Morgunblaðið - 15.06.1972, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JONÍ.1972
23
Jðxi Síg'urðs.son, skipstjóri og
loana hans EKn Ótíafsdóttir, hin
mætustu hjó:n. Vigdís ólst upp
hér í Reyfejavák o.g um tvítugs-
aldur innritaðist hún í Loft-
sfceytaskóla íslands, og var hún
fyrsta konan, sem útskrifaðist
þaðan. Ekki er mér kunnugt um,
ihvort hún starfaði við loftskeyta
störf að náimi loknu, en hafi svo
verið, þá hefur það verið stutt,
því að nokkru síðar fór hún ut-
an til Bretlands og hóf þar að
læra hjúkrun og síðan röntgen
tæknifræSi. Hún mun hafa búið í
Bretlandi í 14 ár og síðar eitt ár
í Ametiku til frekara framhalds
rtáms í sínu fagi. Hún var mjög
fær í sinni grein, o.g okkar
fyrstu kynni hófust árið 1954, er
hiún réðst til FjórðungLSSj úikra-
Iuúsisiinis á Akureyri þar
setn hún veitti forstöðu röntgen
deild spítalans um nokk-
urra mánaða skeið. Vigdís sbóð
sLg með ágætum i þessu starfi,
enda dugleg og samvizkusöm,
hvað sem hún tók sér fyrir
hendur. Það var mikiíl feng
ur að fá þessa glaðværu og
skemmtilegu konu í fásinnið fyr
ir norðan, og urðum við
bráitt hinir mestu mátar. Upp frá
þessu hófst með okkur áralöng
vinátta, sem hélzt æ síðan. Ég á
margar gleðistundir Vigdisi að
þakka. Hún hafði sérstakt lag á
að koma fól'ki í gott skap, svo
að áhyggjur gleymdust eða urðu
fjarlægari.
Vigdís var óvenjulega félags-
lyind oig var í mlörgum féaögum.
en ég mun hér aðeins minnast á
eitt þeirra, sem við störfuðum
saanan í. Það var Saropitdmfeta-
Múbbur Reykjavíkur, sem hún
var einn af stofnendum að. í
klúbbnum var hún leiðandi
kraftur og starfaði ötullega að
iáiiugamálum klúbbsins, sem fé-
lagi, stjórnarmeðlimur og for-
maður um skeið. Þetta félag, sem
nú aðeins telur 25 meðlimi, hef-
u:r misst í valinn eina af mikil-
hæfustu starfskonum sinum og
muin verða erfitt að fylla það
skarð.
Vigdís var merk kona, heil-
steypt og einbeitt og óvenjulega
áræðin og dugleg, kvartaði
aldrei og flíkaði ekki tilfinning-
um sínum. Hún unni öllu, sem
fagurt er, en tildur og hégómi
vo.ru hienind ekk.i að skapi. Hennr
ar glaði hlátur og skemmtilega
kSmni mun seint gleymast þeim,
sem þeklktiu hana, enda voru Mifis
Ici'afturinn og fjðrið óbilandi.
Hún ferðaðist mikið um land
sitt, notaði hverja fristund, eisk-
aði fjöil og öræfi og þekkti
hvern hól, að segja má. Frá þess
um ferðum átti hún fagurt safn
litmynda. Meðal margra faguma
mynda, sem hún sýndi mér, eru
mér einkum minnisstæðar mjög
Mstrænar myndir, sem hún hafði
tekxð í Surtsey í einni af fyrstu
ferðum, sem þangað voru farn-
ar eftir að eyjan myndaðist.
Þó að Vigdís hafi lengi átt
heima i Bretlandi og dáð brezku
þjóðina og átt þar marga góða
vtni, þá unni hún engu iandi
eins heitt og Islandi og var
óþreytandi að lofa fegurð þess.
Sem lítið dæmi má nefna, að
ekki vildi hún breiða neitt fyrir
vesturglugigann í stofunni sinni,
svo að hún gæti notið þess að
toorfa á flóann og hið fagra sól-
atilag með Snæfellsjökul í bak-
sýn.
Þorbjörg Magnúsdóttir.
