Morgunblaðið - 15.09.1967, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. SEPT. 1967
s
V
i
\
\
í
5
s
s
)
títgefahdi:
Framkvæmdastjóri:
iRitstjórar:
Ritstj órnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
f lausasölu:
Áskriftar.gjald kr. 105.00
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá. Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sími 10-400.
Aðalstræti 6. Sími 212.-4-80.
7.00 eintakið.
á mánuði innanlands.
ERFIÐLEIKAR
OG MANNDÓMUR
Tslenzka þjóðin gerir sér það
■* í dag almennt ljóst, að erf-
iðleikar steðja að efnahags-
og atvinnulífi hennar. Mikið
verðfall hefur orðið á íslenzk-
um afurðum á erlendum
mörkuðum og dregið hefur
verulega úr sjávarafla. Af
þessu hlýtur óhjákvæmilega
að leiða margvíslegan vanda.
í þessu sambandi er rétt að
gera sér það ljóst, að það sem
nú hefur gerzt er engin nýj-
ung í íslenzku efnahagslífi.
Það hefur oft komið fyrir,
að verðlag hefur lækkað á
íslenzkum afurðum erlendis.
Hitt er ekki síður algengt, að
aflabrögð hafa reynzt stopul.
Síldveiði hefur brugðizt fyrir
Norðurlandi langtímum sam-
an og þorskgöngur hafa
reynzt brigðular á mið fyrir
einstökum landshlutum.
En þjóðin hefur sigrazt á
þeim erfiðleikum, sem af
þessu hefur leitt. Hún hefur
tekið á vandamálunum af
manndómi og festu. Vitanlega
mun svo einnig fara nú. Það
er vissulega óþarfi að tala um
þau vandamál, sem nú steðja
að, eins og þau eigi sér ekk-
ert fordæmi í íslenzkri sögu,
eða séu jafnvel lítt viðráðan-
leg. Sannleikurinn í málinu
er sá, að íslenzka þjóðin hefur
aldrei verið þess jafnvel búin
að mæta erfiðleikum og ein-
mitt nú. fslendingar eiga í
dag stórvirkari og afkasta-
meiri framleiðslutæki en
nokkru sinni fyrr. Þess vegna
geta þeir t. d. sótt á fjarlæg
mið og dregið þar björg í bú.
Aðalatriðið nú er, að þjóð-
in líti raunsætt á hag sinn,
geri sér ljósa þá erfiðleika
sem að steðja og snúist við
þeim af ábyrgðartilfinningu
og raunsæi.
Ef hún gerir það, er það
engum efa undir orpið, að
sigrast verður á stundarerfið-
leikum nú eins og jafnan áð-
ur. Þjóðin í heild og einstakl-
ingar hennar verða að miða
eyðslu sína og framkvæmdir
við raunverulega getu sína.
Nauðsyn þessa gerir allur
almenningur sér ljósa. Þing
og stjórn verða svo að gera
þær ráðstafanir, sem gera
þarf. Óþarfi er að gera því
skóna, að þjóðin snúist gegn
hyggilegum og réttlátum að-
gerðum. Reynsla fyrri ára
sannar, að yfirgnæfandi
meirihluti íslendinga lítur á
málin af raunsæi og ábyrgð-
artilfinningu. Það sannaðist
t. d. greinilega árið 1960, þeg-
ar Viðreiðsnarstjórnin gerði
róttækar ráðstafanir til að
bægja frá því hruni, sem við
blasti þegar vinstri stjórnin
hrökklaðist frá völdum. Þær
ráðstafanir voru ekki allar
vinsælar í fyrstu. En almenn-
ingur sá, að þær voru nauð-
synlegar og vottaði ríkis-
stjórninni traust sitt fyrir
þær að loknu kjörtímabili.
íslenzka þjóðin þarf um-
fram allt að vita sannleikann
um ástand efnahagsmála
sinna. Þess vegna er eðlilegt
og sjálfsagt að spilin séu á
hverjum tíma lögð á borðið.
Vinstri stjórnin reyndi að
dylja þjóðina sannleikans um
ástand mála hennar. En henni
tókst það ekki til lengdar.
Skuldaskilin urðu ekki um-
flúin. Viðreisnarstjóínin hef-
ur hins vegar alltaf lagt
áherzlu á að gera þjóðinni
sem gleggsta grein fyrir
ástandi mála hennar á hverj-
um tíma. Þeirri stefnu mun
hún áreiðanlega fylgja fram-
vegis sem hingað til. Þess
vegna mun líka almenningur
í landinu taka þeim ráðstöf-
unum, sem nauðsynlegar eru
til að mæta aðsteðjandi vanda
af þroskaðri ábyrgðartilfinn-
ingu. Íslendingíir munu sigr-
ast á þeim erfiðleikum, sem
að efnahagsdífi þeirra steðja
í dag á sama hátt og þeir
hafa gert það áður fyrr.
