkar hálfu verið
tilkostað af framlögum á fjár-
lögum, en þar á ég við rannsókn
ir á gæðum islenzkrar og einnig
norskrar ullar með hliðsjón af
því sérstaklega, hvort hægt
væri að aðgreina þelið og tog-
ið og skapa þannig verðmætara
hráefni til úrvinnslu en ella
Þessar rannsóknir hafa nú stað-
ið yfir ein tvö til þrjú ár og gefa
mjög jákvæða niðurstöðu. Von-
ir standa til þess, að þeim Ijúki
á þessu ári. Yrði þá nánar gerð
grein fyrir þeim og kynnu þær
að hafa verulega þýðingu í sam
bandi við framleiðslu úr ull hér
á landi, bæði í sambandi við
gólfteppagerð, gluggatjaldavefn-
að og áklæði á húsgögn og sitt
hvað fleira.
Staðið hefur yfir umfangs-
mikil rannsókn á möguleikum
og hagkvæmni sútunariðnaðar í
landinu. Iðnaðarmálastofnun fs-
lands hefur haft forgöngu um
þessa rannsókn að tilhlutan
náðuneytisins og sérfræðingur
unnið að því sl. ár að skila
lútandi. Þetta nefndarálit ligg-
ur nú fyrir, en samtökum iðn-
rekenda og öðrum, sem áhuga
hafa fyrir þessu máli, verður
látið það í té til hagnýtingar í
sambandi við ákvarðanir um
starfrækslu á þessu sviði. Hér
er fyrst og fremst um upplýs-
ingastarfsemi og rannsóknar-
starfsemi að ræða, sem fram
hefur farið á kostnað þess op-
inbera, til þess að láta einstakl-
ingum og félögum í té, ef verða
mætti til þess, að farið yrði inn
á hagkvæmari leiðir en ella í
sambandi við framtíðarrekstur
á þessu sviði,
Fyrir beiðni Meistarasam-
bands byggingarmanna skipaði
iðnaðarmálaráðherra fyrir rúmu
ári síðan all-fjölmenna nefnd til
þess að framkvæma rannsókn á
byggingarkostnaði hér á landi.
Rannsókr, arstofnun byggingar-
iðnaðarins var jafnframt falin
forusta um verk þetta og til þess
ætlazt, að stofnunin legði nefnd
inni til þá sérfræðilega þjónustu
við framkvæmd ranmsóknanna,
sem í hennar valdi stæði. For-
maður rannsóknarnefndarinnar
er Haraldur Ásgeirsson, for-
stjóri Rannsóknarstofnunar
byggingariðnaðarins, en nefndin
er að öðru leyti skipuð fulltrú-
um frá Alþýðusambandi íslands,
Arkitektafélagi íslands, Borggr-
ráði Reykjavíkur, Félagi ís-
lenzkra byggingarmanna, Félagi
íslenzkra iðnrekenda, Húsnæðis
málastofnun ríkisins, Landssam
bandi iðnaðarmanna, Meistara-
sambandi byggingarmanna,
Tæknifræðingafélagi íslands og
Verkfræðingafélagi íslands. Mik
ið hefur fyrr og síðar verið tal-
að um hinn háa byggingarkostn-
að hér á landi og ætti að mega
vænta þess, að þegar niðuxstöð-
ur þessarar rannsóknar liggja
fyrir, væri fengið nokkuð veiga-
mikið innlegg í umræðum um
það mál og grundvöllur til úr-
bóta á þessu sviði.
Ýmsar fleiri rannsóknir af
þessu tagi hafa verið unnar í
þágu iðnaðarins fyrst og fremst,
en tímans vegna get ég ekki rak-
ið þær nánar hér.
IÐNÞRÓUNARRÁÐ:
í lok sl. úts skipaði iðnaðar-
málaráðherra Iðnþróunarráð, er
skyldi vera iðnaðarmálaráðu-
neytinu til styrktar um meðferð
meiri háttar mála, er snerta iðn-
þróun landsins. Gert er. ráð fyr-
ir, að verkefni Iðnþróunarráðs
verði að nokkru framhald af
verkefnum stóriðjunefndar, sem
lokið hafði störfum, en þó víð-
tækara, þar sem fjallað yrði um
iðnþróun landsins almennt, fjár-
hagslega, viðskiptalega og tækni
lega og tekið við rannsóknar-
efnum eða stuðlað að rannsókn-
um á möguleikum til nýrra iðn
greina, samhliða eflingu þeirra,
sem fyrir eru, í þeim tilgangi að
vinna að framkvæmd mála, veita
einstaklingum ,félögum og sam-
tökum iðnaðarins brautargengi
þar að lútandi.