KVEBJA FRÁ
JÖKLAFÓLKI
Sumir kunma að efast um
imiunigildi og sannleik þesis ævin
týriis, s©m við kölllum „vor á
Vatnajökli“.
Viigdjís Jónsdóttir hafði v€ða
farið, — kannað haf og lönd. —
Vorið 1959 stefndi hugur hennar
tál Vatnajökuls. Þar tók hún
vígslu „ Jö kliaregl'Uininar “ með
sóma ag heitir „Vigga“ æ siíðan.
Árin líða. — Giaðvær hópur við
niáttúruskoðun í byggð, óbyggð,
eða jökli, á vori, sumri, vetri eða
hauisti. — Margar ijúfa.r minn-
ingar sem igeymaist án letuns.
— Sfcý ber fyrir sól — skin
ag skúrir. Dulúð og töifnar silé
vefinn — öriiagavefinn.
Góðu vorkvöldi í viraaihóiai er
iokið. — Maður brosdr gtatt og
gengiur beirat áfram, móti sumri
og sóL komiandi daga.
Það er oft hljóðdátt, biiið, milli
diags og næbur. — Nótt fyrstu
júnídaga er örstutt. — Við rifj-
um upp miinninigar um nætur-
ferð á Jónismessunótt — þar sem
.glitrandi döggin gaf fyrirheit
um hreysti og gæfu um alia fnam
tíð. — Skjótt skipast veður í
lofti, — starmþytiur — þrumiu-
gnýr. — Eldingin slær. —
Dagur er liðiran — en dagar
konxa.
M. Jilt
Minning:
MINN ágæti vinur Emil Björrus-
son heflur nú lokið sínum hér-
vistardögum. Hann aindaðist 7.
þ.m. nær átbræður að aldri fædd
ur 28. áigúst 1892. Seiniuabu ár
hafði hann átti við vanheilsiu að
stríða ag því kom brottför hairus
Okfcur vinum hans ekki á óvart.
Emil var mér og mínum kær
vhmr. Kom það til af möngu.
Léttlyndi hans, góðvilji, dreng-
skapuir og síðast en ekki sízt ein
lægni var þanniig að sá sem átbi
bann að vini, var ríkur. Ég sakna
bans því innilega. Nú kemur
hanin ekki ofbar þegar líða tekur
á sumar í heimisókn til mín þeg-
ar berin eriu þroskuð ag eins
heyrist ekki iengur hans létti
tónn og glaði hlátur. Við unnium
saraian á sýsluskri fstofj nni á
Bskifirði, þaðan eru margar
skemnxtilegar mininingar. í Regl
unni var hann um hrið og þar
sóm £tnnars staðar víkinguir í
verki. Hver man ekki eftir þeim
dögum. Þau voru mörg iieikritin,
sem þá voru sviðsett á Eskifirði
og aUbaf var Emil þar í fnemstu
víigiLinu. Við áttum líka samleið í
Kariakórnum Glað á Eskitfirði.
Einnig þar gleymist hann ekki.
Heimili hans, hvort sem það stóð
við Grjótánia heima eða í Löngu-
hlíð 7, var aðlaðandá ag elsku-
legt. Þangað kom ég oft, sérstak
lega meðan hans ágæba kona
Laufey Jónatarxsdóttir var á lifi.
Við höfðum svo margt að ræða
um. Hinn lífsreyndi maður gat
ailtaf mlðlað öðrum.
Errail var öll sín manndómsár
við skrifstoflustörf. Ungur vann
hann við bókhald, bæði hjá Þór-
halli Dan.íeis9yni, kaupmanni í
Horraafirði ag Kaupfélagi Héraðs
búa.
í nær tvo áratugi var hann
sýsluskrifari á Eskifirði og
nokkru lengur vann hann í
Stjórraarráði íslands sem for-
stöðumaður tollendurskoðunar-
inmar. Emii var Vinmargur. í
hvtaða störfum sem hann var,
eignaðist hann vini sem báru
virðiragu fyrir honum og hlýjiu
til hans og viidu horaum allt til
þægðar gera. Trúnaðarstörfum
sem honum voru fialin gegndi
hann þannig að til fyrirmyndiar
var. Af horaum lærði ég mangt
sem síðar hefir verið mér stoð i
eriisömu starfi. Emil hafði ágæta
sönigrödd og oft söng hann í glöð
um hóp og skemmti mönnum og
ég tala nú ekki um þegiar hann
kom með fiðluna og strauk
mjúkt um strengi hennar, þá
náði hátíðin hámarki sínu. Hvar
sem hann fór var eftir honum
tekið.
