Morgunblaðið - 06.10.1971, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 1971
17
Stefnir beint að
kanslaraembættinu
Rainer Barzel, nýkjörinn leið-
togi kristilegra demókrata
í Vestur-Þýzkalandi
LEIÐTOGASKIPTIN í kristi-
lega demókirataflokknum
(CDU) á flokiksþinginu í
Saarbriioken á mánudags-
kvöld komu ekki á óvart.
Rainer Barzel, sem þá tók við
af Kurt Georg Kiesinger, hef-
ur um langt skeið verið lí'k-
legasti eftirmaður hins síðar-
nefnda. Barzel hefur árum
saman verið í forystusveit
kristilegra demókrata, meðal
annars formaður þingflokks
þeirra á sambandsþingiinu allt
frá árinu 1964 og hefur þvi
langa reynslu að baki sér sem
stiómmálamaður, enda þótt
hann sé ekki nema 47 ára
gamall. Hann er því á meðal
hinna yngri í forystuhópi
CDU og er nú talinm hafa
mikla möguleika á því að
verða kanslaraefni flokks síns
og bræðraflokksins í Bajern,
sem lýtuæ forystu Franz Josef
Strauss. Þingkosningar eiga
næst að fara fram í Sam-
bandslýðveldinu í september
1973. Vinni kristilegir demó-
kratar sigur þar, má að svo
stöddu telja líklegt, að Barzel
yrði sá, sem við völdum tæki
sem kanslari af Willy Brandt.
Rainer Barzel er fæddur ár-
ið 1924 í Braunsberg í Austur-
Prússlandi, en fluttist með for-
eldrum sínum til Berlínar árið
1931 og ólst þar síðan upp.
Hann var kallaður í herinn í
árslok 1941, er heimsstyrjöld-
in var komin í algleyming og
var þá naumast af unglings-
aldri eða 17 ára gamall. Barzel
varð flugmaður og dvaldist
um skeið í Noregi sem könn-
unarflugmaður, en síðar við
Svartahaf. Hann var orðinm
liðsforingi í flughernum við
hrun Þriðja ríkisins.
Hann sneri heim til Þýzka-
lands í stríðalok, þá 21 árs
að aldri og settist að í Köln.
Sú borg var þá sém aðrar
borgir Þýzkalands lítið amnað
en rústir einar. Hann fékk
fljótt mikimn áhuga á stjórn-
málum, enda blöstu verkefn-
in hvarvetna við ungum og
áhugasömum mianni sem hon-
um. Þýzkaland var í molum
og skortur og neyð daglegt
hlutskipti fólfcs. Hann tók þátt
í myndun stjórnmálasamtaka,
sem skyldu fyrst og fremst
vera kaþólskur miðflokkur og
þegar flokkur kristilegra
demókrata var stofnaður, lét
Barzel fyrst í ljós efasemdir
um framtíð hams, því að hann
taldi örðugleika á, að kaþólsk-
ir menn og mótmælendur
gætu starfað saman í einum
flokki. Síðan hefur viðhorf
Barzels breytzt í þessu til-
liti. Er ekki til þess vitað,
að trúarlegur ágxeinimgur hafi
spillt fyrir stjórramálastarf-
semi CDU, sem er ekki hvað
sízt upphaflega stof-naður á
grundvelli kristinnar sam-
hyggju eftir þær hörmungar,
sem nasisminn hafði leitt yfir
þýzku þjóðina.
