Morgunblaðið - 20.01.1972, Blaðsíða 8

8
MORGU3NTBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. JANUAR 1972
íi
Kurt Waldheim lagði
út á grýtta braut
— er hann tók við embætti
framkvæmdastjóra SÞ
Eftir u.þ.b. þriggja vikma
starf <Mn framkvæTndastjóri
Sameinuðu þjijðanna, hefur
Kurt Waldheim g-ert sér þess
fiilla grein, að hann á erflð-
leika i vændum í starfi sínu
og þá ineiri en nekluir hiraia
þrlggja fyrirrennara hans.
Hann gerir sér líka vel Ijóst,
að fjölmiðlar eru honuim
sýnu amlsniínari en þeiiH i
upphafi starfs.
Vafalaust hefur Waldheim
átt von á því, að starfið yrði
erfitt —- hann hefur fyrir-
fram haft dlágóðar hugrnyndir
uim fjárhagsöng'þveiti samtak
anna — skuldir þeirra Skipta
nú tugum milljóna dollara —
og hann hefur þegar tekizt á
við þann vanda með
því að fara þess á leit við
deildarstjóra SÞ, að þeir
skeri niður útgjöld, hvar sem
þess er kostur. Jafniframt hef
ur hann átt einkaviðræður
við fulltrúa einstakra aðildar
ríkja og farið fram á framlög
í eins konar „bjórgunarsjóð“
samtakanna,
Afstaða fjölmiðlanna verð-
ur vafalaust erfið við að eiga.
Waldlheim var skipaður í
starf framkvæmdastjóra, eins
og fyrirrennarar hans, vegna
þeiss, að hann var eini fram-
bjóðandinn í starfið, sem öil
stórveldin gátu komið sér
saman um, Hann var þeim
hsafilleikum og eiginleikum
búinn, sem starfið krefst og
enginn gat sagt honum neitt
til hnjóðs.
t>að var ekki fyrr en eftir
að hann hafði verið skipaður
í starfið, að menn minntust
þess, að hann hafði verið for-
ingi í her Hitiers í heímsstyrj
öldinni síðari.
Fyrir Rússa varð það held-
ur ankannaleg uppljóstran,
þvii að þeir höfðu barizt
gegn þeim frambjóðandan-
um, sem Vesturveldin vildu
helzt, Finnanum Max Jaoob-
sen, á þeirri forsendu, að
hann hafði einihvem Síma
skrifað bók um átökrn milli
Finna og Rússa, þar sem Rúss
um þótti hann draga um of
taum landa siima.
Waidiheim gremst mjög, þeg
ar talað er um þjónustu hans
í liði Hitlers og segir „Víð
bróðir minn voru kaliaðir í
herinn. Við urðum að fara.
Við áttuim ekki annarra kosta
völ.“
VILL SKIPT RÍKI f S.Þ.
Sem framkv'æmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna hefur
Waldheim áhuga á þvi, að
bæði þýzku ríkin fái aðíLd að
samtökunum og þanniig vll
hann afgreiða í eitt skipti fyr
ir öll stöðu allra skiptra rfkja
á alþjóðavettvangi. Þess er
einnig vænzt, að hann muni
skipa Mnverskan kommún-
ista í meiri háttar stöðu í
framkvæmdastjórn S.Þ.
Waldheim hefur unnið tíu
til tólf stunda vinnudag frá
því hann tók við fratn-
kvsemdastjóraemibættinu af
U Thant og settíst að I skrif-
stofunum á 38. hæð í aðal-
byggingunni i New York.
Hann hefur sýnt atorku og
einibeitta viðleitni til að end
ursMpuieggja samtökdn og
hressa upp á andrúmsloftið,
þar á meðal að efla áhuga og
vinnumóral starfsliðsins, sem
sMpað er um 4000 manns frá
öllum þjóðum heims.
En bandarisk blöð og einn-
ig blöð annarra rikja hafa
haft ríka tllhneigingu til að
tala um það hrve Waldheim sé
leiðinlegur og hugmynda-
snauður. Þau segja, að hann
skorti þann kraft, sem til
þai’f að koma gjaldlþrota fyr-
irtæki á fæturna — ekM sízt
þar sem það þurfti að gerast
með viðræðum við stórveldin,
sem ekM eru beiniínis eftir-
gefanleg í afstöðu sinni.
Kurt Waldheim var áður
fyrr utanriMsráðherra Aust-
urriikis og nú síðast sendi
herra lands síns hjá Samein-
uðu þjóðunum. Hann er lang-
reyndur diplomat og hefur
áVallt starfað innan ramma
stjórnkerfisíns. Hann er
reyndur samningamaður og
siMpuIeggjari; kænn, kurteis
og framkoma hans var alltaf
lýtalaus, — hin fullkomnasta
mynd diplomatsins allt niður
í svarta skóna.
