Morgunblaðið - 28.09.1967, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. SEPT. 1967
- FJÖLBREYTNI
Fna.mh. af bls. 3
skrár III. bindi, aem séra Benja
mín Kristjánsson hefur tekið
saman. Ekki hefur verið ákveðið
hve verk þetta verður í mörg-
um bindum. Þá er það bók eftir
Þormóð Sveinsson, sem hann
nefnir Minningar úr Goðöldum.
Þormóður er Skagfirðingur, og
segir hann frá aesku og upp-
vaxtarárum þar. Ennfremur
kemur út annað bindið með
endurminningum Sæmundar
Dúasonar, sem er heildartitill-
inn Einu sinni var . . . , en
undirtitill bókarinnar er Úrelt
vinnubrögð. Þá er það annað
bindi af skáldsögu eftir Eirik
Sigurbergsson, er. þetta er ætt-
arsaga og verður væntanlega í
þremur bindum. Fyrsta bindið
hlaut heitið Kirkjan í hrauninu,
en þetta bindi hefur enn ekki
hlotið nafn. Þá kemur út ný
skáldsaga eftir Ingibjörgu Sig-
urðardóttur, sem hefur hlotið
heitið Dalaprinsinn.
Loks er að nefna stóra mynda
bók, sem heitir Rússland undir
hamri og sigð. Er hún prentuð
í Þýzkalandi hjá Bertelsmann
Verlag fyrir útgefendur í fjöl-
mörgum löndum í tilefniaf 50
ára byltingarafmælinu í Rúss-
landi. Er þetta saga rússnesku
þjóðarinnar í máli og myndum,
en er algjör ópólitisk.
POB verður að venju með fjöl
margar barnabækur, og verður
látið nægja að nefna hér aðeins
innlendu höfundanna. Er þar
fyrst að nefna Tvö ævintýri
eftir Ármann Kr. Einarsson, og
er þetta endurprentun á tveim-
ur fyrstu bókunum hans í til-
efni af því að 30 ár eru liðin
frá því að fyrsta bók hans kom
út. Jafnframt er þetta fyrsta
bókin í væntanlegu ritsafni með
öllum hans barnabókum. Njósn-
ir að næturþeli nefnist fyrsta
bók Guðjóns Sveinssonar á
Mánabergi í Breiðdalsvík, og er
hún ætluð strákum. Þá koma út
fjórar bækur eftir Jennu og
Hreiðar Stefánsson, og er þar
um að ræða endurútgáfu á
þremur svokölluðum Öddbók-
um, auk einnar nýrrar: Stelpur
í stuttum pilsum. Loks er ný
barnabók eftir Magneu frá Kleif
um og nefnist hún Hanna María
og villingarnir.
Menningarsjóður
Gils Guðmundsson, forstöðu-
maður bókaútgáfu Menningar-
sjóðs, tjáði okkur, að útgáfan
þar yrði með minna móti núna,
vegna þess að undirbúningur að
Alfræðaorðabók Menningar-
sjóðs hefði tekið mikið fjár-
magn og tíma, en stefnt er að
því að þessi bók komi út á
næsta ári. Verður sú útgáfa í
tveimur bindum. Hafa fimm
manns starfað við útgáfuna í
sumar, auk um 30 aðstoðar-
manna, sem skrifa einstakar
greinar.
Útgáfubækur Menningsjóðs á
þessu ári eru snnars þessar:
Grísk menning eftir bandaríska
sagnfræðingin Will Durant í
þýðingu Jónasar Kristjánssonar,
sagnfræðings ,en Menningar-
sjóður hefur áður gefið út bók-
ina Rómaveldi eftir sama höf-
und fyrir tvehr.ur til þremur
árum. Hlaut sú bók miklar vin-
sældir. Ennfremur eru bók um
Frakkland í bókaflokknum
Lönd og lýðir, og hefur Magnús
G. Jónsson, frönskukennari við
Menntaskólann í Reykjavík,
samið þá bók.
