Morgunblaðið - 15.12.1968, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 1968
■Úlfcgelandx H.f. Árvafcur, Reykj'avSc.
FramJfcvasmdasitj óri Haraldur Sveinsaon.
'Ritstíjórar Sigurður1 Bjarwasion frá VigW.
Matthías Jo!hanness!en.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Eitstjámarfulltrúi Þarbjöm GuðtoundsBoni,
Fréttaístjóri Björn Jófoannseom.
Auglýsingaistjóiú Árni Garðar KristinEBÓn.
Ritetjórn og afgneiðsla Aðalstrseii 6. Sími 10-109.
Augiýsingaa? Aðalstræti 0. Sími 22-4-00.
Áskriftargjald kr. 150.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 10.00 eintakið.
SAMEIGINLEG
STEFNA FRAM-
SÓKNAR OG
KOMMÚNISTA
au athyglisverðu tíðindi
gerðust á Alþingi fyrir
helgina, að kommúnistar og
Framsóknarmenn lýstu yfir
sameiginlegri stefnu í efna-
hagsmálum. í nefndaráliti
minnihluta Fjárveitinganefnd
ar, sem fulltrúar þessara að-
ila undirrituðu sameiginlega
er því ótvírætt lýst yfir, að
stefna þessara flokka í efna
hagsmálum sé ein og hin
sama. Þá vakti það einnig
athygli í umræðum um fjár-
lögin, að talsmaður Fram-
sóknarflokksins talaði yfir-
leitt um stefnu stjómarand-
stæðinga í efnahagsmálum en
sá hins vegar ekki ástæðu til
að gera stefnu Framsóknar-
flokksins í þessum málum sér
staklega að umtalsefni.
Framsóknarflokkurinn hef-
ur á sl. 12 ámm átt marg-
vísleg samskipti við komm-
únista en ekki er vitað til
þess að þessir flokkar hafi
fyrr tekið upp sameiginlega
stefnu í efnahagsmálum- Nú
er það vitað að sjónarmið
kommúnista í efnahagsmál-
um byggjast á úreltum komm
únískum kreddukenningum
og þá vaknar óhjákvæmilega
sú spuming, hvort Fram-
sóknarflokkurinn hafi ákveð-
ið að tileinka sér þau sjónar-
mið. Hlýtur það að verða
hinum óbreyttu fylgismönn-
um Framsóknarflokksins
nokkurt íhugunarefni.
Með sama hætti má einnig
spyrja hvort sameining þess-
ara flokka um stefnunna í
efnahagsmálum hafi gerzt
með þeim hætti að kommún-
istar hafi tekið upp að ein-
hverju leyti „hina leiðina” í
efnahagsmálum og hljóta
það að þykja uggvænleg tíð-
indi í röðum kommúnista.
En þar sem fyrir liggja svo
skýrar yfirlýsingar tals-
manna þessara flokka á Al-
þingi um að þeir hafi sam-
einazt um eina stefnu í efna-
hagsmálum er rík ástæða til
að spyrjast fyrir um hver
þessi stefna sé.
VILJA AUKA
ÁLÖGUR Á
ATVINNU-
FYRIRTÆKIN
ð undanförnu hafa komm-
únistar í sívaxandi mæli
lýst því yfir að þeir vilji
styðja með ráð og dáð það
sem þeir kalla „þjóðlegan"
atvinnurekstur en með því er
auðvitað einfaldlega átt við
íslenzk atvinnufyrirtæki.
Jafnframt hafa þeir haldið
því fram, að stjórnarvöldin
hafi fjandskapazt við íslenzka
atvinnuvegi.
