Morgunblaðið - 28.10.1967, Blaðsíða 24
1
24
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. OKT. 1967
MARY ROBERTS RINEHART:
SKYSSAN MIKLA
búin að þekkja hana árum sam-
an.
Stundum gerði hún athuga-
semdir við einstök nafnspjöld.
Þannig man ég eftir, að hún gerði
það við Lydiu.
— Þessi frú Morgan, sagði
hún. — Er hún ekkja?
— Já, svo má kalla það. Mað-
urinn hennar hljópst á brott
fyrir fimmtán árum, með stelpu
úr skrifstofunni. Það var hræði-
legt hneyksli þá. Hún skildi auð-
vitað við hann.
— En leiðinlegt. Á hún nokk-
ur börn?
— Hún á eina dóttur, sagði ég.
— Hún er nú ekki komin í sam-
kvæmislífið ennþá, en á vissan
hátt hefur hún verið í því síðan
hún var tólf ára. Gullfalleg
stúlka. Eitthvað átján ára. Heit-
ir Audrey.
— Og þú ert ekkert hrifin af
henni? spurði hún undirfurðu-
lega.
— Ekkert sérstaklega. En mér
er vel til móður hennar, býst ég
við.
Hún lét málið niður falla og
við kepptumst við undirbúning-
inn. Einhvem tíma meðan við
vorum að þessu, bað hún mig að
skrifa spjald handa sjálfri mér,
og eftir það var ég önnum kafin
að velta því fyrir mér, hvernig
ég ætti að vera búin, og hvernig
einkaritari ætti að koma fram
undir svona kringumstæðum. En
loksing höfðum við lokið verk-
inu. Hún stóð upp og teygði úr
fagurvöxnum líkamanum, og ég
man að mér datt í hug einhver
persóna úr einhverri Wagner-
óperu, stórvaxin, brjóstamikil
og með þessa löngu, gulu fléttu,
sem ekkert var farin að grána.
— Mér þætti gaman að sýna
þér húsið, sagði hún. — Það má
ekki minna vera en þú getir
ratað um það. Og svo bætti hún
við: — Ég er hrædd um, að þér
ofbjóði það. En hann John sál-
ungi hafði gaman af þessu, svo
að ég hef ekkert viljað breyta því
neitt.
Fimm mínútum seinna var
hún enn í sloppnum og hafði
snúið fléttuna eins og kórónu
um höfuðið, og nú hófum við
hringferð okkar um húsið. Og
stórfenglegt er einmitt rétta
orðið yfir Klaustrið. Við fórum
úr Loðvíks XlV-stíl í Empire,
frá stórkostlegum veggteppum
til höggmynda, sem voru vægast
sagt lélegar, frá Savonnerie-
teppum til knattborðs- og byssu-
herbergja til orgels og kín-
versks reykingaherbergis, þaðan
í heljarstjóran danssal með háu,
býzönsku lofti, sem hafði þegar
verið opnað, til þess að viðra
það fyrir dansleikinn. Flest af
þessu var einungis notað við há-
tíðleg tækifæri. Sannast að
segja komst ég að því, að þau
mæðgin, Tony og Maud, notuðu
ekki nema svo sem sex herbergi,
enda þótt þjónustuliðið þarna
væri meira en tuttugu manns.
— Tony heldur flest sín sam-
kvæmi í leikhúsinu, sagði hún.
— Unga fólkið kann ve'l við sig
þar.
En ég sá nú ekki leikhúsið
þann daginn. Seinna átti ég eftir
að kynnast því betur og ekki
þurfa nema líta á það til þess að
hata það. Það var tekið að
rökkva þegar ég fór, og Maud
Wainwright stóð á garðhjallan-
um og horfði á mig stíga upp í
gömlu bílbeygluna mína og
leggja af stað með miklu skrölti
í slitnum gírunum, og veifaði til
mín brosandi. Hún leit eitthvað
svo einkennilega út, þar sem
hún stóð þarna, undir háu, hvítu
súlunum, og ég finn, að þannig
minnist ég hennar alltaf — ein-
mana innan um allan auðinn, vin
gjarnlega og algjörlega varnar-
lausa gegn heiminum. Kannski
var það þessvegna að hún gerði
skyssuna miklu. Því að það gerði
hún — og með hræðilegum af-
leiðingum.
