Morgunblaðið - 27.01.1968, Blaðsíða 20

20
MOKGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. JANtTAR 1968
Gjöf til barnaskólans
á Finnbogastöðum
NÝLEGA barst Barnaskólanum
á Finnbogastöðum kr. 20.000.00
að gjöf frá frú Guðrúnu Sæ-
mundsdóttur nú til heimilis að
Fkikagötu 10 Reykjavík. Fjár-
upphæð þessa gefur hún til
minningar um maran sinn, Guð-
mund Þ. Guðmundsson, skóla-
stjóra á Finnbogasitöðum, og
skal henni varið til að stofna
sjóð til styrktar kaupum á verð-
mætum kennslutækjum fyrir
skólann. Skólanefnd og skóla-
stjóri hafa skrifað gefandanum
og þakkað þesisa höfðinglegu
gjöf. Jafnframt á frú Guðrún
beiður og þakkir skilið fyrir ó-
metanlegan stuðning, er hún
veitti manni sínurn við uppbygg
ingu skólans og starfsrækslu
hans og mótun fyrstu árin. Fer
vel á því, að sjóðurinn sé tengd-
ur nafni Guðmundar Þ., mann-
ins sem stofnaði skólann og
helgaði honum krafta sína alla.
Guðmundur Þ. var fæddur 7.
júní 1892 að Finnbogastöðum á
Ströradum. Hann var sonur hjón
anna Guðmudar Guðmudssonar
bónda þar og Þuríðar EÍTÍksdótt
ur bónda á Bjargi í Míðfirði,
hvort tveggja vel þekktar
kjarna-ættir. Guðmundur Þ.
lauk kennaraprófi árið 1916 og
hóf siðan kennslustörf í sveit-
inni sem farkennari, því skóla-
hús var ekkert Hann var af-
bragðsgóður kennari. Það duld-
iist honum heldur ekki, að góð-
ur árangur næðist ekki nema að
staða til kennslustarfsins yrði
bætt. Þess vegna réðist hann í
það stórvirki árið 1929 að byggja
á eigin kostnað skólahús úr
timbri á lóð, sem faðir hans og
föðursystir höfðu gefið skólan-
um úr landi Finnbogastaða.
Um þær mundir kvæntist Guð
mundur Þ. Guðrúnu Sæmunds-
dóttur frá Hól í Bolungarvík og
stofnuðu þau þá þegar heimili
sitt í nýja skólahúsinu. Mikil
hafa viðbrigðin verið, að fá fast
an samastað fyrir skólahaldið í
staðinn fyrir þeytinginn á milli
bæjanna og sjálfsagt misjafnlega
hentugt kenslupláss.
En þetta húsnæði, sem svo mikl
ar vonir voru bundnar við og
reist hafði verið með ærnu erf-
iði, kom skemur að notum en
nokkurn hafði órað fyrir. Það
brann til grunna aðeiras fjórum
árum síðar og varð sáralitlu
bjargað úr eldsvoðanum. Ungu
hjónin stóðu því uppi slypp og
snauð. Efalaust hefði hver rraeð-
almaður látið hér staðar numið
í sporum Guðmundar og gefizt
upp við frekar viðleitni til upp
byggingar fræðsiustarfseminni í
þessu afskekkta byggðarlagi.
Hér bættist og við mótlætið,
að heimskreppan mikla fór í
hönd og urðu þeir tímar síður
en svo til að auka áhuga for-
sjármanna sveitarfélaga fyrir
kostnaðarsömum framkvæmdum
eins og skólabygging hlaut að
vera og slíku máli einungis sýnt
tómlæti þegar bezt lét. Mun það
sjónarmið trúlega hafa gilt í
flestum héruðum landsins á
•þeim tíma. En Guðmundur Þ.
var ekki þeirrar gerðar, að hann
bognaði fyrir erfðileikanum og
hlypi frá hugsjón sinni í miðjum
klíðum.