Þessir strangdiplómatísku
eiginleikar og framkoma
Waldheims kunna að valda
því, að fjölmiðlar vanmeti
hann verulega. Kurt Wald
heim er maður, sem ekM er
auðvelt að lýsa með orðum,
Þó hann sé nú orðinn hielms-
nafn, hefur engum samstarfs-
Kurt Waldheim.
tnanna hans tefcizt að graifa
upp úr minni sínu neinar sög
ur um hann (eins og starfs-
menn U Thants gerðu þó, þeg
ar hann tók fyrst við startfi
framikvæmdastjóra) sem
bregði yffir hann mannlegu
Ijósi og geri hann elskuleg-
an i annarra augum.
KOM Á ÓV.VRT
Á síðasta ári tók Waldiheim
þátt í kosningabaráttu um
forsetaembættið í Austurríki
og tapaði með litlum mun.
Einn af starfsféiögum hans
úr austurrísku utanríkisþjón-
ustunni sagði fyrir nokkru,
að áður en kosningabaráttan
hófist, hefðu margir verið
þeirrar skoðunar, að hann
væri ekki nógu harður í horn
að taka til að eiga við þraut-
reynda stjórnmálamenn en
þeir hinir sömu hefðu síðar
orðið furðu lostnir yfir
ákveðni hans, hörku og fjað-
urmagnaðri framfcamu. Þessi
maður var beðinn að nefna
einhverja sögu til staðfesting
ar þessari staðhæfingu sinni
— en efitiir dáiliitla umlhiu'gsun
enga muna.
Kurt Waldheim hefur setið
17 AllsherjaTþing Samein-
uðu þjóðar.na af 26 og ætti
þvi efcki að verða lengi að
fcoma sér fyrir í starfi fram-
kvæmdastjóra. Að því loknu
ér lilklegt, að hann fari að
gefa umheiminum betri mynd
af sjálfum sér. Nýlega lét
hann svo um mælt, að hann
væri því feginn, að hann
væri efcM eldheitur gáfumað-
ur og kom mörgum á óvart
svo hreinskilnisieg yfirlýsing
af hans hálfu. Hann sagði við
sama tæMfæri, að mjög at-
orkusamur frarnlkvæmda-
stjóri, sem væri ámóta ein-
dreginn einstaklingshyggju
maður og Daig Hammerskjöld
á sínum tima, gætí efcki starf
að til lengdar í þvi embætti
hjiá SÞ — sliíkur maður mundi
fljótlega verða aðildarrikjun
um gagnslaus. Hann hefur
rétt fytrir sér í þessu.
Helzta framtiíðaráhugamál
Waldheims — þegar hann hef
ur lokið endursikipulagningu
starfs aðalstöðvanna og fcom-
ið fjlárhagnum á réttan kjöl
— er að endurvekja traust
manna og þjóða á Sameinuðu
þjóðunum, svo að aðildarrik-
in leggi vandaimál sin fyrir
samtökin, áður en þau eru
orðin að hörkudeilum. Fram-
tíðin sker úr um það, hvernig
honum tekst til,
En vert er að minnast þess,
að reyndir diplómatar og
stjómmálamenn höfðu í upp-
hafii efcki ýkja miMa trú á
fyrirrennurum Waldheims,
hvorfci Dag Hammerskjöld né
U Thant — sem báðir höfðu
verið fciltölulega lítt þefcktir
menn, áður en þeir tóku við
emlbætti fra mfcvæmdas t jóra
Sameinuðu þjóðanna.
(Joyce Egginton — OBSERV
ER, öll réttin Ji áslkilin).
Með kveðju frá Reykjavík
Hollenzkur dálkahöfundur
skrifar um ísland
Milli jóla og nýárs dvaHd-
Ist hér & landi hollenzk-
ur maður A. Pais að nafni.
Hr. Pais er borgarráðsmaður
i Amsterdain, lektor við
Amsterdamháskóla og skrifar
að auld fasta dálka í eitt
stærsta daghlað Hollands, De
Telegraa?. Mbl. hefur borizt
dálkur, sem Pais ritaði í blað
sitt eftir heimkomuna og fer
hann hér á eftir í lauslegri
þýðingu.
„Jafnvel á hinu fjariæga ís-
landi virðist Amsterdam ekM
vera langt í burtu. Þó að ekM
sé hægt að fá holienzlk dag-
blöð í Reýkjavilk gera íslenzfcu
blöðin sitt bezta til að bæta
úr því. Ég uppgötvaði t.d. er
ég fletti Morgunblaðinu, sem
er langstærsta blað landsins,
(39000 áskrifendur) mynd af
Johan Cruyff, þar sem sagt
var að hann hefði verið kjör
inn „knattspyrnumaður árs-
ins“, sem ég veit að þið get-
ið þýtt, þó að þið kunnið ekk
ert í íslenzku. Einnig sá
ég auglýsingu frá hol-
lenzka vindlaframleiðandan-
um Schimmelpenninck, sem
hrósaði „hollenzku Panatella"
og í sama blaði var smá-
klausa um Ard Schenk,
og hefur frægð hans greini-
lega ekM farið fram hjá ls-
lendingum. Maður hefur það
því á tilfinningunni að ef eitt
hivað merkilegt gerist í Hoíl-
landi, skýri íslenzku blöðín
frá því. Þessi áhugi er ekM
gagnkvæmur, þvi að hvað vit
um við Hollendingar í raun
og veru um Island. Liklega er
dálitið kalt þar, en lesi mað-
ur auglýsingapésana frá
ferðaskrifstofunum kemst
maður á þá skoðun að landið
beri ekM nafn með rentu.
