Morgunblaðið - 27.04.1969, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. APRÍL 196®
3
EFTIR EINAR SIGURÐSSON
TOGARARNIR.
Tveir togarar voru nýlega inni,
Narfi með 270 lestir af fiski og
Marz með 107 Lestir. Egill Skalla
grímsson kom einnig inn með
170 lestir af fiski, sem hann fékk
á ö;'. kömmum tima, mest á ein-
um sólarhring, út af Eldey, 2-6
poka í hali. Af þessum fiski voru
20 lestir óísaðar á þilfari, því að
skipið vantaði orðið ís. Egill
Skallaigrímsson fór því næst með
aflan til Englandt.
Þau skip, sem fóru til Græn-
lands, gátu ekki veitt þar vegna
iss.
Verkfall torvéldaði mjög tog-
aralandanir í síðustu viku og
eins verður í næstu viku svo og
fyrsti maí. Ým'sir hafa því grip-
ið til þess ráðs að láta skipin
sigla til Englands með aflann.
Þessi skip seldu afla sinn í
vikunni:
Lest. Kr. Kg.
Ing. Arnars. 175 3.609.000 20.97
Karlsefni um 110 1.849.000 I16.8I
REYKJAVÍK.
Tíðin var mjög hagstæð fram-
an aí vikunni, hæð suðaustanátt.
Upp úr miðri vikunni þrældi á
norðan, oig hindraði það marga
í að draga netin í og út af Faxa-
flóa.
Afli hefur verið tregur hjá
netabátuim, þó fékk netabátur
einn daginn 25 lestir eftir nótt-
ina. Annars hefur aflinn verið
algengast um 10 lestir í róðri.
Á handfæri hefur aflazt vel
upp á síðkastið, þegar gefið hef-
ur, en það er langsótt hjá hand-
færabátunum, upp í 4 tíma norð
vestur í bugt.
Flestir togbátarnir landa fyrir
sunnan land, en einn og einn
landar í Reýkjavík. Hefur afli
verið misjafn, hjá sumum ágæt-
ur, komizt upp í 25 lestir.
Allir, sem það gátu, bjuggu
sig út í að veiða í 4Ta daga í
skyndiverkfallinu, en mjög gekk
illa að fá allan þann ís, sem
þurfti. Sumir ræddu um að
sækja snjó upp í fjalL
KEFLAVÍK.
Afli hefur verið rýr í net und-
anfarið, skást 15 lestir eftir nótt
ina, en meðalafli 7-8 lestir.
Á línu hefur aflinn verið 4-7
Meðalafli hefur verið 15-20 lest-
ir.
Með línu rær einn bá'tur eins
og áður, og hefur hann verið að
!’á 6-7 lestir í róðri.
Handfærabátar hafa verið að
um 1 lest á færi yfir daginn.
GRINDAVÍK.
Afli virðist enn l'ítið eða ekk-
ert vera farinn að minnka, var
suma daga vikunnar yfir 1000
lestir á dag. Algengast hjá neta-
bátunum var 12-25 lestir eftir
nóttina.
Hjá trollbátum hefur afli
glæðzt og komizt upp í 14 lestir
yfir daginn. Venjulega landa 50-
75 bátar daglega.
VESTMANNAEYJAR.
Reytingsafli hefur verið í net,
en mjög misihittur. Bátur fékk
einn daginn 37 lestir, en daginn
eftir á sama stað datt hann nið-
ur í 6 lestir. Algengastur er afl-
inn 10-20 lestir. Fiskur er e'kki
nærri fullgotinn, og þykir það
spá góðu um, að afli hafldist eitt-
hvað enn, þó netavertíð hafi oft
verið lokið í Eyjum um þetta
leyti, en það er ákaflega mis-
jafnt hvenær fiskur fer, hann er
stundum farinn um 20. apríl, en
hann getur líka haldizt allt til
vertíðarloka 11. maí.
