Morgunblaðið - 26.10.1967, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. OKT. 1&67
13
SÝNING ÞORVALDS
SKÚLASONAR í MR
LISTAFÉLAG Menntaskólans í
Reykjavík lét mikið til sín taka
með sýningar á síðastliðnu skóla-
ári, og nú hefur það göngu sína
að nýju með glæsilegri sýningu
á list Þorvalds Skúlasonar,
nokkurs konar yfirlitssýningu
á verkum listamannsins síðast-
liðin tuttugu og sex ár. Auðvitað
er hér um takmarkað yfirlit að
ræða, þar sem húsakostur sníður
nokkurn stakk, og einnig má
geta þess til gamans, að fyrstu
einkasýningu heldur Þorvaldur
Skúlason árið 1926. Rúm fjöru-
tíu listaverk hafa verið valin á
þessa sýningu, og gefa þau fjör-
legt og skemmtilegt yfirlit um
þróun og fjölbreytni Þorvalds
Skúlasónar sem skapandi lista-
manns á þessum árum.
Það er óþarft með öllu að
kynna Þorvald Skúlason sem
listamann. Enginn sá, sem fylgzt
hefur með því, sem verið hefur
efst á baugi í myndlist hérlendis
síðustu áratugi, hefur komizt hjá
því að kynnast verkum Þor-
valds. Hann hefur um langt
árabil skipað sér í raðir merk-
ustu myndlistarmanna þjóðar-
innar, og hann er einn af fremstu
brautryðjendum nútíma mál-
verks á íslandi. Einmitt þetta er
veigamikið atriði í menningar-
sögu íslendinga frá þvi er síðara
heimsstriði lauk. Hvernig hefði
verið hér ástatt í myndlist, ef
allir listamenn hefðu kropið fyr-
ir vinsœldum og kaupgetu al-
mennings með því að mála uppá-
halds fjall hvers og eins, ár eftir
ár, fram á þennan dag? Væri
myndlist þá eins snar þáttur í
samtíð okkar og raun ber vitni?
Væru íslendingar gjaldgengir
meðal þjóða með myndlisUsína?
Ættum við yfirleitt nokkurn
vísi að myndlist til í landi wru?
Þessu getur hvar svarað, sem
vill, en ég mælist til þess, að
málið sé ofurlítið athugað, áður
en fram eru settar fullyrðingar.
Óneitanlega koma manni slíkir
þankar í hug, er litið er á þessa
sýniragu Þorvalds Skúlasonar,
sem nú er haldin í Menntaskól-
anum í Reykjavík.
Einkasýningar listamanna
spanna sjaldan meir en andartak
af ferli þeirra, en þegar yfirlits-
sýningar eru á ferð, verður
miklu auðveldara að gera sér
grein fyrir kostum og löstum
KONA 1941 í eigu Reykjavík urborgar.
BJÖRT VETRARNÓTT 1948.
Þetta er að vissu leyti eðlilegt.
Því verður ekki neitað, að mynd
listaþroski almennings er langt
frá því að vera þess umkominn
að fylgja Þorvaldi Skúlasyni í
verkum hans, hvað þá að meta
hann að fullu. Það hefur mikið
gerzt á þessu umrædda t'ímabili
í þróunarferli Þorvalds Skúla-
sonar. Hér sjáum við greinilega,
hvernig hann hefur í áföngum
notfært sér þær mismunandi
stíltegundir, sem einna virkast-
ar hafa verið í alþjóðálist í sam-
tíð hans.
’Þorvaldur hefur ekki stundað
snöggar 'breytingar í list sinni.
Það sjáum við á þessari sýningu,
og við sjáum ennfremur, hve ná-
ið samband er á milli allra þess-
ara verka. ’Það er án nokkurs efa
einn og sami maður, sem er að
verki, hvort heldur málað er í
fíguratífum stíl eða geometrkk-
um formbyggingum eða hvort
ljóðræn-abstraktion á í hlut. Hér
er á ferðinni fyrirbæri, sem er
aðalsmerki allrar sannrar listar.
Hér er það fyrst og fremst svip-
ur listamannsins sjálfs, sem gerir
út um 'það, hvort hiutirnir hitta
í mark eða ekki. Að rraínu áliti
yrði það aðeins sparðatíningur
að fara að gera upp á milli þeirra
stíltegunda, sem Þorvaldur
Skúlason hefur notfært sér við
mvndgerð sína á þessu árabili.
Stíltegundir koma og fara, en
innri máttur listaverks dvín ekki.
Gott listaverk hefur eitthvað
ævarandi, sem orð fá ekki túlk-
að.
