Morgunblaðið - 07.10.1970, Page 19
MORGUN’BLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. OKTÓBBR 1970
19
Þorsteins
þáttur
Eyvindssonar
Þorsteinn Eyvindsson er fædd
ur 1910 á Stokkseyri sonur Ey-
vindar Þorsteinssonar Oddsson-
ar frá Sandprýði. Hann ólst
upp í Hafnarfirði hjá Guðmundi
Hólm en til sjós fór hann um
tvítugsaldurinn með Þórarni Ol-
geirssyni á togarann Venus, sem
þá var nýr. Þegar Þórarinn
hætti skipstjórn héðan frá Is-
landi og tók togarann King Sol
frá Grimsby fluttist Þorsteinn
út til Grimsby og þar hefur
hann verið síðan.
Þegar King Sol var tekinn i
stríðið, fór Þorsteinn háseti og
bátsmaður á ýmsum togurum og
að loknu stríðinu tók hann stýri
mannspróf og síðan skipstjóra-
prófið.
Þegar hann hafði orðið skip-
stjóraréttindin fékk hann togar
ann Northern Duke sem North-
Þorsteinn Eyvindsson
ern Trawlers Ltd fyrirtækið
átti. Með þennan togara var Þor
steinn í 5 ár en þá tók hann
Northern Prince og var með
hann í 10 ár eða til 1965 að
hann hætti sjómennsku.
Þorsteinn Eyvindsson var afla
maður ágætur og farsæll skip-
stjórnarmaður en sjóinn stund-
aði hann i hartnær 40 ár, en
honum féll aldrei sjómennskan.
Svo rammt kvað að þessum
leiða á sjónum, að siðan hann
fór í land er ekki hægt að segja,
að hann hafi einu sinni horft til
hafs. Tengdasonur hans á lysti-
snekkju og er stundum að bjóða
tengdaföðurnum með sér og mað
ur skyldi nú halda að gamall
togarajaxl tæki þvi með gleði að
leika sér um borð í lystisnekkju.
En það er meira en nóg sjóferð
fyrir Þorstein Eyvindsson. Ekki
það, að hann hafi nokkru sinni
verið sjóhræddur eða sjóveikur
nei, hann bara var orðinn svona
leiður á sjómennskunni, að hann
þolir ekki einu sinni lystisnekkj
ur.
Hugur hans stóð alla tíð til
tréskurðar. Þar er hans líf og
yndi. Ekki gafst mér kostur á að
sjá tréskurðarverk Þorsteins,
en húsið sem hann bjó i vitnaði
um handbragð hans almennt við
smíðar. Hann reisti það alger-
lega einn.
Hann þurfti svo sem ekkert að
vinna, það sem eftir var ævinn-
ar, hvort sem hún yrði löng eða
skömm í landi, en hann var enn
á góðum aldri 55 ára og tiltölu-
lega lítið slitinn eftir sjóvolkið
og streðið á togurunum.
Hann undi svo ekki aðgerðar-
leysinu og fór að byggja eigið
hús. Hann átti reyndar hús og
það mjög veglegt, en óþarflega
stórt fyrir hjónin i ellinni, þeg-
ar börnin voru íarin að heim-
an, og hann reisti sér annað
minna, bungalow — á næstu lóð,
og reisti það með eigin höndum.
Þar býr hann nú með konu
sinni Önnu og tíkinni Sally, sem
þau hjón vilja áreiðanlega að sé
talin til heimilisins. Sally er
nefnilega engin venjuleg tik.