Emil var lánsamur. Hann eign-
aðxst gott heimilá, ástríka korau
og indæl börn, tvo drengi, Ingv
ar, sem er fiskifræðingur á veg-
um Sameinuðu þjóðanna og hefir
aukið víða hróður síns iands og
Bijöm, bygginigartæknifræðing í
Kópavogi. Dæturnair eru Bryn-
dís, húsfreyja í Reykjavík og
Hiuldia, búsett I Bandaríkjunum.
Hulda erfði söngrödd föður síns
og er söragur henraar mörgum
hugstæður.
Emil var trúmaður, það fann
ég svo vel í samtölum við haim.
Hattn, vandaði allt sitt diaigfatr og
var reiðubúinn að hlýða kalU
drottini9 síns. Hann fékk lika að
bæn sinni hijóða og góða heim-
för og ég veit og trúi að þar bíði
harts trúrra þjóna laun. Hann var
sannarlega trúr bæði í smáu og
stóru. Myndirraar og minningam
ar sem hann lætur eftir sig lýsa
viraum hans fram á veg. Guð
blessi góðan dreng, flarsælii hann
á akri hirania eilifu. Hafðu kæri
viraur, þökk fyrir Langa, góða oig
elskuLaga saimfyigd.
ÁririLÍ Helgasom.
1 dag er gerð frá Dalvíkur-
kirkju útför Þorláksínu Valdi-
marsdóttur, fyrrum húsfreyju á
Jaðri, Dalvik.
Hún vair fædd að Jarðbrú í
Svarfaðardal þ. 23. marz 1889,
og voru foreldrar heranar hjón-
in Rósa Sigurðardóttir og Valdi-
rraar Jóinssara, er þarraa bj'ugigu.
Var hún fjórða í röðinni af sex
systkinium. Þegar hún var
á fyrsta ári fluttist hún með for-
eldrum síraum að Másstöðum í
Skiðadai, en þar veiktist móðir
hennar árið 1893 og dó skömmu
®íðar. Heiimilið tvístraðist og Þor-
láiksína er þvi aðeins fjögurra
ára gömul, er hún fiyzt í fló&t-
ur til móðursystur sinnar og
nöfnu, Þorláksínu Sigurðardótt-
ur og manns hennar Haligríms
Sigurðssonar, sem þá bjuggu á
Hrafnsstöðum í Svarfaðardal.
Reyndust þau hjón henni hið
bezta og taldi hún alla tíð syni
þeirra sem sina bræður. Rúmlega
tvítug fer hún til Akureyrar og
dve'lst þar fyrst við saumanám,
en ræðst síðan í vist til Kol-
beins Ámasonar, kaupmanns, og
Sigriðar konu hams. Batzt hún
þeim hjónum innllegum vmáttu-
böndum, sem gleggst má sjá á
því, að hún lét elzta son sinra
heita í höfuðið á þeim.
Þann 17. október 1918 giftist
hún Jóhanni Jóhannssyni út
gerðarmanni og trésmið frá Háa-
gerði og bjug.gu þau ætíð síðan
á Jaðri á Dalvík. Jóhann var
vaimenni og vel virtur af sín-
urn samferðamönnum. Rak hann
útgerð um árabil og hafði eiran-
ig alltaf nokkurt bú.
Það má nærri geta, að hús-
móðir á mannmörgu heimili, þar
sem bæði er stunduð sjósókn og
búskapur, hefir í mörg horn að
líta. Ber öllum, sem til þekkja,
saman um, að þann sess hafi Þor
láksína skipað með mikiili prýði.
Hún var ákaflega vel verki far-
in og mátti segja, að öll verk
lékjm í hiöndium heranar. Duginað1-
ur heninar var rómxaður og þótti
raunar oft furðu gegna
hve miklu hún afkastaði. Kjark
ur ag glaðværð voru sterkir
— Miaiaiieg
Þorvarður
Fram af bls. 29
strandarsýslw. Foireldrar hans
voriu Björni Jóinsison, bóndi þar
og síðar á Hrauni í Keidudal í
Dýrafirði og lengi flonmaður við
ísaf jarðardjúp og kona hairus
P.etrína Pétiursdótitir.
