Morgunblaðið - 06.03.1971, Síða 13

MORGUKBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. MARZ 1971
13
*
Spjallað við byggingafulltrúa
landsbyggðarinnar:
Mikill
bygginga-
hugur
í bændum
Byggmgafulltrúar í kjör-
dæmiun landsins 5 að tölu
sátu nýlega 2ja daga fund
með forstöðumanni Teikni-
stofu landbúnaðarins í
Reykjavík. Báru fulltrúarnir
saman baekru- sínar, en fund
urinn var hinn fyrsti sinnar
tegundar. Fyrirhugað er að
byggingafuiltrúarnir og for-
stöðumaður Teiknistofunnar,
Ólafur Sigurðsson, hittist að
jafnaði tvisvar á ári upp frá
þessu og verður annar fund-
urinn haldinn í umdæmi ein-
hvers fulltrúans. Mbi. hitti
fulltrúana og Ólaf að máli, er
fundum var að Ijúka og spurð
ist frétta af byggingafram-
kvæmdum, svo og tilhögun
hins nýja samstarfs, sem þeir
hyg'gjast stofna með sér.
• BJARTSÝNI —
ALDKEI FLEIBI
LÁNAUMSÓKNIR
Fyrstan tókum við tali Ólaf
Ingvar Gýgjar -lónsson.
Bjarni Óskarsson.
Sigurðsson. Hann sagði, að
ætlunin með fundunum væri
sú, að samræma störf um út-
tektir og leiðbeiningar og önn
ur fyrirmæli. Byggingarfuil-
trúarnir eru starfsmenn sýsln
anna, en kostaðir bæði af
þeim og Teiknistofu landbún
aðarins til helminga. Störf
fulltrúanna eru tvíþætt —
þeir eru leiðbeinendur og eft
irlitsmenn.
Ólafur sagði að aldrei hefði
borizt annar eins fjöldi um-
sókna um lán frá stofnlána-
deildinni og um byggingar
leyfi og virtist ásóknin nú
ætla að sprengja öll fyrri met.
Þó væri umsóknafjöldinn dá-
lítið misjafn eftir landshlut-
um. í fyrra var umsókna-
f jöldi lána tæplega 800.
Umræðuefni fulltrúanna á
fundinum hefur verið æði f jöl
breytt — sagði Ólafur, enda
er þetta fyrsti fundur þeirra
og hann að vonum yfirgrips-
meiri en búast mætti við að
síðari fundir yrðu. Rætt var
um fyrirkomulag lánsum-
sókna, um breytingar á til-
högun og varð samkomulag
um að geysilegur kostur væri,
ef unnt yrði að sækja um lán
tvisvar á ári í stað einu sinni
nú. Eins sagði Ólafur að full-
trúarnir hefðu verið sammála
um að bændur þyrftu að gera
sér að reglu að snúa sér beint
til byggingafulltrúanna ári áð
ur en þeir hyggðust byggja
með tilliti til staðarvals, teikn
inga og annars slíks.
• AIKNVR
ÁLAGSKRÖFIR
VEGNA
VOTHEYSGEYMSLA
Samkvæmt lögum er nú
skylt að kjósa bygginganefnd
ir i hverjum hrepp, hvort sem
hann er skipulagsskyldur eða
ekki. Frá þvi er byggingafull
trúar tóku til starfa, hafa
oddvitar svarað því til að
hlutverki nefndanna sé lokið
og þeirri skoðun eru bygg-
ingafulltrúamir í meginatrið-
um sammáia. Breyta þarf þvi
þessum lögum að mati þeirra,
en nauðsyn er á skipulags-
nefndum fyrir hvert umdæmi,
sem fuiltrúamir yrðu þá eins
konar framkvæmdast jórar
íyrir. Nefndir þessar f jölluðu
þá um byggingarþróunina
innan hvers kjördæmis frem-
ur en einstök atriði. Eins urðu
byggingafulltrúarnir sammála
um að ef til vill væri ekki
rétt að umdæmi þeirra væru
tengd kjördæmunum í fram-
tiðinni.
Loks var þess krafizt að
álagskröfur yrðu auknar á
votheystumum og styrkur
þeirra um það bil þrefalöað-
ur og yrði 1.2 sinnum venju-
legur vatnsþrýstingur. Þá er
f yrirhugað að Teiknistofan
gefi út prentaðar sérteikning
ar af byggingahlutum.