Ef þessi sýning unga fólksins
í Menntaskólanum í Reykjavík
fær einhverju áorkað með að
opna augu fólks fyrir því, hve
óvsnjulegur listamaður Þorvald-
ur Skúlason er, hefur ekki verið
unnið fyrir gýg. Ég veit það
persónulega, að Þorvaldur hefur
mikla ánægju af því að hafa ver-
ið boðið til þessarar sýningar,
ekki hvað sizt vegna þess að það
er unga fólkið í landinu, sem að
henni stendur. Það er ánægju-
legt að sjá-þá alúð, sem þetta
unga fólk sýnir myndlist, og það
er virðingarverð framtaksemi
að ráðast í slíkar framkvæmdir.
Og það er sérstaklega ánægju-
legt að sjá unga fólkið í Lista-
félagi Menntaskólans notfæra
sér það, sem ef til vill hefur far-
ið fyrir ofan garð og neðan hjá
foreldrum og fyrri kynslóð.
Við, sem störfum við hlið Þor-
valds Skúlasonar, eigum honum
ýmislegt ógoldið. Það sannast
enn betur en á’ður með þessari
sýningu hans í Menntaskólanum,
og áður en ég lýk þessum lín-
um, vil ég færa Listafélaginu í
Menntaskólanum í Reykjavík
þakkir fyrir að hafa sýnt okkur,
hvernig reikningarnir standa.
þass listamanns, er í hlut á. Það
er því ætíð fróðlegt að sjá yfir-
litssýningar, þar sem gefst tæki-
færi til að virða fyrir sér heild-
arsvip listamanna yfir lengri
tíma. Flestum er í fresku minni
sú stórmerkilega yfirlitssýning,
sem haldin var á verkum Þórar-
ins B. Þorlákssonar nýlega í
■Listasafni íslands, og ég er viss
um, að mikill fjöldi fólks hafði
ekki gert sér neina igrein fyrir
því, hve merkilegur málari hann
var, fyrr en sú sýning kom til
sögunnar. Þannig var einnig
með sýningu Snorra Arnifojarn-
ar, og fleiri dæmi gæti ég auð-
veldlega nefnt.
Ef við lítum á þessa tuttugu
og sex ára vinnu Þorvalds Skúla
sonar, sjáum við fljótlega, að
hér er sterkur og fyrirferðamik-
ill málari á ferð. Þetta eru að
vísu engin ný tíðindi fyrir þá, er
þekkja list Þorvalds að ein-
hverju ráði. Það er stór hópur
bæði listamanna og leikmanna,
sem hefur gert sér grein fyrir
þýðingu Þorvalds sem braut-
ryðjanda og skapandi lista-
manns, en það eru líka nokkuð
margir, sem álíta hann torskil-
inn og janfvel tízkufyrirbæri.
Iðnaðarliúsiiæði
200 ferm. húsnæði óskast á leigu fyrir fiskiðnað.
Tilboð sendist Mb1. merkt: „Harðfiskur 5935.“
Afgreiðsluslúlka
óskast strax hálfan daginn.
Söebechs-verzlun, Háaleitisbraut.
Óskum að ráða
rafvirkja og rafvélavirkja strax. Góð vinnuskilyrði.
Hafið samband við verkstjóra vorn Sigurð Magnús-
son.
Bræðurnir Ormsson, h.f.
Lágmúla 9 — Sími 38820.
80—120 rúmlesta nýlegt
Fiskiskip
óskast til leigu frá n.k. áramótum. Kaup koma til
greina. Tilboð óskast send blaðinu fyrir 1. nóv.
merkt: „Fiskiskip 256.“
Þýzkunámskeið
Þýzkunámskeið félagsins Germaníu hefst fyrir
byrjendur í kvöld kl 20.00. Kennari Matthías Frí-
mannsson. Námskeið fyrir þá, sem lengra eru
á mánudögum kl. 20.00, kennari dr. Jóhann Runge
Bæði námskeiðin fara fram í 9. kennslustofu Há-
skólans.
Einstaklingsherbergi
Til sölu er einstaklingsherbergi með. eignarhluta
í sameiginlegu snyrtiherbergi við Hraunbæ. Af-
hendist fullgert nú þegar.
ÁRNI STEFÁNSSAN,
Máfutningur. Fasteignasala.
Suðurgötu 4. Sími 14314.
Skrifstofustarf
Stórt innflutningsfyrirtæki óskar að ráða starfs-
mann, sem er vanur verðútreikningum og með-
ferð innflutningsskjala, og hafi jafriframt nokkra
kimnáttu í ensku. Umsóknir er tiigreini mennt-
un og fyrri störf sendist afgreiðslu Morgunblaðs-
ins merkt: „Skrifstofustörf 275“ fyrir 1. nóvem-
ber n.k.
Meðeigandi
Óskum eftir góðum, reglusömum meðeiganda í
gott innflutningsfyrirtæki sem flytur inn bifreiðar,
bátavélar og alls konar verkfæri.
Þarf að getalagt fram um 300 þús. kr. Viðkom.
andi getur fengið vinnu hjá fyrirtækinu. Tilboð
sendist afgr. Mbl. fyrir 30 þ.m. merkt: „Þagmælska
2525.“