Barzel lagði stund á lög-
fræði og þjóðhagfræði við
háskólann í Köln og að há-
skólaprófi loknu hóf hann
vaxandi afskipti af stjórnmál-
um. Hann var fyrst kjörinn á
Sambandsþingið árið 1957 og
1962 varð hann ráðherra í
stjóm Adeniauers. Var Barzel
þá yngsti ráð'herrann í rífcis-
stjórninni og fór með sam-
þýzk málefni. En strax árið
eftir fór hann úr stjóminmi,
er frjálsir demókratar, sem
þá voru í samsteypustj órn
með kristilegum demóbrötum,
kröfðust þess að fá ráðherra-
embætti. Síðar, er Ludwig
Erhard fór frá sem leiðtogi og
kanslari kristilegra demó-
krata, reyndi Barzel að verða
kanslaraefni flokksins, en beið
þá lægri hlut fyrir • Kurt
Georg Kiesinger, fráfarandi
leiðtoga flokksins nú.
Stuðningsmenn Barzels í
baráttunni um flokksleiðtoga-
stöðuna nú hafa óspart bent
á, hve reyndu-r stjó-rnmálamað-
ur Barzel sé orðinn en þó ung-
ur að árum. Þá hefur það
hjálpað honum, hve ódeigur
hann hefur verið í að sýna
fram á markrnið sín. Hann
hefur frá upphafi gert það
ljóst, að hann hygðist efcki
ei-nungis verða leiðtogi flokks-
ins heldur einnig kanslaraefni
hans. Andstæðingur Barzels í
baráttunni um formann-skjör-
ið, Helmuth Kohl, hefur hins
vegar haldið því fram, að nú,
þegar kri-stilegir demókratar
væru í stjórnarandstöðu, væri
heppilegra, að sinn hvor mað-
urinn væri formaður og
kanslaraefni flokksins. Hugð-
ist Kohl verða flofcksleiðtogi
en gera Gerhard Schröder,
sem í 15 ár samfellt gegndi
ráðherrastöðu í valdatíð kristi-
legra demókra-ta, að kanslara-
efni flokksins. Barzel benti
aftur á móti til liðins tím-a,
er kristilegir demókratar fóru
með völd, en Adenauer, Er-
hard og Kiesinger voru allir
í senn flokksleiðtogar og
kanslarar og er naumast unnt
að halda öðru fram en að
það hafi gefizt vel. Hefur
Barzel sem sagt lagt óhikað
áherzlu á það, að hann ætli
sér að vinna völ-din aftur fyrir
flokk sinn.
Kjam-inn í áróðrinu-m á
flokksþinginu í Saarbrúcken
gegn Barzel var á þá leið, að
han-n miyndi verða til þess að
hrinda kjósendum burt frá
.-. , . ..
Rainer Barzel
flokknum. Þá myndi haran
ekki geta sinnt flokksstörfun-
um sjálfum nógu vel sökum
of margra embætta og starfa,
sem hlaðizt hafa á hann og
loks, sem ekki skipti minmstu
máli: Barzel yrði algjör leik-
brúða í höndum Franz Josef
Strauss, sem hafa myndi í för
með sér, að kristilegi demó-
krataflokkurinn yrði ekfci
annað en leppflokkur bræðra-
flokksins í Bajern. Þá væru
„meranirnir í kringum Barzel“
ekki tiltakanlega litrikir né
hæfir stjómmálamenn, sem
líklegir væru til sigurs í þing-
kosningum.
Úrslitin í formannskjörinu
urðu þau, að Barzel hlaut 344
atkvæði en Kohl 174. Þetta er
talsverður munur og ef til vill
meiri, en almenmt var búizt
við, meðal annars vegna þess
að Kurt Georg Kiesinger
studdi Kohl.
Ráðstefna Sambands íslenzkra sveitarfélaga:
„Skipulagssj ónarmið
til næstu aldamóta“
— hefst í Reykjavík um miðja næstu viku
NÆSTKOMANDI miðvikudag
hefst í Reykjavík ráðstefna Sani
bands íslenzkra sveitarfélaga í til
efni af 50 ára afmæli fyrstu
skipulagslaga á íslandi. Fjallar
hún um efnið „Skipulagssjónar-
mið til næstu aldamóta". Ráð-
stefnan stendur yfir í 3 daga.