Ólafur Sigurðsson sagði að
fundur þeirra fulltrúanna
hefði verið mjög gagnlegur og
góður. Þeir hefðu kynnzt
vandamálum hver annars og
eins og áður er sagt ákveðið
að framhald verði á þessari
samvinnu a.m.k. tvisvar á ári.
• MIKLAR
SKÓLABYGGÍNGAR
Byggingafulltrúinn á Norð-
vesturlandi er Ingvar Gýgjar
Jónsson. Umdæmi hans er frá
Strandasýslu og austur í
Skagafjörð. Ingvar sagði að
bygging útihúsa væri lang
viðamesti þátturinn í bygg-
ingaframkvæmdum í umdæmi
hans. íbúðarhúsabyggingar
eru alltaf einhverjar, en til-
tölulega fáar miðað við úti-
húsin. Á annað hundrað hafa
sótt um stofnlánadeildarlán á
svæðinu.
Ingvar sagði að fram-
kvæmdir, sem að takmörkuðu
leyti heyrðu undir hann væru
skólabyggingar. Verið er að
reisa mikinn skóla við Klúku
í Bjarnarfirði. Er það skóla-
hús uppsteypt, en ekki lok-
ið. Þá er verið að reisa skóla
Einar Stefánsson.
Ólafur Sigm-ðsson.
að Laugarbökkum í Mið-
firði — skóla fyrir flesta
hreppa i Vestur-Húnavatns-
sýslu, skóla á Þorfinnsstöðum
í Þverárhreppi í V-Húna-
vatnssýslu, skóla á Húnavöll-
um í A-Húnavatnssýslu, sem
langt er kominn og skóla á
Reykjum í Lýtingsstaða-
hreppi í Skagafirði. Þessar
byggingar eru mestu bygging
arnar á svæðinu. Mestu skól-
arnir eru hins vegar á Húna
völlum og á Laugarbökkum,
enda eiga þeir að anna
stærstu svæðunum. Á svæð-
inu eru að sögn Ingvars að
myndast tveir þéttbýliskjam-
ar, á Laugarbökkum og
Varmahlíð í Skagafirði. Þá
hefur undanfarin ár verið
unnið við byggingu starfs-
mannahúss á Hólum í Hjalta-
dal, en þvi húsi er enn ekki
lokið að fullu.
Ingvar kvað ekki ýkja
mikla aukningu í bygginga-
framkvæmdum á sínu svæði.
Aukningin varð hins vegar í
fyrra. Þó sagði hann að dreg-
ið hefði úr framkvæmdum á
öskufallssvæðunum mjög
greinilega.
• 100—150 BYGGINGAR
I SMÍÐUM
Sigtryggur Stefánsson er
byggingafulltrúi fyrir svæðið
frá Skagafirði og austur að
Múlasýslum og hefur aðsetur
á Akureyri. Sigtryggur segir
að á sínu svæði hafi ríkt ákaf
iega mikil bjartsýni og stðr-
aukning orðið á framkvæmd
um. Mestu framkvæmdirnar
eru i Eyjafirði og þar er kúa
búskapur langumfangsmestur
og þvi byggingaframkvæmdir
í sambandi við hann mest
áberandi. Á siðastliðnu ári
voru i byggingu 5 fjós, sem
rúma frá 34 og upp í 64 gripi
hvert. Þá hefur brugðið svo
við að bændur byggja nú
hlöðu, fjós og allt sem því til
heyrir í einu.
í Þingeyjarsýslu, þar sem
meira er um sauðfjárrækt,
ber mest á votheysgeymslum.
Er það einkum vegna aukins
kals í túnum og slæms árferð
is að menn leggja aukna
áherzlu á slíkar framkvæmd-
ir. Á síðastliðnu ári voru reist
ir 20 súrheysturnar i Þing-
eyjarsýslum. Undanfarin 3 ár
hafa að jafnaði verið reist um
10 ibúðarhús í umdæmi Sig-
tryggs.
Sigtryggur sagði, að um-
sóknir um lán til stofnlána-
deildar úr Eyjafirði einum
væru um helmingi fleiri nú
en í fyrra. Úr Norður- og Suð
ur-Þingeyjarsýslum væru um
sóknirnar tæplega 90. Á svæð
inu væru nú í smíðum 3 stór-
ir heimavistarskólar, sem
rúma myndu allt um 60 nem
endur. Eru þeir að Hrafnagili
að Stóru-Tjörn í Ljósavatns-
hreppi og Hafralæk í Aðal-
dælahreppi. Þá gat Sigtrygg-
ur loks minkabúsins i Greni-
vik, en sagði að bjartsýni
manna speglaðist bezt í því að
um 100 til 150 byggingar
væru nú í smiðum á svæðinu.