Eftir að gengislækkunin
kom til og ljóst var, að at-
vinnureksturinn á íslandi
mundi búa við mun betri kjör
en áður brá hins vegar svo
við, að kommúnistar hættu
að tala um „þjóðlega" at-
vinnuvegi. í þess stað köst-
uðu þeir grímunni og kröfð-
ust þess að nýtt og stórfellt
eftirlit yrði sett á atvinnu-
reksturinn. A borgarstjómar-
fundi sl. fimmtudag kom svo
glögglega í ljós hver afstaða
kommúnista er til íslenzkra
atvinnufyrirtækja. Á sama
tíma og atvinnufyrirtækin
hafa að allra dómi átt við
verulega erfiðleika að etja,
leggja kommúnistar nefni-
Iega til að skattaálögur á at-
vinnufyrirtækin verði stór-
auknar með verulegri hækk-
un aðstöðugjalda.
Geir Hallgrímsson, borgar-
stjóri, benti á, að það væri
lítið samræmi í því annars
vegar að krefjast nægrar at-
vinnu, sem því aðeins væri
hægt að tryggja að fullu að
hjól atvinnulífsins færi í
gang á ný og hins vegar að
leggja til stórfelldar nýjar
álögur á atvinnureksturinn.
Benti borgarstjóri á að það
væri vísasti vegurinn til þess
að atvinnuleysi yrði verulegt,
ef atvinnufyrirtækjunum
yrði íþyngt svo að þau gætu
ekki starfað.
Ætla mætti að reynsla síð-
ustu tveggja ára hefði fært
mönnum heim sanninn um að
atvinnufyrirtækin verða að
fá að hagnast þannig að þau
hafi tækifæri til eðlilegrar
endurnýjunar og verði rekin
með eðlilegum hætti- Það er
vísasti vegurinn til þess að
tryggja næga atvinnu í land-
inu. En kommúnistar eru enn
sama sinnis og áður. Þeim er
sem fyrr mest í mun að
leggja íslenzkan atvinnu-
rekstur í rúst.
Éhvr&iik
VSSJ
UTAN ÚR HEIMI
Grískir fangar lýsa pyndingum
sem jbeir hafa sœtt í grískum fangelsi m
UNDANFARIð hafa staðið yf
ir vitnialeiðslur við mannrétt-
indadómstólinn í Strassbourg
yfir grískum föngum og hafa
þeir sumir gefið ófagrar lýs-
ingar á vistinni í fangelsun-
um. Gríska herforingjastjóm
in sendi nokkra fanga til
Strassbourg til að bera vitni
fyrir dómstólunum og voru
þeim lagðar strengilegar lífs-
reglur, áður en þeir héldu að
heirnan. Þeir áfctu að halda
því fram, að viðurgerningur
og aðbúnaður í grískum fang
elsum væri til fyrirmyndar og
meðferð á föngum mannúðleg
í alla staði.
Eins og kunnugt ar reynd-
usit fangarnir ekki eins auð-
veldir viðfangs og stjórnin í
Aþenu hafði gert sér vornir
um, og þótt þeiim væri kunn-
ugt um, að þeir legðu sig í
mikla hættu með því að segja
aðra sögu en þeim hafði ver-
ið skipað, leystu sumir fang-
anna rækilega frá skjóðuinni.
Meðal þeirra pyndingarað-
ferða sem fangarnir höfðu
orðið fyrir voru:
—Þeir voru bundnir sam-
an á ökluwum og látnir
hanga með höfuð niður og síð
an börðu fangaverðir og lög-
reglumenn þá með rifflum í
iljarnar.
— Fangar voru barðir með
sandpokum á viðkvæma lík-
amshluta. — Sterkum raf-
straumi var hleypt á kytn-
færi fanganna.
Fangarnir segja, að þeim
hafi verið hótað ö'llu illu, ef
þeir bæru ekki aðbúnaði í
fangelsunum góða sögu og
flestir þeirra óttast nú að
gríska stjórnin grípi till
grimmilegra hefndaraðgerða
gegn ættingjum þeirra í
Grikklandi fyrir vikið. Fang
arnir segja, að orðrétt hafi
þeir átt að segja: „Við urð-
um aldrei fyrir pyndingum og
líkamsmeiðingum. Allt slíkt er
lygi og rógur.