Togbátar hafa verið að fá sæmi
legan afla sumir hverjir, en mis-
jafnt.
Afli hefur glæðzt á línuna hjá
trillunum, og eru þær nú flestar
komnar með línu. Hins vegar
hafa gæftir" verið stopular, og
eru þeir, sem bezt hafa sótt,
ekki búnir að fara nema 7 róðra
í þesium mánuði.
Allir bátar tóku ís fyrir verk-
fallið og ætla að ísa fiskinn,
meðan lestarrúm leyfir.
HVER ER STAÐA ÍSLANDS í
FISKVEIÐUNUM?
Það er alkunna, hvernig efna-
hagsbandalögin brynja sig toll-
múrum gagnvart sjávarafurðum.
Þetta á þó einkum við Efnahags-
bandalagið, en því er einnig svo
farið í Efta. Helztu markaðs-
lönd íslendinga, að því er varð-
ar ffek, eru Þýzkaland og Bret-
land. í Þýzkalandi er upp í 15%
tollur á nýjum fiski og 10% í
Bretlandi bæði á nýjum og frosn
um fiski. Auk þess er tollur á
mörgum öðrum sjávarafurðum
í þesum löndum, svo sem 10%
tollur á fiskimjöli og lýsi í Bret-
landi.
En þetta er ekki allt, sem þess
ar og aðrar Norður-Evrópuþjóðir
gera til þess að torvelda sam-
keppni og viðskipti með sjárvar-
afurðir í löndum þeirra. Allar
styrkja þær sjávarútveg sinn
gifurlega, svo að nemur allt upp
í þriðja hluta af fiskandvirði.
Tol'lar og styrkir nálgast sums
staðar allt upp í helminginn af
fiskverðinu.
Og við þetta eiga íslendingar
að keppa. Eins og margoft hefur
verið vakin athygli á, eru sjávar
afurðir 90% eða meira af út-
flutningi þjóðarinnar. Það er að
vísu hægt að styrkja sjávarút-
veginn og hefur oft verið gert,
þó að það sé ekki gert í dag, og
dreifa byrðunum á alla. En það
bætir ekki lífsafkomu þjóðarinn
ar í heild, en það er einmitt það,
sem þjóðin berst fyrri, að bæta
lífsafkomuna. Lítil von er, að
það takist, á meðan markaðs-
löndin brynja sig tollmúrum og
styrkjavirkjum og banna okkur
hreinlega löndun á fiski, eins og
Þjóðverjar gera nú og Bretar að
nokkru.
Við kaupum þó af þessum lönd
um meira en þau kaupa af okk-
ur, og við erum með þeim í
margháttuðu samstarfi, en það
'stoðar ekkert. En tilveru ís-
lenzku þjóðarinnar getur verið
tfeflt í hættu, ef þessu heldur
áfram. Lífsafkomunni hefur
hrakað. Ástandið hefði ekki ver-
ið beysið nú, ef óvenju góð fiski
gengd hefði ekki bætt úr.
Á SJÁVARÚTVEGURINN
RÉTT Á SÉR í ÞÝZKALANDl?
Einhverjum hefði þótt þessi
spurning með ólíkindum, þegar
Þjóðverjar og Englendingar áttu
hér við land flesta togarana. En
þannig spyr deildanstjóri í land-
búnaðarráðuneyti Norður-Sax-
lands, Ernst Kube. Og hann seg-
ir: Það ber að rannsaka það af
fullum héilindum, hvort skilyrði
sé lengur í Vestur-Þýzka’landi
til að stunda sjávarútveg með
hagnaði, í landi, þar sem iðnað-
ur er háþróaður og samkeppni er
mi'kil um fjármagn og vinnuafl
og stöðugt eru að opnast nýir
markaðir fyrir iðnaðarvörur.
Og það er ekki neinn smákarl,
sem lætur sér þessi orð um
munn fara, heldur sérfræðinguar,
sem áratugum saman hefur helg
að starfskrafta sína málefnum
sjávarútvegbins.
