Morgunblaðið - 15.12.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 1068
Nú hefi ég einbeitt mér
aftur að hðggmyndum
segir Gerður Helgadóttir
Cheval Mort, Dauðl hestur-
inn, heitir litið sveitaþorp um
50 km fyrir vestan París. Þetta
er dæmigert franskt sveitaþorp
frá gramalli tíð, en nú á dög-
um hefi ég heyrt á það minnzt í
sambandi við tvo íbúa, frönsku
kvikmyndaleikkonuna Brigitte
Gerður úti í garðinum hjá sér
við „Spíral" úr sementi, sem hún
vann í sumar.
Bardot — og íslenzka mynd-
höggvarann Gerði Helgadóttur.
Auðvitað var það Gerður, sem
undirrituð ætlaði að hitta, er ég
var þar á ferð í Frakklandi um
mánaðamótin oktober og nóv-
ember, og lagði leið mína gegn-
um Bolulogne-skóginn eftir Vest-
urhraðbrautinni til Cheval Mort.
Þetta haust var einstaklega gott
í Frakklandi eftir votviðrasamt
sumar. Þessir dagar voru þeir
heitustu í 80 ár á þessum árs-
tíma og laufið ekki enn fallið
af trjánum. Skógamir og garð-
arnir voni þvi ákaflega fallegir
— gulir, brúnir og rauðir.
Úti í garðinum, framam við
hús Gerðar, stóðu nokkrar
höggmyndir á stalli og upp-
hleyptar myndir héngu á hús-
veggjunum. Gerður hafði verið
búinn að koma þeim fyrir og
láita garðyrkj umann snyrta garð
inn, svo hægt væri að bjóða
gestum á sýnimgu þar og inni
í vininiuiatofuinni, en þá lagðist
hún veik.
Nú var komið of langt fram
á haustið til slíkra hluita, svo
hún ætlaði að fara að taka mynd
irnar sínar inn aftur. — Það er
farið að tíðkast mikið hér, að
Jistamenn, sem eiga hús úti i
sveiit, efni t£L ilistsýninga í görð-
uim sínum og vinnustofum, seigir
Gerður til skýringar. Þó þetta
svæði hér kringum Mantfort sé
í um 40 km. fjarlægð frá París,
þá safnast hingað listamenn og
kaupa sér hiús. Listunnendur og
Parísarbúar yfirieitt hópast því
hingað út eftir á vorin og surnr-
in, og staðurinn liggur vel við
fyrir sýningar. Ég ætlaði í fyrsta
sinn að sýna hér heima núna,
en varð of sein fyrir. Það er orð-
ið of áliðið fyrir útisýningar.
Kannski ég láti verða af því i
vor, ef ég verð hér ennþá.
Við komum okkur notalega fyr
ir inni í vinnustofunni, sem er
gríðarstór gömul hlaða og mjög
hátt undir loft. Það var Gerði
einkum nauðsynlegt meðan hún
var að vinna að teikningum á
kirkjugluggum í fudflri stærð og
halaði þá myndirnar upp á vegg
ina. Nú er vinnustofan full af
höggmyndum, úr gipsi, steypu
og málmum og upphleyptar
steypimyndir á veggjum. Og á
einum stað hefur Gerður tekið
úr lúgu og komið þar fyrir
rnynd með lituðum steinum og
upphlyptri beggja megin. Hún
hefur sýnilega unnið mikið að
höggimyndaflist í sumar og geysi-
leg breyting hefur orðið á högg-
myndunum síðan ég kom þarna
síðast.
— Já, í sumar hefi ég ein-
beitt mér að skúlptúrnum, segir
Gerður. Undanfarin 10 ár hefur
svo mikill tími farið í gerð
kirkjuglugga. Ég hefi gert
gflugga í 8 kirkjur, al'lt upp í
200 fermetra af glugigum í eiina
kirkju Þetta er svo mikið verk
og tekur svo langan tíma, að
ógerlegt er að gera nokkuð ann-
að á meðan. Einkum þar sem tím
inn, sem manni er ætlaður, er
alltaf of naumur. Eftir að frum-
teikningar eru tilbúnar, þarf að
vinna myndirnar upp í fulla
stærð á pappa. Þá þarf að fara
til Þýzkalands og vera þar til
að velja gler og fylgjast með
brennglunmi, því 'litir vilja taka
breytingum í glerbrennslu. Af
þessum sökum hefi ég haft alllt-
of lítinn tíma til að vinna að
höggmyndum. Og þá ekki átt
mýjar myndir á sýningar, sem
ég hefði viljað taka þátt I, og
mér hefur verið boðið að vera
með í. Og ekki vil ég fara að
bjóða upp á gamlar myndir.
— Af þessum ástæðum hefi ég
í sumar tekið mér alveg hlé frá
gluggagerðinni, til að geta ein-
beitt mér að höggmyindunum, héllt
Gerðuir áfraim. — Og ég ætla
mér ekki að sfleppa svona hendi
af höggmyndaliistinni aftur.