Til Austurheims vil ég halda
nefnist ferðabók um Araba-
löndin eftir Jóhann Briem, list-
miálara. Prýða þá bók nokkra
vatnslitamyndir í litum og
teikningar eftir höfundinn. Enn-
fremur er bók eftir Hannes
Pétursson, skáld, og nefnist hún
Eyjarnar átján. Er hér um að
ræða dagbókarblöð og hugleið-
ingar höfundar frá Færeyjadvöl.
Að síðustu er væntanleg fyrir
jólin „Æran og vernd hennar"
eftir Gunnar Thoroddsen, sendi-
herra. Er hér um að ræða dokt-
orsritgerð, sem höfundur sendi
til Háskóla íslands.
Tvær aðrar bækur eru vænt-
anlegar í vetur, en ekki er víst
að þær komi út fyrir jól eða
eftir nýár. Önnur þeirra nefnist
Lækningar og saga eftir Vil-
mun dJónsson, fyrrverandi land
lækni. Er þetta stór bók sem
hefur að geyma allmargar rit-
gerðir um sögu lækninga og
sjúkrahúsmála á íslandi. Hin
bókin hefur geyma 12 kviður
úr Divina Comedia eftir Dante
í þýðingu Guðmundar Böðvars-
sonar. Mun þetta vera í fyrsta
skipti, sem þetta víðfræga verk
er kynnt á íslenzka tungu.
- SÍLDIN
Framh. atf bls. 32
Höfrungur II. AK. 120 —
Súlan EA. 220 —
Ljósfari ÞH. 160 —
Sigurborg SÍ. 210 —
Höfrungur III. AK. 250 —
Guðm. Péturss. ÍS. 220 —
Dalataingi:
Brettingur NS 220 —
Hatfdís SU. 100 —
Seley SU. 160 —
- SKIPASMÍÐAR
Framíh. atf bls. 32
hverjar væru hentugustu gerðir
íslenzkra fiskiskipa við núver-
andi aðstæður, og hefur netfnd
þessi siarfað í sumar. Ætlunim
væri, þegar þessar skipa-gerðir
væru fundnar, að hjálpa skipa-
smiðastöðvunum til að hetfja
smiði á skipum af þessum gerð-
um án þess að þær hafðu fyrir-
friam kaupanda að þeim. Þá
saigði ráðherrainn, að líkur bentu
tid þess að fá mæt'ti stórt verk-
efni fyrir skipasmíðasitöðiníi' á
Atoureyri, etf hið opinbera gæti
stuðlað að öllu meiri fjáröflun
en verið hefur til þessa, t.d. 85%
í stiað 75% nú. Ef af þessu yrði
fengi sikipasimíðastöðin á Akur-
eyri verðugt viðfangsef.ni, sem
ætiti að nægja henni mæsta ár.
Sagði ráðherrann, að þegar
fyrir lægi, hvaða gerðir fiski-
skipa væru líkiegastar til að
seljast, yrði atlvarlega reynt að
hefja smiði þeixna skipa án þess
að kiaupendur væru fyrir hendi
við upphaf smíðanna.
Þá minntist ráðherrann á aðT-
ar Leiðtr til að draga úr verk-
efnaskorti skipasmíðastöðvanna
og sagði, að í athtigun væri að
láta smíða strandferðas'kip hér
innanLands, ef tiL vill skuttogiara
og loks minntist ráðherran.n á
ráðstafanir til að láta fram-
kværna stórviðgerðir hér heima
en ekki erlendis.
- ÍSRAEL BÝÐUR
Framh. af bls. 1
menn og Arabair hatfi gert með
sér friðars-aimning.
Eban visaði á buig þeirri hug-
mynd, að vandamálin fyrir botni
Mið.j.arða.rhatfs verði leyst á
þann hátt, að stórveldin ábyrg-
Lst frið í þessum hsimsihluta, og
ítrekaði þá afstöðu ísraelsstjórn
ar, að lör.d þau, sem beinlín-is
vænu viðriðin deilumálin, yrðu
að finna lausn á vandamálum
sínum.