• BYGGINGAFRAM-
KVÆMDIR SVIPAÐAR
OG Á»UR
Byggingarfulltrúi á svæð-
inu Múlasýslur og Austur-
Skaftafellssýsla er Einar
Stefánsson og er hann elztur
þeirra félaga í starfi og hefur
aðsetur á Egilsstöðum, sem þó
ekki heyrir undir hann, þvi
að þar er sérstakur bygg-
ingaíulltrúi. Einar sagði að
byggingaframkvæmdir á
svæðinu væru mjög svipaðar
og undanfarin ár. Yfirleitt
er mést reist af fjárhúsum og
heygeymslum. Þó eru tvö 30
kúa fjós i byggingu nú. Skól-
ar eru allir komnir upp og
undanfarin ár hafa verið
reist að jafnaði um 10 íbúðar
hús á svasðinu.
• YLÆKT —
FR AMTÍ Ð ARIÐN GREIN
Stærsta umdæmi bygginga-
fulltrúa er Suðurlandskjör
dæmi og þar er Marteinn
Björnsson á Selfossi. Vest-
mannaeyjar eru þó undan-
skildar umdæminu. Marteinn
sagðist ekki vera eins bjart-
sýnn og félagar sínir, en þó
væri kannski ekki að marka
lánaumsóknir er borizt
hefðu úr umdæminu, þar eð
töluvert dró úr í fyrra og
menn gætu hafa endurnýjað
umsóknir sínar án þess að
hann vissi um. Almennar ibúð
arhúsabyggingar kvað
Marteinn ekki hafa verið fyr
ir viðhaldi íbúðarhúsnæðis,
nema tvö ár, 1967 og 1968. Að
jafnaði eru reist um 12 til 14
ibúðarhús í kjördæminu, en
það er of litið —- sagði Mar-
teinn.
Viðvíkjandi byggingu
gripahúsa — þá sagði
Marteinn að bryddað hefði
verið upp á töluverðri ný-
lundu í gerð þeirra. Reynt
hafi verið á Hæli í Gnúp-
verjahreppi að setja þar stál-
grindargólf i gripahús, sem
setja má alla gripi á. Áður
hafa tíðkazt sérbyggð rimla-
gólf, en þessi nýlunda virtist
ætla að gefast vel.
Marteinn sagði að svæðið
Sigtryggur Stef ánsson.
Marteinn Bjömsson.
væri stórt og vonandi byggðu
bændur mikið. Hann kvaðst
óttast að gengisfall yrði áður
en langt um liði og það
myndi þá hafa sínar afleið-
ingar. Annars sagði Marteinn
að ylrækt væri mjög vaxandi
iðngrein í héraðinu og menn
væru nú að þreifa fyrir sér
með ýmsar aðferðir, svo sem
ræktun undir plasti. Þessi at-
vinnuvegur sagði Marteinn að
yrði stóratvinnugrein á Suð-
urlandi áður en langt um liði.
• MIKIL UPPBYGGING
SÍÐASTLIBIN 10 ÁR
Bjarni Óskarsson er bygg-
ingafulltrúi í Vesturlands-
kjördæmi. Bjarni sagði, að
framkvæmdir hefðu verið
mjög miklar síðastliðin 10 ár
og mikil uppbygging bæði í
gripa- og íbúðarhúsabygging-
um. Kvaðst hann ekki eiga
von á aukningu í þeim efnum
— árlega væru byggð um 10
til 15 íbúðarhús. Þá hefur
talsvert verið um endurbætur
og viðbyggingar við eldra
húsnæði. Stærsti þátturinn í
gripahúsabyggingum hafa
verið fjós og eru dæmi til
þess að þau hafi verið fyrir
allt að 50 til 60 kýr.
Um aðrar framkvæmdir er
það að segja, að B.S.R.B. er
nú að reisa sumarbústaða-
hverfi i Munaðarnesi. Þar
standa yfir framkvæmdir,
sem metnar munu á tæplega
40 milljónir króna. Mesta
átakið er svo Bændaskólinn
á Hvanneyri. Þar þarf í sum
ar að steypa upp nýja álmu,
sem grunnur hefur verið lagð
Framhald á bls. 20