Hún er hroðalega stór og feit og
hún er nú i megrunarkúr og
hefur um hálsinn spjald sem á
er letrað -— My good neigh-
boiurts, pleaiae don’t feed irue —
en nágrannarnir eru einmitt
hættulegt fólk fyrir línurnar á
Sally. Engum ókunnum manni
tjáir að nálgast hús Þorsteins
nema þau hjón komi honum til
aðstoðar. Eins og áður segir
stendur gamla húsið þeirra á
næstu lóð. Sally telur það
skyldu sina að gæta þess líka
og það gerði hún svo rækilega,
að þegar nýi eigandinn ætlaði
inn i hús sitt í fyrsta skipti og
reyndar í mörg fyrstu skiptin,
því að Sally trúði því ekki nema
mátulega vel að hann væri orð-
inn eigandi hússins — komst
hann ekki út úr bílnum sinum
fyrir Sally. Þau hjón Þorsteinn
og Helga urðu að hjálpa honum
út úr bílnum meðan Sally var að
átta sig á eigendaskiptunum —
nú hefur hún gert það en gætir
þó beggja húsanna jafnt.
Sally vekur húsbónda sinn,
Þorstein ævinlega 10 mínútum
fyrir kl. 7 á morgnana, nema
vitaskuld laugardags- og sunnu
dagsmorgna, því að Sally fylg-
ist vel með styttingu vinnutím-
ans. Sally skilur ensku og það
gerði hundur, sem Sigurður Þor
steinsson átti líka — yfirleitt
virðast Englendingar vera búnir
að rækta hunda sína svo vel,
að þeir mega sjálfir fyllilega
fara að gæta sín, hvað vitsmun-
ina snertir, hins vegar er lik-
legt að þeir lafi eitthvað á því,
að hundar þeirra geta ekki enn
talað.
Ef þau hjón fara að heiman
jafnvel þótt þau séu fjarverandi
allt að hálfum mánuði, þá hreyf
ir Sally sig ekki af dyraþrep-
inu. Hún liggur þar allan tím-
ann og nágrannarnir færa henni
matarskammtinn. Hann er mjög
naumur nú, allt vigtað og mælt
ofan í hana, vegna offitunnar.
Sally er nú 11 ára og mér skild-
ist að þau hjón gerðu sér vonir
um, að hún lifði ein 5—6 ár enn.
Þó að línurnar hafi brenglazt
og liklegt sé að Sally hafi misst
allt „sexappeal," þá er hún mjög
virðuleg tík.
I
Hún er mjög hugsandi á svip-
inn, þegar hún virðir gesti fyrir
sér, og hyggur að öllu vand-
lega — og fylgist með þvi,
hvernig húsráðendur taka gest-
inum — hún er reiðubúin til að
skerast i leikinn, ef ekki reyn-
ist allt með felldu.
Þorsteinn Eyvindsson fór til
Englands í miðri Kreppunni og
með létta pyngju eftir unglings-
árin hér heima. Hann kvæntist
um þessar mundir og kona hans
kom út til hans. Eftir eitt ár átti
hann hús og bíl.
— Síðan ég kom til Englands
hefur mig aldrei skort neitt, sem
Sjómannasíðan
í umsjá Ásgeirs Jakobssonar
Þessi veltekna mynd af vel-
þekktu aldaniótaverkfæri fylgdi
grein frá rússneska sendiráðinu.
Greinin hét: Vísindalegar aðferð
ir við fiskveiðar í Sovétríkjun-
um og liófst á svofeildum orð-
um: f fiskveiðum Sovétríkjanna
á úthöfunum eru véltækni og
sjálfvirkni nýtt í miklum mæli. .
. . . Greinin er heimspekilegs
eðlis og rituð í hinum sérkenni-
lega rússneska sölvahelgasonar
stíl. . . . dreifing fisksins í tíma
og rúmi er að miklu leyti komin
undir breytingum á ástandi hafs
ins. . . . Það er meginregla í nú-
tíma sovézkum fiskveiðum að
veiða fisk skynsamlega. . .. til
þess að fylgja fram þessari meg-
inreglu er óhjákvæmilegt að
skapa tilbúnar torfur nytjafisks
og kunna að stjórna hegðan
ég hef talið mig þurfa," segir
hann.
Þrátt fyrir þetta er Þorsteinn
mjög mikill Islendingur og hrif
inn af öllu sem islenzkt er.