Þorvarður sbuindaðí sjó frá
unga aldri og var háseti, stýri-
maður ag skipstjóirL á ýmisium
skipwmv bæði - fiskisfcípum og
kaiupskipium, þar til hann gerð-
ist haifinsöguimaðiur við Reýkja-
víikurhiöfin í júlí 1923. Harun tók
við starfi yfirhafnsöguimanns
1928 og gegnidl því þar tiil hann
lét af störfum fyriir aldu.rs sakir
1930.
Þorvarður Iauk gagmfræða-
prófii fim Flensbor g ars-kól a 1908
og farmamraaprótf firá Stýrimanna
skölainium I Reykjavílk árið 1912.
Kristján X Da.nakonxxngiur veitti
Þorva.rði ,,,Den kongeli.ge Be
Iönmimigis.medalie“ 1936, og 1964
var hamm sæmdiur giulliheiiðurs-
merki Sjáman n ada gsiins.
Hi'nn 1 nóvember 1913 gekk
'tÞorvarí»ur að eiiga Jóniinu
Agústiu Bja.madóitt'ir frá Sikál-
ará í Keldudal, Dýrafirði. Þau
eignuðiusit 4 börm: Petirímu hj’úlkr
unarkomiu, Bjarna, sem fórst
með ejs. Hieikliu, þega,r hún var
skotin niður á Atlarats'haíi 29.
júní 1941, HHmiu, sem lézt 1966
og Gunmar skipstjóra á m.s. Lag
arfiossi.
Hér hefur aðeims verið sbiki-
að á sitióru og getið helztu at-
burða í æviferM Þorvarðar. Hef-
ég eiinikuim dvalið við störf hams
fyrir Sfcipstjórafélag íslands,
þvx tii þeimra þe'tófcti ég bezt, og
hefði þó rraargt fHeira mátt um
þættir í fari hennar og flutti
hún með sér gleði, hvar sem húm
flór Var heimilið á Jaðri orðlagt
fyrir rausn og myndarskap í hví
vetna. Þeim Jóhanni og Þorlák-
sínu varð fjögurra barna auðið,
en einnig ólst upp hjá þeim som-
ur Jóhanns, er hann átti, áður
en hann kvæntist.
Við lát eiginmanns síns þann
19. jaraúar 1962 fluttist Þoriáks-
ína frá Dalvík og bjó til skipt-
is hjá Valdimar syni sínum á Ak
ureyri og Kristínu dóttur sinni
í Reykjavik, þangað til hún sett
is>t að á Hrafnistu í nóvember
1966 og þar andaðist hún 9. júní
sl.
Nú, að leiðarlokum, þakka
ástvinimir henni fórnfýsi
hennar og kærieika og blessa
miínmmgu hennar.
Áslaug Árnadóttir.
þaiu segja. Nú, þegar ÞorvarS<
ur er allur og ég kveð hamm I
hinzta sinm, er mér eflst í huga
þakfclæti fyrir okkar góðu og
löngiu vlðkynm'ingu, og fiyriir
framamgreind s'twf hans í þágu
SKFÍ.
Bfltiiriiifandi komu hans, börm*
um og barmaböimum, s?o og öðr
um nánum ætitimgjriim hans, votta
ág imiruiile'ga sammúð. Guð blessi
minnimigiu hams.
Jón Eiríksson.
Þegar rikisúitvarpið tilkynnti
5. júmi síOastfliðinin lát Þorvarð-
ar Björnss'oinar fyrrveramdi
hafmsöigiumamns, þá setti mig
hljióðam, viö sem höfðium verið
saman á aðialiflumdi Eimsfcipafé-
lags íslandis fyrir noifckrum dög-
um og við komum okkur saxnan
um að ég sæik'ti hanm heim að
Rauðaiæk 36, en Þoirvarður seg
ir váð mig: „En l'ábtu það elcki
dragsisit mjög lengi.“ Ekfci datt
mér í fmi'g þá að Þorvaraur vint-
ur miinm, ætti svo skamimit eftir
ðlífað, em ext.v. heflur han.n haft
huigboð uim að svo gæti farið,
því eng'inm vie'it síina ævi fy,rr en
öli er.