Páll Líndal, formaður sam-
bandsins sa-gði á fundi með
blaðamönnum I gær, að þessi
fáðstefna væri sú 16. sinnar teg-
un-dar sem haldin væri hér á
landi siðan sambandið hóf slík
ráðstefnuhöld árið 1965. Ætlun-
iin væri á þessari ráðstefnu að
horfa meir fram á við í skipu-
1-agsmálum en gert hefur verið
til þessa á ráðstefnunum.
Upphaflega sagði Páli að ráð-
gert hefði verið að halda ráð-
stefnuna í Norræna húsinu, en
nú þegar væri sýnt, að það hús-
næði væri of lítið, og mundi þvi
ráðstefnan verða haldin á Hótel
Sögu. Aðspurður kvaðst Páll á-
líta að ráðstefnuna mundu sækja
um 200 manns, enda væri öllum,
sem áhuga hefðu á þessum mál-
um heimil't að sitja hana.
Ráðstefnan hefst sem fyrr seg
ir miðvikudaginn 13. október. Þá
fflytur m.a. kunnur skipulags-
fræðingur frá Árósu-m, Nils- Ole
Dund prófessor, erindi: „Skipu-
lagssjónarmið til næstu alda-
fnóta". Hann er hér í boði Norr-
æna hússins, og mun einnig
fflytja erindi á vegum Arkiitekta
félags íslands.
Siðar um daginn, segir Páll,
að reyn-t verði að gera úttekt á
skipulagsmálum eins og þau eru
I dag, og flytja þar erindi ýmsir
framámenn í skipulagsmálum
hér á landi þ. á m. Hörður
Bjarnason, sem er fyrsti skipu-
lagsstjóri ríkisins.
Þá verður opnuð sýnlng Skipu
lagsstjórnar ríkisins í Bogasai
Þjóðminjasafnsins og ber hún
heitið „Skipulag í hálfa öld“.
Á fimmtudagsmorgun verður
svo fjallað um forsendur skipu-
lags, svo sem veðurfarslegar og
félagslegar forsendur. Að loknu
matarhléi flytur svo Einar B.
Pálsson, verkfræðingur erindi
um hlu-t bifreiðarinnar i bæjar-
skipulagi, og seinna um daginn
er ætlunin að fá menn úr ein-
stökum atvinnugreinum, sjávar-
útvegi, verzlun, iðnaði og land-
búnaði, tU að tjá sig um skipu-
lagsmál, og hvernig þeir álíta
að bezt megi samræma þau at-
vinnuháttum.
Næsta dág, föstudag hefjast
svo umræður um „Skipulag á Is
landi árið 2000“. Umræður hefja:
Dr. Guðmundur Magnússon, pró
fessor, Dr. Ólafur Ragnar Gríms
son, lek-tor, Björn Björnsson pró-
fessor, Gestur Ólafsson, arkitekt
og skipula-gsfræðingur, Hrafn-
keM Thorlacius, arkitekt, Hannes
Tannhúðun
— nýjung í vörnum
gegn tannskemmdum
SÉRHVER tannlæknir veit,
að tannvei-ndun er langáhrifa
mesta vopnið gegn tann-
skemmdum, en hingað til hafa
aðalvopnin í þeirri baráttu
verið flúorblandað drykkjar-
vatn og hreinsun munnsins.
Nú er hins vegar komin í ljós
ný aðferð til að verjast tann-
skemmdum, og ef henni er
beitt ásamt notkun flúor-
blandaðs drykkjarvatns, getur
það nær phlokað tann-
skemmdir.
Þessi nýja aðferð byggist á
húðun tannanna með plast-
vökva, sem nefnist methyl
methacrylate. Fyrst eru tenn-
urnar hreinsaðar vandlega,
siðan er vökvinn bori-nn á
þann flöt jaxlanna, sem tugg-
ið er með. Sérstök áherzla er
lögð á að bera vökvann í al'lar
riifur og glufur á yfirborðinu,
Daviðsson arkitekt og Björn Frið
finnsson bæjarstjóri. Umræðum
stjórnar Guðmundur Einarsson,
formaður Verkfræðingafélags Is
lands.
