Morgunblaðið - 15.10.1971, Blaðsíða 12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. OKTÓBER 1971
12
Guðbjörg
Erlinsur
Giinnar
Þóra
r
,Eg er að ky ssa konuna þína‘
„Allt í garðinum“ í kvöld
á sviði Þjóðleikhússins
PERSÓNUR: Richard (Gunnar
Eyjólísson), la-slcgur maður,
43 ára. -lenny kona lians (Þóra
Friðrikstlóttir), aðlaðandi, 35—
40 ára, Roger sonur þeirra 14—
15 ára (Jón Viðar Jónsson),
Jack nágranni þeirra (Erlingur
Gíslason), laglegur maður um
fertugt, frú Toothe (Guðbjörg
Þorbjarnardóttir), myndarleg,
glæsilega klædd kona um
fimmtugrt, Vinir og nágrannar
mjög áþekk Richard og Jenny.
Chuck og Beryl (Sigurður Skúla
son og Jónína H. Jónsdóttir),
Gilliert o'- Louise (Rúrik Har-
aldsson og Bryndís Pétursdótt-
ir) og Cynthia og Perry (Bríet
Héðinsdóttir og Bessi Bjarna-
son).
Sviðið:
Setustofan og sólveröndin í
húsi í úthverfunum. Gegnum
glerdyrnar á sólveröndinni sést
stór og vel hirtur garður. Hús-
ið er gamalt, veröndinni hefur
greinilega verið bætt við seinna,
en hún breytir þó ekki heildar-
svipnum. Innrétting hússins
ber ekki vott um ríkidæmi,
smekkvisi og hugkvæmni hafa
ráðið þar meiru um en |M>niiig
ar.
Þessi stutti formáli er beina-
grindin á hinu margrómaða
ieikhúsverki Edwards Albee,
Allt í garðiimm, sem Þjóðlelk-
húsið frumsýnir í kvöld. Fræg-
asta leikrit Albee, Hver er
hræddur við Virginíu Wolf fór
mikla frægðarför víða um lieim
og AHt í garðinum er að
margra áliti ekki síður mergj
að leikrit, en það fjallar um
siðspillingu gnægtaþjóðfélags
ins þar sem atvikin hafa mann-
eskjurnar að leiksoppi.
Baldvin Hal'ldórsson er leil<-
stjóri A1 ls í gar'óinum. en hann
var einnig leikstjóri á Hver er
hræddur við Vireiníu Wo!f,
sem Helga VailtýsdóttV og Ró-
bert Amfinnsson léku í al'is 77
sinnum hjá Þjóó’e’l'hús r'U —
Þýðandi verks'sns er óskar In vi
marsson og lei'kmyndir og bún-
inga gerði Gunnar Rjprnason.
Edward Albee er fæddur í
Washington árið 1928. Hann
byrjaði ungur að fást við skrift
ir — fynsta leikrit sitt samdi
hann 11 ára að eiigin sögn. —
Hann var þó kominn um þrít-
ugt þegar hann kvaddi sér
hljóðs með leiknium. Saga
úr dýragarði. — Þá komu le'ik-
irnir Dauði Bessie Smith,
Sand'kassinn og Ameríski
draumurinin. En það er leikrit-
ið, Hver er hræddur við. Virg-
iníu Woolf, sem sfcipar honum
í sess með helztu teikr'.'taskáld-
um samtímans, og seinni lei'k-
rit hans staðfesta það ál'it leik-
húsmanna.
Hér verða talinn nokkur af
þeim leikritum, sem hann hef-
ur skrifað, eftíir að hann lauk
við Virginíu Wooif. The Bal'lad
of the Sad Café 1963, Tiny
Aiiice 1964, Malcöiim 1965, A
Delicate Baiance 1966. Allt i
garðinum er eiitt af siíðustu leik-
ritum hans. Það var fruimsýnt
í Plymouth Theater í New
York 16. nóvember áirið 1967 og
hlaut há.stemt iof gagnrýn-
enda, strrax í upphafi. Clive
Bamec sikrifa-r meðal aninars
eftirfarandi um leikinn 5 New
York Times: „Edward Albee er
ekki aðeins sá leikritahöíund
ur okkar, sem við væntum
mest af, sá leikritahöfundur
okkar, sem mestu iofar, sá teik
ritahöfundur sem áhugaverð-
astur er, — hann er einfaldiega
okkar bezti teifcritaihöfundur.“
Margiir amerískir gagnrýnend-
ur hafa skrifað álika hástemt
lof um þennan leik og höfund
þess,
Við fyigdumS't með æfimigu á
leikritinu fyrir fáum dögum
og það er gott dæmi um hvað
verkið er spennandi o^ tekur
föstum tökum að ninu’agn'nva-
menn, sem voru að vwa i íeik-
húsirai fylvdus't með æflngunri
í kaff'tíma siraim, en kaffibím-
irm var anzi iangur, bví að be'ir
urðu svo spenntir að fyligjasit
með leiiknum að þeir lögöu nið-
ur vinnu þar til æfingin var
búin.
Það er sitthvað sem menn
sætta sig við i búsikapmum um
borð í þessu leitohúsverki, en
um leið og það er snörp ádeiila
er það ful'lt af skopi, mein-
fýsmu þó.
Viðurkenn'ii g sjúkte'ikans
nær hámarki i morðinu í verk-
Bahlvin Halldórsson, leikstjóri.