SLYDDA
Mér voru sagðar ýmsar sög
ur um golfstrauma, sem um-
lyM landið og gefi því milda
veðráttu. Þetta kann allt að
vera rétt, en þegar ég steig
út úr flugvéHnni á Islandi á
2. jóladag barði slyddan mig
í andlitið. Og jafnvel á sumr-
in mun ekM auðvelt að verða
sólbrúnn á Islandi, sem ferða
menn sækjast svo mjög eftir.
En það segir sig líka sjálft,
að ætU maður að fara í sum-
arfrí til að verða sólbrúnn,
þá er þessi stóra eyja i N-
Atlantshafi ekM rétti staður-
inn til að ná sér í lit. Til-
efni til íslandsferðar eru aft-
ur á móti mörg, því að Island
er eitt síðasta landið í Evr-
ópu með óspillta náttúru. Á
íslandi getur maður óhrædd-
ur drukMð vatn úr fjalla-
lækjum og loftið er eins tært
um aUt landið og það var á
tímum langafa okkar og
ömmu.
KÖLD PARADÍS?
Er þetta land þá einhvers
konar paradís, en dálítið
köld? EkM alveg. 1 desem-
ber tókst að fcomast hjá alls-
herjarverfcfalli, en sjómenn
tóku pofea slna'og fióru í land
og hafa nú verið rúiman mán-
uð í verfcfalli. Verðbólgan étur
stórt skarð í verðgildi krón-
unnar á hverju ári og lausn
á þvi vandamáU er ekki inn-
an sjóndeildarhringsins. Is-
land á í erfiðleikum með
EBE (viU ekM fulla aðild)
og þegar ég heyri að
í Reykjavík hafi þeir um ára
tugaskeið verið að tala um að
byggja nýtt ráðhús og hvar
það ætti að rísa, finnst mér
ég vera kominn heim tU Amst
erdam.
En þegar maður lítur á
stjórnmálakortið, er auð-
séð að svo er ekki. Nú er við
völd á íslandi vinstristjórn
kommúnista, bændaflokks
ins (þeir kalla sig framsókn
armenn) og samtaka vinstri
sósíalista. Stjórnin hefur 32
af 60 þingsætum. Hún hefur
nú lýst yfir þeim ásetningi
sínum að loka NATO-stöð-
inni á Islandi, seni er horn-
steinm okkar varnarkerfis á
Norðurslóðum um leið og
þessum ásetningi var lýst yf-
ir hneigði stjórnin sig djúpt
fyrir föðurlandsást Islend-
inga, sem enginn skyldi van-
meta,
B-JÖRN PÁLSSON
Þetta kann að vera ásetn-
ingur stjórnarinnar, en hún
hlýtur að hafa gleymt Bimi
Pálssyni, sem er þingmaður
Fraimsóknarflokksiins frá NL-
kjördæmi vestra, Hann ásamt
tveimur flokksbræðrum sín-
um hefur lýst því yfir að
hann muni ekM styðja stjórn
ina i þessu máli eins og að-
stæður eru í dag. Það er þvi
ekki meirihluti fyrir hendi í
þinginu fyrir aðgerðum, sem
annars hefðu eflaust orðið til
þess að kampavinstappar
hefðu flogið i sendiráðum
Rússa og annarra A-Evrópu
þjóða á íslandi.
Á Vesturlöndum geta
menn því á ný varpað önd-
inni léttar, því að Björn
Pálsson, bóndi frá Sauðár
króki, margra barna faðir,
hestadómari af hæstu gráðu
og mikill ræðumaður stend-
ur fastur fyrlr.“
Skrifstofur vorar
verða lokaðar frá k!. 1—3 í dag vegna
jarðarfarar.
VERZLUNARMANNAFÉLAG
REYKJAVÍKUR.
Grindavík
Tíl sölu fokhett raðhús 136 ferrm., einníg fokhelt einbýlishús
136 ferm, víð Heiðarhraun. Falleg hús, teiknuð af Kjartani
Sveinssyni, Húsin verða tilbúin til afhendingar í júlí.
FASTEIGNASALA VILHJALMS OG GUÐFINNS
Vatnsmesvegi 20, Keflavílk — Síiml 1263.
Pltymotrt '69
Citroen 21, station '68
Bronoo '68, sport
Jeepster '67
Land-Rover tfeiljeppar '66,
'68, '70, '71
Volkswagen '68, ^O. '71.
GUÐMUNDAR
B«r|þ4m|6ta 3. Sím*r tsmz, zmo,