Morgunblaðið - 02.11.1968, Page 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 1968

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstj ómarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgrei'ðslg
Auglýsingar
Askriftargjald kr. 130.00
í lausasölu
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjamason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innanlands,
Kr. 8.00 eintakið.
SKÍRNARA THÖFNIN
TFannibal Valdimarsson .
komst hnyttilega að
orði í viðtali við Morgunblað-
ið í gær, er hann nefnir
landsfund þann, sem Alþýðu-
bandalagið nú heldur, skírn-
arathöfnina. Það er kunnara
en frá þurfi að segja, að
kommúnistar hafa nú búið
þannig um sig í hinu svokall-
aða Alþýðubandalagi að þeir
hafa þar tögl og hagldir. Með
hliðsjón af því hafa þeir nú
ákveðið að hætta starfsemi
hins svokallaða Sameiningar-
flokks alþýðu, Sósíalista-
flokksins, en færa starfs-
vettvang sinn inn í Alþýðu-
bandalagið, með öðrum orð-
um, að skipta enn um nafn á
flokki sínum og kalla komm-
únistaflokkinn héðan í frá
Alþýðubandalag.
Þegar Hannibal Valdimars-
og félagar hans gengu til
samstarfs við kommúnista
1956, töluðu þeir digurbarka-
lega um, að þeir mundu efla
áhrif sín innan samtaka
þeirra, sem þeir mynduðu,
og einangra kommúnista.
Sjálfsagt hafa þessir menn
trúað því, að þeim mundi tak-
ast þetta, en þó áttu þeir að
vera minnugir reynslu Héð-
ins Valdimarssonar og ann-
arra þeirra, sem til samstarfs
hafa gengið við kommúnista
og beðið af því pólitískt skip-
brot. Reynslan hefur líka orð
ið sú, að kommúnistar hafa
snúið á Hannibal Valdimars-
son og félaga hans marg-
sinnis, og nú eftir tólf ára
samstarf þessara manna við
kommúnista er svo komið,
að harðsnúnustu Moskvu-
kommúnistar ráða öllu í hin-
um nýja kommúnistaflokki
og munu þar útiloka áhrif
allra þeirra, sem einhvern
snefil hafa af sómatilfinningu
og trú á lýðræðislega stjórn-
arhætti, þótt þeir munu auð-
vitað héðan í frá eins og
hingað til hagnýta sér nyt-
sama sakleysingja.
Athyglisvert er, að Karl
Guðjónsson sækir ekki lands-
fund Alþýðubandalagsins og
má af því ef til vill draga þá
ályktun, að hann hyggist
fylgja Hannibal og þeim öðr-
um, sem nú brjótast undan
yfirráðum kommúnista. En
hitt vekur raunar líka at-
hygli, að Gils Guðmundsson,
sem lengst af hefur þótzt
vera lýðræðissinnaður, skuli
meta svo frama sinn og þing-
mennsku að liggja marflatur
fyrir verstu kommúnista-
klíkunni.
STÖÐVUN
LOFTÁRÁSA
Johnson, forseti Bandaríkj-
anna, hefur tilkynnt, að
öllum loftárásum á Norður-
Víetnam hafi verið hætt og
talið, að nú væri að vænta
skjótrar, árangursríkrar og
alvarlegrar tilraunar til samn
ingaviðræðna, sem hafizt
gætu í andrúmslofti, sem
hlyti að stuðla að því að í
samkomulagsátt miðaði.
Vonandi á þessi bjartsýni
Bandaríkjaforseta við rök að
styðjast, en hins er þó að
minnast, að þegar Banda-
ríkjamenn hættu loftárásum
að mestu á Norður-Víetnam,
var svipuð bjartsýni ríkjandi,
en árangurinn hefur enginn
orðið fram að þessu, eins og
menn vita.
Vafalaust mun því verða
haldið fram, að bjartsýni sú,
sem ráðamenn í Bandaríkj-
unum nú láta í ljós um lausn
Víetnam-deilunnar, sé til þess
ætluð að styrkja Hubert
Humphrey í kosningabarátt-
unni. En hvað sem því líður
er vissulega vonandi, að ráða-
menn Norður-Víetnam noti
þetta tækifæri til þess að
setjast að alvarlegum samn-
ingaviðræðum, því að þeim
mun haldið áfram, hvor
flokkurinn sem sigrar í
Bandaríkjunum, ef einhver
von er til að þær beri árang-
ur.