Eban sagði, að Jórdaníumenn
og ísiraelsmenn gætu meðal
aniniairs unn.ið í saimeiningu að
því að hagnýta náttúru'auðlindir
Dauðaihafs, og einnig gætu
Jórdan.íuimen fen.gið aðgang að
höfninni í Haitfa. Hann saigði, að
ísraalsstjórn væri fylgjandi
þeirri hugmynd, að helgir stað-
ir og um.sjóna'rm'enn þeirra í
Jerúsailem yrðu lýstir frdðlhelg-
ir. í fyrsta skipti í sögunni
befði ríkisstjórn lýst því yfir,
að hún hafði ekki ein rétt til að
ráða yfir hinuim helgu stöðu.m og
tjáð sig fúsa til að semja u.m
framtíð þeirra við þau ríki, er
blut eigi að máli.
Hann sagði, að flóttaimainn.a-
va.ndiamálið væri tvíþætt. Hluta
þess mæt'ti leysa á sikömmum
tima, en í heild yrði það ekki
leyst nema á löngum tíma og
ísraelsmenn gætu ekki gert það
einir.
Utanríkisráðherrann saigði, að
Sinaiskagi væri eins og LofWog.
Þegar svæðið væri fullt atf her-
mönnum yrði styrjöld. Þegar
það væri tómt, ríkti tfriður.
Egypzkir og ísraelskir her-
menn háðu næstum átt» kluktou-
stunda stórskotaliðsornustu með
fraoi öllum Súezskuirði í deg.
Egyptar segj'ast hafa eyðilagt 14
ísraelska skriðdreka og 15 bryn-
varða vagna., en sjáilfir hatfi þeir
aðeine misst einn stríðsvagn og
eina fallbyssu. Egyptar segja, að
ein.n úr liði þeirrai hatfi fallið og
þrír seerzt. fsraelsmenn segja að
tvedr menn hafi fialtið vestan
skurðarins, þar atf einn egypzkur
borgaari og 11 særzt, þar atf tveir
óbreyttir bor.garair.
ísraelsmenn segja, að Egyptar
hatfi rofið alls sex vopnaihlés-
samninga, sem eftirlitsmenn SÞ
toomu á í dag. Orrus tan hófst
kl. 8,30 að isl tíma í morgun og
lauk ekki fyrr en um kl. 16.
Hvor aðilinn urn sig ken.nir hin-
um urn upptökin.
Átökin hófust þegar Egyptar
sk.utu yfir skurðinn á ísraelskan
jeppa og áður en lan.g’t um 1-eið
var skotið úr öllum stöðrvum
beggja megin stourðarins. Egypt-
air segjaist .atftur á móti að ísraels
rruenn hafi kiomið átfökuwum atf
stfað með ögrumum sí.num. Þeir
hatfi byrjað vélbyssuskothríð kil.
8,30 og síðan hafi stórskortalið
hatfið árás á bæirvn Ismaáilia.
Járnbra'ut.aetöðin í bænum varð
fyrir skoti.
Auk skriðdrekanna og bryn-
vörðu vagnanrva sem Egypta-r
segjast hatfa eyðála.gt segja þeir
■að þei.r hatfi eyðilagt sjö ísraelsk-
■ar a.thugu'narstöð'v.ar, henbæki-
stöð, ratsjárstöð, þrjár stórs'kota-
liðsstöðvar, lofbvarnasiöð, þrjár
srtjórn-arbyggingar og eina. vöru-
lest. í bænum Súez urðu 30
bygging.aír fyrir sprengikúium
ísnaelsmanna og eldur fcom upp
í átfca þeirr.a. Egyptar segja, að
í Qu.antaira ha.fi bænatiús og sjð
byggingar orðið fyrir ikofcu.m.
Þet'ta er í þriðj.a sinn á einni
viku sem til átaka kemur við
Suez-.skurð. Átökin í dag voru
hörðust fyr.st við norðurenda
skuirðarins, en eftir hádeigi voriu
átökin hörðust við suður'hluta
skurðarinis.
Aðalfuiltrúi fsraels hjé SÞ„
Gideop Ratfaeð, sagði í brétfi til
Öryggisráðsins í kivöid, að tfrá-
sögn Egypta a.f átökun.um væri
röng. Egyptaæ hefðu hafið skot-
hríðina og þeir hefðu ákveðið að
auka spennun.a við s'ku:rðin.n.