Ég tófc að rraér efbirlit
mieð byggimgu Dvalarheimiilis
aldraðra sjómanna 1954 og hafði
það sfiarf á hendi í 4 ár, eða þar
til heimilið tók ti:l starfa.
G jai diker i D val a rhie imálisims
var fmá upphafii Þorvarðlur
Bjömnssom, yfiirhafnsöguimaf»ur
við Rieykjavítourhöfm. Það var
miiikið starf sem Þorvarður leysti
af hemdí fyrir sjáma.nmtaheimilið'
og ájtiti hann mik'Jnn þátt L að
ráðizt vair I byggiingu þess. ÖM
gjaldkerastörf fyriir heimilið
leyisti hann a,f hendi með sér-
statori trúimennsiku og samivizkiu
s_emí fyrir Htil eða engim Iaun.
Ég hef margt að þakka Þor-
varði fiyrár al'ia þá vinsemd er
hamn sýmdi miér meðan á bygig-
in.gu stóð og siiðar, það vac ó-
sjaldan að harara tök og varði
málstað miimn þegar bornar voru
á nmiig rangar sakir og var hann
þá oft hvassyrtur við andsibæð-
imig sin.n. Þoirvarður Bjöirnsso.n
var fljótur að taka ákvarðamr
þegar leibað var bil hans í ýms-
um mál'um er smerbu bygginigu
Dvalarhe:miiHsJns og gama.n að
starfa með honum þar, emda ba,r
hanm hag sjómannastét'ta,riinnar
fyrir brjósti og vann henni ailt
það gagn er hann mátti.
Þorvarðiur Björmsson var rrailk
iil starfismaður og gat helzt eldki
verið nokkra stiund iðjiuliaus^
e.t.v. heflur þessi starPslömgiun
lengt ævi hans um nokkur ái',
en hann hefðii orð'ð 83 ára 14.
nóV'emiber næstkom,an.di.,
Þomvarður byrjaði að stumda
sjó mjög ungur og gerðli far-
memnsku að lífsstarfi sínu, oifit
munu rán.ardæbur hafa leilc-
ið hann ómjúkuim höndum, en
ával'lt kom ha.n.n skipi símu og
áhöfin heil.u í höfln, en þótit átölk
ira við Æ3gi væru stundiu.m hörð
þá veittu þau hoirum kjark og
gl.eði efltir á, en rána.rdætiur geta
líka sýnt blíðiu líikt og góð nióð-
ir vaggar barni sínu í svefm og
Lætiur það berast í draumii til .6-
kunnra landa og þanmig hugsa
ég mér að Þorvarður vinur
miinin haíi kvatt ofcfcur í þebta
simm.
Þorvarður Björnsson var gúft
ur Jómínu Bjapraadátbar, hinni
ágæbustu kon.u, og var sámbúð
þeirra hjóna hin bezta og heiin
ili þeirra með miklium myndar-
brag og viil ég þakka margar á-
nægjust'undiir er ég átti á heim-
ild þeirra.
Að lokum vil ég færa Jóniirml
Bjarmadót bur, börraum hen,nar og
venZlafóilfci minar in.niiieg'ustu
s a rníú.ða r k ve ðijiu r.
Páll KrisitjáinMsiO'ru
Hjartanlega þakka ég börnum mínum, tengdabörnum, barna-
börnum, öllum rnínurn vinum og ættingjum, sem glöddu mig
með heimsóknum, gjöfum, blómum, heillaskeytum og símtölum
á 80 ára afmaeli mlnu 20 maí sl, Sendt ég mínar inniiegustu
þakktr fyrir afla þá ástúð og vináttu sem mér var sýnd, svo
bið ég guð að blessa ykkur og launa fyrir mig.
Með innilegri kveðju,
Valgerður G. Halldórsdóttir,
Sóleyjargötu 8, Akranesi.
Emil Björnsson, fyrrv.
stjórnarráðsfulltrúi
Þorláksína Valdimars-
dóttir — Minning