Morgunblaðið - 15.04.1969, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. APRÍX, 1999
13
SJÓHER SÓVÉTRÍKJANNA
UM ÖLL
HEIMSINS
HÖF
ísland getur ekki haldið hlutleysi sínu
sagði Lenin og enn má ekki sofna á
verðinum, því að Sovétbryndrekar snuðra
uppi í landsteina íslands sem annars
staðar í heirninum
„Vofa ásælist Evrópu — vofa
kommúnísmans“. Þannig hefst
Kommúnistaávarpið, og eftir
þvi breyta sanntrúaðir kommún
istar. Sovétríkin eiga nú ein-
hvern öflugasta sjóher heims,,
þ.á.m. tvisvar sinniun stærri kaf
bátaflota en Hitler hafði yfir
að ráða á sinum tíma. tsland
getur ekki haldið hlutleysi sínu
að því er Lenin sagði og verður
mönnum þá ljós hin geigvænlega
hætta, sem yfir íslandi vofir.
Brýn nauðsyn er því að ekki
verði sofnað á verðinum og ís-
land verði áfram í varnarbanda
lagt vestrænna þjóða.
Herdrik heitinn Ottósson reit
hinn 23. janúar 1946 grein í
Þjóðviljann, sem bar fyrirsögn
ina: „Njósnir nazista á íslandi"
í þessari grein segir hann:
„Nokkru eftir 1918 fóru að
heyrast raddir um það, að ís-
land mundi tæplega geta haldið
hlutleysi sínu á sama hátt og
áður. Lenin mun hafa verið
fyrstur manna til að benda á
þessa staðreynd (1920,) en fáir
fslendingar tóku hana alvar-
lega.
Eflaust má gera ráð fyrir að
aðmírálar sovétfiotans hafi þessi
ummæli á bak við eyrað, a.m.k.
bera bryndrekar sovéthersins
því greinilega vitni, þegar þeir
koma til íslands og snuðra upp
I landsteina. Þeir hafa
meira að segja gengið svo langt
að fara inn í sjálfan Hvalfjörð
— flotastöðina, sem Sovétrikin
höfðu svo mikið gagn af í síð-
ari heimsstyrjöldinni.
Áhyggjur valdamanna á vest
urlöndum aukast sífellt. Og ekki
að ástæðulausu. Sovétríkin hafa
undanfarin ár lagt allt kapp á
að efla flota sinn og eiga nú
einhvem mesta flota heims. Á
Miðjarðarhafi er floti, sem að
stærð nálgast mjög hröðum skref
um sjötta flota Bandaríkjanna.
Á Indlandshafi eykst mjög tala
sovézkra herskipa og nota So-
vétríkin gjarnan þá aðferð, í
hvert sinn, sem brezki flotinn
dregur úr áhrifum sínum þar
austur frá, að senda sovézk
herskip og sýna þau.
Á Atlantshafi voru nýlega
haldnar flotaæfingar NATO-
herja. f slíkum æfingum er jafn
an skipt liði og er annar helm-
ingurinn þá jafnan í hlutverki
óvinarins. Á æfingunum nú
sagði einn aðmíráll NATO:
„Við þurfum ekki að mynda
ímyndaðan óvinaher —
hinn raunverulegi var þarna
alian tímann. Lýsir þetta betur
en nokkuð, hve mikill herstyrk
ur Sovétmanna er á Atlants-
hafi.
Á Norðursjó halda sovézk
herskip til utan við Skotlands-
strendur, eigi langt frá kjarn-
orkukafbátastöð Bandaríkjanna
og þau fylgjast með ferðum
allra NATO-herskipa á þessu
svæði. Eystrasalt hefur nú á
síðustu tímum verið sem „rússn
eskt innhaf". Þar eru á stöð-
ugri ferð 800 sovézk skip á
móti 100 skipum vesturlanda.
Þá hafa sovézk skip gerzt mjög
uppvöðslusöm á hafinu við Jap
an og rakst eitt slíkt á banda-
rískt herskip; sem var á æf-
ingum þar 1967. Á öllum helztu
siglingaleiðum um Kyrrahaf er
algeng sjón að sjá sovézk her-
skip á stjái.
Frétzt hefur nýlega að sov-
ézk herskip hafi breytt nöfn-
um og númerum, er þau hafi
siglt um Bosporus og Dardan-
ellasund — á siglingaleið milli
Svartahafs og Miðjarðarhafs.