NÝ AFSTAÐA
TIL KÍNA
Iin
svo-
„TVfenningarbyltingi1
nefnda á meginlandi
Kína hefur vakið athygli um
heim allan og fjölmargar
skýringar verið settar fram
af þeirrt, sem kallaðir eru
„Kínasérfræðingar“, á orsök-
um hennar. Líklegast er þó,
að enginn Vesturlandabúi
geti gert sér nokkra skynsam
lega grein fyrir undirrótum
þeirra atburða, sem þar hafa
gerzt nú um tveggja ára
skeið. Hitt er ljóst, að slíkur
órói í þessu öfluga Asíuríki
er veruleg ógnun við friðinn
í heiminum og hefur það
komið skýrlega í Ijós í óeirð-
unum í Hong Kong, átökum
Indverja og Kínverja og
framkomu Kínverja gagn-
vart erlendum sendiráðum í
Peking.
Fram á síðustu ár hefur þó
öllum verið ljóst, að Kína
hefur ekki búið yfir þeim
hernaðarlega styrkleika, sem
gerir þessu Asíuveldi kleift
að hleypa af stað nýrri stór-
styrjöld, en sú aðstaða er nú
að breytast. Kína hefur nú
yfir að ráða vetnissprengjum
Ný risaþota á
markaöinn 1972
LOCKHEED flugvéla-
smiðjurnar bandarísiku
hafa ákveðið að hefja
smíði á nýrri risaíþötu, sem
taka á 300 farþega og
fljúga með 600 mílna (965
km.) hraða á klst. Áætl-
að er að þotan verði kom-
in á markaðinn árið 1972,
og gera forstöðumenin
smiðjanna sér vonir um
að selja alls um 800 vélar
af þessari gerð á næstu 15
árum fyrir um 600 millj-
arða króna.
Þessi nýja risaþota verð
ur tveimur árum á undan
risaþotu, sem Bretar, ,
Frakkar og Vestur-Þjóð-
verjar ætla að smíða í sam
einingu, en endanlega verð
ur gengið frá samningum
um þá samvinnu í dag
(föstudag). Evrópska risa-
þotan verður knúin tveim-
ur öflugum Rolls Royce
Framhald á bls. 18
Bretar og Frakkar vinna að smíði nýrrar farþega-þotu, sem á að fljúga hraðar en hljóðið.
Hér sést líkan af þotunni í flugvélasmiðju Sud-Aviation ffélagsins í Toulouse.
UTAN ÚR HEIMI
og talið er að það muni hafa
í höndunum eldflaugar, sem
flutt geta þessi vopn milli
heimsálfa um miðjan næsta
áratug. Þetta eru kaldar stað-
reyndir, sem menn verða að
horfast í augu við. í ljósi
þeirra virðist nú kominn tími
til að leitað verði annarra
leiða en hingað til, til þess
að bæta sambúðina við Kína
og á þetta sérstaklega við um
Bandaríkin. Einstaka stjórn-
málamenn þar í landi, m. a.
Robert Kennedy, öldunga-
deildarmaður, hafa þegar
imprað á slíkum breytingum.
Kína er nú lokað land, þav
sem hundruð milljóna eru
aldar upp í hatri á vestræn-
um þjóðum. Mestu ógnar-
vopn nútímans eru geigvæn-
legust í höndum fólks, sem
hefur takmarkaða þekkingu
á öðrum þjóðum en býr yfir
ofsafengnu hatri á því fólki,
sem þar býr. Að óbreyttu á-
standi mun heimsfriðnum
mikil hætta búin eftir rúm-
lega hálfan áratug. Þess
vegna er nú tími til kominn
að reyna að auka skilning
Kínverja á öðrum þjóðum og
leitast við að bæta sambúðina
við þá. Kommúnisminn í
Kína er staðreynd, sem ólík-
legt er að breytist í náinni
framtíð þrátt fyrir þann óróa,
sem nú er í landinu, og hin
bætta sambúð vestrænna
þjóða við Sovétríkin sýnir að
von ætti a. m. k. að vera til
þess, að þjóðir, sem búa við
ólíkt þjóðsikipulag, geti lifað
saman í friði.