SJGURÐUR
ÞÓRÐARSON,
TÓNSKÁLD
lFTeð Sigurði Þórðarsyni, tón
■*■"•■• skáldi, er til moldar hnig-
inn merkur íslendingur og
mikill og fjölhæfur listamað-
ur. Þessi hlédrægi, hógværi
maður afkastaði miklu lífs-
starfi. Hann var skrifstofu-
stjóri Ríkisútvarpsins í 35 ár
og átti þar með ríkan þátt í
uppbyggingu og mótun þess-
arar merku og áhrifamiklu
menningarstofnunar. Störf
sín þar vann hann við allra
vinsældir og traust. Eiga all-
ir þeir, sem með honum
störfuðu í útvarpinu, bjartar
og fagrar minningar um það
samstarf.
Sigurður Þórðarson var
einn af framherjunum í ís-
lenzku tónlistarlífi. Hann var
ástsælt tónskáld, sem lætur
eftir sig mikinn fjölda tón-
verka, stórra og smárra.
ygsj
UTAN ÚR HEIMI
Verður Ludwig Erhard næsti
forseti Vestur-Þýzkalands ?
I VESTUR-ÞÝZKALANDI er
nú að tjaldabaki stöðugt
unnið að því innan stjórn-
málaflokkanna, hvern þeir
skuli bjóða fram eða styðja
til forseta á næsta ári, en
Heinrich Liibke, núverandi
forseti landsins. lætur af em-
bætti næsta vor.
Allt málið er undarlega
laumulegt, en sökinni af því
verður að skella á Banda-
menn, sem á sínum tíma
sömdu stjórnarskrá Sam-
bandslýðveldisins. Forsetinn
má ekki vera neinn umdeild-
ur maður og hlutverk hans
er ekkert annað en að koma
fram fyrir hönd lands síns og
vera sameiningartákn. Völd
hans eru nær engin.
Engu að síður er forseta-
embættið talið skipta tals-
verðu máli, að því er snertir
álitsauka og hróður þess
stjórnmálaflokks, sem á þann
frambjóðanda, er kjörinn
verður. Þess vegna deila
stjórnmálaflokkarnir þegar
af krafti um, hver eigi að
taka við forsetaembættinu.
Forseti landsins er kjörinn
þannig ,að þingmenn sam-
bandsþingsins og jafnmargir
fulltrúar frá 11. fylkisþingum
landsins koma saman á fund
og kjósa forsetann.
Á slíku sameiginlegu þingi
hafa hvorki kristilegir demó-
kratar, CDU/OSU éða jafnað
armenn, SPD, hreinan meiri-
hluta, þannig, að þeir verða
báðir að leita á náðir frjálsra
demókrata, FDP, um stuðning
við frambjóðendur sína — og
það sem ennþá verra er, á
þessu sameiginlega þingi
verða einig nú í fyrsta sir.n
nokkrir fulltrúar þýzkra þjóð
ern sinna, NPD, og enginn
veit hvaða afstöðu og í hvaða
tilgangi þeir munu taka til
frambjóðendanna, en enginn
flokkanna óskar þess að koma
sínum frambjóðanda að, ef
Ludwig Erhard
það yrði sökum þess, að
NPD hefði lagt sitt 1-óN á vog-
arskálina.
ÁHRIF NEYÐARÁSTANDS-
LAGANNA
Þar til fyrir skemmstu voru
viðhorf stjórnmálaflokkanna
í þessu máli þau, að CDU/
CSU stefndi að því, að G#r-
hard Schröder, varnarmála-
ráðlherra, yrði forseti, SPD
stefndi að kjöri Gustav Heine
manns, dómsmálaráðherra, en
FDP vildi ekki sætta sig við
neinn þessara manna. Sagt er,
að Kiesinger kanzlari sé einn
ig andvígur því, að Schröder
verði forseti. Hann yrði
hvorki vel metinn af þjóð-
Fiskar sofa fast
— og hafa steina fyrir kodda
Sumar fisktegundir steinsofna
á kvöldin og er mjög erfitt að
vekja þær. Hefir þetta komið
í ljós við rannsóknir sérfræð-
inga á vegum FAO (Matvæla
og landbúnaðarstofnunar Sam
einúðu þjóðanna).
Rússneskur heimsskauts-
könnuður að nafni O.N. Kisel-
ev veitir þessum rannsóknum
forstöðu. Hann hefur árum
saman athugað lifnaðarhætti
djúpsævar-fiska einkum í
Hvítahafinu út af Murmansk.