Hafa talsmenn vesturlanda álit
ið þetta mjög svo athyglisvert,
þar sem Sovétríkin hafa lýst
yfir að friðsamleg sambúð sé
markmið þeirra.
Yfirmaður flota Bandaríkj-
anna Thomas H. Moorer, að-
míráll hefur sagt í blaðavið-
tali að sjóher Sovétríkjanna
gerist æ meir ógnvekjandi, marg
breytilegri, og komi fram á
hvaða útskoti heims sem er.
Ekkert úthaf er nú án sov-
ézkra herskipa. Þau fylgjast
með flota vestrænna þjóða all-
an *ólarhringinn.
Sovétríkin eiga nú 350 kal-
báta þar af eru 50 með kjam-
orkudrif, 100 þessara kafbáta
hafa innanborðs eidfiaugar,
bæði langdrægar og aðrar, sem
fara styttri vegalengdir, en geta
þó farið um 550 km leið. Sov-
ézki flotinn er annar stærsti
floti heims. Aðeins hinn banda
ríski er stærrL Hann er búinn
25 eldfiaugaskipum, beitiskip-
um, 100 tundurspillum, 300 tund
urduflaslæðurum 230 land-
gönguskipum og 750 varðbátum
Sovézkt herskip siglir hraðbyri við suðurströnd Islands Þetta er fullkoinið herskip og búið
skotpöllum fyrir eldflaugar.
Eitt sovézku skipanna reyndi að hylja sig reyk í fyrra, er Mbl. reyndi að ná af því mynd
Nýjasta viðbótin eru tvö þyrlu
skip, en annað þeirra er stað-
sett á Miðjarðarhafi. Sovézki
flotinn er hinn nýjasti og vaxt-
arhraði hans er gífurlegur. í
rauninni er hann allur smíðað-
ur á síðustu 20 árum og minna
en þriðjuragur bandaríska flot
ans er svo nýtízkulegur sem
hann.
Engu hættulegri er njósnafloti
Sovétríkjanna frá hernaðar-
legu sjónarmiði. Hlutverk hans
er að staðsetja öll óvinaskip
Sovétríkjanna. Þau fylgjast með
skipum Bandaríkjamanna og
NATO-landa. Hundruð rússn-
eskra fiskiskipa gegna hér mik
ilvægu hlutverki. Um borð er
margbrotinn rafeindaútbúnaður
og jafnan halda þessi skip sig
í námunda við herstöðvar
NATO-ríkjanna og þau dreifa
sér um samkvæmt ákveðnu
kerfi um öll heimsins höf.
Moskvublaðið Izvestia krafð-
ist þess nýlega að floti Banda-
ríkjanna færi af Miðjarðarhafi
Þar myndi rússneski flotinn
„gæta friðarins'11 og Miðjarð-
arhafið ætti í framtíðinni að
verða eins konar „sovézkt inn
haf“. Yfirmenn NATO-flotans
líta þessi ummæli mjög alvar-
lega og hlutverk NATO verður
eflaust að koma í veg fyrir þetta
svo að vestrænar þjóðir geti
enn verið öruggar um hagsmuni
sína á alþjóða siglingarleiðum.
Til þess að leggja áherzlu á
þetta sendu Bandaríkin nýlega
herskip inn á Svartahaf um
Bosporus og Dardanellasund.
Anderson aðmíráli í banda-
ríska flotanum hefur lýst hern
aðarlegri stefnu Sovétríkjanna.
Hann sagði að með eflingu flot
ans væru Sovétríkin að
efla aðstöðu Sovélríkjanna.
landfræðilega, hernaðarlega
og sálfræðilega. í fyrsta
lagi efla þau hernaðar-
mátt sinn á svæðum, sem þeir
telja sér bráðnauðsynlegt. Þess
vegna gátu þeir ekki þolað auk
ið sjálfstæði Tékkóslóvaka og
þess vegna draga þeir ekki her
lið sitt til baka frá Austur-
Þýzkalandi og Póllandi. í öðru
lagi vilja þeir ekki blanda sín-
um eigin her í hernaðarátök,
nema brýn niauðsyn komi tiL
Með öðrum orðum þeir nota
heri leppríkjanna. Markmið
þeirra er að skapa hættuástand
sem þeir geti haft hagnað af og
verður vestrænum þjóðum álits
Framhald á bU. 18