Eimn þeirra sem bar vitni
fyrir dómstólnum, segir ag
honum hafi að því loknu ver
ið send skilaboð, þar sem
sagði: Eiginkona yðar og
börn munu líða fryir það sem
þér gerðuð í Strassbourg.
Meðan yfirheyrslur þessar
hafa staðið yfir vakti það
miklla athygli að ung stú'lka í
hópi fanganna hvarf sporlaust
og hefur ekki til hennar
spurzt. Sumir eru þeirrar
skoðunar, að hún hafi verið
flutt á laun til Parísar og sé
í haldi í gríska sendiráðinu í
París. Talsmaður herforingja-
stjórnarinnar lýsti því hins
vegar yfir, að ákveðið hefði
verið að stúlkan sneri heim
til Grikklands, áður en mál-
inu var lokið vegna þess að
systir hennar hefði veikzt
snögglega. Aftur á móti stað-
hæfir franska lögreglan, og
landamæraverðir, að ekki sé
vitað ti'l að stúlkan hafi far-
ið úr landi.. Lögreglan segir
að hún hafi haldið frá Stras-
bourg að kvöldlagi með lest
áleiðis til Parísar og ekki til
Frankfurt eins og áður hafði
verið sagt.
Stúlkan, sem heitir Zaira
Peta var um skeið klefafé-
lagi leikkonunnar Kitty Ar-
seni, sem einnig var send til
Strasbourg til að bera vitni.
Kitty Arseni hefur sgt
nefndinni að eftir að hún
var handtekinn var hún í 38
daga í örlit'Ium klefa í Bou-
boulians fangelsinu í Aþenu
og fjóra daga fékk hún
hvorki vott né þurt. Kllefinn
var svo þröngur, að hún gat
ekki lagzt fyrir. Hún segir
að hún hafi verið beitt ýms-
um pyndingum, meðal annars
hafi hún verið barin með köðl
um og gaddavír. Hún sagði:
Tilgangurinn með þessum
pyndingum er að maður missi
vald á líkama og sál, að mað-
ur verði eins og skelft dýr,
sem lifir í stöðugum hrylli-
legum ótta við hvað þeir gera
manni næst. Hún sagði að
bróðir hennar, sem er í her-
þjónustu hefði hvað eftirann
að verið neyddur til að vera
viðstaddur þegar systurinni
var misþyrmt.
- BRÉF
Framhald af bls. 5.
segja af einfoverjum dularfull-
um ástaeðum.
Einn íalenzkur stjórnmálamiað
ur hefur sýnt ríka viðleitni til
þess að taka upp nútímaleg
vinnubrögð í samskiptum við
sína umbjóðendur. Það er Geir
Hallgrímsson, borgarstjóri, sem
hefur náð beinu sambandi við
borgarbúa með hinum alþekktu
hverfafundum, þar sem hann er
spurður um allt milli himins og
jarðar og virðist kunna svör við
ölliu. Borgarstjóri hefur einnig
tekið upp reglulega mánaðar-
lega fundi með fréttamönnum
blaða, útvarps og sjónvarps. Þeir
fundir hafa ekki enn borið nægi
lega góðan árangur, en það er
ekki sök borgarstj óra heldur er
ástæðan sú, að fréttamenn eru
ekki nægilega vel kunnugir
borgarmálum til þess að láta
borgarstjóna finna virkilega fyr
ir því að árvökul augu frétta-
stofnana hvíli á honum og hans
störfum. Ekki er ólíklegt, að rík-
isstjórnin nyti meiri almennings
hylli en hún gerir ef hún leggði
sig fram um að láta fólkið í land
inu fylgjast betur með því sem
hún vinnur að, ekki aðeins, þeg
ar niðurstaðan er komin heldur
einnig meðan mál eru í deigl-
unni.