Hann var lika orðinn það full-
orðinn, þegar hann fór frá Is-
landi, að hann getur af eigin
raun dæmt um þá erfiðleika, sem
fylgja þvi að búa í þessu harð-
býla landi — og jafnframt um
kosti þess. Hann stundaði einn
ig sjóinn upp við Island og hef
ur aldrei slitnað úr tengslum við
það og hefur þvi fylgzt með
þeirri þróun, sem hér hefur orð-
ið og finnst mikið til um hana.
Þorsteinn segist mikið hafa
lært í fiskimennskunni af
Ágústi Ebenezarsyni, sem hann
telur kunnugasta mann, sem
hann hafi þekkt við Island á
grunnmiðum. Ágúst átti sér
„holur" hér og þar við landið
til dæmis, eina mjög einkennl-
lega út af Melrakkasléttunni. 1
þá holu tjóaði engum að fara
nema Ágústi. Lengsta tog í sömu
stefnu var 10 mínútna tog. Þegar
Ágúst kom. í botninn á holunni,
snarsneri hann skipi sinu eða
sló því til, þannig að honum
tókst einum manna að ná kola,
sem hrannazt hafði upp innst í
holunni og alveg fast við hraun
jaðarinn. Hann gat mokað þarna
upp kola, þó að enginn annar
næði honum og gerði ekkert ann
að en hengilrifa, ef þeir reyndu
að fara í slóð Ágústs.
Ágúst var einnig sérfræðing-
ur í Pétursholunni við Vest-
mannaeyjar og víðar átti hann
sér holur, sem fyrr segir. Það
er dálítið undarlegt, að Ágúst,
sem var Vestfirðingur fæddur
og uppalinn stundaði alla tíð
veiðarnar meira fyrir Norð-aust
landinu en fyrir vestan landið.
Þau hjón, Helga og Þorsteinn,
eiga þrjú böm, tvær telpur,
fæddar á Islandi, báðar giftar
ytra, og einn son Jón fæddan
ytra. Hann er að ljúka prófi í
rafmagnsverkfræði í London og
skildist mér það vera einhver
framhaldsgráða, því að Þor-
steinn sagði, að hann fengi fimm
stafi á eftir nafninu sínu, þegar
hann hefði lokið því — Það er
einhvað annað en ég fékk —.
Þorsteinn er maður kátur og
skemmtilegur og það eru þeir
allir þessir kallar i Grimsby —
og það eru aldnir sjómenn yfir-
leitt hraustir, greindir, hlaðnir
þeirri haldkvæmu lífsspeki, sem
náttúran kennir þeim, sem um-
gangast hana mest og starfa með
henni -— og lífsviðhorf þeirra
eru jákvæð -—• það er harkan
sex sem gildir, segja þeir, en
þeir hafa þó aldrei látið það
sjónarmið drepa i sér hið mann-
lega. Það er reyndar furða
hvernig þeir hafa sloppið við að
verða ómennskir þessir menn,
sem urðu að berjast i framandi
landi til vegs í grónum atvinnu
vegi og þeim erfiðasta, sem um
er að ræða nokkurs staðar. Lífs-
baráttan lék oft erlenda togara-
skipstjóra þannig, að þeir urðu
grimmdarseggir, sem engu eirðu
og ekkert virtu nema hörkuna,
en íslenzkir togaraskipstjórar
urðu aldrei þannig, hvorki þeir,
sem til Grimsby fóru né þeir,
sem börðust áfram hér heima.
Þetta sýnir, hvað „húmanism-
inn," er ríkur í Islendingum.
Það er ekki hægt að þurrka
hann burtu — jafnvel ekki um
borð i togara á kreppuárunum.
Afgreiðslustarf
Röskur maður óskast til afgreiðslu- og útkeyrslu í kjörbúð.
Maður vanur kjöti gengur fyrir.
Umsóknir sendist Morgunblaðinu merktar: „4446",
Slaifsstúlka óskast
Starfsstúlku, vana bakstri, vantar í eldhús Kópavogshselís
í hálfsdags vinnu.
Upplýsingar gefur matráðskonan í síma 41500.
Reykjavík, 5. október 1970.
Skrifstofa rikisspítalanna.
—