Riatfael tovaöst harma þetta og
lagðd áherzlu á að Isr.aelsmenn
mundiu virða vopn.aihléssaimnin.g-
inn í hvívetna ef Egyptar gerðu
slíkt hið saima.
- SAS
Framfh. atf bls. 1
kann að hafa þær afleiðingar
í för með sér, að allur grund-
völlurinn fyrir hinu skand-
inaviska samstarfi á srviði
flugsamgangna muni bresta.
Einkahluthafarnir í ABA,
hinu sænska móðurfélagi
SAS, hafa krafizt þess, að
ríkið iranleysi hlutatfjáreign
þeirra og ef ríkið gengur að
þessari kröfu, mun það verða
til þess, að ailur hluti Svía
í SAS, en þeir eiga 3/7 í fé-
laginu, verði ríkiseign.
Sænski samgöngumálaráð-
herrann, O. Paime, hefur lýst
því yfir, að slík breyting
eignafyrirkomulagsins væri
vart framkvæmanleg, án
þess að málefni hins skand-
inaviska flugfélags í heild
yrðu tekin tii athugunar.
Áframhald verði á samstarfi
ríkis og einkaaðila
Hinir skandinavisku hlut-
hafar fylgjast allir mjög ná-
kvæmlega með þvi ástandi
sem nú hefur skapazt. For-
maður DDL (Det Danske
Luftfartselskab), J. Chr.
Aschengreen hefur þannig
látið hafa eftir sér í viðtali
við Berlingske Tindenda: „Ég
hef sérstaklega gefíð þvi
gaum, að hinir sænskn
einkahluthafar halda því
fram, að þeir óski eftir samn-
ingsviðræðum, en muni
vinna að því, að áfram verði
haldið því samstarfi ríkis og
einkaaðilaý sem verið hefur
til þessa. Við í DDL vonum,
að það verði lyktir málsins,
því að ef ríkið verður eini
eigandinn í Svíþjóð, skapar
það erfiðleika, sem taka verð-
ur til athugunar bæði í Dan-
mörku og Noregi.
Krafan á útborgun á hluta
fjáreign einkaaðilarma í
ABA er komin fram atf hálfu
Marcus Wallenberg, sem er
stjórnarformaður í SAS.
hefur ítrekað kröfu frá því
í marz á þessu ári um, að
ríkið innleysi þau 587.178 B-
hlutabréf, sem flagið „Sila“
á í AAB, og hann skýrir
þessa ráðstöfun með því, að
óskað sé breytinga á þeim að
stæðum, sem SAS starfar
við.
Endurteknar kvartanir
Það hafa áður komið fram
kvartanir frá einkahluthöf-
um í SAS gfjgnvart stefnu
stjórnarvaldanna og spurn-
ing er, hvort ekki megi
vænta nýrra kvartana með
tilliti til þess tilboðs, sem
Danmörk, Noregur og Svl-
þjóð náðu samkomulagi um
að láta í té íslenzka flugfé-
laginu Loftleiðir? — íslenzka
flugfélagið hefur fengið til-
boð, sem það getur gengið
að, eða hafnað, en það er
staðreynd, að eí Loftleiðir
taka tilboðinu, munu þeir
halda uppi harðari sam-
keppni gagnvart SAS, en ver-
ið hefur til þessa, þ.e.s.
markmið SAS hafa verið lát-
in vikja fyrir norrænum
markmiðum, sem eru annárs
en algjörlega viðskiptalegs
eðlis.
Á meðal þeirra^ sem að
flugmálum vinna, hafa að-
gerðir hinna sænsku einka-
hluthafa vakið nokkrar
áhyggjur. Á næstu árum
bíður SAS fjárfesting, sem
nemur milljörðum króna og
það mun verða nauðsynlegt
að fá þetta fé á hinum banda
ríska lánamarkaðL En
hvernig munu þeir banda-
rískir aðilar bregðast við,
sem hlut eiga að máli, þegar
þeir frétta um Wallenberg-
aðgerðirnar? Sú hætta er
fyrir hendi, að þeir muni
álíta, að í Skandinaviu sjálfri
ríki ekki trú á félaginu.