Það er notalegt þarna í vinnu
stofunni. Kötturinn malar í kjöl't
unni á mér og ég stend öðru
hverju upp til að skoða ein-
hverja myndina. Þær eru með
ýmsu móti og úr ýmsum efmum.
- Ég vinn úr öllum möguleg-
um efnum, segir Gerður. Nota
miálma, sement ag gips eða yfir-
leitt allt, sem hægt er að nýta í
skúlptúr. Þó ekki plast, sem fyr
ir mér er alveg dautt efni. Samt
ætla ég að reyna það, því ég
vil ekki vera einstrengislega á
móti því. Vænzt þykir mér um
bronz og kopar, blanda því
stundum saman.
— Það er dýrt efni?
— Það er nú meinið, þetta er
gífurlega dýrt efni að vinna úr.
Svo það kemur varla til greina
að gera stórar myndir upp á eig-
in spýtur nema fyrir milfljóna-
mæringa.
Þarna stendur ein bronzstytta,
sem síðar í vetur á að stækka
upp í 2 V2 meter fyrir nýja sam-
byggingu, sem arkitektinn Plo-
quen er að gera í Rue Amelot í
París. Styittan er gerð bæði úr
bronzþynnum og bronzþráðum,
sem bræddir eru og soðnir sam-
an. Hún er ákaflega falleg svona
lítil, hvað þá þegar hún teygir
sig hátt upp í loftið eftir stækk-
unina.
Kötturinn er arðirnn eitthvað
órólegur. Skríður með gólfinu
og skattið sitendur Stíft út í
loftið. Afllt í einu tekur hann
undir sig stökk undir bókahifll-
una, og kemur aftur með agnar-
litla mús. — Svonia farðu út með
þetta, segir Gerður, meðan gest-
urinn situr stirðnaður með fæt-
urna beirflt út í loftið. Gerður
hlær. — Til þess er kötturinn,
að halda húsinu músalausu. Þess
ar litlu mýs koma hér í sveiit-
inni inn, þegar haustar.
Þegar við getum aftur snúið
okkur að alvarlegum umræðum
um listir, eegir Gerður að sér
hafi þótt verst hvernig fór með
höggmyndasýninguna í garðin-
um, sem hún var búin að hafa
svo mikið fyrir. — Nú er orðið
of áliðið fyrir útisýningar, en
eftir áramót býst ég við að sýna
minni myndir í sýningarsal inni
í París. Og svo kannski þær
Stóru næsta sumar.
— Ekkert að hugsa um að
koma heim og sýna?
— Jú, ég er alfltaf með hug-
ann við að koma heim, svarar
Gerður. Og eftir þetta ætla ég
endilega að léta verða af því
að koma til íslands og sýna
það sem ég er að gera. Ég á til
nóg af myndum á sýningu heima,
en stærstu mymdirnar hér eru
úr sementi og alitof dýrt að
flytja þær svo langt. Þær eru
jafnvel of stórar á sýningu hér,
nema úiti í garði. Einnig er erf-
itt að flytja myndir úr brothætit
um efnum til íálands, alltaf hætta
á að þær skemmist í flutningnum
og málmmyndirnar eru of þung-
ar. Ég mundi reyna að vinna
eitthvað heima um sinn, hugsa
ég, ef af því verður að ég komi.
Það er gott að vinna heima á
íslandi, ef maður getur komið
sér upp vinnuaðstöðu.
Vonandi getur orðið af því
að Gerður komi heim til fslands
áður en of langt um líður, svo
við fáum að sjá það sem hún er
að gera á sviði höggmyndalist-
ar, þrátt fyrir þá erfiðleika sem
myndhöggvari á í við að flytja
síinar stóru þungu myndir milli
lamda. — E.Pá.
Þessa bronzstyttu eftir Gerði
á að stækka upp í 2 '/> meter
og koma fyrir í anddyri á nýju
sambýlishúsi í París.
Jólagjaíii
FYRIR DÖMUR:
Gjafakassar, glæsilegt úrval frá
Elisabeth Arden á mjög hag-
stæðu verði.
SKRAUTSPEGLAR, ótal gerðir.
BURSTASETT frá Regent of
London vönduð og falleg.
PÚDURDÓSIR
ILMSPRAUTUR
SÁPUR í fallegum gjafaöskjum.
Baðsápur, gestasápur frá Morney
og ElLsabefh Arden.
Ilmvötn, steinkvötn og ilmkrem
Aldrei meira úrval.
— ★ —
FVRIR HERRA:
GJAFAKASSAR. Tabac, Onyx,
Old Spice, Elisabeth Arden.
ALLAR ÞESSAR VÖRUR ERU
INNLEYSTAR FYRIR GENGIS-
BRE YTINGUN A.
Vesturgötu 2 — Sími 13155.
Gerður við eitt listaverkið í garðinum. Ef myndin prentast vel
má greina hvernig „gimsteinn“glitrar inni I sortanum I stytt-
unnl.