Sumir hafa sagt, að morð sé
kórvilla — eina óafturkallanlega
skyssan, sem nokkur maður geti
gert. Því að auðvitað fengum
við morð þarna. En að baki
glæpnum okkar lá svo þetta ein-
kennilega bjargarleysi hjá Maud,
og það, að hún gat ekki séð neitt
illt í neinum einstaklingi, karli
eða konu. ,
Eitthvað einum eða tveimur
dögum áður en ég hóf þessa
skýrslu mína, fór ég að hitta
Jim Conway. Hann hafði nýlega
verið endurkosinn lögreglustjóri
og hann glotti til mín, yfir skrif-
borð, sem var alþakið blómum,
þar á meðal heljarmikilli skeifu
úr hvítum nellíkum frá einhverj
um félagsskap þarna á staðnum.
— Fyrirgefðu, að hér lítur út
eins og við jarðarför stórglæpa-
manns. Kemur þú til ‘ þess að
óska til hamingju, eða er ég bara
orðinn að ávana hjá þér?
— Ég þarfnast hjálpar, Jim.
Hann andvarpaði.
— Vonandi ekki aftur, Pat,
sagði hann. — Hlustaðu nú á,
systir sæl. Ég er alveg uppgef-
3
inn. Búinn að fá nóg, til að end-
ast mér ævilangt. Það eina, sem
ég óska mér, er að fá að sitja
hér í næði og kannski leita að
stolnum kjúklingi, endrum og
eins, eða stolnum bíl, þegar bezt
lætur. Og horfðu ekki svona á
mig. Ég er ósveigjanlegur, ef þú
veizt hvað það orð þýðir.
En hann mýktist nú samt dá-
Íítið og sýndi jafnvel af sér nokk
urn áhuga, þegar ég sagði hon-
um, hvað ég ætlaðist fyrir. Hann
kveikti sér í vindlingi og hallaði
sér aftur á bak í stólnum.
— Svo að þú ætlar að skrifa
um það, sagði hann. — Nú jæja,
það yrði nú kannski ekki svo
fráleit saga. En þú skalt byrja
á einhverju, sem kemur fólki til
að lesa áfram, eins og til dæmls
buxurnar hans Evans. Eða þá
þegar hann Haines var að flækj-
ast um, allsber, þarna um nótt-
ina. Það kemur ekki oft fyrir, að
lögreglumaður sé á gangi alls-
ber.
En ég gat ekki tekiö þetta
svona létt. Ég fékk eitthvað af
skjölunum hjá honum, og tók
upp dagsetningar og atriðisorð
úr bókunum hans. Svo fór ég út
í bílinn minn -— þennan, sem
Maud hafði gefið mér, árinu áð-
ur, á afmælisdaginn minn, stað-
ráðin í því að segja söguna eins
og hún gerðist, dag frá degi, og
hefja hana á fyrstu kynnum
mínum af Maud — og Tony — í
Klaustrinu.
2. kafli.
Ég get nú ekki sagt, að hinni
nýju stöðu minni hafi verið tek-
ið með opnum örmum af þeim
tveim manneskjum, sem ég hitti
þetta kvöld. Síðustu sex árin
hafði ég búið hjá ungfrú Mattie,
sem lagði nú alla stund á að láta
fára vel um þessa fáu leigjendur
sína. Hún var höfðingi, í forn-
um skilningi þess orðs, og þeg-
ar ég sagði henni frá þessu, var
hún skelfingu lostin.
— Ég vona bara, að þú sjáir
þig um hönd, Patricia. Ég get
ekki annað en hugsað um, hvað
hún móðir þín mundi segja um
þetta.
— Mamma vildi nú helzt, að ég
hefði nóg að éta, sagði ég.
— Góða mín! Eins og þú gætir
Frá Jfeklu
ekki verið hér eins lengi og þú
vilt! Ég get ekki til þess hugsað,
að þú verðir einskonar skárri
vinnukind í þessu húsi.
— Þú þekkir ekki hana frú
Wainwright, sagði ég. Svo kyssti
ég hana á kinnina og gekk upp
í herbergið mitt.
