Morgunblaðið - 15.06.1972, Blaðsíða 4

Morgunblaðið - 15.06.1972, Blaðsíða 4
4 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUÍt 15. JÚNÍ 1972 Magnús Guðmundsson, sjómaður, Patreksfirði: Orsök aflaleysisins Vetrarvertíð er nú lokið fyr- 4r nokkru og var hún með lé- legra móti víðast hvar, og má segja að vertíðin hafi að mestu brugðizt sunnanlands, þar sem í ár kom engin páskahrota. Fjölmiðlar spurðu ýmsa að því hver ástæðan væri fyrir því, að í ár hefði engin páskahrota komið. Ekki fengu þó frétta menn nein svör við þeirri fyrirspurn. Hvað veldur þessu fiskigönguleysi í ár? Ég er ekki fiskifræðingur, en tdl mig geta gert grein fyrir þessu fyrirbrigði í ár, og tel ég mér raunar skylt að skýra frá niðurstöðu minni hér um, þar sem ég hef fylgzt með því, sem hefur gerzt á fiskimiðunum undanfarin ár eða frá og með haustinu 1967. Ástæðan fyrir engri páskahrotu í ár og lélegri veiði sunn- anlands er sú, að sá fiskur, sem átti að ganga i ár, var til þess að gera allur drepinn á árunum 1968 og ’69. Vil ég hérna gera nokkra grein fyrir því. Ég var á togbátum nefnd ár og var sótt stöðugt norður til veiða eins og flest aUir togbát- air gerðu og komu sunmanbátar eiinnig á þessi mið, og má segja alls staðar að af landinu. Þessi mið eru uppeldisstöðv- ar þorsksins, þau eru: Þveráll, Kögurgrunn, Strandagrurm, Horngrunn, Reykjafjarðaráll, Skagagrunn, svo og önnur mið fyrir Norðurlandi. Á þessum árum sótti hafísinm okkur heim og var hér við land ávallt á þessum miðum. — Nú er það svo að fiskurinn virðist una sér bezt við hafísinn eða undir honum, og þó sérstaklega smáfiskurinn sem er að atast upp á þessum slóðum. — Á þess- um árum var ég þátttakamdi og vitni að ógurlegustu rányrkju, sem ég hef séð við fiskveiðar til þessa. Hér var þó ekki aðeíns um Is- lendinga að ræða, heldur var stöðugt floti af erlendum fiski- skipum þama við veiðar og þar á meðal fjölmargir verksmiðju- togarar. Togað var að mestu við haf- ísjaðarinn og innan um isinn, þar sem hægt var að koma því við. Þarna voru drepnir tugir ef ekki hundruð miiljóna af smáfiski þessi ár, eingöngu smá- fiskur. Og svo smár var hann, að þegar skípin tóku trollið ánetj- aðist fiskurinn við skipshlið, svo 15 tiii 20 sm fisfcur filaut allt í kringum skipin. Þetta tel ég tvímælalaust or- sökima fyrir aflaleysi við Suður- og Suðvesturland í ár, og er nú þessi rányrkja að hefna siín, en hún fór öll firam utan 12 sjó- milna markanna og út að 50 sjó- milna mörkunum. — Hérna er um alvarlegt mál að ræða, sem ís- lendingar verða að taka til yfir- vegunar við útfærslu fiskveiði- lögsögunnar i 50 sjómílur, en eft ir það eigum við að geta komið i veg fyrir annað eins rán, sem hefur skaðað þjóðina um hundr- uð milljöna eða milljarða króna. Hvort þetta gífuriega magn af smáþorski hefur komið með haf- ísnum norðan úr hafi þessi ár, læt ég fiskifræðinga um að svara, en sjálfsagt væri fróðlegt að fá upplýsin.gar þar um. ÞAKEFNI ? — Verzlið þar sem úrvalið er mest og kjörin bezt. — IIIJÖN LOFTSSON MR mmm Hringbraut 121 ® 10 600 ÍBÚÐIR í SMÍÐUM Til sölu í smíðum, 2ja, 3ja, 4ra og 5 herbergja íbúðir, í húsinu rur. 6 við Dúfnahóla í Breiðholti. Á einum bezta útsýnisstað I Breiðholti. í húsinu eru aðeins 11 íbúðir. íbúðirnar seljast tilbúnar undir tréverk og málningu, húsið málað að utan og lóð sléttuð. Innbyggðir bílskúrar fylgja sumum íbúðunum. Beðið eftir húsnæðismálaláni. Teikningar til sýnis í skrifstofunní. Afhendíngartími íbúðanna er áætlaður í júní—júlí 1973. HÚSAVAL, Skólavörðustíg 12, símar 24647 og 25550, Þorsteino Júlíusson hrl, Helgi Ólafsson sölustj. kvöldsími 4Í230 Er búfræoinám kostnaðarsamt? I GREIN, sem birtist i Morguin- blaðinu 23. apríl sH, ræðir Gumin- ar J. Friðrifcsson fraimikvaanda- stjóri um inámskosfcnað á