Sænski samgöngumálaráð-
herrann hefur látið boða til
mjög bráðra umræðna við
„Sila“ um þessi vandamál og
segir:
Þær samningaviðræður,
sem eiga að fara fram vegna
síðustu aðgerða ,Sila“ geta
haft úrslitaþýðingu, hvað
snertir alla framtíð SAS“.
- LITIÐ INN
Fra.mh. af bls. 14
hinn.a verfcanna er tailið aið kon-
ur geti haeglega urini'ð og gera
erlendis víða). Lungnastykki
eru seitit sér og vaimbarstykiki sér
í þar tiil gierða bafcka, sean einn-
ig gan.ga eftir færibönd.um.
Hér befst heilbrigðisieftirlitið
og lokastig hrteinlætistfrágaings.
Þairrua stjúmar Ásgeir Ólafsson
dýra.læknir og hefir þjálfað
þrjár stúllfcuir sér til aðstóðar,
sem þufcla innyflin og sfcrokk-
ana oig leóta sfcammda, eða sýk-
ingiar. Komi slífct fram á skrofck
er hamn hengdur á svonefnda.
biðrá.
Apps hatfði bent ofctour á sér-
stakar hausagrindiur, sem eru
tviskiptar, en sknokfcair eru all-
ir tölusetltir, en ákveðinn fjöldi
haiusa fer í (hverja grimd, statoa
talan öðru megin en hin jatfn.a
hinu me-gtin. Hendi það því við
síðustu stooðun að eitthvað sé að
má aiuðveldlega finna hauisinn
atf kindinni, sem sjúk kann að
vera, og þar með nekja hana til
upphaifis sáns og finna allt sam-
an, hauis, innyfli og sfcroikik og
taka friá til frekari i-ia'nnsöknar.
Ásgieir sagði okkur að miklu
betr.a væri að fylgjast með heii-
brigðisásta.ndi gripann.a með
þessu fynirkomTjlagi. Loks er
skrokfcurinn þveginn með há-
þrýstisprautum, sem teljast hin
þörfiustu þing oig beztu þrifnað-
arttæfci, sem í sláiturhús hafa'
fcomið. Síðasta sfcoðuin fier svo
fra.m þar á eftir en þá fer
skrokkurinn í mat og vigtun og
lofcs friam í fcjötsail. Innyf.li fara
til sundu.ngreinin.gar og floklfcun-
ar í aðra dei'ld hússins. Þes'sni.
næst hangir sikrokkurinm yfir
nótt í svölum fclefa, en er þá
kiæddur sín.um grisjubúnmgi og
fer eftir færilba.ndi í frystikletfai.
Við tökum eftir því þar sem
við sjáum sitarfstfólfcið á ferð að
allir eru í bvírtuim sloppum og
með hivíta. hjálma, sama hvar
maðuriinn vinnur.
í kjötsal er 'U.nnið að sérstökiu
mati á kjöti til úttflutningis og er
það greimrt frá þegar ‘i upph.aifi.
Hér ljúfcum við þessu raibbi
við Mr. Apps s.láturmeistarai,
Gréta.r sláturihússtjór.a og Ásgeir
dýralæknii.
Hér er ra.una.r siátpdhús enm á
tilnauniaistigi, en allt gert til
fu>lLkomn.unair., talfcerfi um allit
húsið og mörgu í saimbamdi við
færibamdafcerfi, sem stjórnað er
úr sérstötoum stjórnklefa, en úti
í hin tækniilegiu atriði y.rði otf
larngt mál að fara>.
JAMES BOND
James Bond
— -K —

— -K —
—k —
IAN FLEMING
BY IAN FLEMIN6
DfiAWINE BY JOHN McLUSKY
Bond stanzaði fyrir framan
kótel.
— Vertu sæll og takk fyrir.
— Það er ekkert. Mín var ánægjan —
kannski viff gætum hitzt
— Þaff væri gaman. -
Ég get alls ekki skiliff, hvernig
að því aff bakka á mig.
ekur vel.
þú fórst
Rödd hennar gaf ekkert til kynna______
— Til fjandans með hana! Nú verff
ég að finna Goldfinger. Hvert skyldi
hann hafa fariff — til vinstri til Laus-
anne effa hægri til Evian
— Vlig.