Samtal mitt við Lydiu Morg-
an, var eitthvað svipað. Ég hitti
hana úti að húsa'baki. Sýnilega
var Audrey einhvers staðar úti,
eins og vant var, því að matar-
borðið, sem lagt var á fyrir einn,
stóð þarna ennþá, og hún hélt á
kaffibollanum sínum, og horfði
út á ána, sem rann þarna rétt
neþan við garðinn. Hún leit upp
og brosti.
— Halló, Pat! sagði hún. —
Komdu hérna og fáðu þér kaffi-
bolla! Áin er svo falleg í kvöld.
— Það ert þú líka, elskan. Já,
ég ætla að þiggja kaffibolla. Mér
væri sama þó ég vekti í alla
nótt.
— Hvað er á seiði? Þú ert eitt-
hvað svo æst.
— Já, það er ég sagði ég létti-
lega.
En þegar ég sagði henni, hvað
um var að vera, varð hún hugsi.
— Ég vona, að þetta sé allt í
lagi, sagði hún. — En heldur
hefði ég nú kosið að vita þig í
skrifstofu.
— Það er eins og ég hafi heyrt
þetta orð fyrr. Hvað áttu við
með skrifstofu?
Hún hló ofurlítið. — Gott og
vel. Þú hefur betur. Þessi staða
mundi alveg fara með taugarnar
í mér, en þú ert yngri. Þú getur
sjálfsagt hlegið að öllu saman.
Hvað færðu í kaup?
— Ég spurði hana nú ekkert
um það, sagði ég, þegar ég mundi
allt í einu eftir þessu, og svo
hlógum við báðar, eins og skóla-
stelpur.
Hve gömul var Lydia þá?
Kannski þrjátíu og átta, en ég
tuttugu og fimm, því að ég
mundi vel, þegar hún og Don
Morgan fluttu sig í þetta hús
við ána, við hliðina á okkur. Ég
var nú bara krakki þá, og ég
varð afskaplega skotin í henni.
Hún var kát og falleg, og ég ætl-
aði vitlaus að verða af afbrýðis-
semi, þegar Audrey fæddist, ári
seinna.
Hún var enn falleg. Hún hafði
erft eitthvað svolítið til að lifa
á, og þannig tókst henni að halda
heimili sitt, klæða Audrey vel,
og vera ailtaf fallegri sjálf, en
nokkur kona, sem ég hafði þekkt.
Hún var grönn og mjúka svarta
hárið á henni var ofurlítið tekið
að grána, og hún hafði falleg-
ustu hendur, sem ég hafði nokk-
urntíma séð. Og þær hendur
voru jafnframt duglegar. Henni
féli aldrei verk úr hendi.
Við skröfuðum dálitið saman
þetta lcvöld, um Klaustrið, nm
kjólinn hennar Audrey fyrir
dansleikinn, og eins um það,
hverju einkaritari ætti að vera
í við svona tækfæri, og þar nr
Lydia þeirrar sboðunar, að ég
ætti alveg að gleyma stöðu minni
og vera eins fín og ég gæti. Hún
hafði séð fallegan kjól í borg-
inni, sem hún taldi mundu fara
mér vel. En það urðu langar
þagnir hjá okkur. Lydia var nið-
ursokkin í sínar eigin hugsanir
og ég minntist þess eins og jafn-
veitingahúsið
ASKUR
BtÐUE
YÐUR
, HELGARMATINN
i handhcegum umbúðum til að taka
HEIM
i GRILLAÐA KJÚKLINGA
P> ROAST BEEF
/ GLÓÐARSTEIKT LAMB
/ GLÓÐARSTEIKT NAUTAFILLÉ
GLÓÐARST GRÍSAKÓTELETTUR
HAMBORGARA
Gleðjiðfrúna —
« fjölskylduna — vinina
\ —njótið
• binna Ijúffengu rétta
heima i stofujðar.
Efþér óskið
getið þér bringt og pantað -
við sendum leigubil
með réttina heim
tiljðar.
HSKUR. matreiáirfyriryður
áUa daga vikunnar
Sudurlandsbraut 14 sími 38550
0
mm