NÝR FISKUR Á UNDANHALDI
í Vestur-Þýzkalandi hefur
löndun á nýjum fiski dregizt
mjög ört saman síðustu árin.
Þannig voru 1960 lagðar á land
290.000 lestir, en síðastliðið ár
ekki nema 144.000 lestir eða
helmingi minna en fyrir 8 árum,
og sérfræðingar gera ráð fyrir,
að þetta magn fari niður í 80.000
lestir í niáinni framitíð. Að ví'su
hefur sala á frosnum fiski auikizt.
RÍKIÐ STUÐLAR AÐ
NIÐURRIFI GAMALLA SKIPA
Þýzka ríkið greiðir sem svar-
ar 10.000 krónum á hvert tonn í
skipum, sem eru seld í brotajárn,
eða 6Mi miillj. króna fyrir skip
eins og nýsköpunartogarana,
auk þess fær útgerðarmaðurinn
brotajárnverðið, sem er um 2
millj. króna.
Norska ríkið hefur einnig var-
ið stórfé til þess að taka úr not-
kun gömul skip.
Á 15 árum hefur þýzkum tog-
urum fækkað úr 154 skipum í
100 skip eða færri. Þýzkir út-
gerðarmenn gera sér vonir um,
að verð á nýjum fis'ki kunni að
hækka við minnkandi framboð.
Samt eru í gildi takmarkanir á
löndun á fiski úr þýzkum skip-
um á tímabilinu 2. apr. til 16.
sept. íslenzk skip fá þá heldur
ekki löndun í Þýzkalandi.
LÓFÓTVEIÐARNAR 40.000
LESTIR í ÁR?
Aflabrögðin í stærstu verstöð
Noregs, Lofoten, eru nú meiri
en nokkru sinni áður, og gera
Norðmenn sér vonir um, að
heildaraflinn þar verði 40.000
lestir, og er meðalafli á mann
nú mestur, sem skýrslur ná yfir.
Lofoten og Vestmannaeyjum
hefur oft verið líkt saman. Árs-
aflinn í Eyjum var í fyrra 45.000
lestir. En Vestmannaeyjar mega
nú fara að vara sig á keppinaut,
sem alltaf hefur verið að draga
á þær, Grindavik, en þar er nú
kominn meiri afli í vetur, en í
Eyjum. Bátum hefur heldur
fækkað í Eyjum, en hins vegar
aukizt að bátar leggðu afla sinn
á land í Grindavík, þar sem fisk
ur hefur verið meira fyrir sunn-
an land bæði í fyrra og núna og
þá einkum á Selvog-bankanum.
MIKIL OG VELHEPPNUÐ
VEIÖI.
Stærsta og nýjasta verksmiðju
skip Norðmanna, „Gadus“, kom
nýlega úr annarri veiðiför sinni
með fullfermi af freðfiski, sem
það hafði veitt við strendur
Labradors og Vestur-Grænlands.
Skipið var með 1030 lestir, allt
flö'k. Ætli þetta sé ekki afli fyrir
40-50 milljónir króna. Skipið
hafði 3ja- mánaða útivist.
350 LESTA ALÚMÍNÍUM
FISKISKIP.
Það fer að nálgst, að hér á
landi verði framleitt alúmínú-
um. Vaknar þá sú hugsun, hvern
ig landsmenn geti sjálfir hagnýtt
sér þetta undraefni á sem bezt-
an hátt til smíði úr þvi innan
lands og til útfluitnings. Það þarf
sérstaka verkismiðju til að vinna
úr efninu, eftir að það kemur
frá álverksmiðjunni, en hún
hlýtur að koma. Trúlega verður
þá hætt að nota járn á þök og
veggi húsa eins og nú tíðkasL
en þegar er nokkuð gert að því
að nota alúmíníum hér til ým-
issa hluta, svo sem í yfirbygg-
ingu skipa, margs konar tæki í
frystihúsum o.s.frv.