Sviðsniynd.
inu, en skylöi ekki vera erfitt
að búa við j/að að hafa drepið
„vin sinn“ og grafið hamm síð-
an í garðinum hjá sér til fram-
búðar.
Sjón er sögu rí'kari, en þeg-
ar leikiuiriinn fer að æsast er rétt
að gefa leikurunum orðið:
„JACK: E’skairðu mig enmþá,
Jenny?
JENNY (eins og hún huggi
lítiinti dreng): Já, auðviitað,
Jack,
(Richard kcmur inn aftur.)
JACK: Oh! Guði sé lof! (Stend-
ur á fætur.) Við sfculum frið-
mælast með kossi. (Hann
kyssii' hana.
RICHARD: Ég sendi hann eft-
i'r ... Hveð erbu eigiinilega að
gera!
JACK: Ég er að kyssa kon-
una þina. Hún er falleg,
RICHARD:' Hættu þvi!
JACK: Ég er hættur.
RICHARD: Ég er ekki hrifinn
af svona háttalagi.
JACK: O, svona nú, Riohard.
Þetta hefði getað vcrið ein-
hver óviðkomandi. Hefur eng
inn kysst Jemny fyrr?
RICHARD: Þú áitt e'kki að
kyssa hana.)
JACK: Hvað genigur að ykkur
öll'um í kvöid?
BERYL: Það genigur ekkert að
okkur.
JACK: Það er eiitthvað . . . mjög
athugavert.
FRÚ TOOTHE (kemur inn aft-
ur): Jæja, börnin mín, hjörð-
in mín, nú er ég búin að
hringja eins og ég nauðsyn-
lega þarf, og ég held að við . . .
(Sér Jack.) Ó. (Hún hvarfi-
ar augum snöggt frá einni
persómu til annarrar.) Ég,
hm . . . ég held, að við höfum
hiitzt áður.
JENNY (grípur frarn í): Jack,
þú manist að sjáMsögð'U eftir
frá Toothe, þú hiittir hana . . .
fyrir sex eða sjö mán-
uðum og ...
JACK (starir á firú Toothe):
Já, blessuð góða álfkonan.
FRÚ TOOTHE (við Jaek, mjög
eðlilega): En gaman að hitta
yður aftur.
JACK: Það er ánægj'ulegt að
hitta yður. (Snýr sér frá,
hugsandi.)
FRÚ TOOTHE (við hin): Jæja,
nó verð ég að fara. Það var
skemmtMegt, að við skyl’d'um
hiittast hér öll ...
JACK (man skyndilega): Já!
(Snýr sér við, með ánæigju-
brosi.) Þér eruð ensk, er það
ekki ?
FRÚ TOOTHE (einibeitir sér að
því að vera róieg og eðlileg):
Brezk, jú.
JACK: Og þér áttuð heima í
London fyrir ... fyrir aM-
mörgum árúm?
FRÚ TOOTHE (færist und-
an) : Já, ég .. . Ja, ég hef átt
heima í London, en . . .
JACK (mjög ánæigður): Ég
man vel eftir yður, frú m-in.
Drotbinn minin dýri, ef ég
væri aligáður, er óvíst að ég
gerði Það. (H'lær stórkostt-
lega.) Ójú! Ég man eftir yð-
ur, ég held nú það!
FRÚ TOOTHE (heldur lieiknum
áfram): Yðuir hlýtur að s'kjátl
ast. Ég gleym'i aldrei andlit-
um og . . .
JACK: Ö, já, min fagra frú, ég
man vel eftir yður, ég man
eftiir ... (Fær annað h'láturs-
kast.) ... dömiun'Um yðar, ég
. . . (Lít'ur í kriin'gum siig í stof
unni, sér undrandi og vand-
ræðaleg andlitin og hlær enn
meiira.) Ó, nei! . Nei! Segið
mér, að það sé efcki satt! En
það er það! Það er satt!
(Mei'ri hiátu'r.)
BERYL: Ég velt ekki, hvað
þú er að hugsa, Jaok, en mig
grunar, að þú hafir fenigið
þér heldur mikið neðan í þvi
og . . .
JACK: Svo frúin hefur þá náð
sér í nýja kvemnaihjörð?
(Hlær meðan hann talar.)
Og búin að færa sitarfsemina
út i úbhverfin? (Gamainsöm
meðaukun, hann hiær.) Ó,
vesalings Beryl mín! Bless-
unin hún Cynthia! Og Louise
með stoltið sí'tt! (Sér Jenny,
í í'ödd hans gætir nó von-
brigða og heiiliaibrota um fram
tíðarmöguleikana.) Og svo
þú, eftiriætið mitt, Jenny!
RICHARD: Láttu hana vera.
JACK: Og allir þesisiir .. . al'lir
þessir peninigair, sem liág'U á
. . . (Hlær enn meiira.) . . .
„Einhver hefur sent oikkur
þetta í pósti“. (Hlátur.) Herr-
ar m'ínir . . . ég veit ekki, hver
stendur fyritr þessu öilu, en
ef það eruð þið, þá eruð þið
betri káupsýsl'umenn en ég
hélt að þið væruð. (Hlær og
legg'Ur af stað til verandar-
dyranna.)
FRÚ TOOTHE (pírir augun):
Stöðvið hann.“ — á.i.
'
Bryndís
Bcssi
Briet
Sigiirður
Jónina