Morgunblaðið - 03.09.1968, Síða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. SEPT. 1»68
Mesta brúðkaup
Mikil viðhöfn og margbrotin ,dagskrá' ■
— en allt fór ,samkvæmt áætlun'
Osló, 30. ágúst.
STURLA Þórðarson skrifáði
forðum daga lýsingu á kon-
unglegu brúðkaupi í Bergen,
sem enn er mikið lesin í Nor-
egi. En síðan í þá daga hefur
lítið verið.um konungleg brúð-
kaup hér í landi, því að hundr-
að árum síðar komst Noregur
undir danskt konungsvald og
síðar sænskt. Þegar Noregur
losnaði úr þeirri sambúð, 1905,
heyrðust raddir um að Noreg-
ur ætti áð verða lýðveldi. En
þegar farið var fram á það við
Kristján níunda, að Carl sonar-
sonur hans tæki konungdóm í
Noregi, lét prinsinn ekki kost
á því, nema þjóðaratkvæði
sýndi að Norðmenn kysu sig
fremur en lýðveldið. Sú at-
kvæðagreiðsla sýndi yfirgnæf-
andi meirihluta með konungs-
stjóm og Carli prins, og um
haustið varð hann Noregskon-
ungur — Hákon VII.
Síðan þetta ger'ðist hefur oft
verið á það minnzt að krafan
um þjóðaratkvæðið hafi verið
fyrsta hyggindabragðið í kon-
ungssögu Hákonar. Og stjóm-
arferill hans í hálfa öld varð
með þeim hætti að konungin-
um unnust meiri vinsældir en
nokkur hafði búizt við í fyrstu.
Og það var ekki sízt á neýð-
artíð styrjaldaráranna, sem
þessi konungur varð ástsæll í
beztu merkingu. „Kóngsþrælar
íslenzk'ir aldregi voru“, kvað
skáldið forðum, en segir svo:
„ágætir þóttu þeir konunga-
menn“. Það er hægt að segja
eitthvað líkt um Norðmenn. Og
svo mikið er víst að aldrei í
sögu hins nýja innlenda kon-
ungdæmis í Noregi, hefur það
sézt jafnglöggt og síðustu þrjá
daga, að síðasti atbui'ðurinn í
ætt Hákonar VII. hefur verið
fagnaðardagur hjá yfirgnæf-
andi meirihluta þjóðarinnar,
þó að stundum heyrist raddir
með vafa um, hvort ríkiserf-
inginn sem kvæntist í gær
verði nokkumtíma konungur?
Það var sagt um Kristján X.
Danakonung, að hann hafi sagt
við Friðrik son sinn, þegar kon
ungarnir voru að detta af stöll-
unum hér um árið: „Det er en
dárlig branehe vi gör i — Du
bliver aldrig konge“. En það
fór á aðra lei’ð, og nú ætla Dán
ir sér að eignast meykóng
næst....
Morgunblaðið hefur fengið
kynstur af skeytum frá Norsk
Telegrambyrá undanfarna
daga, svo að óþarft er að end-
ursegja gang sjálfra viðburð-
anna. Það sem hér verður sagt
á því að verða á víð og dreil
um ýmislegt sem gerðist kring
um viðbur’ðina. Og þar voru ali
ar þjóðhöfðingjaheimsóknir
efst á blaði, eins og vera ber.
Ólafur konungur hefur haft
nóg að gera undanfama daga,
m.a. að taka á móti tignu gest-
unum. En sá fyrsti sem hann
tók á móti var forseti íslands
og frú hans, sem hann tók á
móti á Fornebu á mánudaginn
var, ásamt Hans G. Andersen
sendiherra, flugvallarstjóran-
um og oddvitanum í Bæmm.
Svo komu gestimir ,,slag J
slag“ þriðjudag og í fyrradag,
og tók konungur persónulega á
móti flestum þeirra, en gat þó
ekki gert það í fyrradag, því að
þá var hann með þeim, sem
komnir vom úti á Hövikodda
að skoða nýja listasafnið
Sonju Henie og Niels Onstad.
Og síðustu gestimir komu ekki
fyrr en í gær, aðeins tveim
tímum áður en farfð var í kirkj
una — nfL „aldursforsetinn"
Gustaf VI. Adolf Svíakonungur
og Boudoin Belgakonungur. Sá
fyrrtaldi er bráðum 86 ára.
Eini „stórgesturinn* sem ekki
kom var Elizabeth — drottn-
ingarmóðirin; hún sendi afboð
vegna fráfalls Marinu hertoga-
frúar af Kent, en þess vegna er
hirðsorg í Bretlandi. Alls vom
við brúðkaupið fjórir konung-
ar, tveir forsetar og frúr þeirra
og einn stórhertogi, Jean af
Luxembourg og frú hans, en
hinsvegar var þar ekki nema
ein drottning: Ingrid Dana-
drottning. Fabiola Belgadrottn
ing gat ekki komið vegna þess
að hún er komin langt á leið.
