Morgunblaðið - 15.05.1968, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. MAÍ 1%«.
3
„Ntí situr alvaran í fyrirrtími"
— litið inn á Leynimel 13
EINN góðan veðurdag
kveðja þau dyra hjá Madsen
klæðskera og flytja inn með
„bevís“ upp á vasann — skó-
smiðshjónin með ellefu börn,
mæðgur með traust samband
Jón Aðils í hlutverki sínu
við annan heim og þjóðskáld
ið eina. í kjölfar þeirra kem-
ur svo danskur forretnings-
maður.
Öll þessi ósköp og meira
til eiga sér stað meðan frúin
er upp á Akranesi, en tengda
Áróra Hall'dórsdöttir, fara nú
með sömu hlutverk og í sýn
ingunuim 1943. Þau gláfu sér
tíma til að spjalla við okkux.
— Mér finnst ég bara vera
25 árum yngri en fyirir 25 ár
um, segir Emelía og hlær við
um leið og hún fær sér sæti
hjá okkur hinum.
— Þetta er óneitanlega
skrýtið — að fara svona í
sarna hlutver.kið aftuir meina
ég, — segir Áróra, en það er
óneitanlega gaman. Já,
mjög gaman.
— Ojá, það mun 'kallaiSt vel
af sér vikið af leika sama
hlutverkið með 25 ára milli-
bili, segir Jón og brosir.
—■ Tilefnið að Leynimeln-
um?
— Það kom fnumvarp fyrir
Allþingi, segir Jón, um „miðl
un“ á húsnæði, þar sem gert
var ráð fyrir því, að þeir
sem hefðu rúmt um sig tétu
öðrum elftir hluta af sdnu
húsaskjóli.
— Það voru húsnæðis-
vandhæðin þá. — Þetta
frumvarp vakti 'gríðar mikl-
ar deilur og þeir voru fijótir
sniilingarnir að sjá skoplegu
hliðina á því. Og það var mik
ið hlegið að þeasu 1 gamla
daga.
En nú?
—• Ég er viss um, að það
er ekki síður hægt að hlægja
að þessu nú, segiir- EmeMa.
Hugmyndin er jafn'góð og fyr
ir 25 árum og ýmsurn smá-
atriðum hefur verið breytt
að tímans kröfum.
mútter, sem góðar vonir
stóðu til um að lægi dauð nið
ur á hafsbotni, fylgist vel með
sambýlisfólkinu og leggur
sinn skilning í allt, sem fram
fer í húsinu.
Við erum stödld niður í
Iðnó, en þar fer fram æfing
á „Leynimel 13“ éftir Þrí-
drang. Frumsýning er á
fimmtudag. „Leynimeikir 13“
var fyrst sýndur í Fjalakett-
inum árið 1943 og siíðan ekki
meira í Reykjavík fyrr en
nú, en allan tímann hefur það
verið vinsælt viðffangsefni
leikfélaganna úti á landi.
Nokkrar breytingar hafa
verið gerðar á leikiritinu, það
stytt og fært til nýnri táma,
en þó tuttugu ag firnm ár séu
liðin frá því það leit fyrst
dagsins ljóis, hefutr támans
tönn Mtt unnið á meginstoð-
um þess.
Þrír leikaranna, þau Eme-
lía Jónasdóttir, Jón Aðiis og
Jón Sigurbjörnsson og Áróra Halldórsdóttir leika skósmiða-
hjónin, Sveinjón og Guddu. (Myndirnar tók Sv. Þormóðss.)
— Hverjir fóru þá með
helztu hlutverkin auk ykkar?
— Fynst skal frægan telja
Alfreð heiltin Andrésson,
sem lék Madsen, og Haraid
Á. Sigurðsson, sem lék
Sveinjón skósmið ,segir Jón.
— Lárus Ingólfsson lék
Glas lækni og Inga Laxness
fór með hlutveík frú Madsen,
bætir Áróra við.
— Og Anna Guðmundsdótt
ir lék Möggu miðii, botnar
Emelía.
— Þú heffur túlkað þær
martgar tengdamæðurnar um
dagana, Emelía.
— Já, þær enu orðnar
nokkrar og kann alveg skín-
andi vel við þær al'lar sam-
Tengdamamma kvödd: Guðmundur Pálsson og Emelía Jónas-
dóttir.
— Þetta er alveg jafn-
ferskt og þá, segir Áróira, þó
frumvanpið sé ekki raunveru-
lega til staðar núna.
— Hvernig var þetta, þeg-
ar Leynimelurinn var fyirst
færður upp?
— Jú, þeir skrifuðu þetta,
Emil (Thonoddsen), Indriði
(Waage) og. hann Haraidur
(Á. Sigurðsson), segir Jón.
Þeir byrjuðu eilginlaga á því
að tryggja sér leikendur í
flest hlutverkin . . .
— Já, ég man, þegar þeir
komu og spurðu, hvort þeir
mættiu ekki neikna með mér
í ' tengdamlömmuna, segir
EmeMa.
— Síðan byrjuðum við, seg
ir Áróra, þegar þeir voru bún
ir með upphafið. Affganginn
fengum við svo á smáskömmt-
um. Ég á enn ruilliuina mdna
úr Fjalakettinum. og það sést
vel á henni, hvernig þetta
kom allt í pörtum frá þeim.