Iðnþróunarráð er þannig skip
að, að eftirtaldír aðilar skipa
hver sinn fulltrúa í ráðið, en
iðnaðarmálaráðherra gegnir for
mennsku þess:
Seðlabanki íslands, Fram-
kvæmdasjóður íslands, Efnahags
stofnunin, Iðnaðarmálastofnun
fslands, Iðnlánasjóður, Félag
íslenzkra iðnrekenda, Landssam
band iðnaðarmanna, Iðnaðar-
deild SÍS, Iðja, stærsta félag
iðnverkafólks á landinu.
Fyrsti fundur Iðnþróunarráðs
var haldinn í janúar sl. og hefur
sú tilhögun verið á höfð, að
fundir hafa jafnan verið haldn-
ir mánaðarlega, en síðan undir-
nefndum og einstökum aðilum
falin úrlausn verkefna á milli
funda. Starfsemi Iðnþróunar-
ráðs er á frumstigi og verður
ekki að svo stöddu spáð um nyt-
semi þess. Hins vegar verður
það ljóst, þegar litið er á þau
verkefni, sem lögð hafa verið
fram og eru í athugun hjá Iðn-
þróunarráði þann stutta tíma,
sem það hefur starfað, að ekki
skortir viðfangsefni, en ég skal
aðeins gefa lauslegt yfirlit yfir
þau málefni, sem á dagskrá hafa
verið. Þau eru:
Aðlögunarvandamál íslenzks
iðnaðar, vinnsla hrááls, olíu-
hreinsun og víðtækari efnaiðn-
aður, salt- og sjóefnavinnsla,
ullarvinnsla, sútunariðnaður,
samruni fyrirtækja, rannsc|kn
steinsteypu, seríuframleiðsla
stálskipa, þaravinnsla, perlu-
steinsvinnsla.
í sambandi við slíka upptaln-
ingu verður að geta þess, að
sum málin hafa aðeins borið á
góma og verið lögð fram til náni
ari athugunar, en að öðrum hef
ur verið nánar unnið og ákvarð
anir teknar um frekari úr-
vinnslu á vegum sérfræðinga
eða einstakra aðila, svo sem Iðn
aðarmálastofnunar Islands, eða
einstakra nefnda.
Ég mundi sjálfur álíta, miðað
við þá stuttu reynslu, sem feng
izt hefux af starfsemi Iðnþróun-
arráðs.að með því skapist veiga-
mikill vettvangur til fjölþætt-
ari og hagkvæmari iðnþróunar
en ella.
STÓRIÐ.TA:
Stóriðja á fslandi í tengslum
við fyrstu stórvirkjun í fall-
vötnum landsins er nú að verða
að veruleika með ábræðslunni
í Straumsvík, sem framkvæmd-
ir eru að hefjast við. Lengi
hefur það verið framsýnum
mönnum áhugamál, að stóriðja
í einu formi eða öðru, sem orku
frekur iðnaður í tengslum við
'hagnýtingu vatnsaflsins í land-
inu, gæti orðið okkur íslend-
ingum til hagsbóta. Þetta var
draumsýn aldamótaskáldanna
og ein stærsta framtíðarhugsjón
Einars Benediktssonar, þó að
fyrri heimsstyrjöldin og ófyrir-
sjáanlegar tæknibreytingar um
sama leyti, yrðu honum fjötur
um fót. Það er fyrst nú, hálfri
öld síðar eða um það bil, sem
verið er að byggja Búrfellsvirkj
un í Þjórsá á sama stað og Einar
sða sérfræðingar hans ráðgerðu
virkjun og byggingu stöðvar-
húss, en grundvöllur þessarat!
stórvirkjunar er raforkusamn-
ingur við svissneska fyrirtækið
Swiss Aluminium.