En það yrði of langt mál að
telja upp alla þá prinsa og
prinsessur sem boðin voru og
nánustu vini brúðhjónanna.
Frá Danmörku komu allar kon
ungsdætumar, nema Anna
Maria Grikkjadrottning, sem
er í útleg'ð í Ítalíu og frá
Belgíu kom margt frændfólk
Haralds ríkiserfingja, en Astrid
móðir þeirra var systir Mörthu
krónprinsessu, móður brúðgum
ans. Vitanlega voru systur
brúðgumans þarna báðar, Ragn
hild og Astrid, sem til skiptis
hafa verið „landets förste
dame“ síðan móðir þeirra dó,
en em það nú ekki lengur, síð-
an Sonja Haraldsen kom frá
altarinu sem Sonja krónprins-
essa. *
— Mér fannst tíminn vera
óneitanlega talsvert 1 engi að
líða frá kl. 15.15 til 17.40, með-
an við blaðasnáparnir stóðum
á pallinum fyrir framan dóm-
kirkjudyrnar til a’ð horfa á
gestina koma til kirkjunnar og
fara þaðan aftur. Fyrst komu
þeir, sem boðnir vom í kirkjuna
en ekki í veizluna, næst komu
veizlugestir — þ.á.m. ógrynni
af sendiherrum, sem margir
hverjir eru búsettir í London
eða Paris. Klæðaburður þeirra
sumra var einkennilegur, f. d.
sendiherra Mao Tse tungs og
frúar hans, sem líktist talsvert
kufli jesúitamunka. Þá var
meiri reisn yfir arabiska höfð-
ingjanum með hvita vefjarhött
inn, en einna glysmestur var
„galla-búningur“ danska sendi-
herrans, rauður kjólfrakki með
miklum gyllingum og ljósgular
brækur. En flestir sendiherram
ir vom kjólklæddir og frúmar
þeirra í dýrindis kjólum í ótal
iitum, sem ég er ekki maður
til að lýsa. Yfirleitt fannst mér
að ef nokkur maður hefði get-
að lýst a@ gagni öllu því
skrauti og glysi sem þarna bar
fyrir augu, mundi það helzt
hafa verið Benedikt Gröndal,
því að hann var ekki í vand-
ræðum með orðskrúðið.
Þegar allir sendiherrar og
frúr þeira voru komnir inn í
kirkjuna hófst koma konung-
legu gestanna. Þar kom í fyrsta
bíl brúðguminn og Fleming
greifi, svaramaður hans og síð-
an hver af öðrum. Nálægt
miðju í röðinni komu bílar for
setanna Kekkonens og Kristj-
áns Eldjáms og svo hver af
öðmm unz kom áð þeim sáð-
asta. Hann var sá eini sem var
opinn og þar sátu Ólafur kon-
ungur og Sonja Haraldsen.
Hann í ,,gallauniformi“ hers-
höfðingja í landhemum en hún
í mjallahvítum „tyllkjól" —
með 5 metra löngum slóða.
Loftið brakaði undan húrra-
hrópum er þau stigu upp á pall
inn, sem settur hafði verið
fyrir framan kirkjudyrnar.
Húrrahrópin fylgdu bílum kon-
ungs og brúðhjónanna báðar
leiðir milli kirkju og ballar.
En meðan aðrir gestabílar
komu og fóm þagði allur
mannfjöldinn á Stóratorgi, en
þó mátti heyra samúðarköll
þegar tékkneski sendiherrann
kom áð kirkjudyrunum.
Ræðu biskups skal ég ekki
endursegja, því að líklega hef-
ur kjarninn úr henni þegar
verið prentaður hér í blaðinu.
En vígsluathöfnin var öll mjög
látlaus og þó hátíðleg, og kirkj
an var blómum skreytt. Inni í
kór sátu aðalgestimir, alls 59
— konungur og krónprins á
fremstu stólunum t.h. þegar
inn er gengið en andspænis
þeim brúðurin og frú Dagny
Haraldsen móðir hennar. Bak
við konunginn og Harald sátu
dönsku konungshjónin og
Margaretha prinsessa og Belga
konungur, en á næstu röð fyrir
aftan þau hertogahjónin af Lux
embourg og forseti íslands og
frú hans. í röðinni meðfram
kórveggnum sátu Birgir Thor-
lacius og frú hans og ýmsir
æðstu menn hirðarinnar, svo
því að brúðkaupskakan (sem
sem Grönvold hirðstjóri (Hof-
sjef).
í lok athafnarinnar söng Áse
Nordmoe Lövberg einsöng en
inngöngusálmurinn var sung-
inn af Stúdentasöngfélaginu.