STAKSTEINAR
an. Það á svo vel við mig að
rífast hressilega á sviðinu, seg
ir Emelía og hlær dátt.
— Nú er riýtt fólk með ykk
ur á sviðinu. Hvernig finnst
yklkur að vinna þetta með
nýju fólki,
— Þetta er skemmtilegt
fólk og f-ullt af leikgleði, seg
ir Emelía. Al'veg eins og í
gamla daga.
Síðain ræðum vi® um rev-
íurnar.
— Leynimelurinn eir eigin-
lega ekki revía, helduæ fartsi,
segir Jón. Revíurnar voru
tímabundnar. Þæir fjölluðu
um menn og miálefni líðandi
stundar, á gamanisaman hétt.
Framhald á bls. 20
Þjóðskáldið í vígaham. Sigurður Karlsson leikur þjóðskáldið
Tobba, en Margrét Ólafsdóttir fer með hlutverk þjónustu-
stúlkunnar.
Samkvæmt
„línunni"
A ráðstefnu, sem kommúnista-
leiðtogar héldu í Karlsbad 24,—
26. apríl 1967, var mörkuð „lín-
an“, sem kommúnistar eiga að
berjast eftir í . Vestur-Evrópu.
Þar kemur meðal annars fram, |
að einna brýnust nauðsyn sé fyr- ]
ir kommúnista að koma á al-1
þýðufylkingum sem víðast. j
Þetta á að gerast með viðræð-1
um milli kommúnista annars
vegar og sósíaldemókrata, verka
lýðsleiðtoga, friðarsinna og
annarra hins vegar.
í reynd á að framkvæma „lín-
una“ á eftirfarandi hátt:
a) Skipulögð verða f jöldamót-
mæli árið 1969, þegax unnt verffl j
ur að segja sig úr NATO. Stefna
ber að því, að Atiantshafssátt-
málinn verði leystur upp. í
b) Sanna verður, að öryggis-
mál Evrópu séu ekki aðeins nt-
anríkisvandamál, heldur einniff
innanríkisvandamál hvers ein-
staks lands. Breshnev, leiðtogl
rússneskra kommúnista, benti á
það í Karlsbad, að „pólitíska {
Ioftvogin fellur til vinstri, þegar*
spennan minnkar, þar sem and-
rúmsloft kalda stríðsins off
stríðsögranir valda hins vegar
erfiðleikum í starfsemi lýðræðis-
aflanna“, þ.e. kommúnista.
Fróðlegt hefur verið að fylgj-
ast með því undanfarið, hvemig
íslenzkir kommúnistar hafa
reynt að fylgja „línunni“ frá
Karlsbad. {
í Þjóðviljanum í gær kemur
fram, hvernig kommúnistar
ætla að haga haráttu sinni
gegn NATO. Þar er talað nm.
„þjóðfrelsisbaráttu“ og sagt affl
hún sé „örlagarík“. Síðan segir
orðrétt:
„Nú er það brýnasta verkefni
þeirrar þjóðfrelsishreyfingar,
sem undanfarin ár hefur háð
baráttuna gegn bandarískum
herstöðvum og aðildinni affl
NATO, að hefja virka sókn
gegn niðurlægingu hernáms-
ins ...“
Sem sé kommúnistar á fslandf
telja sig hafa stofnað ,,alþýðu-
fylkinguna", sem skipuð var í
Karlsbad og þeir eru þegar byrj
aðir að skipuleggja „fjöldamót-j
mælin.“
Haía ekki
náð „línunni"
Enda þótt kommúnistar í'
Reykjavík fylgi „línu“ kommún- ;
istaleiðtoganna nákvæmlega, er
ekki hægt að segja það sama um
starfsbræðu* þeirra á AkureyrL '
Þeir virðast enn lifa á Stalíns- j
tímanum, og ekki hafa tekið til- j ,
lit til ummæla Breshnevs nm
hættuna af „andrúmslofti kalda
stríðsins og stríðsögrunum“ fyrir
starfsemi kommúnista. Viðbrögffl
menntaskólakennaranna tveggja,
er reka kommúnistasellu viffl
Menntaskólann á Akureyri, viffl
gagnrýni Mbl. á starfsháttum
þeirra hafa leitt innrætið í ljós.
S. 1. sunnudag birtist greinar-
korn eftir annan þeirra, «
þar sem hann lýsir viffl-
horfum sínum tU íslenzks þjóffl-
félags á eftirfarandi hátt: „Hún
(íslenzka borgarastéttin) er enn
vanþróuð á öllum sviðum og
sver sig affl því leyti í ætt viffl
þá þjóðfélagshópa, sem í Af-
ríku og Asíu hafa verið kallaðir
„Iumpenbourgeoisie“, en kaUa
mætti tötraburgeiga á íslenzku."
í lok greinar sinnar kemst höf-
undur svo að orði: „..... frum-
skilyrði þess að nokkru verði hér
áorkað, er að skólunum verðl
tryggður vinnufriður fyrir of-
sóknum afturhaldssömustu afla í
þjóðfél."
Stalínistinn fer sem sé fram á
að geta stundað áróðursiðja
sína einn og óhindraður. j