Áður en síðustu glæðurnar í
brúnarústunum voru kulnaðar
hafði hann strengt þess heit að
byggja annan skóla stærri og
varanlegri en þann, sem raú var
ti'l ösku brunninn. Og snauður
að veraldlegum fjármunum en
gæddur nánast ofurmannlegu
framkvæmdaþreki, fórnarlurad
og bjartsýni hóf hann barátt-
una að nýju. Og hann litfði það
að sjá hugsjón sína rætast. Árið
1934 reis skólahús það, sem nú
stendur hér á Finnbogastöðum.
Er það byggt úr steinsteypu með
heimavjstarrými fyrir alit að 15
nemendur. Var þá þegar flutt í
nýju bygginguna og hafin
kennsla, þótt frágangi hússins
væri ekki að fullu lokið. Skylt
er að geta þess, að margir sveit-
ungar og vinir Guðmundar
veittu honum öfluga aðsitoð við
báðar s'kólabygigingarnar. RíkiS
greiddi og sinn hluta af stofn-
kostnaði síðari byggingarinnar,
en Guðmundur Þ. tók á sig þann
hlutann, sem sveitarfélaginu bar
að greiða.
Ekki þarf að eyða orðum að
því, hvílík urraskipti urðu ti'l
hiras betra, hvað uppfræðslu
barnanna í Árneshreppi sraerti,
eftir að þessi menntastofnun
komst á fót. En því miður naut
Guðn»undar eklfi l^ngi Við eftir
þetta. Hann hafði lagt allt í söl-
urnar fyrir hugsjón sína og raú
var heilsa hans þrotin. Hann
andaðist 2. júlí 1938 aðeins 46
ára gamall. En ávaxtanna af
starfi hans, hugsjónaaiuðgi og
fraimtakssemi murau íbúar Ár-
neshrepps njóta enn um langan
aldur.
Barnaskólanum Finnbogastöð-
um, 19. des. 1967.
Torfi Guðbrandsson.
ISAL
Hafnarfjörður
Piltur eða stúlka óskast til aðstoðar við ljósprentun
á teikningum. Umsóknir sendist fyrir 4. febrúar í
pósthólf 244, Hafnarfirði.
ÍSLENZKA ÁLFÉLAGIÐ H.F.
BLAÐBURÐARFOLK
OSKAST í eftirtalin hverfi
Aðalstræti — Laugarásvegur — Túngata —
Tómasarhagi.
Talið v/ð afgreiðsluna i sima 10100
2
LESBÓK BÁRNANNA
LESBÓK BARNANNA
3
framan kúna og báðu
hana um að þegja.
Litlu seinna kom son-
urinn heim og sá að eng
inn var í húsinu. Hann
leitaði þeirra og fann
þau krjúpandi fyrir fram
an kúna úti í fjósi.
— Hvað kom fyrir?
spurði hann.
Þegar móðir hans
hafði sagt honum alla sög
una varð hann öskureið-
ur og sagði:
— Finni ég í þessari
borg jafnheimskt fólk og
ykkur kem ég aftur til
ykkar. annars munið þið
ekki sjá mig framar.
Og hann lagði af stað
í leit að fleiri heimsk-
ingjum. Hann kom að
húsi nokkru þar sem fjór
ír menn voru, án árang-
urs, að reyna að koma
planka inn um dyr húss
ins. Það var ekki von að
vel gengi því að menn-
imir báru plankann
þversum að dyrunum og
komust þess vegna aldrei
lengra en að dyrastafn-
um. Eftir nokkrar til-
raunir settust mennirnir
niður dauðuppgefnir.
Einn þeirra sagði: — Við
verðum ITklega að saga
plankann í tvennt. En
eigandinn sagði: — Nei,
ég þarfnast planka af
þessari lengd — hvorki
lengri né styttri. Þá
sögðu hinir: — Það virð-
ist ekki um annað að
iræða en að brjóta niður
vegginn til þess að koma
plankanum inn.
Þeir tóku axir sínar og
ætluðu að fara að
höggva vegginn niður
þegar ungi maðurinn
gekk til þeirra og spurði
hvað þeir væru að gera.
Þeir útskýrðu vanda-
málið fyrir honum, sem
bezt þeir gátu, en hann
sagði:
— Ef þið berið plank-
aran langsum komið þið
honum strax í gegnum
hurðina.