Skömmu fyrir helgina var
hið umdeilda frv. ríkisstjórnar-
innar um sjávarútvegsmál af-
greifct frá efri deild til neðri
deildar og má faistlega búast
við því, að það verði að lögum
fyrir jól. Sjómenn taka þessu
frv. illa enda hafa hlutasikipt-
in verið sem heilög kýr í þeirxa
augum. En allir, sem vilja
kynna sér málið af raunsæi
hljóta að sjá að þáð er með
öllu óhjákvæmilegt að igera
ráðstafanir til þess að beinar
kostnaðarhækkanir útgerðarinn
ar af völdum gengislækkunar-
innar verði teknar af óskiptum
afla. Ef það væri ekki gert
hefði gengislækkunin enga þýð
ingu fyrir útgerðina. Og alveg
er ég sannfærður um það, að
t.d. máður á borð við Lúðvík
Jósepsson, sem býr yfir mjög
mikilli þekkingu á sjávairút-
vegsmálum, gerir sér fyllilega
grein fyrir þessu, þótt hann
muni vafalaust af pólitískum
ástæðum snúast gegn þessu
frv. Það má mikið vera, ef sam-
þykkt þessa frv. leiðir ekki
til mikilla átaka við samfcök
sjómanna, en þann „slag“ verð-
ur að táka.
Á fimmfcudaginn gerðust þau
tíðindi í þinginu að 6 þingmenn
úr þremiur flokkum lögðu fram
frv., sem gerir ráð fyrir að
veifca togbátum heimild til
veiða á ákveðnum svæðum
irunan fiskveiðilögsögunnar fyr-
ir Suðurlanidi og Norðurlandi.
Hér er á ferðinni geysilegt hita
mál, sem oft hefur verið rætt
í þingflofckunum en ég hygg
að það hafi oftast strandað á
því, að þeir, sem bera hag tog-
aranna fyrir brjósti hafa kráf-
izt þess að samhliða verði gerð-
ar ráðstafanir tU þess áð tog-
arar fái einnig veiðiheimild
innan fiekveiðilögsögunnar. Nú
er bersýnilegt, að togaramenm-
irnir á Alþingi hafa fallizt á að
veita þessu máli brautargengi,
enda virðist hér einungis vera
um tilraun að ræða fyretu
fjóra mánuði næsta árs. Mér
skilst að þingmeirihluti muni
að öllum líkindum vera fyrir
þessu frv. og verði það sam-
þykkt verður það mikill sigur
fyrir Gu'ðlaug Gíslason, þing-
mann þeirra Vestmannaeyinga.
Styrmir Gunnarsson.
AUKNAR HITA-
VEITUFRAM-
KVÆMDIR -
AUKIN ATVINNA
/^eir Hallgrímsson, borgar-
stjóri, skýrði frá því á
fundi með blaðamönnum í
fyrradag, að ráðgert væri að
auka framkvæmdir Hitaveit-
unnar til þess að skapa aukna
atvinnu í borginni. Sagði
borgarstjóri að í samvinnu
við borgarráð og atvinnu-
málanefnd hefði verið sótt
um lán hjá Atvinnuleysis-
tryggingasjóði til þess að
auka atvinnu með hitaveitu-
framkvæmdum.
Þessar upplýsingar borgar-
stjóra eru góð tíðindi. Hita-
veituframkvæmdirnar í
Reykjavík eru þjóðhagslega
séð mjög hagstæðar fram-
kvæmdir og þess vegna er
einkar vel til fundið að auka
þær til þess að tryggja næga
atvinnu- Eru nú allar líkur á
að Hitaveitan muni hafa mun
meira framkvæmdafé til um-
ráða á næsta ári en áður var
ráðgert. Það mun koma Reyk
víkingum til góða í lækkuð-
um hitunarkostnaði og auk-
inni atvinnu.