eftiir- faramdi háfit: „í sambaindí við tæteni- memntum vil ég benda á, • að Guðinundur Jónsson. kosfcnaður hiins opimbeia við memntum iðmmema er 36.000 á hverm nemanda á ári, 68 þús- und í Tækniskóla íslands og í búnaðairmámi 300 þúsurnd". Gurnnar J. Friðrifcsson talar ekki um, við hvaða áir hamn mið- ar þemnan saimanlburð, en Jlífclegt er að hamm eígi við fjárlög 1972. Hamm tillfæriir ekki fjölidia nem- enda, enda efcki viifiað um hanm síðari hluta árts 1972. Hamn getuir heldur ekki uim, hvort hainn miðar útreikn in g sinm eimigöngu við árlegam rekstur sfcólamma eða hvort hamm tekur fjárveitingumia eims og húm kem- ur fyrir í fjárlögum. Af þeirri upphæð (1972) eiru ætiluð til ný- bygginga á bændaskólumium um 55% í iðmsfcóhmum um 35%, en í Tækniskóla íslands svo tffl ekkert. Gummar J. Friðrifcssom lætur siig auðsjáamilega litlm skipita, hvort námstímabil þess- ara skóla er sfcuifct eða langt. Það hlýfcur þó að verna dýrara að hafa miemanda í sfcóla heffl'am vet- ur (bændasfcólar, tæknisfcóli) em aðeiins hiuita úr vetri (iðn- skóiar). Það er nofckuð hæpið, að setfla sér að ieggja eimu máii fflð með viifflamdi samanbuirði við anmað, hvort sem það er gert vffljamdi eða af vanþekkiingu. Ég vffl því 'lieyfa mér að gefa Gumnari J. Friðrikssyni fáeimar uppiýsimigar um bændaskóiama, ef hanm skýldi vfflja tiatoa þær til athug- umair næst, er hamn ræðir þessi miál. Hiins vegar tiel ég það yfir- ieiitt mjög hæpið að bera saimam óiitoa skóla, hvað námstoosbnað snertiir. Námið, önmiur verkefiní og aðstaða öll gefcur verið mjög svo óláfc. Það þarf a. m. k. góða þekkiingu á steólamálum, ef slífc- ur samamiburðuir á ekfci að vera út í hött eða beinlínús vfflliamdi. 1. Bændasfcólarmir eru heima- visfcarskólar. Það skólaform er ávafflit aildýrt fyrir rikissjóð, en sparar aðkommum nemendum mifcið fé, og ekfci þarf rikiissjóð- ur að greiða þeim niemienduim dvalarstyrk tiil jöfnumar aðstöðu nemenda tffl fraimhalidsnáms. 2. Bændaskólarnir hafia með höndum landbún aðartilrau n i.r og rannisókmir, ékki aðeins vegna búfræðinámsims, hielduir eimmiig iandbúnaðarins i hieiid. Kosifcnað- ur við þesisar rammsókmir er taíl- iinm með í rekstirarkostmaði skóll- anna. 3. Skðlaár bæmdaSkóLamna nær yfir 7—7(4 mánuð áriega, en nám í framhaldsdeffld á Hvanneyri er 8—8% mánuður á ári. 4. Reksbursfcositmiaður bærnda- skólamma á Hvammieyri og á Höi- uim er á fjánlögum 1972 fcalinn um 15 milij. króna og þá miðað við, að skólarmir geti tekið tffl náms um 130 nememdur, í fram- haldsmám, vemjuiiegt búfræðimám og á búmaðamámskeið. Konu þá á livern nemanda um 116.000,00 kr. í stað 300.000,00 fcr. í útreifcmingum Gummians J. Friðrikssonar. 1 þessum útreifcn- ingi eru ekki fcaidir vextir eða afborgamir húsa og kenmislutækja, enda koma þeir ldðir hvergi fram í útireifcnimigum Gummars J. Friðrilkssomar, t. d. í saimbamdi við Tækniskóla íslamds, Hvanneyri 7. júní 1972 Guðmundur Jónssion. 0T Frá Vélskóla Islands Umsóknir um skólavist veturiim 1972—1973 þurfa að berast skólanum fyrirr lok júlímán- aðar. Starfræktar verða eftirtaldar deildir: í Reykjavík: öll 4 stigin, á Akureyri: 1. og 2. stig, í Vestmannaeyjum: 1. og 2. stig, á ísafirði: 1. og 2. stig. Inntökuskilyrði eru: 1. stig: 17 ára aldur, miðskólapróf og sund- próf. 2. stig: 18 ára aldur og sundpróf og 1. stigs próf með flramhaldseinkunn eða sveinspróf í vélvirkjun eða tveggja ára starf við vélgæzCiu eða vélaviðgerðir og inntökupróf. Umsóknareyðublöð fást í skrifstofu skólans í Sjómannaskólanum, hjá Vélstjórafélagi ís- lands, Bárugötu 11, og í Sparisjóði vélstjóira, Hátúni 4 A; á Akureyri hjá Birni Kristins- syni, Hríseyjargötu 20; á ísafirði hjá skóla- stjóra Iðnskólans, Aage Steinssyni. SKÓLASTJÓItl.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.