Þeir gerðu svo. oig
plankinn komst inn í hús
ið. Urðu þeir þá mjög
ánægðir og sögðu hver
við annan: — Sá maður,
sem getur þetta, hlýtuT
að vera mjög gáfaður.
Ungi maðurinn hélt á-
fram og kom nú að akri
með háum velvökvuðum
ibómullarplöntum .Úti á
miðjum akrinum var úlf
aldi, sem át græðgislega
plönturnar.
Eigandinn sá þetta og
kallaði hátt til nágranna
sinna:
Komið fljótt og hjálp-
ið mér að reka úlfald-
ann út af akrinum, ann-
ars treður hann allar
plönturnar niður.
Nágrannarnir æddu út
á akurinn og stóðu þar
alveg í vandræðum með
hvað þeir ættu að gera
v.ið úlfaldann.
Einn þeirra sagði: —
Við skulum reyna að
fella dýrið, binda fætur
þess og draga það í
burtu.
Þeir bundu fætur úlf-
aldans, en jafnvel þótt
þeir væru margir gátu
þeir ekki dregið dýrið
út af akrinum. það hreyfð
ist ekki.
Kom þá ungi maður-
inn þar að og spurði
hvað væri um að vera.
Eigandi akursins sagði:
— Þetta er minn akur.
Ég var rétt að ljúka við
að vökva hann þegar úlf
aldinn kom, og nú vill
hann ekki hreyfa sig. Ef
við komum honum ekki
í burtu eyðileggur hann
allar plönturnar mínar.
Við getum ekki heldur
rekið hann, því þá tryll-
ist hann og ræðst á hvað
sem fyrir verður. Við
bundum því fætur hans
og erum núna að reyna
að draga hann í burtu.
Ungi maðurinn hló. —
Þið eruð vissulega
heimskir, sagði hann. —
Getur ekki einhver ykk-
ar komið bandi um háls
úlfaldans og teymt hann
í burtu — með því móti
mynduð þið ekki troða
niður jafnmikið af plönt
unum.
Mennirnir losuðu fætur
úlfaldans og komu bandi
um háls hans og leiddu
hann i burtu. Allir urðu
nú mjög glaðir og róm-
uðu gáfur unga manns-
ins.
Þá sagði hann:
— í þessari borg eru
svo margir heimskingjar,
að ég get alveg eins far-
ið aftur heim til konu
minnar, móður og föður.
Og hann fór aftur
heim til hinnar heimsku
fjölskyldu sinnar.
— 0 —
Siggi litli er að stafa
og gengur hálfilla að
muna nöfnin á sumum
stöfunum. Nú er pabbi
hans að sýna honum j
og segir:
— Manstu ekki hvað
þessi stafur heitir?
Sérðu, hann er nokkuð
langur og gengur niður
úr línunni.
Siggi: — Já, þá heitir
hann víst göngustafur.
Listaverk Péturs
Hvað á nú þetta að
vera — listaverk! Pétur
sagði að við myndum sjá
þð ef við lituðum r.lla
hlutana sem eru með
punkti í.
— 0 —
Móðirin (reið): — Ég
hafði ekki búist við því,
Erna, að koma að þér
borðandi af ávaxtamauk
inu.
Erna: — Því bjóst ég
aldrei við heldur.
SMÆLKI
Frú (við vinnukonu):
— Ætlarðu ekki að þvo
fiskinn áður en þú lætur
hann í pottinn?
Vinnukonan: — Nei,
ég held að það sé hreinn
óþarfi. því að hann hef-
ur verið í vatni alla sína
ævL
Kennarinn: „Hvað
getur þú sagt mér um
Neró. Nonni min'n?‘'
Nonni: „Hann var ótta-
lega grimmur og bæði
beit og reif lömbin. svo
að pabbi varð að drepa
hann“.
Kennarinn: „Hvaða
bull er í þér> drengur?“
Nonni: ,Þetta er alveg
satt. Og nú er hann pabbi
búinn að fá sér miklu
betri hund í staðinn".