En það, sem vekur kannske
mesta athygli, er, að Norðmenn
telja engin vandkvæði á að
smíða fi'íkiskip aillt að 350 lestir
að stærð úr alúmíníum. Þeir
hafa þegar smíðað slik skip, þótt
þau séu minni, til skemmtisigl-
inga, og hafa þegar gert samn-
inga við ameriiik fyrirtæki um
sölu alúmíníumbáta. Þeir gera
ráð fyrir að fimmfalda þessa
framleiðslu á næstunnL
Skip úr alúmíníum hafa þann
kost að vera 30% léttari en úr
stáli og þv'í miklu burðarmeiri
og hraðskreiðari.
Ný sending
amerískir
sumarhattar
einnig enskar orlonpeysur, 10 litir, verð kr. 675
HATTABÚÐ REYKJAVlKUR.
Laugavegi 10,-
lestir.
Sjór er lítið stundaður af trill-
um og tregt það, sem það er.
Fjöldinn af bátum tók íte á
fimmtudaginn vegna verkfalls-
ins.
Ekki eru menn bjartsýnir með
að afli glæðist úr þessu, en afla-
brögð hafa verið heldur rýr í
vetur borið saman við það, sem
verið hefur fyrir sunnan land.
SANDGERÐI.
Afli hefur farið minnkandi
bæði í net og á línu, þó hefur
einstaka bátur fengið sæmilegan
afla í net, upp í 23 lestir eftir
nöttina, en altgengaet hefur afl-
inn verið 5-8 lestir í róðri.
Á línuna hefur fengizt mest 9
lestir í róðri, en oftast 5-6 lestir.
í trollið hefur afli verið rýr,
þó hefur hann heldur aukizt síð-
ustu daga.
Afli er að glæðast hjá hand-
færabátum, hefur komizt upp í
4 lestir yfir daginn, en þá hafa
3 menn verið á. Aflinn hefur
vierið mjög ufsaiborinn, en sumir
hafa líka fengið sæmilegan
þorsk, en þá hefur fengizt
minna, 2xh. lest.
AKRANES.
Síðustu viku hafa aflabrögðin
hjá netabátum órðið enn mis-
jafnari en áður, bátar hafa kom-
ið með allt upp í 45 lestiæ í róðri,
en aðrir líka fengið sáralitið.
UTSYNARKVOLD í
Sjólfstæðishú sinu ú Ahureyri
í kvöld
kl. 21
COSTA DEL SOL — BEZTA BAÐSTRÖND EVRÖPU
FERÐIN SEM
FÓLK TREYSTIR
FERÐIN SEM
ÞÉR NJÓTIÐ
FERÐIN SEM
TRYGGIR YÐUR
TIL NORÐURLANDA: 15. júní, 5. júlí og 28. ágúst.
Verð frá kr. 12.500.—
TIL ÍTALÍU: CATTOLICA OG RÓM/SORRENTO
um LONDON — 17. og 31. ágúst.
TIL COSTA BRAVA: LLORET DE MAR um London
— 22. júní, 20. júlí, 24. ágúst.
TIL BÚLGARÍU: GULLNA STRÖNDIN um LON-
DON — 12. september.
TIL COSTA DEL SOL: TORREMOLINOS — 8. og
22. ágúst, 5. og 19. sept., 3. okt.
MEST FYRIR
FERÐAPENINGANA ER ÚTSÝNARFE RÐ
BEZTU FERÐAKAUP ÁRSINS: 16 DAGAR Á
ÞOTUFLUG - 1. FL. GISTING KR. 14.200.-
NÝ SUMARÁÆTLUN KOMIN
SÓLARSTRQND SPÁNAR
FERÐASKRIFSTOFAN
ÚTSÝN
Austurstræti 17. símar 20100 — 23510.