Tónsmið eftir Henry Purcell
var leikin á orgelið. — En með
an gestimir voru að koma til
kirkju lék hljómsveit lífvarðar-
ins ýms lög af léttara tagi.
Meðfram allri leiðinni milli
hallar og kirkju var röð af ým
iskonar herliði: sjóher, flugher,
landher og frá herskólanum —
auk lífvarðarins. Og vitanlega
var lögreglan mannmörg með-
fram leiðinni. M.a. fylgdi ríð-
andi lögregla, tveir menn á
fallegum rauðuni hestum brúð
hjónabílnum heim að höllinni.
— Og svo hófst síðasti þátt-
urinn: veizlan. Þar voru 250
gestir við borðin, en réttina
sem boðnir vom get ég ekki
talið og ekki veit ég heldur
hve lengi var setið yfir borð-
um, en það hefur verið lengi,
var mannhæðar há) var ekki
afhent í höllina fyrr en á 10.
tímanum. Ræðumar þarf ég
ekki að endursegja. En þess má
geta a'ð konungi þótti mælast
vel er hann ávarpaði tengda-
dóttur sína, og Haraldur talaði
skemmtilega og röggsamlega.
Eftiir banð<haMi!ð hóÆsrt dans-
in-n oig nú f jölgaði gestiuiniuim, því
nú bætitiust við 140 — uingir
viinÍT biúðihjóniairuna, sem höfðiu
borðað í „Milá'tætne Saimtfurad" en
vom 'boðnir í dansinn á eftir.
Dagama fyriir brúðkaupið
.vgerðust miairgir hluitk í senn“,
og vairð emigiin breyiiing á hinmi
cupprunalegu d agskrá önmiir ein
sú, að aflýst vair stórmi kvöld-
stosmmitum, sem baida átti í
bölllinimi á þTÍðjuidiagBkvöldið.
Vegna þeirnair viðsjár, sem nú
eir í heimsstjórnmálumuim, þótti
það betarr viðeigandá.
Veizla ríkisstjómarinnar í
Aker,s)hú.si fór himsveigiair firam
eftir áætluni. Þair voriu 350 boðs-
gesitir og þair vom aiuto útilendu
giestanna samiamikomnáir réð-
hemar, hæstiairéttairidóimariar,
fyl'klsmenn og yfirleiitit fnaané-
rnenn flesf'ra ríkisstoífiniananna
og svo vitanlega fjölidi þing-
manna.
Miðvikuidagsmongiun var gest-
unium sýnrt lisrtasiafm Sonju
Henie og Niels Onstad á Hövi-
kodden. Þar tó>k safnvörðuTÍnn
á móti gesitunum en hvonki
Sonja né Onstad létu sjá sig.
Þóitti þetrta kymiegit en þegar for
vitnir blaðamienn fóru heirn til
þeinra trl að spyrja um ástæð-
umia, höfðu þau svanað því, að
þar sem -aðeins fáiir dagiar voitu
liðnir síðan safnið vair vígt og
afhenit, hafi þeim þótit óþairtft
að veira vdðs'tödd þarima á ný.
En ýmsar getgátuir etru um, að
ástæðan sé önnur.
í gænmoTgiun vaT gesitumum
sýradu'r HoJimenlkol'len og aagði
Eimar B-erssila n.d, fyririum foir-
miaðu'r „Foreniingen tifl. Sikird-
rettens Fremme", gestunum
sögu íþróttarinnar. Ennfremur
var þeim sýnt „VM-húsið“ sem
byggt var fyriir veim ánum
vegna heimsmeistaramótsins.
I þessu húsi eru salir
til þj'álfumair og böð, emmfirem-
ur st'Ofur ýmsira kilúbba og svo
skrifsitofuT. Vlrtanlegia var
„Skimuseet“ skoðað lítoa. Og
•laks hélrt íþróttaféliaigð „Njard“
dálitla fiimleikasýniinigiu á gras-
blettinum bak við „VM-húsið“
— það voru 14 srtúikiur og 4
smásrtelpuir, sem hóldu ljóm-
arodi stoemtilega fimieikasýn-
ingu þarroa og var mik-ð blapp-
að íyrir þeim.
Það má segja að Osló hafi
verið á öðrurn endanum þessa
dagiarua, en nú eir fögnuðúnum
lo'kið og aililit kamst í sitt vana-
iag. Borgin er troðfuil af íerða-
fóltoi, inniendiu og útliemdiu, svo
að eifitt hef'Ur verið um gist-
imriu. Meðal ainroairis voru yfiir
500 bl'aðiamenn „á skirá hjá
„Pressisecemtrert" seim utainiríkis
stjórnin setti upp í leitofáimis-
sal giamla há.stoóliams við Kaml
Johamsgöt, en að vísiu enu etoki
neima tæpliaga 200 þeirire út-
lendir. Svíar eru fjölmennastir
af útlemdimgunum og þiairmæsrt
Framhald á bls. 19