Samningsgerðin við hið sviss-
neska fyrirtæki olli miklum
deilum á Alþingi, eins og kunn-
ugt er, og skal ég ekki rekja
það mál nú. En ekki þykir mér
ólí'klegt, að margur stjórnarand-
stæðingur, sem þá tók mikið
upp í sig, mundi síðar á ævinni
óska þess, að hafa talað minna á
móti þessu mikla framfaramáli,
svipað eins og varð um marga
þá, sem stóryrtastir voru í and-
stöðunni í símamálinu á sínum
tíma, á fyrstu árum heimastjóm
ar á Islandi. Þessi stóriðja mark:
ar tímamót í iðnþróunarsögu ís-
lands, en megingildi hennar er
að renna fleiri stoðum undir fá-
breytt atvinnulíf fslendinga til
meira öryggis í framtíðinnú
Ætla má jafnframt, að sú þekk-
ing og fjármagn, sem með þess-
ari stóriðju flyzt inn í landið,
geti jafnframt haft örvandi
áhrif á aðra almenna iðnþróun
í landinu. Hefur í því sambandi
þegar verið talað um vinnslu
úr hrááli, eftir að framleiðsla
þess hefst hér á landi, og hafa
byrjunarathuganir á því máli
þegar farið fram. Iðnaðarmála-
stofnun fslands hefur að tilhlut
un iðnaðarmálaráðuneytisin*
haft samband við Hið íslenzka
álfélag, ISAL, og leitað upplýs-
inga um þá iðnaðarmöguleika,
sem á þessu sviði kunna að vera
fyrir hendi.
Við Islendingar höfum þegar
komið upp stóriðju hjá okkur
í nokkuð öðrum skilningL En
þar á ég við Sementsverksmiðju
og Áburðarverksmiðju, þar
sem framleiðslan er svo mikil,
að hún fullnægir nokkurn veg-
inn þörfum okkar íslendinga
sjálfra. Að vísu er það svo, að
Áburðarverksmiðjan framleiðir
ekkL eins og sakir standa, nema
sem svarar um helming af okk-
ar eigin þörf, en hins vegar er
langt komið athugun á því að
tvöfalda afköst verksmiðjunnar.
Yrði þá um að ræða framleiðslu
fyrir um það bil 200 millj. kr.
og hjá Sementsverksmiðjunni
um 150 millj. króna árelga. Einn
ig minni ég á kisilgúrvinnslu
við Mývatn, sem nú er að komt
til framkvæmda. Gert er ráð fyr
ir, að byggingu verksmiðjunnar
þar verði lokið á þessu ári og
Verksmiðja til sölu
Til sölu er mjög góð verksmiðja er framleiðir góða
og seljanlega vöru í byggingariðnaðinum. Verk-
smiðjan er vel staðsett og í góðu húsnæði. Til
greina kemur að selja hluta af eigninni. Tilvalið
tækifæri fyrir peningamenn. Tilboð merkt: „Verk-
smiðja 924“ sendist Mbl. fyrir 17. þ.m.
Orðsending frá
Rambler bílaleigunni
Vegna fyrirmæla stjórnar bifreiðastjórafélagsins
FRAMA og þar sem komið hefur í ljós að nýhafin
útleiga umboðsins á Rambler bifreiðum er á móti
hagsmunum leigubílstjóra hefur umboðið ákveðið
að hætta útleigu Ramblerbifreiða frá og með deg-
inum í dag að telja.
Reykjavík, 9. maí 1967.
Rambler umboðið,
Jón Loftsson hf.
T I L S Ö L U
Chervolet 1964
lítið notaður 6 cyl. sjálfskiptur 2 dyra „hardtop",
Impala, hvítur. Sími 3-3721.
Reykjavík - Norðf jörður
Fljúgum til Norðfjarðar þrisvar í viku
þennan mánuð.
FI.UGSÝN HF.
Byggingartækmfræðingur
Nýútskrifaður, sem kemur heim í júlí óskar eftir
vinnu. Tilboð leggist inn á afgr. blaðsins merkt;
„Byggingartæknifræðingur — 921“.
„Dúkku“-hús - garðhús
Óskum eftir að kaupa „dúkku“-hús til staðsetn-
ingar í garði. Til greina kæmi að fá húsið smíðað.
Þeir sem geta selt slíkt hús eða smíðað hafi sam-
band í síma 21617.
Kafíikynning
O. Johnson & Kaaber
Þriðjudaginn 16. maí er kaffi-
kynningin í verzluninni Kársneskjör
í Kópavogi
O. Johnson & Kaaber
Útlitsteikning af hinu myndarlega framtíðarhúsnæði húsgagnaverksmiðjunnar Valbjarkar á
Akureyri.