Hefur Kiselev og samverka-
menn hans kafað niður á rúm
lega 600 metra dýpi og athug-
að hina sofandi fiska og reynt
að vekja þá með ljósköstur-
um.
Kvað Kiselev ómögulegt að
vekja þá, en hinsvegar var
og ófyllt. En eftir lifir minn-
ingin um góðan dreng og
mikinn listamann.
í allri framgöngu var Sig-
urður Þórðarson sérstakt
prúðmenni. Hann kom hvar-
unnt að ganga úr skugga um,
að fiskarnir falla í svefn seint
á kveldin. Þeir snúa sér ætíð
á móti straumnum og sofa
sumir út af fyrir sig, en aðrir
í hópum eða torfum.
Amerískir vísindamenn stað
festa þessa uppgötvun Rúss-
anna í aðalatriðum og telja
að það taki a.m.k. 10 mínútur
að vekja sofandi fisk. Segja
Ameríkanarnir að fiskarnir
leggist venjulega á hliðina eða
halli sér upp að steini, en í
svefninum ranki þeir við sér,
ef beint er að þeim sterku
ljósi eða miklum hávaða.
Sagt er að frásögn FAO sé
byggð á upplýsingum sem
komið hafi fram á ráðstefnu
í Bergen.
(Þýtt úr „Fiskaren").
vetna fram til góðs, lagði alls
staðar gott til mála.
Þegar slíkir menn hverfa
sviplega, fer ekki hjá því að
mikið rúm standi eftir autt
Jafnframt var hann frábær
inni né heldur erlendis frá.
Meiri andstæður en Schröder,
sem þykir kuldalegur, allt að
því hrokafullur og Kiesinger,
sem er vingjarnlegur og vin-
sæll, er vart unnt að hugsa
sér.
Andstöðuflokkarnir, í þessu
tilfelli bæði SPD og FDP,
hafa ekki heldur gleymt því,
að það var Schröder, sem á
sínum tíma lagði fram fyrsta
frumvarpið að svonefndum
neyðarástandslögum, en það
þótti bera vott um mikla
hörku, og SPD tókst að milda
það að mun, áður en það var
samþykkt. Er nú talið, að
möguleikar Schröders á for-
setakjöri fari nú ört minnk-
andi.
í stað hans hafa önnur nöfn
komið upp eins og t.d. nafn
Ludwigs Erhards, sem nýtur
mikilla vinsælda á meðal al-
mennings og virðingar á al-
þjóðavettvangi, enda þótt
hann reyndist ekki eins og
menn höfðu vonað sem kanzl-
ari. Honum er einnig lagið að
koma fram og er snjall ræðu-
maður. Fortíð hans á sér
heldur engan blett, sem Walt-
er Ulbright og hinir ötulu á-
róðursmenn hans gætu not-
fært sér til þess að finna
höggstað á.
Þá er einnig annar maður
nú nefndur i sambandi við
forsetakosningarnar. Það er
Georg Leber, samgöngumála-
ráðherra, sem líka er mjög
vinsæll meðal fólks og hefur
reynzt mjög ötull í embætti
sínu. Hann er úr flokki SPD,
en nýtur víðtæks velvilja inn
an CDU/CSU og ekki hvað
sízt af hálfu Kiesingers kanzl
ara.
BRIDGE
NÝLBGA lauk einmennings-
keppni hjá Bridgefélagi Reykja-
víkur og bar Ríkarður Stein-
bergsson sigur úr býtum. Alls
voru spilaðar 3 umferðir og var
þátttaka mjög mikil. Röð efstu
varð þessi:
1. Ríkarður Steinberg. 1128 stig
2. Páll Bergsson 1126 —
3. Hörður Þórðarson 1094 —
4. Karl Ágústsson 1090 —
5. Örn Guðmundsson 1079 —
6. Eiríkur Baldvinsson 1063 —
7. Hjalti Elíasson 1056 —
8. Þorgeir Sigurðsson 1056 —
9. Ingunn Bernburg 1050 —
10. Lilja Guðnadóttir 104)7 —
11. Reimar Sigurðsson 1041 —
12. Þröstur Sveinsson 103« —
Alls tóku 48 spilarar þátt í
keppninni.
kórstjórnandi, sem var landi
sínu og þjóð til sóma út á við
og inn á við.
íslenzka þjóðin þakkar líf
og starf Sigurðar Þórðarson-
ar.