Þá gátu stjórnarmennirnir
þess á fundinum I gær, að ætl-
unin hefði verið, að veita á ráð-
stefnu þessari verðlaun fyrir
beztu ritgerðina i verðlaunasam-
keppninni um „Skipulag sjávar-
kauptúna (kaupstaða) hér á
landi á þessum áratug, með sér-
stöku tilliti til félagslegra og
efnahagálegra tengsla þeirra við
aðliggjandi sveitir og þéttbýli",
sem efnt var til í tilefni af 50
ára afmæli fyrstu skipulagslag-
anna. Það hefði hins vegar verið
álitið ógerlegt, þar sem tími
hefði reynzit flestum þátttakend-
um ónógur, og hefði þvi skila-
frestur verið framlengdur til 1.
desember. Fyrstu verðlaun i sam
keppni þessari eru 400 þúsund
krón-ur, og önnur verðlaun 200
þúsund krónur, og sögðu stjórn
armenn, að þetta væru hæstu
verðlaun sem heitið hefði verið
i slíkum samkeppnum hér á
landi.
Sízt of langt
gengið
AÐALFUNDUR Skipstjóra- og
stýrimannafélagsins Verðandi í
Vestm a n n.naey j um samþykkti
eftirfarandi:
„Aðalfundur Skipstjóra- og
stýrimaraniafélagsins Verðandi,
Vestmannaeyjum, haldimn 28.
sept. 1971, lýsir stuðningi sínum
við gerðir ríkisstjómarinnar í
landhelgismálinu og telur sizt of
langt gengið.
Fundurinn hvetur eindregið
til að áfram verði haldið þar ti-1
fullum yfirráðum yfir landgrunn
inu er náð.“
þar sem holur í tönnum eiga
upphaf sitt í þessum rifum.
Að lokum er beitt eins konar
geislabyssu, sem beinir út-
fjólubláum geislum að vökva-
húðinni, sem harðnar og
myndar ósýnilega húð á tönn-
inni.
Rannsóknir sýna, að þessi
húð helzt oft í a.m.k. tvö ár og
á þeim tíma virðist hún veita
nær algjöra vörn gegn tann-
skemmdum. Samanburðar-
rannsóknir sýndu tann-
skemmdir í aðeins 2% húð-
aðra tanna á sama tíma og
54% óhúðaðra tanna skemmd
ust. Þessar rannsóknir hafa
þó aðeins verið framkvæmd-
ar í smáum stíl, en nú hefur
verið ákveðið að auka þær til
muna. Um 4000 skólaböm,
sem hatfa aðein-s neytt flúor-
blandaðs drykkjarvatns, verða
notuð við þessar rannsóknir,
Sir - -i , v'WImw-. h,, J
Geislabyssa herðir plastliúðina á tönnunum.
sem munu standa næstu fjög-
ur árin. Vonast sérfræðingar
til, að algjör vörn gegn tann-
skemmdum náist með notkun
þessarar aðferðar og flúor-
blandaðs drykkj arvatns. Þá
benda þeir á, að þessi aðferð
sé tiltölulega ódýr, kostraaður
inn sé sums staðar 2-3 þúsumd
krónur.
Sérfræðingarnir eru svo
bjartsýnir á niðurstöður rann
sóknanna, að þeir hafa þegar
hafið tilraunir með enn ítar-
legri notkun þessarar aðferð-
ar, bæði hvað snertir algjöra
húðun tannanna (erfitt hefur
reynzt að húða þær á öllum
hliðum) og einni.g blöndun
flúors í plastvökvainn, þannig
að flúorið síist smám saman í
tönnina og þannig verði tönn-
in tvöfalt vernduð gegn tann
skemmdum.